Alþýðublaðið - 09.01.1955, Page 5
Swnnudagur 9. janúar 1955
ALÞÝÐtJBLAÐIÐ
s
ÖÐUIJ HVERJU pferist eitthvað umtalsvert.
Frá sumu c-r hermt í bloJunum, — annaS er
aldrei gert opinbert.
Og það, sem rætí er í blöðunum, cr oftastnær
ýkt um 190% eða meira,
fyrir utan prentvillur, missagnir,. misskilning
og fleira,
svo að enginn veit eiginle"a hvað hefur í
rauninni gerzt, þótt hann ljái frásögn þeirra
auga oj evra.
Hitt, sem aldrei er gert opinbert. vita allir
áður, — eða að minnsta kosti um lefð og
það hefur ~erzt,
þótt enginn viti að hvaða leiðum hað berst.
Og í því -sambandi er hvað eftir annað sýnt og
sannað,
að óprentuð lygi er að minnsta kosti ekki
meiri lygi en annað. ...
Fyrir nokkru var ísmeygilegur lávarðar hér
á flugi og ferð, ■—
íamkvæmt óprentuðum heimildum meðal
annars þeirra erinda að athuga hina um-
töluðu reglugerð,
sem kennd er við utanríkismálaráðherrann,
og kvað hafa að geyma
siðferðisboðorð fyrir Bandaríkjamenn, þegar
þeir cru hvörki á flugvellinum né heima.
En af ótta viíS, að beim litist ekki á hana,
er segt, að ráðherrann hafi fundið upp það ráð,
að láta þá ekki sjá hana.
Og til þess að fyrirbyggja, að óviðkómandi
náungar, — eins og til dæmis Bjarni nokkur
Ben, — færu að hnýsast í plaggið og smygla
kannske exnhverjúm hættulega ströngum
ákvæðum út úr tollinum,
fann ráðherrann að sögp annað ráð, enn þá
snjaílara, — sem sé að geyma reglugerðina
bara í kollinum.
En svo barst skyndilega dularfullt skeyti frá
sjálfu Atlaníshafsbandalaginu,
og þegar Kristinn hafði lesið það, bullsvitnaði
hann. klóraði sér £ regiugerðargeymslunni
og tautaði ... Nú sitjum við Tíma-Tóti í
flaginu! 't
Lávarðurinn bráðum lentur á flugvellinum, —
og ckki eitt einasta boðorð skráð ...
I fyrsta skipti brast hinn norðlenzka ráð-
herra ?éS . ■ .
Og dálítið niðurlútur labbaði hann sig inn til
Olafs, og leitaði á hans náð. ...
og hló, — eins og Ólafur hlær. .,.
Framsóknarráðherra, — sagði hann, — og
i’æddur í gær!
Xei, Kristinn minn, þú ert ennhá haldinn
þessum sómakæra Akureyraranda.
Hermann karlinn hefði ekki verið lengi að
leysa svo smávægilegan vanda. . . .
Hann hefði jú bara tekið glímutaki í böndina
á lordinum ... How do you do misíer, —
vvould you like to catch salmons unp í
ÍTúkká í Kiós, — of' síðan látið slag standa.
Skrifað eða ekki skrifað kemur jú út á eitt, —
og fromsóknarmenn, — og þó eiukum fram-
sóknarráðherrar ættu helzt aldrei að skrifa
neitt. .. .
En nú skal ég bjarga þér úr þessari bann-
settu klípu, Kristinn minn, —
on það mátt'u skrifa hjá þér, að það yerður
áðems í þetta éina sinn.
Eg verð, svona bara fyrir hendingu, staddur
úti á flugvælli, þegar hinn frægi lávarður
kemur.
Og sv o presentera ég mig óviljandi, — og svo
sjáum við hvernig mér og honum sctnur. . . .
En á meðan skrifar þú og skrifar allt hvað af
tekur og semur siðferðisboðorðín að nýju.
Og í þínum sporum myndi ég heldur hafa þau
færrj en fleiri en tíu.
Og bar með var Ólafur þotinn út á völl,
Ep Kristinn settist kófsveittur við að skrifa,
— bara ef hann gæti nú eins og Móse ílúið
eitihvað upp á fjöll. I
Jreja, — hann mátti þó þakka fyrir að þurfa
ekki ag klappa boðorðin í stein
grein fyrir grein.
Og Parkersjálfblekungurinn titraði í höndnm
hans ... jú, unnhafið virtist ætla að verða
gott. ... í
You shall not ... vou shall not .. . you shall
not ... í
\
I
í
En úti á flugvelli var Ólafur staddur fyrir
hendingu, og heilsaði lávarðinum svona af
hendingu, og hvíslaði að honum,, — svona
af hendingu, — „Our foreign minister have
something to write,
But else he is almost all-right, —
Would you like to have some whisky, my lord,
while you wait . . .
NY SENDING
ersey kjolar
Gullfoss
ÁÐÁLSTRÆTI
TRILLUBATÁ-
EIGENDUR.
KVIKK benzín-
avélin, er byggð fyrir
urfar á norðlægri
•iddargráðu og 40 ára
nsla er af henni við
h.ina löngu og veðurhörðu strönd Noregs, hefur sannað
kosti hennar.
KVIKK —; er sérstaklega sparneytin. — gangörugg —
traust byggð — einföld í notkun og eftirliti — er iheð
keðjugangsetiingu, kúplingu og skiptiskrúfu — 4 gengis
með 800 snúninga á mín. — árs ábyrgð ■— verksmiðju-
verð:
1. eyl. 4,5 HK. ca. kr. 6.100
1. cyl. 6 ' HK ea. kr. 7.100
2. cyl. 8—10 HK. ca. kr. 8.200
Afhendingarfrestur 4—-6 vikur. Nákvæmar leiðbeim
íngar um niðursetningu,. notkun og eftiriit fylgír, á
norsku og íslenáku. — Fagmaður, gagnkunnugur smá-
bátavélum, veitir leiðbeiningar.
Guðm. Péíursson, Pósthólf 1140. Rvík,
eða II. vélstjóri Ms. Skeljung, sími 3886.
Fimmtugur:
Huxley Ofafsson framkvæmdasfj.
Og Óiafur skók ftráan ljónsmakkann og
skeilti sér á iær,
LEIFUR LEIRS.
Í9LENZK bókaútgáfa er
fjölbreytt og umfangsmikil á
ínæ-likvarða hlútfallareiknings-
Ins, enda oft á orði haft heima
og erlendis, að íslendingar séu
mesta bókaþjóð he.ms. Mestu
máli skiptir þó, hvað út er gef-
Sð og lesið. Auðvitað er mörgu
ábótavant í því efni, enda
skipulag bókaútgáfunnar hér á
landi handabófskennt. Hér
skal minnzt á eitt atriði, sem
þarf að færa á betri veg í fram
tíðinni. Það er endurprentun
íslenzkra.bóka,
Árlega eru endurprentaðar
ýmsar gamlar bækur. þýddar
og frumsamdar. En ljóðabæk-
úr, smásagnasöfn og skáldsög-
tir íslenzkra skálda og rithöf-
unda verða allt of mkiið út
undan í því sambandi. Slíkar
hækur eru naumast endur-
þrentaðar nema í heildarútgáf-
nm höfundanna. Þetta veldur
því, að margar íslenzkar önd-
vegisbækur eru ófáanlegar á
lesmarkaðinum áratugum sam
an. Kvæðabók Eggerts Ólafs-
sonar hefur aldrei verið end-
urprentuð. Ljóðaþýoingar Jóns
Þorlákssonar á Bægisá eru ó-
fáanlegar af því að enginn út-
gefandi hefur ráðizt. í endur-
prentun þeirra. Ljóðabók
Sveinbjarnar Egllssonar var ís
lending.um fólginn fiársjóður í
áratugi, þó að nú hafi henni
loksins verið kom'.ð á fram-
færi við þjóðina. Andvökur
Stephans G. Siephanssonar
hafa hvorki. fengizt hér né í
Vesturbeiml um iangt ára-
skeið. Ritsafn' Gests Pálssonar
og ljóðabók Hannesar Haf-
steins lutu sömu örlögum þang
að til fyrir skömmu. Þannig
mætti lengl telja. Og svipaða
sögu er að segja um sk.áldsög-
urnar. íslendingar hafa verið
sæmdir endurprentunum á
Kapítólu . og Mannamun, en
Skálholt Guðmundar Kambans
fæst ekki nema af tilviljun.
Og sama eðlis er sú dapurlega
staðreynd. að margar skáldsög
ur íslenzkra höfunda, sem
frumsamdar hafa verlð á er-
lendum málum og farið sigur-
för víða um lönd, eru enn ekki
til á íslenzku. AUt er þetta
mestu bókaþjóð heimsins til
skaða og skammar.
Erlendis þykir sjálfsagt að
endurprenta viðráðanlegar önd
vegisbækur, svo að þær séu
jafnan á markaðinum. íslenzk.
•ar bækur sömu tegundar eru
hins vegar ekki endurprentað-
ar fyrr en í heildarútgáfum.
Ljóðaunnandi, sem vill eignast
Svartar fjaðrir Davíðs Stefáns
sonar, Songva förumannsins
eftir Stefán frá Hvítadal eða
Voga Einars Benediktssonar,
verður að kaupa ritsöfn þess-
ara skálda til að verða þessum
bókum ríkari. Bókamaður,
sem vill bæta Svartfugli Gunn
ars Gunnarss'onar, Heljarslóð-
arörustu Gröndals eða Krist-
rúnu í Hamravík Hagalíns við
í skáp sínum; á aðeíns völ rit-
safnanna. Smásögunum er eins
farið, og auk þess er ekki á
markaðinum neitt safnrit, sem
geymi beztu listaverk okkar í
þeirri greln bókmenntanna.
Sama verður ekki sagt um Ijóð
in, en safnrit þeirra em ófull-
komin nema valið liafi verið
út frá þröngum sjónarmiðum,
en heildaryfirlitið og þróunin
sklptir að sjálfsögðu öllu máli.
Er það enn eitt dæmi um tóm-
læti íslendinga og íhaldssemi í
bókaútgáfu, að safnrit og sýn-
Framhald á 7, síðu.
^ I DAG, 9. janúar, er Huxley
Ólafsson, framkv'æmdastjóri í
Keflavík, fimmtugur að aldri.
Hann er fæddur að Þjórsár-
túni í Holtum í Rangár\ralla-
sýslu. sonur hinna mætu hjóna
er þar bjuggu, Óláfs læknis ís
lefissonar og Guðríðar Eiríks-
dóttur. Ólafur var merkilegur
maður fyrir margra hluta sak-
ir og varð minnisstæður öllum
þeim, er kynntust honum að
nokkru ráði. Hann var frum-
legur gáfumaður. Gestrisni
þeirra hjóna mun lengi í minn
um höfð. Ólafur er dáinn fyr-
ir nokkrum árum, en Guðríð-
ur dvelst nú í hárri elli hjá
Huxley, sjmi sínum, við ágæta
aðbúð og atlæti.
Hux'ley er því grein af góð-
um stofní. Hann hlaut gagn-
fræðamenntun og var lengi í
Sandgerði við sknfstofustörf
og verkstjórn. Þaðan fluttist
hann til Keflavíkur. Þar hafði
hann fyrst á hendi fram-
kvæmdastörf fyrir Ií.f. Kefla-
vík, er rak frystihús og útgerð,
en er nú framkvæmdastjóri
samvinnufélagsins Fiskiðju.
Huxley kvæntist 1934 Vil-
borgu Ámundadóttur Árnason
ar kaupmanns í Reykjavík,
góðri konu og geðþekkri. svo
að af ber. Eiga þau hjón tvo
syni, 18 og 11 ára. að aldri.
Heimili þeirra er glæsilegt og
gestrisni ræður þar húsum.
Ég hef átt því láni að fagna
að kynnast Huxley á síðustu
árum. Það, sem mér virðist eft
Huxley Ólafsson.
irtektarverðast í fari hans, er
áhugi á andlegum málum, heil
brigt lífsviðhorf og raunsæi.
Hugur hans er opinn og frjáls,
og mun Huxley því lengi verða
vaxandi maður, en ekki getur
betra hlutskipti en það. Ekki
var það ætlun mín að skrifa
langt mál um þenna vin minn,
þótt hann hafi náð þessum
merka áfanga á ævibrautinni,
enda vafasamt, að slíkt væri
Huxley að skapi. Þessi fáu orS
eru aðeins afmæliskveðja, esr
samsvarar einu bandtaki, og
um le:S þakklæti fyrir drengi-
lega samvinnu um mál, er ég
tel miklu varða. >
Greiar Fells. í