Tíminn - 05.04.1949, Blaðsíða 1
------—-------—.---------------
Ritstjóri:
Þórarinn Þórarinsson
Fréttaritstjóri:
Jón Helgason
Útgefandi:
Framsóknarjlokkurinn
Skri/stofur í Edduhúsinu
Fréttasimar:
81302 og 81304
Afgreiöslusími 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
33. árg.
Reykjavík, þriðjudaginn 5. apríl 1949.
72. blað
Atlanzhafssáttmálinn undirritaður í Was-
hington í gærkveldi við mikla viðhöfn
i<iUis’íkisi*áftii(*rrjH” síofnSijóSanna tólf
fluttsD allir ræðnr við jjiaó tækifæri ojg
eiimig Truman forseti. .
[ Þannig skýra þeir \
Islendingar eru vopnlausir
og munu aldrei segja nokk-
urri þjóð stríð á hendur
Eæða Bjarna Benediktssonar astanríkis-
Sáttmáli Norður-Atlanzhafsbandalagsins var undirrit-
aður í Washington í gærkveldi og hófst athöfnin um klukk-
an 20 éftir íslenzkum tíma og fór fram í viðhafnarsal
bandaríska utanríkisráðuneytisins og lauk um klukkan 22.
Við það fækifæri fluttu allir utanríkisráðherrar hinna tólf
stofnþjóða raðður og var athöfninni útvarpað um allan heim.
Við athöfn þessa voru urri
1000 manns. Auk ráðherr-
anna voru þar sendiherrar
erlendra ríkja í Washington,
bandariskir ráðherrar, blaða
menn og fleiri gestir. Öllu, i
sem fram fór, var útvarpað
og endurvarpað um Bandarík
in og margar aðrar útvarps-
stöðvar víða um heim, og
einnig sjónvarpað. Athöfn-
in fór fram í viðhafnarsal ut-
anríkisráðuneytisins í Wash-
ington og setti Acheson ut-
anríkisráðherra Bandaríkj-
anna • samkomuna og flutti
ræðu. ' -
Röð ræðumanna.
Á eftir'A.cheson tóku þess-
ir utanríkiáráðherrar til máls
í stafrófsröð landá sinna,
eins og .nöfn þeirra eru á
ensku: Spaak, Belgía, Pear-
son, ■ Kanada, Rasmusseri
Danmörk), Schumán (Prakk
land), Bjarni Benediktsson
(ísland), Sforza (Ítalía),
Joseph Beck (Luxemburg),
Stikker (Holland), Lange
(Noregur), Damata (Portú-
gal), Bevin'(Bretland).
Utanríkisráöherrarnir und
irrituöu og sáttmálann í
sömu röð, að því frábrugðnu,
að Aches'ori undirritaði hann
síðastur.
Þegar utanríkisráðherrarn-
ir gengu inn í salinn kynnti
Dean Acheson þá.,Síðan tóku
þeir til máls hver af öðrum
eins og fyrr getur og að lok-
um Truman forseti. Hann
flutti stutta ræðu og sagði
meðal aifnars, að hefði slík-
ur sáttmáli verið til 1914 og
1939, hefði aidrei komið til
þeirra tveggj a heimsstyr j -
alda, sem síðan hafa verið
háðar. Hariri neitaði einnig
harðlega þeim áburði, að sátt
málinn ógnaði nokkurri þjóð
Undirritunin.
Eftir ræðu forseta gengu
utanríkisráðherrarnir fram
hver af öðrum og undirrit-
uðu sáttmálann í þeirri röð,
sem fyrr getur. Var þeirri at-
höfn lýst nákvæmlega í út-
varpi. Ræða Bjarna Bene-
diktssonar við þetta tækifæri
er birt á öðrðm stað hér í
blaðinu í dag.
Sjæmar gæftir hjá
ísafjarðarbátum
Gæftir hafa verið frámuna
lega slæmar það sem af er
þssari vertíð á ísafirði að
undanskyldum nnokkrum dög
um að undanförnu, þegar
stanzlaust hefir gefið. Afli
hefir þá verið heldúr lélegur
ig kenna menn um síæmri
beitu, því að beitusíld sú^ sem
ísafjarðarbátarnir nota að-
allega -er-.OEðýa meira en árs-
gömul. Nokkrir bátar beita
kolkrabba og er afli þeirra
yfirleitt myn betri.
Rússar senda ísl.
ríkisstjórninni
orðsendingu
Sendiráð Sovétríkj anna hef
ir í dag sent utanríkisráðu-
neytinu textann að^orðsend-
ingu þeirri, sem stjórn Sovét-
ríkjanna sendi 'nýlega stjórn-
um þeirra ríkja, sem forgöngu
hafa haft ,um stofnun Norð-
ur-Atianzhafsbandalagsins og
kunnugt er um af blaðafrétt-
um.
(Frétt frá ríkisstjórninni)
I trá atburöunum I
I í Moskvu |
I Frá Moskvu hefir borizt \
! símskeyti, er sýnir, hvern- |
\ ig rússnesk blöð skýrðu frá I
\ atburðunum í Reykjavík I
| 30. marz. Væri fróðlegt að |
\ vita, hvaða fréttaritara =
| rússnesk blöð hafa hér á |
i landi, sem sendir þeim i
= slíkar fréttir. Símskeytið =
i er svo hljóðandi: |
| „í blöðum hér hafa birzt i
i svohljóðandi fréttir: „Upp- i
| þot í Reykjavík. I sam- i
| bandi við samþykkt Al- i
I þingis þátttöku Atlanz- 1
| hafsbandalaginu. 5 til 10 I
i þús. manns söfnuðust |
i framan Alþingishúsið í i
i mótmælaskyni. Lögreglan 1
i tvístraði mannf jöldanum i
| með táragasi og barsmíð- i
i um. Um 20 særðust. Mann- |
jj f jöldinn svaraði árásinni |
| með grjótkasti á glugga 1
I Alþingis. Hægri sósíal- i
| demókratinn Benedikts- |
i son fyrirskipaði storm- i
i sveitum ungra manna, |
| svokolluðum Framsóknar- f
i flokki, að koma lögregl- !
i unni til hjálpar. Meðal i
| foringjanna fasistinn Ól- i
! afur Pétursson". i
n11111111111111111111111111111111111■■1111111111111111111111111111117
| ingur og Ari |
j sigruðu Svíana I
1 A sundmótinu í gær- |
i kveldi sigruðu þeir Sigúrð- |
| ur Þingeyingur og Ari |
i Guðmundsson báða gví- |
1 ana í 200 m. bringusundi |
í og 100 m. skriðsuridi. Tími \
| Sigurðar í 200 m. bringu- |
| sundi var 2:45.9 mín., en |
1 tími Hallgrens 2:49 míri. |
i Tími Ara í skriðsundinu §
! var 1:00.5 mín. og tími i
| Björns Borg 1.00.6 mín. |
! Keppnin var mjög sþenn |
i andi frá upphafi til enda \
! og liafa þessir tveir sund- |
i menn okkar unnið frábært i
! afrek, er þeir sigruðu báða i
| Svíana, sem eru frægir og §
! frábærir sundmenn.
1IIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllliailllllllllllllllllllllllllr
Skíðamót Vest-
fjarða haldið um
síðustu helgi
Skíðamót Vestfjarða var
haldið í Seljalandsdal á ísa-
firði síðastliðinn sunnudag.
Hafði fengist leyfi heilbrigðis
yfirvalda til að halda mótið
að því tilskyldu að ekki yrði
kppt í göngu eða stökkum.
Úrslit keppninnar urðu þau
að í bruni sigraði í A-flokki
Gunnar Pétursson úr Ár-
manni Skutulsfirði i B-flokki
Haukur Sigurðsson Herði ísa-
firði og í C-flokki Páll Guð-
finnsson Skarphéðni Patreks-
firði. Brun brautin var 2,3
km. með 500 metra hæðarmis
mun.
í svigi urðu úrslit þau að
fyrstur í A-flokki varð Sig-
urður Jónsson Skíðafélagi ísa
fjarðar í B-flokki Haukur Sig
urðsson íþróttafélaginu Herði
og í C-flokki Ebenesar Þórar-
insson Ármanni Skutulsfirði.
Veður var ekki sem bezt
þegar mótið fór fram. Þátt-
takendur voru 48.
ráölierra við simlirriiuii K©rðnr-
Atlanzhafssáttmálaiis.
Þjóðir þær, sem nú eru að
ganga í þetta nýja bræðra-
lag, eru að mörgu leyti ólíkar
hver annarri. Sumar þeirra
■ eru hinar mestu og voldug-
' ustu í heimi, aðrar eru smá-
: ar og lítils megandi. Engin er
i þó minni né má sín minna en
; þjóð mín — íslenzka þjóðin.
i íslendingar eru vopnlausir og
hafa verið vopnlausir síðan á
dögum víkinganna, forfeðra
okkar. Við höfum engan
i her og getum ekki haft. ís-
land hefir aldrei farið með
hernaði, gegn nokkru landi,
og sem vopnlaust land hvorki
getum við né munum segja
nokkurri þjóð-stríð á hend-
ur, svo sem við lýstum yfir,
er við gerðumst ein af sam-
einuðu þjóðunum. Staðreynd
er, að við getum alls ekki var
ið okkur gegn neinni erlendri,
vopnaðri árás. Við vorum
þessvegna í vafa um, hvort
við gætum gerzt aðilar þessa
varnarbandalags. Eri svo get
ur staðið á, að ísland hafi
úrslitaþýðingu um öryggi
landanna við Norður-Atlanz-
haf.
1 í síðasta stríði tók Bret-
land að sér varnir íslands,
j og síðan gerðum við samn-
ing við stjórn Bandaríkjanna
um hervarnir íslands meðan
á stríðinu stóð. Aðild okkar
að ‘ Norður-Atlanzhafssamn-
ingnum sýnir, að bæði sjálfra
okkar vegna og annarra
viljum við svipaða skipan og
þá * vörnum landsins, ef ný
styrjöld brýzt út, sem við .von
um og biðjum að ekki verði.
En það er ekki aðeins þessi
ástæði, sem ráðið hefir af-
stöðu okkar. Við viljum einn
ig láta það koma alveg ótví-
rætt fram, að við tilheyrum
og viljum tilheyra því frjálsa
samfélagi frjálsra.þjóða, sem
nú er formlega verið að
stofna.
Að vísu er það rétt, sem ég
áðan sagði, að aðilar þessa
samnings eru ólikir um
margt. En það er einnig
margt, sem sameinar okkur
traustum böndum. Sama hætt
an ógnar okkur öllum í þeim
heimi, sem við lifum, þar sem
fjarlægðjrnar eru horfnar, er
það áreiðanlegt, að annað-
hvort njóta allir friðar — eða
enginn. Sömu upplausnaröfl-
in eru hvarvetna að sinni
ömurlegu iðju. Alls staðar á-
saka þau okkur, sem erum að
vinna fyrir friðinn, um að við
viljum spilla honum. Þegar
samningur þessi var ræddur
á Alþingi íslendinga, reyndu
þessi öfl með vaidi að hindra
hina fornhelgu. stofnun í
starfi sínu. Slíkt ofbeldi hef-
ir aldrei fyrr verið reynt gegn
hinu þúsund ára gamla Al-
þingi íslendinga. Sá afvega-
leiddi hópur, sem þetta
reyndi, *þóttist með köllum
sínum vera aö hcimta frið.
Þetta framferði, að kasta
grjóti með höiidunum én
hrópa á frið með vörunum,
er hvorki í samræmi við arf-
leifð íslendinga né vestræna
menningu. Allir vitum við,
hvar slíkir hættir eiga upp-
tök sín. Heiminum stafar
sannarlega ekki meiri hætta
nú af öðru en þessu hugar-
fari.
En það er ekki aðeins þessi
ógnun við heimsfriðinn og
velferð mannkynsins, sem
sameinar okkur. Það er held-
ur ekki einungis það, að lönd
okkar eru öll í sama heims-
hluta. Sterkari bönd tengja
okkur saman. Allir tilheyrurn
við sömu menningunni, allir
mundum við fremur kjósa að
missa lífið en frelsið, hvort
heldur frelsi sjálfra okkar
eða þjóða okkar. Allir trúum
við á vinsamlega samvinnu
þj óða í milli — allir óskum við
(Framhald á 7. síðu).
Drengur drukknar
á Eskiíirði
Það slys vildi til á Eskifirði,
í gær, að drengur á fermingar
aldri drukknaði við bryggj-
una þar. Hann heitir Sólmund
ur Sólmundsson. Ekki var
kunnugt um þáð í gærkveldi,
hvernig slys þetta hafði að
höndum borið.
Bardágar aukast
í Grikklandi
Bardagar hafa færzt í auk-
ana í Grikklandi undanfarna
daga og í gær var barizt all-
hart og var allmikið mann-
fall á báða bóga. Fregnir hafa
borizt um það, að allmikill
her hafi farið yfir landamæri
Grikklands frá Albaníu og
eigi lið þetta að halda til liðs
við uppreisnarmenn. Lið þetta
er talið að vera að minnsta
kosti 4 heríylki.