Vísir - 01.05.1931, Blaðsíða 2

V I S I R
Ahrenbepg
kominn til Faereyja.
Thorshavn 1. maí. M3. | sennilega af stað kl. 1 áíeiðis
Ahrenberg kom liingað kl. i til Reykjavíkur, ef hann fær
10,15, eftir 3% stundar hag- I hagstæðar veðurfregnir. Er mi
stæða ferð frá Bergen. Leggur j að taka bensín.
Græniandsleiðangnr
Öðins.
—o—
Samkvæmt skeytum, sem hr.
útgerðarstjóra Pálma Lofts-
syni liafa borist frá skipstjór-
anum á Óðni, liefir ferðin
gengið ákjósanlega það, sem
af er..Fyrsta skeytið var sent
kl. 13. Var ])á Óðinn að fara
fram hjá Öndverðarnesi. Norð-
anátt var og veðurhæð 4
(kaldi), sjór 4, lieiðskírt veð-
ur. Næsla skeyti var sent'kl.
20. Var þá staða skipsins 65,15
n. og 27,15 v. Átt var norðvest-
an, veðurbæð 2 (kul) og' til-
svarandi sjór. Léttskýjað. Hiti
i lofti 6 stig, i sjó 4. Loftvog
7(iK. Enginn is sjáanlegur.
Þegar þetta er skrifað, hafa
eigi borist fleiri opinber skeyti
um leiðangurinn, en búist er
við frekari skeytum á hverri
stundu. Leiðangur ])cssi vekur
liina mestu eftirtekt utan lands
og innan, og munu þess allir
óska,- að ferðin takist giftu-
samlega. Því er ekki að leyna,
að liér er um hættuför að ræða,
en binsvegar má einnig minna
á það, og leggja áherslu á það,
að þeir menn, sem að leiðangr-
inum standa, eru allir kunnir
að fyrirhyggju, dugnaði og
þekkingu. Þessir menn eru dr.
Alexander Jóhannesson, for-
maður Flugfélags íslands, yfir-
maður flugleiðangursins, br.
útgerðarstjóri Pálmi Loftsson
og Jóhann P. Jónsson, skip-
stjóri á Óðni, Sigurður Jóns-
son flugmaður og Schweikow-
skv vélamaður. Reynir að sjálf-
sögðu ekki minst á leikni og
þol flugmannsins, en Sigurður
hefir áunnið sér hið besta
traust sem flugmaður. Er það
engum efa undirorpið, að
stjórn Veiðibjöllunnar er i
höndum ötuls og slyngs flug-
manns. En í för sem þessari
reynir á þekkingu, ráðdeild og
þol allra þátttakanda. Auk
þeirra, sem að framan eru
taldir, og mikilvægt starf liafa
með hondum, er Gunnar Bach-
mann símritari. Hann verður
íneð í flugferðinni frá Óðni til
Angmagsalik eða Tassiusak,
en á öðrum hvorum staðnum
mun flugvélin lenda, og á
fluginu þaðan inn á jökulinn
og til baka, og annast móttöku
og sendingu loftskeyta á með-
an á fluginu stendur. Er Gunn-
ar þaulvanur loftskeytasend-
ingum og hefir áður annast
slik störf i flugferðum. Hann
er og alkunnur fyrir loft-
skeytaáhuga sinn. Tveir véla-
viðgerðarmenn eru einnig á
Óðni, því altaf getur fyrir
komið, að þeirra verði þörf.
Þegar þetta er skrifað er enn
óvíst uin lendingarskilvrði á
Grænlandi. Gera menn sér
vonir um, að bægt verði að
lcnda á auðum sjó við Ang-
magsalik eða Tassiusak, en þó
verður eigi að svo stöddu sagt
um það með vissit, því að ekki
er að treysta á ísinn. Hann
kann að reka að aftur, ])ólt
liann reki frá, og vakir, sem
myndast í ísnum, þjappasf oft
skjótlega s'aman aftur.
Courtauld og félagar tians
eru sennilega í nánd við svo-
kallaða „Tce-Cap“-stöð inni á
jöklinum, i ca. 140 enskra
milna fjarlægð frá Angmag-
salik. Eru þeir fjórir alls,
Courtauld, Watkins, Reynold
og Chapman.
Tilgangurinn með fluginu
inn á jökulinn til þeirra er að
varpa niður til þeirra matvæl-
um og öðru, sem þeir þarfnast,
til þess að þeir geli komist til
J)}rgða. Gera menn sér vonir
um, að þeir séu heili'r á húfi.
Og sæmd er það oss íslending-
um, að okkar mönnum befir
verið falið að ráðast i það
þrekvirki, sem liér er um að
ræða, að koma ensku leiðang-
ursmönnunum tit bjargar. -
Munu íslensku leiðangurs-
mennirnir ekki bregðast því
trausti, sem þjóðin öll og ann-
ara þjóða menn sýna þeim i
þessu efni.
Skömmu fyrir hádegi liarst
svolátandi skeyti frá Óðni,
sent kl. 8 í morgun: „Erum á
65,10° ii. br., 35,15° v.l. Norð-
vestan kul. Sjólítið. Skýjað.
Loftvog 768. Enginn is. Sjáum
Ingólfsfjall á Grænlandi. Nán-
ara síðar. Gengur vel.“
Símskeyti
—o—■
Cairo 30. april.
United Press. - FB.
Hroðalegt járnbrautarslys.
Þrir þriðja flokks járnbraut-
arvagnar og liraðlest rákust á
milli Cairo og Alexandria.
Kviknaði í vögnunum. 41 mað-
ur biðu bana í brunanum, þar
á meðal 10 börn.
Moskva 30. apríl.
United Press. - FB.
m
Landskjálftar í Armeníu.
500—600 manns bíða bana.
Landskjálftar í Sisiansky-
liéraði í Armeníu hafa valdið
miklu tjóni. Allir ibúar hér-
aðsins að kalla búsnæðislaus-
ir. Stjórnin gengst fyrir björg-
unar og lijálparstarfsemi. 150
biðu bana.
Moskva 30. april.
United Press. FB.
Með fullri vissu vita menn
ckki live mikið tjón hefir orð-
ið af landskjálftunum, en að
minsta kosti 536 manns biðu
bana og 4000 meiddust, en
þeir, sem orðið liafa húsnæð-
islausir af völdum landskjálft-
anna, skifta þúsundum. Er bú-
ist við, að i ljós koiiii, þegar
farið verður að grafa i rústir
liúsanna, að Ianglum fleiri hafi
farist, en menn vita nú.
Madrid 30. apríl.
United Press. FB.
Frá Spáni.
Hermálaráðherrann liefir til-
kvnl, að herinn verði endur-
skipulagður og fullkomnaður
samkvæmt kröfum timans.
Yfirforingjmn verður fækkað
úr 167.000 í 100.000.
Lissabon 30. apríl.
United Press. F’B.
Uppreisnin í Madeira
bæld niður.
Herlið stjórnarinnar, er sent
var til þess að bæla niður upp-
reist á Madeira, er komið
þangað. Uppreistarmenn lögðu
á flótta, en margir þeirra liafa
jiegar náðst.
12. júní.
—o—-
Þó að fátt sé vel um verk
þeirrar sljórnar, sem nú er olt-
in úr völdurn, þá verður ekki
annað sagt en að benni liafi tek-
isl vel, þegar hún valdi tólfta
júní lil kosningadags.
. Sá dagur er þegar svo frægtir
orðinn í sögu íslands, að hann
mun aldrei gléymast, þar sem
er fánadagurinn 12. júní 1913.
Hans hefir oft verið minst
síðan, og má með rétlu teíjast
einn mesti vakningardagur,
sem sögur fara af hér á landi.
Er öllum fulltíða niönnum það
enn i fersku minni, þegar
danskur sjóliðsforingi tók ís-
lenska fánann af Einari Péturs-
syni hér á liöfninni áðurgreind-
an dag.
Að vísu mátti segja, að þar
væri nokkuð ójafn leikur, ]iar
sem annars vegar var erlent
herskip með allri áhöfn en liins
vegar einn maður á litlum róðr-
arbáti.
En úrslit þeirrar „sjóorustu“
urðu þó þau, sem kunnugt er,
að dánski fáninn varð að þoka
héðan, innan fárra ára, fvrir
hinum íslenska.
Þenna dag liefir nú stjórnin
valið að kosningadegi, og má
])að lieila ágætlega lil fundið,
þvi að ganga verður að ])ví vísu,
að stjórnin, með alt sagnfræða-
vitið, hati vel gevmt minningar
])essa dags, og liugsað sér gott
til glóðarinnar að rétta nú nokk-
uð lilut samlierja sinna.
Þó að aðstaðan sé i sumu ó-
lík, þá er hún í öðru mjög lík.
Sama valdið lierjar nú eins og
])á, en nú er foringinn islensk-
ur, en var þá danskur. (Þá var
barist á sjó, en nú á að berjast
á landi. En báðir foringjarnir
iminu hafa fundið talsvert til
sín, og báðir liöfðu sama er-
lenda valdið að bakhjarli, en
þó niun islenski foringinn liafa
öllu meiri samúð danskra
stjórnarvalda en liinn, svo
skjótt brugðu þeir við til ])ess
að verja gerræði lians, Stauning
og Arup. En lítil er ])á gifta
þessarar þjóðar, ef hún fer nú
halloka fyrir liinu erlenda valdi
12. júní 1931, svo frægan sigur
sem liún fekk i liinni fyrri við-
úreign sinni 12. júní 1913.
Þá var síðasta „sjóorustan“
há'ð. Nú ætti siðasta „land-
orustan“ að verða háð í sjálf-
stæðisbaráttu þessa lands og
með sömu úrslitum: sigri fs-
lendinga.
„Náttúrufræðingurinn"
(3. tölublað) verÖur seldur á göt-
unum á morgun. Efni: Konuríki
meðal fiskanna. Búskapur náttúr-
unnar í sjónum. Ný postulínsnáma
í Grindavík, Lagarsjósormurinn,
Helium unnið úr sandi o. fl.
Dánarfregn.
í gær andaðist að heimili sínu
hér í bæ, Brynjólfur Halldór Guð-
mundsson, trésmíðanemi. Brynjólf-
ur beitinn var hinn mesti efnispilt-
ur og hvers manns hugljúfi. Hann
var aðeins 17 ára að aldri.
Veðrið í morgun.
Hiti i Reykjavík 4 st„ Isafirði
4, Akureyri 2, Seyðisfirði 4, Vest-
mannaeyjum 5, Stykkishólmi 3,
Hóluin i Hornafirði 5, Færeyjum
5, Julianehaal) 2, Angmagsalik 2,
Jan Máyen o st. Skeyti vantar frá
öðrum stöðvum. Mestur hiti hér í
gær 7 st„ minstur 2 st. — Lægð
yfir Norður-Skotlandi á hægri
hreyfingu suðaustur eftir. Hæð
yfir Grænlandi og Grænlandshafi
og Atlantshafi, — Horfur: Suð-
vesturland, Faxaflói: Norðan eða
norðáustan kaldi. Léttskýjað.
Breiðafjörður, Vestfirðir: Norðan
eða norðaustan gola. Úrkomulaust
og sumstaðar léttskýjað. Norður-
land; Norðan gola. Skýjað loft en
víðast úrkomulaust, Norðaustur-
land, Austfirðir: Norðan eða norð-
austan kaldi. Snjóél eða slydduél.
Suðausturland: Norðaustan kaldi.
Úrkomulaust.
Prófessor Krabbe
flytur annað háskólaerindi sitt
(um glæpi og refsing) i Kaup-
])ingssalnum kl. 6 í dag. Ókeypis
aðgangur. Allir velkomnir.
Leikhúsið.
Hið nýja leikrit Einars H. Kvar-
an. Hallsteinn og Dóra, var leikið
í fyrsta sinni í gærkveldi við ágæta
aðsókn og hlaut hinar hestu viðtök-
ur. AÖ leikslokum kom höfundur-
inn fram á leiksviðið og var hon-
um þakkað með miklu lófataki og
hlómum.
Leikkveld Mentaskólans.
Annað kveld sýna nemendur
•Mentaskólans fyrir almenning leik-
rit ])að, er þeir sýndu síðastliðið
laugardagskveld fyrir nemendur og
kennara. Það her nafnið „Sund-
garpurinn", og hafa þeir hinir
ágætu félagar Arnold og Bach
samið, en Emil Thoroddsen íslensk-
að. — Ein.s og öll leilcrit þeirra
Arnolds og Báchs er Jietta hráð-
fyndið og fjörugt, enda skalf Iðnó
af hlátri og lófataki á laugardags-
kveldið var. Einnig mátti sjá, að
Mentaskólinn á í fórum sinum
fólk sem getur leikið vel, ef á þarf
að halda, og sumt prýðilega. Aðal-
hlutverkið, Sundgarpinn, leikur
Gunnar Möller. Kemst hann oft í
hann krappan, og liggur jafnvel
við druknun, ])ótt vel sé hann synd-
ur. Gunnar fer mjög vel með hlut-
vérk sitt, og er það engum vafa
hundið, að maðurinn er leikara-
hæfileikum gæddur. Sama er að
segja um Geir Borg, er leysir
jirýðilega af hendi hlutverk hins
ástfangna doktors. Skringilegir ná-
ungar eru þeir vinir sundgarpsins,
Eggihrecht og Wernieke, frá höf-
undanna hendi, og samsvara áreið-
anlega fullkomlega tilætluninni í
leik Gríms Gíslasonar og Jens
Benediktssonar, enda fylgdi hlátur-
inn þeim út af leiksviðinu i hvert
skifti er þeir fóru, og heilsaði þeim
cr þeir komu inn. — Hin önnur
minni hlutverkin eru öll snoturlega
leyst af hendi, og má segja, að
sjaldan hafi skólaleikur tekist Let-
ur en nú. Eiga nemendur það mik-
ið að þakka ágætri leiðbeiningu
Brynjólfs Jóhannessonar, sem, ef
dæma skal eftir lciknum, cr að öðr-
um ólöstuðum, sú besta, er nem-
cndur háfa íiotið í fjölmörg ár. —
Leikurinn er fullur af fyndnúm
Fermingar-
gjalir
og tækifærisgjafir, fjölbreytt
úrval.
Vepslimin Hrönn,
Laugavegi 19.
uppátækjum og auk þess er hann
verulega „spennandi“. — Hverj-
um, sem vill íá sér hressandi hlát-
ur, er ráðlegt að sjá „Sundgarp-
inn" slá, öll sundmet á leiksviðinu.
Margt fleira er þar broslegt. Bál-
vondur sveitamaður. Dularfullir
hjúskaparsamningar. Sjóðandi hita-
hrúsi á stól -— og maðiir ofan á,
en hiðum við, hvað er eg að fara,
þetta sjá menn alt saman sjálfir
annað kveld.
A. X.
Skemtifundur
Scudisveinadeildar Mcrkúrs. sem
haldinn var í K.-R.-húsinu í gær-
kveldi var afar vel sóttur og fór
hið liesta fram. Formaður deildar-
innar, Friðfinnur Friðfinnsson,
bauð menn velkomna með snjallri
ræðu, og síðan lásu þeir Haukur
Björnsson og Adolf Guðmundsson
upp skemtilegar sögur. Þá skemti
hinn góðkunni gamanvísnasöngvari
Reinh. Richter með gamansögum
og söng, og síðast en ekki síst sett-
ist Kristján Kristjánsson söngvari
við hljóðfærið og skemti mönnum
með söng. — Voru allir sendi-
sveinarnir, sem voru á annað
hundráð, mjög ánægðir með skemt-
unina, og klöppuðu þá Richter og
Kristján óspart frarn aftur og aft-
ur. — Skemtuninni laulc um kl. 11
síðd. — Næst heldur deildin fund
á miðvikudaginn 6. ]). m. i K.-R.-
húsinu.
Hljómsveit Reykjavíkur
heldur hljómleika í Iðnó á sunnu-
dag kl. 3 síðd.
Tónlistarskólinn
liefir haldið próf undanfarna
daga, og er þeim nú lokið.
Verslunarskólanum
var sagt upp í gær. 18 nemendur
luku hrottfararprófi.
Súðin
fór í gærkveldi í hringferð vest-
ur og norður um land.
Fisktökuskip
frá Portúgal kom hingað í morg-
un. Tekur fisk frá hf. Allianqe.
Guðspekifélagið:
Fundur í „Septímu“ í kveld á
venjulegum stað og tíma. Fundar-
efni: Þorlákur Ófeigsson flytur er-
indi um „persónutrú og sannleiksr
þekkingu.“ Engir gestir. Félagar
ættu að fjölmenna.
Útvarpið í dag.
Kl. 18,30: Erindi: Lánsstofn-
anir fyrir landhúnað (Bjarni Ás-
geirsson, bankastjóri). — Kl. 19:
Erindi: Framræsla (Ásgeir L.
Jónsson, verkfr.). — Kl. 19,30:
Veðurfregnir. — Kl. 19,35: Upp-
lestur (Sigurður Skúlason, magist-
er). — Kl. 20: Einsöngur (Erling
Ólafsson),.;—• Kl. 20,20: Erindi:
Takmörkun barnsfæðinga (Katrín
Thoroddsen, læknif). — Kl. 21:
Fréttir. — Kl. 21,20—25: Erindi:
Einkenni lífsins og uppruni. I.
(Pálmi Hannesson, rektor). — Kl.
21,45: Lesin upp dagskrá 20. út-
varpsviku.
Áheit á Strandarkirkju,
aflient Vísi: 5 kr. frá G. B.