Tíminn - 17.06.1951, Side 3
133. blað.
TÍMINN, sinmudaginn 17. júní 951.
3.
„Samvinnnstefnan
átti hug hans“
„Það varS haniiitjgja
þeirra
Skylda bræðralagsins
Eftir séra fputuiar Ántasofi
Hin heilaga kvöldmáltíð —
altarissakramentið — hefir
um langa hríð átt litlu gengi
að fagna víðast hvar hérlend
is. Ýmsir prestar aðrir en ég
munu verða að játa, að þeim
gangi illa að koma almenn-
ingi í skilning um gildi þess.
Margt mun valda að svona
er komið. Ef til vill þó mest
það, að mönnum finnst um of
boðaður leyndardómur þess
og helgi. Hitt of lítið skýrt, að
hyaða gagni það komi.
. Hér er ekki staður tii að
fara langt út í þetta efni. En
allir eiga að geta skilið, að
eðlilegt væri, að kristnum
mönnum væri hugfólgið að
rækja þennan íagra sið, sem
meistarinn sjálfur stofnaði til
og sagði um. „Gjörið þetta í
mina minningu.“ Mælti hann
það um nokkuð annað? Og er
hér til svo mikils mælzt, að
nokkrum sé um megn að
verða við því.
Auðskilið er það líka, að
hér er um mikilsverða samfé-
lagsathöfn að ræða. Fátt eða
ekkert ætti að styrkja eins
bræðrabönd kristinna manna
eins og sameiginleg neyzla
kvöldmáltíðarinnar. Að vísu
er alkunnugt að menn úr ýms
um kirkjudeildum og sértrú-
arfjokkum hafa ekki þótzt
geta verið saman til altaris.
En mér er slík afstaða óskilj-
anleg. Það er eitthvað meir
en lítið bogii við kristindóm
slíkra manna. Jesús sjálfur
samneytti jafnvel tollheimtu
mönnum og bersyndugum
eins og kunnugt er. Lærisvein
ar hans ættu því allir að geta
kropið saman við gráturnar.
Mér verður líka ógleymanlegt
er ég eitt sinn á stúdentsár-
um mínum var til altaris með
mönnum af mörgum þjóðum,
bæði hvítum og svörtum.
Aldrei hefi ég betur skilið en
þá, að allir menn eru bræður
. . . . og Kristur er Drottinn
okkar allra.
Fátt skortir nú meira í
mannheimum en anda
bræðralagsins. Ef unnt væri
að vekja svo að nýju skiln-
ing á kvöldmáltíðinni, að
nautn hennar yrði almenn
um allar jarðir, hygg ég að
fátt myndi skapa meiri ham-
ingju og frið á jörð.
í því sambandi kemur mér
í hug atvik, sem kom fyrir
hinn heimsfræga mann Law-
rence í Arabíu (Menningar-
sjóður hefur gefið út eitt rit
hans í tveimur bindum).
Lawrence segir svo frá í
höfuðdráttum:
Eftir ósígurinn við Gaza
sendi Alienby hershöfðingi
Lawrence eitt sinn einan í
njósnarferð inn á eyðimörk-
ina. Lawrence dulbjó sig sem
Arabahöfðingja og lagöi upp,
en villtist. Dögum saman reik
aði hann um eyðiinörkina,
kvalinn af hungri og þorsta.
Tungan svall svo i munni
hans, að honum lá viö köfn-
un.
E'itt sinn rakst hann svo á
Arabahóp, sem var í áningar-
stað. Það er siður þeirra, aö
meðan verið er að búa kvöld-
verðinn, nevta þeir no<í:urs-
konar ílatbrauðs, sem þeir ■
fcaka við elc’inn strax og hann '
hefir verið kveyktur. Þegar
Lawrence leitaði á náðir
þeirra, gáfu þeir honum vatn
að drekka og. brutu af brauð- !
inu og réttu honum tii að,
seðja sárasta hungriö. Þegaiv
hann var að byrja að narta í
brauðið heyrði hann að tveir
náungar voru að segja frá því,
að nú hefðu þeir heyrt, að
Tyrkir heíðu lagt 10.000 pund
til höfuðs Lawrence og gylti
einu hvort hann væri færður
þeim dauður eða lifandi.
Hægur vandi er að setja sig
í spor Lawrence og geta sér
til um hugsanir hans. En
hann spurði líka sjálfan sig,
hvort hin helga venja Araba,
að enginn skyldi skerða hár
á höfði gestsins, gæti bjargað
honum. Hann vissi, að meðal
kristinna manna í Englandi
var því oft fleygt, að hinir og
þessir væru ekki sérlega mik-
ilsverðir og saklaust þó að þeir
heltust úr lestinni.
En svo mikill drengur var
hann, að hann sagði til sín.
Þeir urðu óneitanlega nokk
uð langleitir náungarnir, sem
höfðu verið að segja fréttirn-
ar. Tafarlaust var sent með
boð til höfðingjans, sem var
sér í tjaldi, og hann spurður
hvað gera skyldi. Á meðan
beið Lawrence milli vonar og
ótta.
En hann þuufti ekki að bíða
langi né neinu að kviða.
Við það að brjóta með þeim
brauðið var hann orðinn
„einn af fjölskyldunni“, —
blóðtengdur bróðir. Araba-
höfðingi rýfur ekki gesta-
grið.
Það var boðið að svipta
tjöldum og bíða ekki matar.
Og í skyndingu var þeyst með
Lawrence þangað sem hann
var öruggur.
— Þetta gera nú „heiðingj -
arnir“. Við kristnir menn
megum margt um það hugsa.
Allir eigum við að brjóta sam-
an brauðið og höfum raunar
gert það með því að játa sama
Drottin. En hvernig gætum
við skyldu bræðralagsins?
G. Á.
TRESMIÐJAN VIÐIR!;
Reykjavík — Sími 7055 ■.
AUBLYSIÐ I TIMAN
umI
A aðalfundi Kaufélags
Eyfirðinga hinn 7. þ. m.,!
var Ingimar Eydal, fyrrv.'
ritstjári, einróma kjörinn
he ðursfélagi. Stjórn félags
ins flutti tillögu um he'o-
ursfélagakjcrið, og mælti
Brynjólfur Sveinsson,
menntaskílakennari, fyrir j
tillögunni e.f hálfu stjórn- j
arinnar, og fer ávarp hans
hér á eftir:
„-----Ég kveð mér hljóðs'
hér í dag til að minnast!
manns, sem lætur nú af störf,
um við Kaupfélag Eyfirðinga
eftir langan og annríkan dag.
Það er varaformaður félags-
ins, Ingimar Eydal.
Hann gekk ungur samvinnu
stefnunni á hönd, vann henni
nótt og nýtan dag og kunni
ekki vetlingatök.
Ég rek ekki sögu Ingimars
Eydals. Hún er reyndar saga J
margra gáfaðra íslendinga á'
öllum ölduni. Hann var hvorki J
borinn til fjár né valda. Norn
irnar, sem spunnu örlaga-1
þráðinn við vöggu hans fyrir
röskum 78 árum frammi í
Eyjafirði, veittu honum ekki
þann vafasama munað í vega
nesti langrar æfi. Ha*n studd
ist hvorki við fé né frænd-
afla, en hófst af sjálfum sér,
en bað er aðalseinkenni
vaskra manna á öllum tím-
um og öllum slóðum.
Ég man enn vel fyrst, er
! ég sá Ingimar Eydal. Það var
í Samkomuhúsinu hér í bæn-
| um fyrir um þrjátiu árum síð
an. Það var háður fjölmenn-
ur stjórnmálafundur og deilt
fast og óvægið á kaupfélög-
, in og samvinnustefnuna.
Margt var þar slyngra ræðu-
! manna, og skiptist á sókn og
vörn. En langminnistæðast-
ur þessara ræöumanna er mér
Ingimar Eydal. Hljómmikil
rödd hans, þung og máttug,
j læsti sig um salinn. Rökin
, voru skýr, málið meitlað,
fyndnin hvöss og leiftrandi.
^Fornar sögur segja, að víg-
, fimir íslendingar léku svo að
, sverðinu, að þrjú sýndust á
, lofti i senn. Svo virtist mér
ungum skólasveini, Ingimar
Eydal leika þá að brandi
mælskunnar, og svo hefir mér
virzt mörgum sinnum síðar.
Gáfur og mælska eru að
vísu tvíeggjuð vopn. Þeim má
, beita jafnt til góðs og ills.
t Ingimar Eydal er sá gæfumaö
ur, að hvar sem hann kom á
vopnaþing, stóð hann jafnan
þar í fylkingu, sem skipazt
var um merki góðra máia.
Samvinnustefnan átti hug
lians. Hann átti hugsjónir
iFramhald á 7. síðu.)
!
/7.
t /
juni
á,-; ,*
Hann rís úr hafi, roðinn sumarglóð,
með rós í mund, svo töfraskær og fagur.
Hann vekur fögnuð, von og siguróð
og vermir ailt, sá helgi júnídagur.
Það er sem Iífsins opnist heimur nýr
og örar blóðíð streymi um hjartans iindir,
svo fagran draum vor frelsisdagur hýr
í frónskri sál á hverju vori kyndir.
Yið þennan dag var öll vor ósk og þrá
um aldaraðir knýtt í stríði þungu.
Því skal ha,ns nafn svo gúllnu letri gljá
og glöðum rómi kveða á hverri tungu.
Er hlekkir oksíns harðast krepptu mund
og himinn byrgði þrautamyrkrið svarta,
það gaf oss þrek og græddi sára und
að geyma i hjörtum frelsislogann bjarta.
Og þessum degi hlý við bindum heit
og hyllum þá er fyrstir ruddu veginn.
Svo lengi er íslenzk byggist borg og sveit
við bjartan hún skal fáni þeirra dreginn.
Á meðan vorið unað eykur sál
og elfur fjalla streyma að víðissölum,
svo frjálst skal óma íslendingsins mál
sem árdagsblær í fögrum heiðadölum.
Knútur Þorsteinsson
— frá Úlfsstöðum. —
'Uardíá
Meiin sáu han’a í hylling og sælunnar skip,
kom svífandi heim, inn á fjörðinn.
Og fjöllin þau stóðu með fagnaðarsvip
og frjótárum laugaðíst jörðin.
Hver einasti hugur varð hrifinn og frjáls,
og hampað var minninga-baugum.
Það féllu henni ástríkar hendur um háls
og hamingjan glampaði i augum.
Hver átti þá heimkomu í hjartnanna skaut,
svo hrífandi fögnuð í landi?
Hún Vordjs frá Suðri á blómanna braut,
og borinn á vonanna gandi!
Það litskrýddist foldin af ljómanum öll
og Ijósíð stóð uppi um nætur.
Og lóurhar sungu út um hæðir höll,
og hrifin kom þjóðin á fætur.
Svo kló hún í skyndi sinn vorgræna vef
og vafð’i hann um strendui>.,og dali,
og Ijóðaði voróms og vatnanna stef
um víðlofts og bláfjallasali.
Þá vakti hún drauma og vináttublæ
og vonir í hjartnanna leynum.
— Já, Vordís á íslandi vita menn æ,
er vinur, sem bregzt ekki neinum.
Benedikt Gislason
frá Hofteigi.
"’W
ÍBAsFram 2:2
Sjötti leikur íslandsmótsins
fór fram á föstudagskvöld
milli Fram og Akurnesinga.
Leikar fóru þannig að jafn-
teflí varð 2:2. Þessi úrslit
auka enn á óvissuna um
hvaða félag ber sigur úr být
um í mótinu, en staðan er nú
þannig að Akurnesingar hafa
3 stig eftir tvo leiki, Fram 3
stig eftir þrjá leiki, Víkmgur
og Valur 2 stig eftir tvo leiki
og KR 2 stig eftri þrjá leiki.
Leikur Fram og ÍBA var að
mörgu leiti skemmtilegur og
vel leikinn. Snemma í fyrri
hálfleik skoraði Magnús
Ágústsson fyrsta markið fyr-
ir Fram með mjög glæsilegu
skoti undir stöng og í mark.
Aðeins síðar jafnaði miðfram
herjj ÍBA, Þórður Þórðarson
og lauk hálfleik þannig. Hauk
ur Bjarnason miðframvöröur
Fram varð að yfirgefa völl-
inn um tima i fyrri hálfleik
vagna meiðsla. í síðari hálf-
leiknum skoraði Rikarður
Jónáson mark fyrir Akranes
og leit lengi vel út fyrir að
þeir myndu vinna á þessu
marki. En aðeins fyrir leiks-
lok var dæmd vítaspyrna á
Akurnesinga og skoraði Karl
Guðmundsson úr henni. Jafn
tefli var að flestra áliti sann
gjörnustu úrslitin. Akurnes-
ingar voru nokkru betri í
fyrri hálfleik, en höfðu ekki
úthald á við Framarana í
þeim seinni.