Birtingur - 01.06.1957, Blaðsíða 37

Bjarni Benediktsson frá Hofteigi:
PJÓRAR ATHUGASEMDIR
vegna Réttar-greinar Brynjólfs Bjarnason-
ar: Gelgjuskeið nýrra þjóðfélagshátta
Brynjólfur Bjarnason tekur sér fyrir hend-
ur í nýjum Rétti að réttlæta „íhlutun Sovét-
hersins í Ungverjalandi“ í fyrrahaust. Jafn-
framt færist hann í fang að kenna fulltrúum
Sósíalistaflokksins í stjórn Alþýðubandalags-
ins pólitískar baráttuaðferðir. Þessi ritgerð
verðskuldaði ýtarlegt andsvar; hér koma að-
eins fáeinar athugasemdir.
1: Brynjólfur Bjarnason hefur heyrt „heið-
arlega menn“ halda því fram, „að öll íhlutun
erlendra aðila sé andstæð meginreglum sósí-
alismans og beri því jafnan að fordæma hana.
Þetta leyfi ég mér að kalla bókstafstrú“. Því-
næst teflir hann bókstaf fram gegn bókstafs-
trúnni og tilfærir ummæli eftir Lenín: „Sósí-
alisminn er andvígur því að þjóðir séu beittar
ofbeldi .... Að undanteknum kristilegum
anarkistum og Tolstoysinnum hefur hinsveg-
ar enginn leitt af því þá ályktun að sósíal-
isminn sé andvígur byltingarsinnaðri íhlut-
un“ (leturbr. Br. Bj.). Og ihlutun sovéthers-
ins í Ungverjalandi var vitaskuld byltingar-
sinnuð íhlutun. En ihlutun er meira en nafn-
ið tómt. íhlutun er allt það, sem af henni
leiðir. 1 Ungverjalandi var hún t. d. víðtækar
fangelsanir og manndráp, auk þess sem af
henni hlauzt stórfelldur mannflótti úr land-
inu. Samkvæmt skilgreiningunni eru þá ekki
aðeins til byltingarsinnaðar fangelsanir, held-
ur og byltingarsinnuð manndráp; og vilji
menn vera sjálfum sér samkvæmir og leiða
hugsunina til lokaniðurstöðu, þá eru mann-
dráp misjafnlega æskileg. Afturhaldssinnuð
manndráp eru slæm, byltingarsinnuð mann-
dráp að minnsta kosti vel frambærileg þegar
svo ber undir. Litlu síðar slær þó heldur í
bakseglin fyrir þessari kenningu Leníns, þeg-
ar Brynjólfur Bjarnason segir: „Rétt eins og
deilan standi um það hverjir séu með mann-
drápum og hverjir á móti!“ I þessari setningu
slær hið góða hjarta mannsins ótruf lað af bók-
staf og kreddu; hér segir hann persónulegan
hug sinn. En hin byltingarsinnaða íhlutun
tilvitnunarinnar er innantómt glamur, fölsk
termínólógía; þeir, sem enn í dag geta gripið
til slíkra skýringa, sýnast vissulega í mikilli
rökþröng staddir. Samskonar nauð rekur
Brynjólf Bjarnason til að kalla „mistök og
glöp“ sovézkra valdhafa „vaxtarverki hins
nýja þjóðfélags“, „þjáningarfulla“ að vísu!
Sem sé: hin linnulausu morð og gagnmorð
ráðamanna í Sovétríkjunum voru vaxtarverk-
ir. Þetta eru pólitískar útskýringar, sem
segja sex. Réttarmorðið á Rajk hefur þá
væntanlega einnig verið vaxtarverkur. Dæmið
sýnir ljóslega, hve háskalega þeim mönnum
getur farið sem hugsa í formúlum.
En hefur þá orðið einihver bylting í Ung-
verjalandi eftir sigur sovéthersins í fyrra-
haust, eða tryggði sigur hans framhald bylt-
ingarþróunar sem þar hefði kannski farið
fram? Brynjólfur Bjarnason drepur í grein
sinni á nokkur þau „mistök“, er forustuflokki
landsins, kommúnistaflokknum, höfðu orðið
á eftir styrjöldina. Mistökin voru meðal ann-
ars þau, að „forustumenn flokksins og ríkis-
31