Vísir - 20.04.1917, Blaðsíða 3

VISIR
E? tók þa5 fram i athngaeemd
við grein „Knnnugs“ nm þetta
mál, að eg teldi heppilegast að
blanda ekki öðrnm erjnm nem-
enda inn í nmræðnrnar nm það.
Eg álít það þvi óþarft að tala
hér nm hnútnkaet það, sem dr-
A. J. hneykslast svo mjög á. En j
það vill nú brenna við, þegar
þeim sem minni máttar er finst
hann beittur ofbeldi, að hnútam
sé kastað. Eg veit ekki hvorum
málsaðilanum á að gefa sök á því.
En þótt það komí fyrir, þá er |
það síst næg ástæða fyrir ritetjóra
til að neita &ð birtá greinar um
ágreiningsatriði milli kennara og
pilta.
Slík ágreiningsatriði geta verið
svo mikilvæg fyrir skólann, að
það væri glæpnr að bæla þau
niður. En vitanlega verða rit-
stjórarnir að skera úr því í hvert
sinn. hvort ágreiningsatriðin séu
þannig vaxin, að þau eigi að gera
að blaðamáli.
Og hvað er það, sem gerir það
að verkum, að kennarar og rektor
Mentaskólans ættu að hafa þá
algerðu sérstöðu, að vera undan-
þegnir opinberam aðfinslum blað-
anna?
Hjúskapur.
Ungur laglegur og háttprúður
maður óskar eftir að kynnast
ungri og skemtilegri stúlku, sem
vill giftast.
Tilboð ásamt mynd sendist af-
greiðslu Vísis, merkt F r a m t í ð.
er æ t í ð kennaranna sök, eins
eða fleiri, rektors eða annara. Og
ef eg má gefa þeim ráð, bygt á
minni reynslu, þá er það þetta:
Leggið sem allra fæst bönd á
nemendur, umfram það sem skóla-
reglugjörðin heimtar. Það kemur
ykkur bókstaflega ekki nokkurn
skapaðan hlut við, hvort nemend-
ur stofna með sér andbanninga-
félag, þversum, langoum eða
heimastjórnarfélag — það er al-
gert einkamál þeiria. Og ef þið
bannið þeim það samt, þá eruð
það þ i ð, sem eruð að epilla sam-
komulagi í skólanum, milli kenn-
ara og pilta og pilta innbyrðis.
J. M.
er gerilsneyðingu mjólkur, vakti
mála á þessu við Vísi í vetur og
talaði i því sambandi einmitt nm
Borgarfjörðinn.
Landsmálin
/
og
Mentaskólinn.
Víair birti á dögunum tvær nafn-
lausar greinar um andbanninga-
félagið í Mentaskólannm, og hefir
blotið ámæli nokkurt fyrir frá ein-
stökum mönnum, t. d. dr. AI. Jóh.
Eg þarf væntanlega ekbi a8
taka það fram, að það var ekki
einmitt vegaa þess, að um stofnun
a n d b a n n ingaíélags var að ræða
meðál nemenda Mentaskólans, að
eg taldi óheppilegt að melna nem-
endum slika félagcstofnun. Eada
lít eg svo á, að bannið nái ekki
að eins til stofnnnar þess félags,
beldur til allra opinberra afskifta
skólapilta af landsmálum- — Það
er heldur ekki svo að skilja, að
eg áliti að stjórnmálastarfsemi í
landinu mundi græða svo mikið á
tillögum nemanda Mentaskólans.
Nei, ástæðan til þess, að eg vil
ekki láta banna slíkan félagsskap
í skóla, ef nemendnm er áhuga-
mál að stofna jhann, er aiginlega
sama ástæðan sem dr. Alexander
Jóhunnesson itelnr gegn þvi (99.
tbl. Vísis): að slíkt bann hlýturað
spilla samkomulagi milli kenn-
ara og pilta.
IstÍF og miliönÍF
eftir
gharles ^arvice.
134 Frh.
undan svuntn sinni, og brosti um
leið.
Það var komið með það rétt í
þessu frá samaTbústaðnum, ung-
frú ída, sagði bún. Og, ungfrú,
það er alveg s»tt, sem eg var að
segja yður í morgun. Það var
hestasveinn herra Staffords sjálfs,
sem kom mcð bréfið og haun
segir að húsbóndi sinn sé trú-
lofuður ungfrú Falconer og að alt
sé i uppnámi þar heima út af
tíðindunum. Hann var svona lika
upp með sér af þessu, þvi hann
segir að ungfrú Falconer sé voða-
lega rík ekki síður en falleg og
að það eigi nú að veiða heldsr
en ekki veizla í kotinu.
BlóðiS stökk fram 1 andlit Idu
aem snöggvast, svo bliknaSi hún,
enn hún hló um leið og hún etakk
Það væri að vísu »ök sér, ef
nemendum væri bönnuð afskifti af
öllum landsmálum í skólareglu-
gerðinni. Eg tel það þó óhæfu
líka. Þá gætu nemeiidar þó ekki
sakað kennarana um harðstjórn
og hlutdrægni. En eigi það
að vera algerlega á valdi kennara
að banna afskifti af einstökum mál-
um, þá er það ótækt.
Eg skil ekki hvernig nokkur
maðar getur í fullri alvöru hald-
ið þeirri fjarstæðu fram, að stofn-
un félags geti O'ðið hættuleggóðu
samkomulagi. Meðan nemendim
er ekki bannað að hafa skoðanir
á Jandsmálum eða láta þær uppi
stafar samkomulaginu engu minni
hætta af mismundandi landsmála-
slcoðunum. Mér skilst jafnvel ekki
annað en að félagsstofnnn blyti
einmitt að draga úr hættnnni.
Eg veit ekki hvort þessi kenn-
ing, um að heppilegast sé að banna
opinbsr afskifti nemenda af lands-
málum, ef til vill að einhverju
leyti er sprottin af því, að mönn-
um finnist nemendur faafa annað
bötra með tímann að gera en að
„rífast um politík“ — þeim sé
sæmra að lesa! En eg lít svo á.
að fyrsta verkefni Mentaskólans
sé að v e k j a nemendur aína til
umhngsnnar um sem fiest milli
himlns og jarðar, með það mark
fyrir augum, að þeir geti síðar-
meir sagt með rétto: Nibil hum-
anum mihi alienum esse puto.
— Og mér skilst ekki að því verði
náð með því nð b a n n a þeim að
bngsa eða tala um almenn lands-
mál.
á sig bréfinu. Þetta var hlægi-
Iegrö, ótrúlegrs en svo, að það
gæti valdið henni angistar. Hún
gaf Jason nokkrar fyrirskipanir,
fór síðan inn í anddyrið, tók app
bréfið og skoðaði utanáskriftina,
ástúðlega og nákvæmlega. Því
að hún fann það ósjálfrátt hver
hafði skrifað hana: Þetta var
fyrsta bréfið, sem hún hafði feng-
ið frá honum: hvað skyldi hann
skrifa henni ? Auðvitað hefir hann
þurft að segja henni hvera vegna
hann gat ekki komið til hennar
um morguninn og að biðja hana
að hitta sig síðari bluta dagsins.
Með feimnisroða á kinnunum bar
hún bréfið upp að vörnm síuum
og kysti hvert einstakt orð sem
skrifað var á umslagið.
Síðan opuaði hún það hægt og
gætilega og var á meðan að gera
sér í hagarlund hvílík gieði, hví-
lík sæla þao y/öi, að lesa fyrsta
ástabréfið sitt. Hún tilti fætin-
um á eldstæðisgrindurnar og laut
böfði ofurlítið, eins og hún væri
að forðast að láta sjá feimnisroð-
ann á andlitinu, meðan hún læsi
bréfið, þó enginn væti viðstaddnr.
— Það er ekki of sagt, að fyrst
Vegnft þess að eg hefi heyrt,
að kenn&rar sén mér gramir
fyrir birtingu umræddra greiua,
þá skal eg taka það f»m, að eg
get vitanlega ekkert dæmt um
það, hve mikið skólastjórniuni er
ábótavant nú, eða hve vel eða illa
kennar&Tnir standa í stöðn sinni.
En því vil eg bæta við, að ósam-
komulag og óstjórn í skólanum
i stað skildi hún ekki eitt einasta
orð sem í bréfinu stóð. Hún
hleypti brúnum og las það upp
»ftur og aftur og hjartað barðist
um i brjósti hennar. Loks var
henni sve að segja þröngvað til
þess að láta sér skiljast það sem
i því stóð. Hún misti bréfið;
bandleggirnir duttu máttlausir
niður með hliðunum og hún atarði
beint fram undan sér, eins og
hún væri trufluð eða dáleidd, og
hvert orð brendi sig inn í heila
hennar og nisti bjarta hennar.
Slagið hafði riðið svo snögglega
svo óvænt, eins og þruma úr heið-
skýru lofti og drepið hamingju
hennar eins og elding drepur ný-
græðinginn á súmardegi, og fyret
í jjstað f»nn hún ekki til sorgar,
fann ekkert annað en að allar lifs-
þróttnr hennar var lamaður. Hún
sá ekki myndirnar af gömlu fram-
liðnu Heronunum sem auguhenn-
ar störðu á, húu heyrði ekki rödd
föðar síns, sem var að kalla til
hennar úr bókaherberginu, hún
hafði ekki jmeðvituud um neitt
annað on þessi ógurlegu orð, sem
dundu i heila hennar eius ogdrynj-
andi jílukknahljómur. Saögglega
Erlend myat.
Kfeh. 18/4 Bank. Póath.
Sterí. pd. 16,70 16.70 17,00
Fr». 61,75 60,50 61,00
DoIL 3,50 3,55 3,75
rak hún upp lágt hljóð, tók utau
um höfuðið með höndunum, eins
og hún ætlaði að byrgja fyrir
hljóm þessara orða, sem kvöldu
haua.
Það gat ekki verið — það gat
ekki verið satt! Stafford haföi
ckki skrifað þetta. Þetta hlaut
að vera illgirnisleg gletni, mjög
illgirnisleg gletai, sem einhver
hatarsmaður þeirra beggja hafði
fundið upp á, einhver semléksér
að því að valda öðrum sorgar,—
Já, þannig hlaut það að vera.
Það var eina hugsanlega skýriug-
in. Einhver hafði skrifað bréfið
í hans nafni; það var fals; bráð-
um mundi hún hitta Stafford, og
þá myndu þau hlæja að þessu
bæði saman. — Hann mundi verð*
mjög reiður og vilja refst þeim
sem hefði gert þetta; en bann og
hún myndu hlæja að því, og hann
mundi taka hana í faðm sinn og
kyssa hana, kossum sem væri »1-
gleymi unaðarins, og þau myndu
hlæja saman er hann hvíslftði að
henni, að ekkert skyldi nokkrn
sinni megna að skilja þau.
Or hún hló um leið og hún rceð
hugarins augum sá það sem fram