Tíminn - 11.01.1961, Blaðsíða 7

TÍMINN, miðvikudaginn 11. janúar 1961.
Vetrarvertíðin er framundan.
Fengsælustu miðin á þeim árstíma
hafa ekki verið hér við austur-
ströndina. En með komu hinna
stærri vélskipa opnast möguleik-
ar til að flytja aflann austur,
heim til vertkunnar, einnig að vetr-
inum. Þar með hætta kaupstaðir
og kauptún á Austfjörðum að
vera „dauðM pláss á veturna.
Austri náði tali af Steini Jóns-
syni:, skipstjóra á Eskifirði, rétt
fyrir áramótin. Hann var þá ný-
kominn frá Stöðvarfirði.
— Hvað varst þú að erinda þar?
— Við vorum að skila salt-
farminum sem við komum með frá
Þýzkalandi um jólin. — Já, við
sigldum þennan eina túr og seld-
um í Cuxhaven fyrir liðlega 39
þús. mörk. — Það getur verið hag-
fellt fyrir bátana að sigla stöku
sinnum.
— Hvernig er umhorfs þar úti?
— Það lítur út fyrir að menn
hafi það ágætt, virðist ekki_ vera
hörgull á neinu. — Eg hitti fslend
ing, þar búsettan, kvæntan þýzkri
konu. Þetta er ungur 6jómaður,
hefur mest starfað á flutninga-
skipum. Hann lét af sér hið bezta
og kvað engu lakai’a þar að vera
en hér heima.
— Þið eruð annars að heiman
í haust?
— Eftir síldveiðar fórum við
með Guðrúnu Þorkelsdóttuir til
Noregs til eftirlits á vél vegna
ár’sábyrgðar frá verksmiðjunum.
Eftir það byrjuðum við róðra með
línu. — Bátar héðan sóttu hér út
og suður af firðinum í smástraum
ana. En þegar straumur óx var'
farið suður í Bugtir. Einnig kom
fyrir að við færum norður eftir,
þegar það var hentugra vegna
veðurs. Afli var yfirleitt góður í
haust.
— Og hvernig gekk hjá smá-
bátunum í sumar?
— Ágætlega er mér óhætt að
segja. Fiskur kom snemma, það
var ágætt vorhlaup, og fiskur
entist alveg fr’am á haust. Héðan
úr þorpinu reru tveir 5 tonna bát-
ar að staðaldri og smærri trillur
öðru hvoru. Hér út með firði eru
gerðar út trillur frá flestum bæj-
um, einnig. sunnan fjarðar og þó
einkum frá Vattarnesi. Flestir
hafa þó búskap að aðalatvinnu en
róa einnig mikið.

Unnið í hraðfrystihúsi á Eskifirðl.
Áustfirðingar búast
til vertíðarfanga
Samtal við Stein Jónsson, skipstjóra á vélbátnum
Guðrúnu Þorkelsdóttur frá Eskifirði
Eins og kunnugt er, var Þor-
s einn Gíslason með Guðrúnu Þor-
kelsdóttur á síldveiðum í sumar og
af'laði meira en aðrir menn. Steinn| er allt með seinni skipunum nú, og
— Hvernig telur þú að hafi
gefizt róðrar heimabáta í fyrra-
vetur?
— Þá reru héðan Hólmanesið og
Guðrún ÞorkeLsdóttir. Hvor um
sig fékk rétt um 600 tonn. Eg held
að sú útkoma verði að teljast
mjög sæmilegt eftir atvikum. —
Veturinn áður reri Hólmanes að
heiman eftir að það kom en
missti þá meginið af línuvertíð-
inni. Reynslan varð einnig góð þá,
svo langt sem hún náði.
— Og nú á komandi vertíð?
— Nú verða bátar’nir fjórir.
Frystihúsið gerir út Hólmanes og
Vattarnes, h.f. Jón Kjartansson
Guðrúnu Þorkelsdóttur og Kr’ist-
mann Jónsson Seleyna. — Þessir
róa sem sagt að heiman. Jón
Kjartansson verður gerður út frá
Hafnarfirði og Björg frá Eyjum.
Heyrst hefur, að Vísir verðl leigð-,
ur til Stykkishólms, en Sigurður,
Magnússon hefur verið sjúkling-j
ur og er fr’á vinnu enn um hríð.!
— Telur þú að bátarnir fjórirj
bæti missi togaranna hvað atvinnu j
snertir?
— Við ættum ekki að vera verr’i
sett en áður hér á Eskifirði. Ef i
ekki gengur lakara en í fyrra og j
gæftir verða sæmilegar, þá hlýtur',
maður að vona að atvinna verði
næg í vetur.
— Hvað sýnist ykkur svo um1
samningana?
— Um þá er fremur hljótt. Og
ég er engu fróðari en þú. — Þetta |
— Já, það er alls staðar unnið
að undirbúningi. Vattarnesið er
nýfarið til Norðfjarðar í slipp,
Seley hefur einnig verið tekin á
land nú, en Guðrún og Hólmanes-
ið fóru í slipp í haust.
— Hvað eru menn svo með á
prjónunum í landi viðkomandi út-
veginum?
— Mönnum er kunnugt um þær
umleitanir, sem farið hafa fram
varðandi aukna möguleika til síld-
arvinnslu hér á staðnum. Það mál
strandaði í ár, og er sjálfsagt enn
í fullri óvissu. Þess má geta, að
byggður var lýsistankur við
bræðsluna í sumar, en mikil vand-
'kvæði hafa verið í geymslu lýsis-
ins.
I
Jóhann Klausen hefur forgöngu
um að koma upp aðstöðu til að
gera við síldarnætur. Á þessu hef-
ur verið mikil vöntun hér eystra.
Á Norðfirði er að vísu netaverk-
stæði. Og á sumrin hafa verið
fengnir’ viðgerðarmenn til Seyðis-
fjarðar og Vopnafjarðar. En þetta
hefur ekki verið fullnægjandi. —
Ætlunin er, að gera hér aðstöðu
til viðgerða á vertíðinni sjálfri,
og svo yfir veturinn og þá jafn-
framt til geymslu veiðarfæranna.
Ætti þetta að verða mikið hagræði
fyrir flotann að sumrinu og fyrir
útgerðina hér eystra. Og svo
veitir þetta auðvitað heilmikla at-
vinnu fyrir menn á staðnum.
Hér vantar tilfinnanlega að-
stöðu til eftirlits og aðgerða á
hinum ýmsu tækjum flotans, svo
sem dýptarmælum, síldar- og
fiskileitartækjum, ratsjám o. s.
frv. — Aðeins einn maður á Aust-
urlandi, Baldur Böðvarsson í Nes-
kaupstað getur nú annazt slíkar
viðgérðir. En hvort tveggja er, að
hann hlýtur að verða yfirhlaðinn
störfum öðru hvóru, og svo er
Oddsskarð lokað allan veturinn og
getur þá kostað tafir að ná á hans
fund. — Er 'hér ái'eiðanlega verk-
efni fyrir framtakssaman mann,
sem fær er í faginu.
Enn má geta þess, segir Steinn,
að hraðfrystihúsið lætur nú fara
fram mjög gagngera endurbót á
lifrarbræðslunni. Hún var frem-
ur ófullkomin. En eftir endurbæt-
ur á hún að svara kröfum tímans
um nýtingu hráefnis og vöndun
vöru.
—o—
— Hvað segja menn svo um
landhelgismálið?
— Menn eru að vona að hætt
hafi verið við að semja. Auðvitað
veit enginn hvað er að gerast á
bak við tjöldin. En a. m. k. sýnist
mönnum að miklar tafir hafi orðið
við samningagerðina.
— Heldurðu að Bretar geti
haldið áfram að fiska með vopna-
valdi?
— Ekki með fjái'hagslegum ár-
angri. Maður veit auðvitað ekki
hvað lengi þeir kynnu að halda
út, samt sem áður. En hitt er víst:
Hér vonar fólkið í lengstu lög að
ekki verði samið við Breta.
—o—
Ég kvaddi Stein Jónsson, skip-
stjóra, með þökkum fyrir viðtalið.
— Austr'i árnar honum og þeim
öllum hinum, sem nú leggja á
djúpið í leit að björg, allra heilla
og farsældar á nýju ári. V. H.
(Úr Austra, 4. jan.).
Kynlegar aðfarir menntamála-
ráðherra við stöðuveitingar
vann þá í landi. Hann segir mér,
að Þorsteinn hafi nú horfið frá
bamakennslu um sinn og kenni Þðka til, ef flotinn á að komast út.
við Stýrimannaskólann í vetur.
Um jólaleytið tók Gylfi Þ.
Gíslason loks rögg á sig og
setti mann í skólastjórastarf
hins nýja Laugalækjarskóla í
Reykjavík. Voru ýmsir farnir
að halda, að þetta ætlaði að
verða ráðherranum ofraun,
menn eru forvitnir að heyra hvað uví ag sta(.f uetta var auglýst
gert verður. Eitthvað verður að . . ,. ,, * ...
i laust og fjallað um umsoknir
En allir búast á vertíð?
Vélskipið Guðrún Þorkelsdc.i
af hendi fræðsluráðs og
fræðslumálastjóra í október.
Þessi dæmalausi dráttur er nú
orðinn á fjórða mánuð.
Svo bregður hins vegar við, að
ráðherrann lætur birta í flokks-
blaði sínu, Alþýðublaðinu allmikla
greinargerð til varnar framkomu
sinn í þessu síðasta veitingamáli,
og gefur þar ótvírætt til kynna, að
nokkurrar afsökunar var' þörf. í
betta sinn hefur ráðherrann
hvorki sinnt meðmælum fræðslu-
ráðs eða fræðslumálastjóra, né
heldur fylgt yfirlýstri eigin reglu
um starfsaldur, menntun eða önn-
ur meðmæli umsækjenda. — Það
eru aðeins ein meðmæli, sem ráð-
herr'ann metur gild nú sem oftar
— að umsækjandi sé Alþýðuflokks
maður.
Hér fer á eftir svolítið brot úr
stöðuveitingaannál ráðherrans tvö
eða þrjú síðustu árin, og mundi
mar'gur spyrja, eftir að, hafa borið
dæmin saman, hvaða reglum ráð-
herrann fylgi eiginlega við stöðu-
veitingar.
1. í greinargerð frá mennta-
málaráðherra um veitingu skóla-
stjór'astöðunnar við Gagnfræða-
skólann í Kópavogi segir ráðherra,
að það sé heilbrigð og réttlát
regla að láta menn njóta að öðru
jöfnu langrar þjónustu í þágu hins
opinbera við ráðstöfun embætta,
ekki sízt, ef sú þjónusta hafi ver'ið
innt af hend; utan þeirra staða,
em helzt er sótzt eftir að starfa
í Hann segir ennfremur, að þeir
.iii ekki séu látnir njóta starfs-
aldurs að öði’u jöfnu, við ráðstöf-
un embætta. geti með réttu talið
sér gerðan órétt og kennarastétt-
inni sem heild sé sannarlega ekki
gerður greiði með slíkum ©mbætt-
isveitingum.
2. Hverng hefur menntamála-
ráðherra svo framkvæmt þessa
heil brigðu og réttlátu reglu? Hér
skulu nefnd dæmi:
a) Barnaskóli Vesturbæjar.
Helga Þorgilsdóttir, yfir'kenn-
ari, hlaut meðmæli meiri-
hluta fræðsluráðs. Skúli Þor-
steinsson hlaut eitt atkv., og
Hans Jöi’genson eitt atkv.
Fræðslumálastjóri mælti með
Skúla Þorsteinssyni.
Ráðherr’a veitti flokksbróð-
ur sinum Hans Jörgenssyni
stöðuna, sem hafði þó stytzt-
an starfsaldur og hlaut aðeins
eitt atkv. í fræðsluráði.
b) Mýrarhúsaskóli.
Páll Guðmundsson hlaut öll
atkvæði skólanefndar som að-
almaður og Skúli Þorsteins-
son öll atkvæði sem fyrri
varamaður.
Fræðslumálastjóri mælt
með Skúla Þorsteinssyni.
Flokksbróðir ráðherrans, Páll
Guðmundsson hlaut stöðuna.
Hann tók kennarapróf 1953,
hafði eitthvað kennt áður, en
Skúli Þorsteinsson var búinn
að vera fastur kennari hátt á
þriðja tug ára. Þar af 18 ár
skólastjóri úti á landi.
c) Gagnfræðaskóli Kópavogs.
Þar hlaut Ingólfur A. Þorkels
son fjögur atkv. í fræðsluráði
sem aðalmaður og Jón Hjálm
arsson eitt. Haraldur Stein-
þórsson hlaut fjögur atkv. og
(Framhald á 6. *íKin