Alþýðublaðið - 20.08.1948, Blaðsíða 6

6
ALÞYÐUBLAÐIÐ
Föstudagur 20. ágúst 1948
FREGN, SEM VEKUR FURBU
LEGA ÆSING.-------------
í fyrraciag birtist fregn ein í
einu dagblöðum vorum, sem
að aæma eftir öllum þeim bréf-
um, upphringurn og fyrirspurn-
um, er vér höfum fengið, virð-
ist ýekja furðulega æsing meðal
borgarbúa, enskum þó þeirra
yngri. Biríum vér hér nokkur
þeirra, í því skyni að valdhaíar
vorir fái að heyra „stemming-
una.
,,Þetta er ekld hægt! þetta
er drápshögg á menningu okkar
unga fólksins. Hvernig eigum
við nú að vita hvernig við eig-
um að haga okkur? Á einu vet-
fangi erum við komin út af
braut siðfræoilegrar þróunar
eins og jeppi, sem liggur á
hvolfi úti í skurði! Tízkan í fram
komumenningu getur stór-
breytzt, án þess við vitum af.
þar getur orðio hrein og bein
bylting. Nú til dæmis er íízka.
að jórtra gúmmíið sitt með opn
um munni, þannig að dólítið sjá-
ist í framtennurnar í efrigómin
um. Þetta getur breyttzt úti í
þeim stóra heimi. Einnig er það
tízka að jóðla með greinilegri
kjalkahreyfingu. Getur líka
breytzt. Og þá höldum við á-
fram að jóðla okkar gúmmí
eins og skrælingjar fyrir misseri
eða jafnvel ári. Hvað skyldu út-
lendir túristar segja þá um
menningu vora! Ég treysti því,
að ríkisstjórnin sjái, að þetta
er ekki hægt. Ef til vill hefur
hún líka í hyggju að bæta gráu
ofan á svart og banna allan inn
fiutning á tyggigúmmíi! Það
er víst bezt að drepa menning-
una í einu höggi!
Og hvernig eigum við nú að
vita hvaða skrækir eru tízku-
skrækir? Hvernig við eigum að
haga okkur í partíum og geim-
um? Ég held að mennirnir viti
bókstaflega ekki nokkurn skap
aðan hlut hvað þeir eru að
gera — — — “
„Ég sé þaS í blöðunum, að til
mála geti komið .að kvikmynda
húsin verði að loka, vegna þess
að ekki sé veittur gjaldeyrir fyr
ir erlendum kvikmyndum. A-
gætt, segir nú hún ég, og þetta
hefði forráðamenn vorir fyrr
mátt gjöra, því ekki er það eitt,
að gjaldeyririnn eyðist frá öðru
þarfara, því allt er slíku þarf-
ara að tóbaki og brennivíni und
anskyldu ■— þegar inn er flutt-
ur slíkut íorsmánai. óþverri,
heldur leiðir af skrípamyndum
þessum allskonar léttúð, íifla-
skapur og. ósómi, er reynzt hef
ur. æsku borgarinnar djúgur byr
í segl út á glötunarhaft sóunar,
fyrirhyggjuleysis og hverskyns
vandræða. Hafi þeir heila þökk
fyrir . . . “
„Ég skal ekki trúa því, fyrr
en ég tek á, að þeir, sem ráða,
geti verið svo miklar ótuktir í
sér að ætla að loka öllum bíó-
unum. Hvar á maður þá eigin-
lega að vera á kvöldin frá því
maður borðar og þangað til mað
ur fer á böll eða í sjansa?
Heima hjá sér eða livað. . . .“
, . . . og hvernig ætli þeim
þætti sjálfum, ef þeim yrði allt
í einu sagt, að þeir mættu
ekki sjá elskendur sína og sagt
að það væri út af gjaldeyris-
skorti! Og þetta ætla þeir sér
þó að gera með okkur, hundruð
og jafnvel þúsund ungra stúlkna,
sem elskum Tyrone Power út af
lífinu. Þetta er beinlínis agalega
grimmó, ómannúðlegt og allt
soleiðis.“
„ . . . Og nú endar það á því,
að maður verður að lesa 300
blaðsíða bók í stað þess að sjá
hana á kvikmyndahúsinu á
nokkrum kortérum. Heíur fjár
hagsráð athugað hvílík sóun
slíkt er á vinnuafli landsmanna.
Það er auðvelt að sanna þetta
með einföldu reikningsdæmi.“
Mörg', mörg' önnur bréf höf-
urn vér fengið, en þessi sýnis-
horn ætt-u að nægja til að sýna
stemminguna.
SLÁTTUVÉLARROTTUR.
Eitt öagblaðið talar um „hljóð
lausar hljóðöldur“ og þögult
blísturshljóð. Æ, æ! Hvað fáum
við næst; kyrra hreyfingu og
kolmyrkt Ijós, eða hvað? Þessi
tækni ætlar alveg að gera út af
við mann, svei mér þá!
Hvalir þeir, sem nú eru dregn
ir dauðir inn Hvalf jörðinn,
reynast, þegar að er gætt, full-
fermdir síld. Kemur hér enn að
því, sem mefkur íslendingur
stakk upp á nýlega. Við eigum
ekki að drepa hvalina, heldur
temja þá. Sést af þessu, að ekki
er hægt að nota þá sem íarar-
tæki, eins og hann hafði hugsað
sér, heldur og sem veiðitæki,
og er illt, ef slíkt skal látið ó-
notað. Skorum vér á fjárhags-
ráð að veita öllum, sem um
kunna að sækja, ótakmarkað
fjárfestingarleyfi til hvaltemslu.
Leonhard Frank:
arnir höfðu notað svo mikið
af gulum sóleyjalit og bláum
„gleym mér ejý-liit meðfram
bökkum hans.
Allt í einu skaut stórum
hursta upp úr jörðinni, rétt
við hliðina á kletti. Dvergur,
sem var niðri í jörðunni, hélt
dauðahaldi í skaftið og fætur
hans dingluðu; hann reyndi
eins og hann gat að ná aftur
fcursanum sínum, en hann
hafði komizt inn í músar-
göng. En burstinn brey.ttist í
purpurarauðan þyrnirunn,
og dvengurinn datt á litla
rassinn.
Matthildur gat ekki hæitt
að hlæja, ekki einu sinni
eftir að hún vaknaði.
Skógarnornin, grá a.f mosa,
eins og gamla furutréð, sem
hún stóð undir með boginn
staf sinn, horfði á hana. Matt-
hildur varð óttaslegin og
hljóp til baka sömu leið og
hún hafði komið og hné niður
hjá bókinni sinni í skógar-
jaðrimum.
Matthildur hafði aldrei
lesið neitt annað en ævintýri.
Skógurinn, sem hún lá í var
skógurinn, sem álfasögurnar
gerðust í, sem hún var að
lesa, og þar var sama and-
rúmsloftið cig í rauðu bókinni
og skógurinn fullur af álfum,
nornum og hvers kyns töfr-
um.
í allri sveitinni var það
bara hún ein, sem vissi að
Arax, varðhundurinn hennar
móður hennar, sem horfði
svo dapurlega á hana, þegar
hún kom og deildi með hon-
um morgunmat sínum í
laumi, var prins í álögum.
Álfasögurnar voru dag-
sannar í augum hennar. Þær
höfðu mótað huga hennar
frá bernsku og þær voru eins
og stjörnur, er vísuðu veginn
og sýndu greinarmun igóðs
og ills. Og hvenær sem hún
hafði orðið veik, voru töfra-
orðin: „Einu sinni var“, allra
meina bót.
í hnipri lá hún og hvíldi
höfuðið á hægri hendi og las
söguna af „handalausu stúlk-
unní“, en móðir hennar, sem
var fátæk malaraekkja, hafði
hitt skrattann úti í haga, og
í skiptum fyriir gull og ger-
semar lofað honum því, sem
stæði á bak við húsið henn-
ar. Þó að hún hefði oft lesið
þetta áður, þá varð henni
þungt um hjartaræturnar,
því .að sá vondi átti ekki við
gamla eplatréð, heldur guð-
hræddu og fallegu dó-titur
ekkjunnar, sem einmitt þessa
stundina var að sópa húsa-
garðinn.
Forvitinn smáfugl hoppaði
nærri stúlkunni, þar sem hún
lá og var að lesa, og. svo
burtu aftur. Hún sá ekker-t
né heyrði. Meðan lítil bjalla
skreið hálfa leið yfir bók-
merkið og yfir blaðsíðuna
upp spássíuna hægra megin,
þá lifði hún sig inn í söguna:
hvernig skrattinn, kom, en
gat ekki farið með dóttur
malarans, af því að hún var
hrein. Og einhvers etaðar í
einhverju fylgsni hugar síns,
sem enn hafði ekki opnazt,
skynjaði hún hvers konar
hreinleiki það var, sem vernd
aði meyna.
Feit könguló óf þráð sinn
úr furutrénu að ljósrauðu
hári ‘hen-nar.
Eftir skipun skrattans
varð móðir stúlkunnar að
bera allt vatn út úr húsinu.
En dóttirin grét svo mikið á
hendur sínar að þær hreins-
uðust- Þá varð skrattinn
öskureiður. Matthildur hélt
niðri í sér andanum meðan
hann öskraði, að hann færi
með ekkjuna með sér, ef hún
hyggi ekk á augabragði báð-
ar hendurnar af dóttur sinni.
Gagntekin af skelfingu las
hún þennan kafla aftur og
aftur og vissi með sjálfri sér,
að hún myndi einnig leggja
hendur sínar undir öxina, ef
hún með því gæti bjargað
móðiur sinni.
Köngulóin, grá eins og
viðarbolurinn, hélt áfram á
meðan að spinna þráð sinn
frá itrénu og y.fir í hárlokka
hennar. Oft nam hún staðar
og leit við á lesandi stúlkuna
eins og á fórnardýr, sem
þegar væri lalgerlega flækt í
ne't örlaganna.
Matthildur og dóttir mal-
arans grétu yfir blóðugum
stúfumum, þar til þeir voru
líka hreinsaðir. Þá hafði
skrattinn ekki meira vald.
Kettlingurinn hennar Matt
hildar, kolsvartur á lit, kom

Þeir, sem þurfa
að auglýsa
í sunnudagsblaði Alþýðublaðsins, eru vin-
samlega beðnir að skila handriti að auglýs'
ingunum fyrir kl. 7 á föstudagskvöld í af-
greiðslu blaðsins. — Símar 4900 og 4906.

MYNDASAGA ALÞÝÐUBLAÐSINS
ÖRN ELDING
SttTs OB.
AP Newsfcctturcs
ÖRN: Þetta virðist ætla að ganga
ósköp rólega, — því miður —
KÁRI: £ eir ,ru að t era saman
númerin á listunum, maður. —
ÖRN: Spennandi að vita hvað úr
þésau verður.---------Þarna kem-
ur Nelson.
NELSON: Hvað vanfar ykkur,
drengir? — Er eitithvað athuga-
vert við vinningagreiðsilurnar?