Tíminn - 11.01.1961, Blaðsíða 13
13
Hið sápuríka Rinso
tryggir fallegustu
áferðína
lega, er honum hjúkrað á
sjúkrahúsi. Trúarlegt gildi
heimilisins er einng oröið lít
ið hjá herra Smith og heim
ili hans er ekki framleiðandi
í neinni grein, heldur neyt-
andi. Þjóðfélagið veitir hon-
um auðvitað niargt, en það
heimtar ekki mikið af hon
um nema vinnu og skatta.
Nú höfum við ekki minnst
á hlutverk frú Smith ennþá,
en ef hún er góð eiginkona
og móðir, þá er hlutur henn
ar mjög mikill. Hún skapar
eiginheimili fyrir eiginmann
sinn og börn og auðsýnir
þeim öllum ástúð. Hún „held
ur eldi heimilisins brenn-
andi“ eins og enskt máltæki
segir. Þó að hér sé um smá-
fjölskyldu að ræða, þá hefur
hún samt nóg að gera, meira
að segja mjög mikið meðan
börnin eru lítil. Hún býr til
matinn, sér um börnin, held
ur öllu hreinu; í stuttú máli
fellur það í hennar hlut að
umbreyta þeim verðmætum,
sem bóndi hennar aflar, í
þjóðfélagsleg verðmæti. Hún
hefur miklu meiri áhrif á upp
eldi barnanna en eiginmað-
ur hennar getur haft. Til
hennar er leitað í öllum vand
ræðum, sem börnin lenda í.
Heimilið verður að miklu
leyti eins og hún, gott, ef
hún er góð, en miður gott,
ef henni bregst hin mikla
list í hlutverki lífsins.
Nú vaxa börnin og verða
fullorðið fólk og verða annað
hvort að vinna úti, eins og
faðir þeirra, og vera heima
að nóttunni, eða fara alveg
að heiman. Það er ekki verk-
efni til handa þeim á heim-
ili borgarbúans, nema verzl
un sé í sjálfu húsinu eða rétt
hjá. Þegar börnin eru farin,
þá eru líka losnuð veiga-
mestu böndin, sem bundu
þetta heimili saman. Þó er
eftir eitt veigamikið hlut-
verk hjónanna, en’það er að
lifa hvort fyrir annað og nú
fá þau tíma til að vera meir
saman en áður. Loks kemur
að því að annað hjó^ianna
deyr, en ríkið tekur við hinu
um skeið á elliheimili eða
einhverja aðra velferðar-
stofnun, ef það tekur ekki
við báðum í lifanda lífi.
Hjá frænda herra Smiths
í sveitinni eru börnin miklu
fleiri, sem binda fjölskyld-
una saman, einkum vinna og
framleiðsla, ræktun og um-
hverfi, dýr og fuglar í skógi
og margt annað, sem verður
sameign fjölskyldunnar. Þar
er einnig verkefni að finna
handa einu eða fleiri af börn
unum. Smáfjölskyldukerfið
kemst ekki eins fljótt á í
sveitum og í borgum.
Þessi þróun heimilislífsins
sem ég var að lýsa með sögu
hr. Smith frá London, á sér
hliðstæður í öðrum löndum
þar sem stþrborgir eru. Herra
„Jón Jónsson“ í Reykjavík er
ekki kominn á þetta stig enn
þá, með því að borgin er lít-
il og hann fær miklu meiri
tíma til að vera með fjöl-
skyldu sinni en hr. Smith í
London. Við höfum enn ekki
virt fyrir okkur tvö mikil
vandamál stórborganna, en
það eru hjónaskilnaðir og
vandræðabörn. Báðum fer
fjölgandi í flestum löndum,
einkum í borgunum. Um
þetta efni hefur þjóðfélags-
fræðin safnað þúsundum
skjala og unnið úr þeim.
Þar á meðal hefur verið
safnað listum yfir aðfinnsl-
ur hjóna hvors í annars garð.
Árangurinn hefur verið svo
birtur í einum allsherjar
lista yfir það, sem spillir
sambúð og heimilislífi. Þetta
er lærdómsríkur listi og sýn
ir hann að ýmsu leyti hvar
skórinn kreppir. Hins vegar
held ég að Kínverjar mundu
hlægja ef þeir sæu listann.
Þeir mundu segja: „Miklir
aumingjar hljóta þessir
hvítu menn að vera að setja
slíka hluti fyrir sig sem
þessa. Og þó þykjast þeir
velja sér maka af frjálsum
vilja og ást þarna á Vestur-
löndum.“
Ég verð að sleppa þessum
lista yfir stórar og smáar
syndir hjóna, þessum hálf-
gerðum skandala-lista. Við
verðum að virða helgi heim
ilisins, því við verðum að
gera ráð fyrir því að þar séu
líka lítil eyru og viðkvæm-
ar sálir barna. Auk þess ætla
ég ekki að gera bræður
mína, sóknarprestana, at-
vinnulausa með því að greiða
úr þessum málum, enda á
sérhver prestur að vera við
búinn að taka við þeim, sem
til hans leita. Hitt gæti verið
gott að ungt fólk kynnti sér
þennan lista löngu áður en
það fer að hugsa um að
stofna heimili. Því menning
og manndómur er meðal
annars fólgin í því að kunna
að taka ráð í tíma og rækta
manngildi stt og mannkosti,
en berjast gegn því, sem
miður fer.
Niðurlag á morgun.
•V*V*V*V*X*V*V.V*-\.*V*V*V*V*>
Þekkt merki
meðal
skíðamanna
Toko skíðaáburður^
Kneissl skíði með plast-
sólum væntanleg í vikunni
Tyrolia skíðabindingar
módel 1960, sterkar, auð-
veld stilling, gott verð
ÁVALLT FREMSTIR
Sími 13508
Kjörgarði Laugaveg 59
Austurstræti 1
Póstsendum
fÍMINN, miðvikudaginn 11. janúar 1961.
X-R 27I/EN-8845.
(Framhald af 9. síðu.)
ur maður, sem enn er á bezta
skeiði, sagði mér að hann
hafi haft eitt barna sinna á
sveitaheimili lengi sumars.
Og um haustið' talaði dreng
urinn óvenj u skýrt og hreint
mál. Eftir nokkra mánuði
var allt komið í sama horf og
Reykjavíkur-götumálið tek-
ið við á ný. Erlendis verður
vart við breytingu á málfari
barna eftir 3—4 daga í nýju
umhverfi.
Dæmi um nútíma
fjölskyldulíf.
Nú ætla ég að taka dæmi
til að skýra það skipulag,
sem er að komast á víða um
lönd. Herra Smith á heima
í London, er kvæntur og á
þrjú börn. Hann fer á fætur
kl. 6,30—7, borðar morgun-
verð og býst til vinnu. Um
hádegið fer hann ekki heim,
því það tæki hann heila
klukkustund. að komast
heim og aðra klukkustund að
komast í vinnuna. Þess
vegna verður hann að borða
á veitingastað. Kl. 4—5 er
lokið vinnudegi hans, en þá
hefst félagslíf í klúbbnum
eða á skemmtistöðum Yfir-
leitt sér hann ekki f jölskyldu
sína allan daginn nema um
helgar og fær ekki tækifæri
til að vera með konu og börn
um nema á kvöldin, með því
að fórna félagslífi og skemmt
unum. En með vinnu sinni-
aflar hann þeirra verðmæta,
sem fjölskyldan þarf til að
ljfa og mest af vinnu sinni
getur hann ekki unnið
heima.
Meðan hann er í vinnunni,
eru börnin í skóla. Kennar-
ar, sem yfirleitt eru embættis
menn ríkisins, koma börnun
um í föður og móður stað
hálfan daginn. Svo fara börn
in heim og borða og eru þá
nokkra stund með móður
sinni, en svo aftur út að leika
sér og eru þá undir áhrifum
félaga og leiksystkina. Mjög
lítill hluti uppeldisins fer
fram heima og fjölskyldan
skemmtir sér lítið saman á
heimilinu. Foreldrar hjón-
anna koma að jafnaði að-
eins sem gestir. Veikist ein-
hver í fjölskyldunni alvar-
Foreldrar hennar vita að almenningur dæmir
heimili barnanna eftir því hversu hreinleg
En hvernig fer hún að því að haida kjólum
Kötu litlu svona tandurhreinum og fallegum?
Það er afar einfalt — hún notar R I N S O
Kata litla hefur mikla ánægju af að leika sér
á barnaleikvellinum.
þess vandlega að litla telpan hennar
þau eru til fara, og þess vegna gætir móðir Kötlu
sé ávallt í hreinum kjól.