Tíminn - 23.01.1964, Blaðsíða 7
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjórl: Tómas Amason. — Rltstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson. Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson. Frétta-
stjóri: Jónas Kristjánsson. Auglýsingastj.: Sigurjón Daviðsson.
Ritstjómarskrifstofur i Eddu húsinu, simar 18300—18305. Skrif
stofur Bankastr. 7. Afgr.simi 12323. Augl., simi 19523. Aðrar
skrifstofur, sími 18300. Áskriftargjald kr. 80,00 á mán. innan-
lands. í lausasölu kr. 4.00 eint — Prentsmiðjan EDDA h.f. —
Ranglætið í öndvegi
Morgunblaðið reynir í forystugrein sinni í fyrradag að
bera brigður á þær staðhæfingar Tímans, að núverandi
ríkisstjórn þrengi af yfirlögðu ráði að bændum og sam-
vinnufélögum, og einn liður í því sé að minnka afurðalán
til bænda- Þótt blaðið hnekki þessu ekki með neinum
haldkvæmum rökum, er rétt að rekja enn staðreyndir
þessa ranglætismáls.
Landbúnaðurinn þarf síaukið fjármagn eins og aðrir
atvinnuvegir, vegna vélvæðingar og annars stóraukins
búkostnaðar, og það verður æ tilfinnanlegra fyrir bónd-
ann að bíða langtímum eftir kaupi fyrir vinnu sína og
þeirra, sem með honum vinna við búið, enda ekki til
slíks ætlazt af neinni annarri stétt í landinu. Sjávarút-
vegurinn fær sín afurðalán til þess að greiða sjómönn-
um og útvegsmönnnum, áður en afurðir eru seldar. Rétt-
ur íandbúnaðarins til hins sama er viðurkenndur af öll-
um réttsýnum mönnum.
Löngu áður en bóndinn fær greiðslu fyrir afurðir sínar
og án tillits til hvernig sala þeirra gengur, verður hann
að kaupa rekstrarvörur: vélar og varahluti, benzín og
olíur, fóðurbæti, áburð, grasfræ o. fl. Sé um aðkeypt
vinnuafl að ræða, verður hann að greiða kaup, hvað sem
líður sölu afurðanna.
Árið 1958 voru afurðalán Seðlabankans 67% af verði
landbúnaðarframleiðslu. Þetta hefði þurft að auka en
ekki minnka, en núverandi ríkisstjórn ákvað að kreppa
að bændum og lét lánin standa í stað að krónutölu næstu
fjögur ár, en það þýddi stórkostlega lækkun miðað við
verðlag varanna og kostnað við búrekstur. Þrátt fyrir
þetta reyndu sölufélög bænda að greiða svipað hlutfall
fyrir fram eða hærra, af því að bændur gátu ekki án
þess verið. Þau lækkuðu ekki þessar greiðslur sínar til
jafns við lækkun afurðalána, en þetta varð þeim þungur
baggi, því að rekstrarfé þeirra er mjög naumt, enda leik-
ur stjórnarinnar fyrst og fremst gerður til þess að
hnekkja á þeim.
Loks lofaði ríkisstjórnin s l. haust fyrir atbeina trún-
aðarmanna bænda og landbúnaðarráðherra að afurða-
lánin skyldu hækka í 55%. Efndirnar urðu þær, að lánin
urðu aðeins 51% hæst og jafnframt enn dregið úr þeim
með nýjum úthlutunarreglum.
Morgunblaðið dylgjar með það, að samvinnufélögin
haldi hjá sér fé, sem bændur greiði þeim fyrir rekstrar-
vörur. Svarið við því fleipri er sú staðreynd, að á árinu
1963 stórjukust skuldir viðskiptamanna við kaupfélögin,
en þeir eru flestir bændur, sem þar kaupa mestan hluta
rekstrarvara sinna, fóðurvörur, áburð og annað. Hvað
af þeim skuldum hefur myndazt vegna hverrar einstakr-
ar vöru, verður vitanlega ekki sagt um, enda skiptir það
engu máli. Það, sem skiptir máli er, að fjárhagsandinn.
sem stafar af þeirri stefnu sem ríkir í landinu um lána-
mál landbúnaðarins, leggst með sívaxandi þunga á sam-
vinnufélögin og bændastéttina alla.
Þennan vanda verður að leysa, en það verður ekki
gert, nema breytt sé um stefnu. Samvinnufélögin hafa
ekki bolmagn til þess að fullnægja rekstrarfjárþörf land-
búnaðarins og brúa bilið, sem verður milli framleiðslu
afurðanna og lokagreiðslu þeirra til bænda. Þeir, eim>
stétta geta elcki beðið eftir kaupi sínu í marga mánuði
Og krafa sú, sem bændasamtökin hafa hvað eftir annað
sett fram, er ekki um 51% afurðalán. og ekki heidu'’ um
67%, heldur allt að 90%. Þannig líta bændur og full-
trúar þeirra á málið.
T^ÍMINN, fimmtudaginn 23. janúar 1964. —
ANT0N M0HR: “ r' “ "" ' 111 -
Meörök og mótrök í deilunni
milli Araba og Gyðinga
ísrael verSur hætt, þegar Arabar eflast
ARABABANDALAGIÐ rek-
ur skrifstofu í Damaskus til
þess að stjórna aðgerðum gegn
ísrael. f desember í fyrra var
sent bréf frá þessari skrif-
stofu til hins fjársterka enska
tryggingarfélags Norwioh Uni-
on. f bréfinu var þess krafizt,
að framkvæmdastjóri félagsins
Mancroft lávarður, væri þegar
látinn víkja frá störfum- Ástæð
an var, að Mancroft lávarður
átti mikil skipti við ísrael. Á
það var bent í bréfinu, að Nor-
wich Union þyrfti ekki að gera
ráð fyrir fjárhagslegum skipt-
um við arabisku ríkin framveg-
is, ef þessarri kröfu yrði hafn-
að.
Skipti Norwich Union við
Israel voru hverfandi lítil í sam
anburði við fjölbreytta og um-
fangsmikla hagsmuni, sem fé-
lagið hafði að gæta í ríkjum
Araba. Stjórn félagsins taldi
sig því knúna til að verða við
kröfunni.
Framgangur, þessa máls vak-
ir vafalaust enn í minni manna.
Undanlátssemi félagsins olli
mikilli beizkju í Bretlandi og
sætti hvassri gagnrýni. Fólk
hefir átt því að venjast, að
Arabar legðu bann á skip og
fyrirtæki, sem skiptu við Isra-
el. En í þetta sinn var banninu
beint að ákveðnum einstak-
lingi.
STÓRBLAÐIÐ Times birti
forustugrein um málið 9. des.
og fyrirsögnin var „Umburðar-
leysi“. Þar var því haldið fram,
að þarna væri um að ræða
alveg nýtt fyrirbæri í efnahags
legum skiptum milli þjóða. Ef
þetta yrði viðtekin venja ætti
hvaða ríki sem væri beina og
greiða leið til afskipta af innri
málefnum annars ríkis. Loka-
orðin í greininni voru, að það
væri furðulegt, að Norwich
Union skyldi ekki hafa vísað
málinu frá alveg ákveðið og taf
arlaust.
Eg hefi ekki nægan kunnug-
leika á málefnum til þess að
leggja dóm á þetta atriði. f
þess stað vil ég reyna að skýra
stuttlega ástæðurnar fyrir því
linnulausa hatri, sem arabisku
þjóðirnar hafa sýnt Israelsríki
allt frá því að það var stofnað.
Þegar um svo margslungið mál
er að ræða væri órétt að neita
að hlýða á annan aðilann. Unnt
er að skilja bæði sjónarmiðin
og jafnvel að virða þau nokk-
urs.
AFSTAÐA Gyðinga er þessi:
Þetta er okkar land. Hér
myndaði Davíð konungsríki
sitt og hér kom Salómon sátt-
málsörkinni fyrir í musterinu.
Eftir þetta bjuggum við meira
en þúsund ár í þessu landi. Ár-
ið 70 eftir Krist rændu Róm-
verjar Jerusalem, musterið
brann til ösku og þjóð okkar
var rekin burt úr landinu og
jig dreifðist í allar áttir. Senn eru
i liðin tvö þúsund ár síðan þetta
I gerðist og alla þá tíð höfum
8 við verið eltir. ofsóttir og hriáð
| ir meira en nokkur önnur þjóð
f Við höfum orðið að þola tak-
| markalausar þjáningar og nauð
1 'r okkaí- V>afa vo’-i55 óon-ianlef!
ar. En við höfum ávallt lifað
á sannfæringunni um, að okk-
ar tími kæmi, okkur yrði að
lokum leyft að snúa aftur heim
til lands feðranna.
Við biðum og biðum, þolin-
móðir í þjáningunni. Og loks
komu heimsstríðin tvö og tæki
ESKOL,
forsætisráSherra fsraels.
færi okkar um leið. Vestur-
veldin lofuðu okkur að tryggja
okkur þjóðlegt heima í Pale-
stínu til endurgjalds fyrir þá
aðstoð, sem við gátum veitt
þeim, vegna dugnaðar okkar og
auðæfa.
si Það iér þetta'lieitj sem nú er
NASSER,
forseti Egyptalands.
verið að efna. Ríkið fsrael hef-
ir að lokum verið endurreist,
en það hefir kostað óhemju
miklar fórnir, bæði í góssi,
gulli og blóði. Okkur er það
fyllilega Ijóst, að ísrael er bæði
veikt og ófullnægjandi, eins og
landamæri þessi eru nú. Engu
að síður er þetta okkar land,
okkar þjóðlega heima, sem við
höfum unnið til í blóðugum
bardaga móti grúa öflugra
fjenda, eftir nálega tvö þúsund
ára útlegð. Heimurinn getur
verið þess fullviss, að við mun
um einnig berjast til síðasta
manns, já, til síðustu konu, til
þess að tryggja komandi kyn-
slóðum þetta ættaróðal.
Þetta var málstaður Gyðing-
anna.
SVAR ARABA er svohljóð-
andi:
Okkur er fullvel ljóst, að
Gvðingar bjuggu í Palestínu á
dögum Davíðs konungs og þús-
und ár eftir það. Og við berum
djúpa lotningu fyrir þeirri
menningu, sem þeir sköpuðu á
þeirri tíð. Við vitum, hve trú
okkar og öll þjóðfélagsskipan
er í ríkum mæli mótuð af áhrif
um hinna miklu spámanna
Gyðinga.
En við vitum einnig, að Gyð-
ingar voru hraktir burt frá
Palestínu árið 70 eftir Krist og
okkar þjóð settist að í landinu.
Samkvæmt okkar trú er hinn
heilagi múr í Jerusalem einn
af æðstu helgidómum, jafn-
framt Kaaba í Mekka, og svo
hefir verið síðan á dögum Mú-
hameðs.
Okkar þjóð hefir nú búið í
Palestínu í tæp tvö þúsund ár.
Og við ætlum okkur ekki að
yfirgefa hana aftur. Hvað
munduð þið Norðmenn segja,
ef til ykkar stranda kæmi ó-
kunn þjóð, sem gerði kröfu til
að henni væri afhent landið,
af því að hún hefði búið þar
átta hundruð árum fyrir orr-
ustuna í Hafursfirði? Þannig
lítur þetta út frá sjónarmiði
okkar Araba og ekki öðru vísi.
Við höfum ekkert út á Gyð-
inga að setja sem þjóð. Okkur
hefir ávallt komið vel saman
við þá allt til þessa. Við höfum
aldrei þekkt Gyðingahatur eða
Gyðingaofsóknir, eins og tíðk-
aðist á Vesturlöndum. Því er
þvert á móti svo varið, að Gyð
ingar gátu ávallt vænzt aðstoð-
ar okkar og áttu hjá okkur
öruggt athvarf, þegar þeir voru
ofsóttir hvað mest á Vestur-
löndum.
En við erum alveg eindregið
andstæðir stofnun Gyðingarík-
is í Palestínu. Þessi andstaða
okkar hefir eðlilega magnazt
við það, að ættmenn okkar
hafa verið reknir nauðugir og
með harðri hendi af fornum óð-
ulum sínum, eins og gerzt hef-
ir í Palestínu. Þetta munum
við aldrei viðurkenna og gegn
þessu ætlum við að berjast af
allri orku.
Gleymið því ekki, að Gyðing-
ar um heim allan eru aðeins
12—13 milljónir að tölu, en
fylgjendur Múhameðstrúar eru
meira en 300 milljónir. Enda
þótt þessar 300 milljónir
manna muni naumast verða
virkir þátttakendur í barátt-
unni þá eigum við engu að síð-
ur mjög öflugt tæki, þar sem
er Arababandalagið, sem stofn
að var árið 1945 og hefir það
yfirlýsta markmið að berjast
gegn ríkinu ísrael, með öllum
tiltækum ráðum, einnig banni.
íbúar Arabaríkjanna sjö, sem
eru aðilar að bandalaginu, eru
nú hálf fimmtugasta og þriðja
milljón að tölu. Það er ná-
kvæmlega tuttugu og fimm
sinnum fleira en íbúar fsraels,
sem nú eru 2,1 milljón. En
bandalagið sigraði ekki í stríð
inu gegn ísrael árið 1948. Þá
voru meðlimirnir sundraðir inn
byrðis og auk þess illa búnir að
vopnum undantekningarlaust.
HVORUGT þetta er fyrir hendi
í dag. Hinar arabisku þjóðir
það hefir orðið til sam-arabisk
Framhald á 13. síðu.
J
Z