Alþýðublaðið - 01.06.1948, Blaðsíða 6

«
ALÞÝÐUBLABIÐ
Þriðjudagur 1. júní 1948.
LA PALOMA
Sháldsaga eftir Toru Feuk
Frú Dáríður
Dulfaeims:
OPIÐ íiItEF
TIL VIÐSKIPTANEFNDAB
Eftir því, sem ég hef nánast
fregnað, mun engin kona eiga
sæti í viðskiptanefnd og ekki
heldur í hinu háa fjárhagsráði.
Sýnir þetta enn greinilegar en
nokkurt annað hliðstætt dæmi,
hversu ógurlega það á sér langt
í land, að við konurnar losnum
til fulls undan milljón ára
langri kúgun karlkynsins og
öðlumst jafnxétti móts við það
til allra hluta, enda þótt við
höfum unnið nokkuð á fyrir
skegga og markvísa baráttu
beztu kvenna. Það, sem við eig-
um eftir að gera, — og hamingj-
arf má vita, hvort við höfum það
nokkurn tíma af nema við beit-
um hússtjórnarverkföllum og
öðrum róttækum aðgerðum,
sem okkur, hins kvenlega ljúf-M-seml
lyndis vegna, eru miður eigin-
legar, — en það er að koma
karlkyninu í skilning um hinn
siðferðilega rétt vorn, þannig að
þeim komi aldrei annað til hug-
ar en að telja eðlilegt og sjálf-
sagt að skipa fulltrúa okkar í
hverja þá nefnd og hvert það
ráð, sem ekki fer beinlínis og
einvörðungu með sérmál kari-
kynsins. — Og hver eru þau
sérmál, ef ég má spyrja? Ég
fyrir mitt leyti játa fúslega, að
ég hef ekki komið auga á þau.
En svo ég snúi máli minu til
viðskiptanefndar, leyfi ég mér
að segja þeirri háttvirtu nefnd
það, að enda þótt hún, eða þeir
karlmenn, sem í henni sitja,
reyni að fela ávirðingar sínar
og afskiptaleysi um hag kven-
fólksins á bak við kvenkyns-
heiti, villa þeir okkur ekki sýn.
Það þarf meira að segja enga
dulræna hæfileika til þess að
sjá hvernig þeir beita okkur
konurnar kúgun hvað allan inn-
flutning varðar. Einkum þó um
allt það, sem miðað getur að
því að við fáum uppfyllta kven-
lega fegurðarþrá hvað útlit okk
ar snertir. Ég gæti bezt trúað,
að á bak við þá kúgun stæði
skipulagt samband allra þeirra
mörgu eiginmanna, sem eru
dauðhræddir um eiginkonur
sínar nótt og nýtan dag, vegna
útlitsyfirburða þeirra. Hún er
að minnsta kosti grunsamleg,
herferðin sú, sem hin háttvirta
viðskiptanefnd lætur hafa sig
til að stjórna gegn yndisþokka
íslenzkra kvenna.
Ég ætla að færa aðeins nokk-
ur rök af mýmörgum máli mínu
til sönnunar. Fást korselett í
bænum? Nei. hvernig er það
með efni í menningarlegur og
fínar flíkur? Bezt að minnast
ekki á það! Hvernig er það með
andlitssápur? Ekki nóg með a5
þær séu svo að segja ófáanleg-
ar, heldur er nú allt púður og
smink á þrotum, svo ekki vero
ur einu sinni hægt að mála yfir
óhreinindin. Svona mætti lengi
telja. Ilmvötn eru að vísu eitt
hvað framleidd en, enda kváðu
sumir karlmenn nota þau til
drykkjar.
Þó tekur þetta með augna-
brúnalitinn út yfir allan þjófa
bálk. Þar sér maður þó glöggt
*‘dæmi karlmannlegrar hugul
og umhyggju. Hvernig
eiga ungar stúlkur nú að fara
gat ekki staðizt heita bæn
þessara augna. Alveg eins og
áður lét hann undan, brosti á
móti og sagði fljótt:
„Það er kannski bezt.“
Svo fylgdust þeir að upp
að húsi Vernheims kapteins.
Alla leiðina þangað horfði
Þórgnýr með leynd á bróður
sinn og furðaði sig á því
hvernig sú unga stúlka liti út,
sem gæti fengið Hrólf til að
sýnast svo ákveðinn. Hann
gat ekki lengur gengið þess
dulinn, að bróðir hans var
mjög breyttur, og hann sá,
að það yrði ekki auðvelt að
fá Hrólf oían af þessu. Það
var komið eitthvað karl-
mannlegt í fas hans, og í
fyrsta skipti fannst Minthe
málafærslumanni, að bróðir
hans væri fullorðinn.
Áður hafði hann alltaf
farið eftir vilja Þórgnýs. En
bak við þessa ósk sá hann
vilja, sem var eins ákveðinn
og þans eigin, og yrði máske
að þrjózku, ef einhver fyrir-
staða varð. Gegn vilja sín-
um varð hann var við ein-
hverja tilfinningu hjá sér,
sem líktist virðingu og að-
að? Mér er bara spurn. Eiga
þær að hverfa aftur til frum
mennskunnar og láta augna-
brúnahár sitt vaxa? Og nvar
eiga þær að halda sig á meðan
sá vöxtur er að komast í Jag?
Er það meining viðskiptaneínd
ar að reka allt yngra kvenfólk
bæjarins upp í óbyggðir um
lengri tíma? Ætlar viðskipta-
nefnd að taka að sér að upp-
fylla öll störf þess og skyldur
á meðan? Og hefur viðskipta
nefnd gert sér ljóst, hvernig
hárvöxtur sá lítur út, sem fram
kernur, eftir að augnabrúmr
hafa verið plokkaðar og rakað-
ar um langt skeið? Nei, ág er
hrædd um, að þarna hafi við-
skiptanefnd látið samtök þau,
er ég gat um áðan, teyma sig
heldur langt. Út í hin ófyrir-
sjáanlegustu vandræði og vand-
kvæði.
íslenzkar stúlkur og konur!
Svörum þessum árásum á við-
eigandi hátt. Ef vér sameinumst
til átaka, höfum við viðskipta-
nefnd og fjárhagsráð og allar
þessar karlkyns tilstofnanir,
sem fela sig undir kvenkyn.? og
dáun kom fram í augu hon-
um, þegar hann leit á bróður
sinn. En gramur í hjarta sínu
viS þessa ungu stúlku, sem
án þess að spyrja leyfis hafði
unnið hug Hrólfs, sté Minthe
málafærslumaður yfir þrösk-
uldinn á heimili Vernheims
kapteins.
Strax frammi í anddyrinu
kom kaffilyktin á móti þeim
og kliður glaðra radda. Gegn
um hálfopnar dyrnar inni í
bjantri borðstofunni gat að
líta stórt kaffiborð. Ung
stúlka var að leggja bollana
á borðið.
Minthe leit á hana og sá,
að það mundi vera Geir-
þrúður. Honum geðjaðist vel
að því, að hún skyldi vera
hvorugskyns heitum, — algei-
lega í vasanum. Sameinumst!
í aiidlegum friði.
DáríSur Dulheíms.
Athugas.: Viðkomandi stofnun-
um er heimilt rúm til and-
svara í dálk þessum.
Ritstj.
gefin fyrir heimilisstörf.
Þegar hún varð vör við að
þeir voru farnir úr yfirhöfn-
um sínum frammi í forstof-
unni, sneri hún sér við og
leit fram til þeirra.
Mfaithe sá gránnleitt, fölt
stúlkuandlit með einkenm,-
lega geislandi björíum hör-
undslit, svo að andlitið virt-
ist næstum gagnsætt. Hann
vissi ekki. hverju hún líktíst
rnest með þennan tígulega
vangasvip og dökk. örlítiö
skásett augun. Hann viður-
kenndi með sjálfum sér, að
Geirþrúður Vernheim var ó-
venjulega lagleg’ stúlka.
Nú kom frú Vernheim
fram í forstofuna og brosti
alúðlega. ,-Velkominn, góði.
minn,“ sagði hún móðurlega
og greip magra hönd lög-
fræðingsins millum beggja
sinna. Honum brá, þegar
hann heyrði kveðjuorð henn
ar. Svona hafði enginn ávarp
að hann fyrr. Hann lyfti
augnabrúnunum. Og svo
kom hann auga á blíðlegt
andlit konu sinnar við dyrn-
ar. Hún leit svo glaðlega út
og hann tók eftir því að hún
kallaði frú Vernheim frænku
og var farin að þúa allar
stúlkurnar. Það leit út fyrir
að taka stuttan tíma hér!
Þegar hann kom inn í stof-
una, kom Geirþrúður á móti
honum. Hún roðnaði mjög
þegar hún mætti augnaráði
hans. og honum sýndist vera
óttasvipur á henni.
,Ég er Geirþrúður,“ sagði
hún skærri.. hljómfagurri
röddu og leit á hann. Andar-
tak leit hann í hin undra-
fögru augu stúlkunnar. Hann
dró ört andann. Það var ein
hver glampi í þeim svo að
hann gat sig ekki hrært. Eitt
hvað, sem ruglaði hann.
Geaslinn kom nær — spilandi
og fagur og tendraði eitthvað
innra með honum. Hann ætl-
aði að líta undan, en gat það
ekki fyrr en Geirþrúður leit
undan.-------Þá andvarpaði
hann, en stóð grafkyrr. Haim
Kerti sig skyndilega upp og
greip sólbrennda hönd Geir-
þrúðar og með titrandi nasa-
vængjum laut hann fljótt
' niður og kyssti hana. Það
kom glampi í augu Geirþúúð-
ar og hönd hennar titraði í
hans. Ósjálfrátt þrýsti hann
hana fast. Geirþrú'ður hafði
sigrað. Gegn vilja sínum
varð Minthe málafærslumað-
ur að láta í minni pokarm.
Það var drukkið kaffið í
bezta yfirlæti. Hvað eftir
annað leit Þórgnýr á unnustu
bróður isíns og hann tók eftir
því að hún var líkust gulu
rósunum, sem hann hafði séo
blómstra í garði kapteinsins.
Hann skildi að hún hafði get
að heillað bróður hans, já,
hvaða mann sem var. En
sjálfur vildi hann ekki
mynda isér neina skoðun um
hana. Honum fannst fremur
að hann þyrfti að veriast.
Hverju vissi hann ekki. Hann
hafði aldriei átt því að venj-
ast að missa sjálfsöryggi sitt
gagnvart neinum. ahra sízt
gagnvart konu. En þarna
varð hann hálfruglaður að
viðurkenna að hann hafði
reynt dálítið, sem var honum
gersamlega ókunnugt. Hann
ætlaði að ásaka sig og þessa
svarteygu istúlku, sem var
orsök þess að hann var hér.
En hann gat það ekki. Hon-
um fannst eins og hann hefði
verið klófestur sér að óvör-
um, og það merkilega var,
að hann lagði ekki neitt á sig
til þess að breyta því. Hann
var eins og á nálum allan
daginn og samt fannst hon-
um eins og meðvitund sín
væri hálfsofandi.
Vernheim kapteinn var
mjög gestriisinn og broslegar
sögur hans komu öllum í
gott skap. Hann hafði- þegar
hann var sjóliðsforingi. ferð-
ast mikið og séð sig um og
gat sagt mjög skemmtilega
frá. Lisbet, sem líka hafði
ferðasit mikið og séð mörg a£
löndum þeim isem hann lýsti,
tók fjörlega þátt í samtaíinu.
Það ríkti gleði og ánægja hjá
þessu li.tla samkvæmi. Min-
the gleymdi því næstum, að
hann hafði komið hingað í ó-
þægilegum erindagerðum og
Lisbet var næstum því aUtaf
skellihlæjandi. Ekki einu
sinni Minthe sjálfur tók eftir
því, að gamla silfurkannan
þurfti fágunar við og að boll-
MYNDASAGA ALÞÝÐUBLAÐSINS:
ÖRN ELDING
ÖRN: Já, þér hafið heppnina með
yður, Nelson.
NELSON: Já, heppni----ekkert
annað en heppni. Ég hef alltaf
treyst heppninni og engu öðru
í lífinu.
ÖRN: Þetta líkar mér vel að heyra.
Þeir, sem ekki leita neirrna
bragða, heldur treysta heppn-
inni, eru menn að mínu skapi,
NELSON: Hvað áttu við?