Vísir - 20.12.1951, Blaðsíða 6

6
V I S I R
Fimmtudaginn 20. desember 1951
WXSXK.
D A G B L A Ð
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofur Ingólfsstræti 3.
Utgefandi: BLAÐACTGÁFAN VlSIR H.F.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Símar 1660 (finnn línur).
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan li.f.
Fjárhagur bæjarfélaganiaa.
| umræðum á Alþingi varðandi framlengingu söluskatts-
ins fékk fjármálaráðltlrra því til vegar komið, að felld
i var niður samþykkt neðrí deildár þingsins, er að því miðaði
að einn fjórði hluti söluskattsins skyldi renna til jöfnunar-
sjóðs, og því næst varið til bæjarfélaganna eítir ákveðnum
,'reglum. Lagði fjármálaráðherra áherzlu á að afgreiða yrði
tekjuhallalaus fjárlög og að hans ráðum var horfið, með
samkomulagi stjórnarfiokkanna.
Fjármálaráðherra lýsti hinsvegar yfir því við umræð-
Vurnar, að samkomulag hefði náðst innan ríkisstjórnarinnar
um að ai' tekjuafgangi þessa árs skyldi greiða, til viðbótar
'því, sem áður hafði verið ráð fyrir gert, sjö milljónir króna
'vegna framlags rikissjóðs til skólabygginga og hafnargerða,
x-n nokkur dráttur mun oft og einatt hafa orðið á slíkum
i greiðslum, sem ríkissjóði ber þó skylda til lögum samkvæmt
1 að inna af hendi. Vissulega er þetta betra en ekki, en þrátt
'í'yrir slík úrræði fer ekki hjá því, að skattborgararnir verða
;að bera auknar skattbyrðar vegna hækkaðra útsvara og
'brýnna þarfa bæjarfélaganna.
Skattar og önuur ópinber gjöhl mega ekki þyngri vera
'en orðið er, enda hefur raunin sannað að frekari tregða
yr nú á innheimtu slíkra gjalda en dæmi eru til síðasta ára-
Vtug. Vitnár það um þverrandi greiðslugetu skattborgai’anna
’og "mun þó sannast betur síðar. Þeir sem náin kynni hafa
af fjárhags- og atvinnulífi hox-fa með nokkrum ugg til
jframtíðarinnai-, en sá uggur virðist enn ekki hafa gripið
um sig innaix þingsins, sem ekki hefur sýnt viðeigandi skiln-
ing á aukinni tekjuþÖrf bæjarfélaganna, þótt veitt hafi verið
nokkúr lírbót.
Landhelffsmál Morðmanita.
;§v° sem vikið var að hér 1 blaðinu í gær, féll úi'skurður
Haagdónxstólsins Noi’ðmönnum í vil, en þangað skutu
: Bretar deilumálunum á sínum tíma. Fagna Norðmenn mjög
1 úrslitunimi og er það að vonúm, en brezki sendihex’rann í
! Oslo hefur með brezku veglyndi óskað þeini til hamingju
með málalokin.
Deila Norðmanna ög Bi’eta hófst með því,að Norðmenn
1 víkkuðu landhelgi sína um 4 mílur frá yztu nesjum eða
eyjum, en héldu því jafnfi’amt íram að firðir skyldu teljast
innan noi’ski’ar landhelgi. Sætti þetta nokki’um ágx'einingi
og einkum töldu Bi’etar að t. d. Vestfjord gæti ekki talist
allur innan landhelginnar. Er málið kom fyrir Haagdóm-
stólinn viðurkenndu Bretar fjögra mílna landhelgina, og
einnig hitt að firðir Noregs, nema e. t. v. Vestfjörður væru
innan norskrar landhelgi. Ágreiningurinn stóð hinsvegar
um það, hvernig draga skyldi grunnlínu (base-line), sem
norsk landlielgi miðaðist við. Norðmenn vildu draga belna
línu milli yztu skerja, sem kæmu úr sjó um fjöru, en
1 Bretar töldu að linan skyldi liggja í bugðmn og miðast við
fjarlægð frá norsku strandlengjunni, hvort sem þar væri
mn að ræða meginlandið sjálft eða eyjarnar. Skerjagarð-
urinn allur skyldi teljast innan norskrar landhelgi..
Norðmenn gengu með sigri af hóhni fyrir Haagdóm-
stóliium, og virðist því svo, sem landhelgin skuli ná 4 mílur
í haf út frá hugsaðri beinni línu milli yztu skerja og
■stækkar það norsku landhelgina gífurlega. Þótt viðhorfin
í landhelgismálum okkar Islendiiiga séu e. t. v. nokkur
önnur en þau, sem úrskurðuð voru í deilu Breta og Norð-
manna, fer ekki hjá því að forsendna niðurstöðunnar verður
beðið með nokkurri eftirvæntingu hér á landi, enda mætti
vafalaust di’aga af því ýmsar ályktanir, sem að gagni geta
komið i landhelgismálum okkar. Rányrkja sú, sem stunduð
hefur verið á Islandsmiðum allt til þessa, hefur leitt til
alvarlegustu fiskþurrðar hér við land og neyðarástands í
ýmsimi sjávarþorpum landsins. Mál þetta getm- því ekki
legið i þagnargildi, enda mun því verða i'ramfylgt af lestu
■ eftir því, sem yið á.
Hernaði lýst að handan
Bréf frá látnum, sem lif ir — 2. bindi
Eftir Elsu Barker í þýðingu Víglundar Möller og’
Kristmundar Þorleifssonar.
Bréf frá látnum sem lifír vöktu svo sérstaka athygli
þegar hún kom út, að bókin seldist upp á örskömmum
tíma. Þetta síðara bindi, er ekki síður athyglisvert, ein-
mitt fyrir þá tíma sem við lifum á, þar sem hernaðar-
brjálæðið virðist sitja í öndvegi. Bókin varpar skýru
. - "ljósi yfir atburði sem valdið hafa straumhvörfum í lífi
heilla heimsálfa.
Þeir sem áhuga hafa á þessum málum, ættu að
tryggja sér bók þessa sem fyrst, því upplagið er mjög
lítið og bókinni hefir verið telcið svo sem þeirri íý’rri.
Þessi bók mun verða hverjum kærkomin sem hana
les, því hún bendir oss á hið dulda, sem þó ætti að vera
eins ljóst og dagurinn er vitund vorri.
I. Bezta jólagjöfin Bezta vinargjöfin!
Sférbmfnasla og viðbnrðaríkasta erknda skáidsaga ársins
í snilldarþýðingu Konráðs Vilbjáimssonar:
Hreimur fossins hljóðnar
Er talin eitt sérstæðasta o;
áhrifaríkasta skáldrit sífi
ari ára og náði á skömm
um tíma að verða metsöh
bók Norðurlanda. Hún lýs
ir órjúfandi tryggð o
karlmennsku f jallafólk;
ins, stórbrotnum og stór
lyndum bændum, líí
þeirra starfi, ástum þeirr
og örfögum.
Hreimur fossins hljóðnar
minnir að nokla’u á hin
svipríku og vinsælu skáld-
rit „Glitra daggir, grær
fold“ og „Dag í Bjarnar-
dal“, sem notið hafa meiri
hylli en dæmi eru til um
þýddar bækur hér á landi.
Enn eitt er víst, að les-
andinn mun finna við lest-
ur þessarar bókar loftið
litra við hugaræsihgu sína
og hrifningu og hita blóðs-
ins koma fram í kinnar
sínar.
Heiðríkja og tign hvslir yfír sögubræSi bókarinn-
ar, norrænn andi, kaldur en nsiskunnsamur.
Hreimnz fossins hljóðnar
er bókin, sem mest verður umtöluð, mest lesin og flestir óska sér
að eignast, enda er upplag hennar á fsrotum.
♦ B
GMAL
Eftiríarandi bréf hefir Berg-
máli borizt frá „HeimilisföS-
ur“. — „Mér, sem þessar línur
rita, hefir stundum fundizt, aö
okkur ísíendingum hætti til
þess nú á síðari árum, aS kvarta
um of, ef nienn geta ekki veitt
sér sitt af hverju. eins og áður,
ef eitthvað harðnar á dalnum.
Þess verður svo minna
vart, að nokkurs þakklætis
gæti, ef skyndilega breytist
allt til batnaðar, og menn fá
allt í einu gnægð þeirra
hluta, sem ekki voru fáan-
legir áður.
Umkvartanir geta að sjálf-
sögðu .yerið réttmætar, eins og
t. d. þegar árum saman var að
kalla í engu .siimt kröfum
riianna _ uni innflutning ávaxta,’
þurrkaðra og -ferskra. Þurrkaö-
•ir. ávextir, eins * og .rúsíimT . og
sveskjur voru ekki á boöstól-
um mánuðum og jafnýel árum
saman, og um alllangt skeið
var það svo, að í ferska ávexti
var ekki hægt að ná, nema leita
til læknis og fá „bevís“ upp á
það, að menn þyrftu að fá
ávexti heilsu sinnar vegna. Og
var þá langt í frá, að allir
fengju, sem þörf höfðu fyrir.
*
Nú er viðhorfið í þessum
efnum gerbreytt. Menn eru
mjög ánægðir yfir því, að
geta gengið að því vísu, að
geta fengið þurrkaða og
ferska ávexti, án þess að
þurfa að fara nokkrar króka-
eða baktjalda-leiðir til þess.
Þetta eiga menn að þakka
frjálsari verzlunarháttum.
*
. Þessa ;mega_ menn vel ininn-
_■ Aor ímató ’ ’oatvi irúé'.’ .
vonandi verða ávextir á jóla-
horðinu til þess að gleðja menn
á hverju heimili. Aukum jóla-
gleði sjálfra vor og annarra til
þess að stuðla að þvi hver eftir
beztu getu, að svo megi verða.
Bezta leiðin er, að styðja Vetr-
arhjálpina ogMæðrastyrksnefnd
— og svo getur hver og einn,
sem er aflögufær, litið í kring-
uni sig, og reynt að koma í veg
fyrir, að elckert heimili, þar sem
hágar ástæður eru, verði útund-
an. — Heimilisfaðir.“
Gáta dagsins.
Eg skrifa tólf, tek tvo af
og þá eru eftir tveir. Hvernig
er farið að því?
Svar við aí&ustu gátu (i'o) :
Eva.