Vísir - 21.10.1966, Blaðsíða 16
/
VISIR
Föstudagur 21. október 1966.
Hefði vel qetað verið án verðiaunanna
en þau eru engu síður kærkomin
— segir Agnon, israelski Nobelsverðlaunahafinn
Bókmenntaverðlaun Nobels
hafa verið veitt tveimur höfund
um er eiga þaö sameiginlegt að
flytja boðskap Gyðinga til sam-
tímamanna sinna. Þessir höfund
ar eru Samuel Joseph Agnon,
78 ára gamall, fyrsti ríkisborg-
ari Israel er hlýtur Nóbelsverð-
laun og Nelly Sachs, 75 ára
l'gömul, þýzkfædd en hefur ver-
ið búsett í Svíþjóð síðan 1940.
Agnon er hinn mikli höfundur
Israels, ritar á seinni árum ein-
göngu á herbresku. Hann var
afkastamestur fyrir 40 árum
en hefur verið nefndur í
sambandi við Nóbelsverðlaunin
s.I. 10 ár. Hann ritaði sögur sem
eiga rætur sínar frá Póllandi
æskuára hans. en hann fluttist
þaðan til Palestínu 1920. Önnur
og veigameiri verk hans fjalla
um lífið og breytingarnar í
hinni eilífu borg Jerúsalem.
Hann ræður vfir frábærum frá-
sagnarhæfileika, sem m. a. ein-
kennist af djúpri trúartilfinn-
ingu.
Nelly Sachs flúði Þýzkaland á
ógnarárum Hitlers og settist að
í Svíþjóð. Þar ritaði hún ljóð-
rænan, dramatískan skáidskap
um líf Gyðinga undir ógnar-
stjórn Hitlers. Hún komst tii
Svíþjóðar fyrir tilstilli Selmu
Lagerlöf. Nelly Sachs ritar á
þýzku.
Mikili fögnuður er ríkjandi í
Israel vegna veitirigarinnar til
Agnons. I viðtali segir Agnon,
að hann hefði vel getað veriö
án verðlaúnanna en þau séu sér
engu að síður kærkomin.
Aitkbossador USA
hjó NATO talar á
fundi Varðbergs
Einn virtasti embættismaður ut-
anríkisþjónustu Bandarikjanna,
Harlan Cleveland, fastafulltrúi
Bandaríkjanna hjá Atlantshafs-
bandalaginu heldur fyrirlestur á
vegum Varðbergs n. k. mánudag
Framh. á bls. 6.
Sögusinfónían í út-
varpinu á sunnudag
Kynning „Sögusinfóníu“ Jóns Leifs
fer fram í dagskrá Ríkisútvarpsins
á sunnudaginn kemur klukkan tvö
eftir hádegi. Höfundur skýrir verk-
ið og les viðeigandi kafla úr ís-
lendingasögum. Tónverkið verður
allt flutt af tónböndum frá frum-
flutningi verksins í Helsingfors. Er
það eina skiptið, sem Sögusinfónían
hefur verið flutt opinberlega í hljóm
leikasal. Áður hafa verið fluttir
kaflar úr henni í útvarpið.
Sibelius, er varð síðar heiðurs-
forseti Norræna tónskáldaráðsins,
hlustaði á frumfiutning verksins
undir stjórn tengdasonar síns og
lét í ljós aðdáun á því, en hann
var frægur fyrir dálæti sitt á forn-
bókmenntum íslendinga.
íslenzkir listamenn gera
víðreist með sýningar sínar
Verk íslenzkra listamanna
hafa að undanförnu prýtt sýn-
ingasali víða um lönd og af
þeim sýningum sem nú standa
yfir á verkum íslenzkra lista-
manna ber hæst sýningarnar
tvær í Kaupmannahöfn: Minn-
ingarsýninguna um Júlíönu
Sveinsdóttur og Ásgrímssýning-
una.
„Kammeraterne" í Kaup-
mannahöfn helga Júlíönu
Sveinsdóttur sérstakan sal á
sýningu sem nú stendur yfir
hjá þeim og eru þar 25 myndir.
Var sýningin opnuð 8. október
og stendur til 23.
15. okt. sl. var opnuð sýning
á verkum Ásgríms Jónssonar í
„Kunstforeningen“ í Kaup-
mannahöfn og stendur hún 1 3
vikur. Eru þar 80-90 mynd-
ir, olíumálverk, vatnslitamynd-
ir og teikningar og eru þær
sýndar í 5 sölum.
Sex íslenzkir listapienn taka
þátt í sýningu norrænnar nú-
tímalistar í Hásseibyslotinu í
Stokkhólmi og mun sú sýning
standa í eitt ár eins ofe venja er
um slíkar sýningar þar. En þar
er eitt verk eftir hvern eftirtal-
inna listamanna: Benedikt
Gunnarsson, Jóhannes Geir,
Nínu Tryggvadóttur, Sigurð Sig-
urðsson, Jóhann Eyfells (högg-
mynd) og Jón Benediktsson
(höggmynd). Þess má geta aö
Stokkhólmsborg hefur látið taka
frá myndina eftir Benedikt, en
sú mynd nefnist „Eldlönd."
Vestur í Kanada var opnuð
sýning 6. október á verkum eft-
ir Islenzka listmálara, og er það
hiuti norrænnar sýningar, sem
stórfyrirtæki nokkurt, „Eaton“
stendur fyrir. Eru þar einnig
gamlir íslenzkir munir frá Þjóð-
minjasafninu. íslenzku málverk-
in á sýningunni eru eftir eftir-
Framh. á bls. 6.
Álaveiði með minnsta móti
Talib.að birgðirnar endist varla fram yfir jól
Álaveiðin virðist ætla að verða
með lélegra móti í ár. — Nú er
farlö að síga á seinni hluta veiði-
tlmabilsins og ennbá hafa ekki
komið nema tvö tonn til vinnslu
hjá Tilraunaverksmiðju SÍS i Hafn-
arfirði, sem reykir allan álinn.
Sagði Einar Jóhannsson forstöðu-
maður verksmiðjunnar að birgðim-
ar yrðu búnar fyrir jól, ef ekki
rættist neitt úr veiðinni, en hann
bjóst við að hún stæði fram undir
miðjan næsta mánuö.
í fyrra veiddust 3 tonn af álnum
og þótti það mjög lélegt ár enda
miklir þurrkar, kalt í veðri í fyrra
haust og verri skilyrði en nú. Þess-
ar birgðir entust fram á miðjan
vetur í fyrra, en állinn á vaxandi
vinsældum að fagna.
Haustið 1964 sagði Einar að
veiözt hefðu tæp 6 tonn, sem er
eitt bezta árið í hinni stuttu sögu
álaveiðanna.
Það em nœr eingöngu bændur,
sem stunda þessar veiðar enn sem
komiö er og gera þaö meira og
minna í hjáverkum, svo að áilinn
kann að hafa setið á hakanum i
ár fyrir búverkum.
Einar sagði, að þeir hjá Tilrauna-
verksmiðjunni gerðu sér þó vonir
um að aflinn yrði eins mikill og i
fyrra, svo að kannski verður hægt
að fá ál ofan á brauð eitthvað fram
i janúar.
Súsanna búin að
I I \ ■ ' ' ./ ^ ,
nú fyrri stærð
Eins og menn rekur minni til fullnaðarviðgerðar og lengingar,
varð mikil rekistefna út af björg en við björgunina voru 10 metr-
un þýzka sklpsins Susönnu
Reith, sem strandaði á sírram
tima við Raufarhöfn. Eftir að
menn frá Björgun hf. höfðu kom
ið skipinu á flot og siglt því
til Reykjavíkur, kom Reith út-
gerðarmaður og vildi leggja
hald á skipið.
Fór þó svo að Björgun hf.
taldist cigandi skipsins og var
því siglt utan til Glasgow til
ar teknir úr miðju skipsins.
Súsanna Reith er nú 1764
tonn að stærð og sagði Kristinn
Guðbrandsson forstjóri Björgun
ar hf. að skipið væri á sölulista
og mundi verð þess verða ein-
hvers staðar mllli 12 og 14 mfllj
óna króna.
Það var fyrirtækið Barley
Curl í Glasgow, sem sá um vlð-
gerð skipsins.
-<s>=
Framsóknarmenn andvígir leyfi fyrir
ísl. togara að veiða innan landhelgi
— Miklar umræður í borgarstjórn
Allmiklar umræður urðu í borgar
stjóm út af samþykkt útgerðarráðs
Reykjavíkur, um að leyfa ísl. tog-
urum veiðar innan landhelgi, inn
að þeirri landhelgi, sem var ákveð
in 1952, er flóum og fjörðum var
lokað fyrir togveiði og landhelgin
færð út í fjóra'r mílur. Kom þar
fram, aö allir flokkar borgarstjórn
ar, utan Framsóknarflokkurinn eru
samþykkir heimild fyrir ísl. togara
að veiða inn að fyrrgreindri land-
helgislínu frá árinu 1952.
Geir Hallgrímsson borgarstjóri,
sagöi aö vandamál Bæjarútgerðar-
innar hefði oft borið á góma. Hann
sagði gð margar ástæður lægju til
þess, að ekki væri eins hagkvæmt
að gera út togara héöan frá íslandi
og öðrum löndum. 1) Samningar
verkalýðsfélaga og vinnuveitenda
gerðu ráð fyrir fjölmennari áhöfn-
um en tíökuðust á erlendum veiöi-
skipum. 2) Brennsluolía væri 50%
dýrari ef hún væri keypt hér á
landi, en væri hún keypt eriendis.
3) íslenzkir togarar þurfa að greiða
innflutningstolla á erlendum mark-
aði og næmi tollur þessi um 10 —
20% af heildarsöluverði togararma.
Þá sagði borgarstjóri, að forstjórar
BÚR, þeir Þorsteinn Amalds og
Marteinn Jónasson, hefðu gert at-
hugun á því, hvort hagkvæmt væri
fyrir BÚR að kaupa skuttogara
Framh. á bís. 6.