Vísir - 10.03.1919, Side 2

^Mamnaw&OLSiEMi
Á lager:
Lamir
Meugsli
Hurðarhún ar
Straujárn
_ Speglar
Myndarammar
Eg ætti sjálfsagt ati biöja bann
og af>ra fvrirgefningar á vitleysu
minni og framhleypni, sem líklega
verSur til þess aii vekja upp nýja
heimssty.rjöld, — ef eg skil mann-
inn rétt, — en samt langar mig
til aö gera þær athugasemdir viiS
grein hans ab ýmsar hlutlaus-
ar þjóSir, til dæmis bæöi NorS-
mfenn og Svíar, hafa þóst eiga
rétt á því, aS hafa fulltrúa á friö-
arfundinum. Ef til vill má segja,
aS öSru máli sé ati gegna um þær
])jóSir en íslendinga, Norömenn
í muni hafa hug á, ab fá viSui
kendan rétt sinn til Spitzbergen,
Svíar hafi augastaS á Álandseyj-
um o. s. frv.; en slíkar kröfur
snerta ekki „misklí8ar“ ófriSVar-
ss&iiiiiœz
S LÉREFT /L
bleikjað
verð:
1,351,50 pr.mtr.
Smjörlér. 0,50 mtr.
X Egill Jacobsen V
y//in\v&
eftir þessu hjá stjórnum sínum.
En ætla ntá, aö meö „IslandsFalk“
rnyndi slíkt skip geta nokkuö variö
landhelgina, jafnframt sem íslend-
ingar sjálfir, reýndu af fremsta
megni að koma upp um lögbrjóta
og benda á, hvar þeir héldu sig.
Um nauösyn þessa máls getur
enginn vafi leikiö. Öll biö, allui
dráttur og framkvæmdaleysi mun
hefna sin grimmilega, er timar liöa.
Og víst er um þaö, aö vér munum
síöar meir naga oss í handarbök-
in, ef vér, vegna deyföar vorrar
og lítilmensku, veröum aö horfa
á ópýt og aflasnauö fiskimiö. jafn-
framt því, sem atvinnuleysi og
hungur sverfur aö þeim hluta
landsmanna, er viö sjó búa. Og
væri betur, aö fyrirhyggja vor og
dugnaður fengi afstýrt þvi i tíma.
örn eineygði.
Hvmleið heimsókn
Hr. ritstjóri! Viljið iþér gera
svo vel, aö ljá eftirfarandi línum
rúm í heiðruðu blaöi yöar.
Þann 8. október í haust borgaöi
eg útsvar mitt, sem upphaflega
var 20 krónur, en aö viöbættu
aukaútsvari, lögöu á i haust, varð
26 kr. 67 aurar. F.g borgaði bæöi
útsvörin samtímis og var kvittun-
in fyrir báðum skrifuö á sama seð-
ilinn (fyrri útsvarsseðilinn).
Eftir að eg var búinn að borga
útsvarið, hugsaði eg ekkert um, að
hafa seðiíinn visan; áleit þess ekki
þörf. En það kom mér tilíinnan-
lega í koll þ. 6. þ. m., því að með-
an eg var heima að drekka mið-
degiskaffið, kl. 3, komu þrír herr-
ar og skýra mér frá því, að eg
eigi óborgaðar 20 krónur af út-
svari mínu og verði að greiða þær
nú þegar, eða þær verði teknar
lögtaki, nema eg geti sýnt lcvitt-
aöan útsvarsseðilinn, þá átti eg aö
sleppa. En hann gat eg hvergi
fundið, hvernig sem eg leitaði;
hann haföi alveg glastast.
Eg átti nú um þrent aö velja;
að fá svolitimi frest og eiga þessa
herra yfir höfði mér dálítið leng-
ur, láta taka lögtak hjá mér eða
borka þessar 20 kr. Eg kaus þá
helst, til þess að losna við fleiri
slikar heimsóknir, að borga tutt-
ugu krónurnar aftur — og eina í
vottagjald, svona mér til huggun-
ar.
Mér gramdist mjög að fá þessa
heimsókn, vtandi upp á æru og
samvisku, að útsvarið var áður
aö fullu greitt, þó að eg ekki gæti
sýnt kvittaöan seöilinn, vegna
þess aö hann var týndur. Auðvitað
má segja, að það hafi verið trassa-
skapur af mér, að týna honum. —
En þá vil eg líka leyfa mér að
segja, aö það sé ófyrirgefanlegur
trassaskapur, af þeim, sem á móti
þessum gjöldum taka, að færa að
eíns inn i bækurnar 6 kr. 67 aura
þegar borgaðar eru 26 kr. 67 aurar.
Að endingu vil eg minna alla á,
að geyma vel sina borguðu og
kvittuðu útsvarsseðla, og yfir höf-
uð alla borgaða reikninga, þvi að
það er sannarlega gaman, þegar
maður fær svona heimsóknir, að
bafa kvittanirnar vísar. til að reka
framan í gestina,
Reykjavik. 6. mars 1919.
K. ólafsson.
Friðarfnudnmii.
Fullveldismaður skrifar „með
gljáandi góðlætis-þrasi“ um frið-
arfundinn, í Vísi í gær. og ef
treysta má orðum hans, þá hefir
hann aila þekkingu, sem unt er
að hafa imi þá merkilegu ráð'
steWi. . . “
þjóöanna. En ástæöan til þess, aö
hlutlausar þjóöir ]>ykjast eiga til-
kall til þess, að senda fulltrúa a
friðarfundinn. er sú, að á friðar-
fundinum á að stofna alþjóða-
handalag, sem hlýtur að snertb
allar þjóðir. Og ef lög þess banda-
lags eiga að ná tiJ allra þjóða, þá
ættti líka allar þjóðir aö hafa at-
kvæöisrétt um þau. — En lok's
væri það eitt næg ástæða fyrir fs-
lendinga til þess að senda full-
trúa á fundimi, ef gera ætti skaða-
bótakröfu þá á hendur Breta og
bandamanna þeirra. sem háttvirt-
ur „fullveldismaður“ talar um. Hitt
er annað mál. hvort við þeim full-
trúa yrði tekið; eins og það líka
er óvíst. hvort skaðabótakröfum
af hálfu íslendinga vrði sint, hvar
sern þær væru fram boniar. En
það er augljóst. að þeim kröfum
yrði að beina til allra bandamnnna.
því að Bretar voru ekki einir um
viðskifta-„samningana" vi.ð oss.
heldur voru þeir staðfestir af
bandamönnum þeirra.
9. mars 1919.
H. V. G.
Verslunarskýrslurnar.
pað hefir verið fundið að því,
og eigi að ástæðulausu, hversu
hagskýrslur vorar koma seint út,
aðallega verslunarskýrslurnár.
Hagstof unni er gefin sök á þessu,
en það er ósanngjarnt.
Að vísu lofaði landsstjórnin
þvi, þá er hún var að lokka fé
út úr þinginu til stofnunar Hag-
stofunnar, að skýrslurnar kæmi
fyr úl méð því móti. Reynslan
hefir ósannað þetta, enda var
ekki við góðu að búast, því að
stjórn og þing vanrækti að ráða
bót á löggjöf þeirri, sem farið er
eftir um skýrslugerðina.
pað, sem tefur fyrir vei'slunar-
skýrslunum, eru lagaákvæðin
um, að þær skuli samdar fyrir
heilt ár í einu. Afleiðingin verð- |
ur sú, að 99% verzlana slær ;
verkinu á fresf lil áramóta, eða
réttara sagt, fram yfir áramót,
en þá hefir starfið vaxið þeim
yfir höfuð og útideyð vei’ður úr
öllu saman. Seint og síðarmeír;
er verkinu flaustrað af og skýrsl-
urnar verða óábyggilegar. •
Vandinn, að ráða bót á þess-
ari óstjórn og sleifarlagi, er ekki
annar en að fara að ráði hinná
ódönsku menningarþjóða og lög-
leiða verzlunarskýrslur vikulega,,
eða öllu fremur, eftir íslenzkum .
staðháttum, fyrir hverl skip.
Innflytjendum og útflytjend-
um er þá í ferskú minni öll at-
riði, sem til greina þarf að taka
og verkið ynnist þeim næsta létt,
þá er öll gögn væru fyrir hendi
og aldrei gæti safnast fyrir.
Siðan bæri að safna skýrslun-
um greiðlega saman, eins og t. d.
manntalsskýrslunum hér á'
haustin, sem sóttar eru „innan.
þriggja daga“ og reynst mun
hafa vel. Auðvitað yrði jafn-
framt að heimta skýrslur um
póstsendingar, sem heita má að
hafi verið gersamlega vanrækt
að undanförnu hér á landi.
Að þessu loknu verður aS
gaiiga í'íkt eftir því, að yfii'völá
og lögreglustjórar dragi skýrsl-
urnar saman og sendi Hagstof-
unni útkomuna tafarlaust. pang-
að til járnbrautir eða flugvélar
flytja póst daglega landshom-
anna milli, á fám klukkustund-
um, er auðvitað sjálfsagt að síma
skýrslurnar liingað frá fjarlæg-
um stöðum.
það má vera. að fólki, sem alið
er upp við svo þræl-danskau
liugsunarhátt, sem íslendingar,
>ætti slikar í'áðstafanir, sem
Aessar, óþarfar, en þá væri
sæmra að §fnema skýrslugerð-
ina með öllu, þvi að það er eigi
annað en fjáraustur, að burðast
við þvílika lokleysu og slikt
sleifarlag, sem á verzlunar-
skýrslum vorum er, og landinu.
til ævarandi skammar.
Hér er nýútkomin bók, sem
'gert er ráð fyrir, að fái mikla
útbreiðslu utanlands, enda gefin
úl tii þess, og af þeim ástæðum
að miklu leyti rituð á heimsmál-
inu, ensku. A titilblaðinu stend-
ur, að bókin sé gefin út 1919.
þnr er i-itgerð eftir opinbei’an, ís_
lenzkan embættismann, rituð af
honum „sem slikum" um hag ís-
Iendinga. Lesaranum ætti að
vexa óhætt að trúa því, að hann
færi eftir þeim beztu heimildum,
sem kostur væri á, enda hlýtur
svo að vera.
Hverjar eru svo heimildirnar,
sem útlendingum er sagt frá?
Hér skulu nefnd nokkur dæmi:
Fólkstal er á æ 11 a ð árið 1918.
DauðsföM eru tekin eftir skýrsl-
um til 1910. Fæðingar 1906—
1915. Kvikfé að nokkru leyti
1915 og sumu 1912. Siglingar
1911—1912. V e r z I u n a r-
skýrslur ná lengst til 1915.
þjóðarauður 1915.
þegar brezkir lesendur Fá