Vísir - 20.05.1955, Page 6
6
VlSIh
Föstudaginn 20. maí 1955.
es
D A G B L A Ð
Ritstjóri: Hersteinn Pálsson.
Auglýsingastjóri: Kristján Jónssoa.
Skrifstofur: Ingólfsstræti 3.
Afgreiðsla: Ingólfsstræti 3. Síxni 1660 (fimm línur).
Utgefandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F.
Lausasala 1 króna.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Vðræður nm
Menningarfrömuðir mót-
mæla útgáfu sorprita hér.
Frá því var skýrt í hinum almennu síjórnmálaumræðum, sem
fram fóru í útvarpinu í vikunni sem leið, að viðræður færu
frain eða athuganir á því, hvort unnt mundi vera að koma á
laggirnar annari ríkisstjórn, og er það vitanlega vinstri stjórn,
sem þar er átt við — stjórn umbótaaflanna í landinu, eins og
Hermann Jónasson mundi komast að orði um slíkt fyrirbæri
í þjóðlífinu. Það var formaður Alþýðuflokksins, sem gaf þessar
troplýsingar, og hann lét það fylgja með, að það væri flokkur
han's, er stæði fyrir þeim athugunum, sem fram færu í þessu
eíni. Já, sá flokkur er, svo sem ekki dauður úr öllum æðum.
En enda þótt sjálfur Alþýðuflokkurinn hafi nú gengið fram
fyrir skjöldu, og ætli sár að koma á laggirnar vinstri stjórn
eðai stjórn umbótaaflanna, þá er ekki alveg víst, að sú við-
leitni flokksins beri tilætlaðan áragnur. Ástæðan er einfaldlega
sú, að þeir fjórir flokkar, sem til greina koma, eru svo sund-
lirleitir og sundraðir, að þeir munu sennilega aldrei geta sam-
ræmt sjónarmið sín nægilega. Þeir yrðu að einhverju leyti að
gerbreyta skoðunum sínum og stefnumiðum, til þess að geta
crðið sammála um höfuðatriði, og er harla ósennilegt, að.þeir
fáist til að venda svo sínu kvæði í kross, að fullnægjandi væri.
Fyrir fáeinum árum voru þrír flokkar í landinu, sem Her-
mann Jónasson mundi kalla umbótaöflin — framsókn, kratar og
kommúnistar. Þeir voru allir meira og minna á öndverðum
rneíði í helztu málum. Á síðustu árum hefur það svo gerzt, að
sanábrot hafa klofnað út úr öllum þessum flokkum og runnið
saman í hjörð, sem gengur undir nafninu Þjóðvarnarflckkur,
cg eru því umbótaöflin nú saman komin í fjórum ílokkum. Á
þrem eldri flokkunum eru brotalamir, innan vébanda þeirra
eru andstæðar fylkingar, sem ósennilegt er, að takast megi
að sætta, svo að í rauninni eru flokkar þessir aðeins mörg
flokksbrot, sem hanga saman af gamalli venju, en gætu þó
gliðnað alveg sundur fyrirvaralítið.
Það er því sýnilegt, að umbótaöflin hans Hermanns eru
fcýsna dreifð, og þar við bætist, að sumar afltaugarnar munu'
alls ekki vilja vinna með öðrum, hver sem samvinriuskilyrðin
•væru annars. Hermann treystir sér ekki einu sinni sjálfur til!
að vinna með öðrum en ,,góðum“ kommúnistum, flökrar þój
ekki við hverju sem er. Sannleikurinn mun þó vera sá, að
hann mundi fús til að vinna með bæði góðum og vondumj
kommúnistum, ef hann þyrði. En hann þorir ekki, af því að
hann veit, -að bændur landsins telja alla kommúnista — bæðij
g'óða og vonda — óalandi og óferjandi, og vilja sízt hafa
eamvinnu við þá af öllum, sem til greina koma.
„Umbctaöflin“ svonefndu tala mikið um það, að ,,íhaldið“
cttist mjög, að vinstri stjórn verði komið á laggirnar. Sé sá ótti
íyrir héndi, stafar hann af því að „íhaldið“ óttast þá upp-
-Jáusn, sem mundi fylgja því, ef við völdum tæki stjórn sundur-
leita flokka, þar sem kommúnistar mundu verða mestu ráð-
andi, hvort sem þeir ættu sæti í stjórninni eða veittu henni
hlutleysi. Og það er víst, að fléiri en ,,íhaldið“ munu óttast, að
slík stjórn verði til, því að hún getur eyðilagt á skömmum tíma
það, sem tekið hefur langa stund að byggja upp. Bezta dæmið
um það, hversu margir óttast stjórn „umbótaaflanna“ eru úr-
slitin í síðustu bæjarstjórnarkosningum hér í bænum. Kjós-
endur höfðu eins og áður um tvennt að velja: Að veita Sjálf-
stæðisflokknum fulltingi til að fara einn með stjórn málefna
bæjarbúa áfram eða fela hana fulltrúum fjögurra flokka —
það er að segja „umbótaaflanna“, sem svo oft er talað um.
Traustið á umbótaöflunum var ekki meira en svo, að fjöl-
margir úr andstöðuflokkum sjálfstæðismanna kusu frekar
trausta stjórn eins flokks en óvissuna af stjórn fjögurra flokka.
Það voru sjálíar afitaugar umbótaflokkanna — kjósendur
þeirra — sem komu í -s-eg fyrir, að ReykjaVíkurbær yrði til-
raunadýr vinstri stjórnar.^ „íhaldið" má vera ánægt með þann
vitnisburð, sem það j'ékk hjá þessum kjót:. ,-r m og '• eru
íleiri dæmi, að umbó£aflokkárr.ir njóti ekki óskoraðs trausts
sinna manna. Hanhibal og Hexmann þekkja það af þeim
kosningabandaiögum, sera þeir stofnuðu til við síðustu alþing-
jskosningar. Óttinn við vinstri stjórn er því ekkert einkamál
„íhaldsins" í þessu láridi, nema svo sé ástatt, að það leynist í
Öllum flokkum, og kann þaS vel að vera.
I nýútkommi „Kirkjurit.i" er rn.
a. jxessi grein, sem Vísir telur
fulla ástæðu til þess að vekja
athygli á:
A síðustu únun hafa flætt yfir
heimirin ógrymii af sorpritum,
svo að uppvaxandi kynslóð
stendur hinn mesti voði af. Er
öllum góölim mönnum Ijóst, að
svo búið má ekki standa, heldur
verður almenningsálit. og ströng
löggjöf að veita hér viðnám. Mú
til dæniis nefna. það, að Chur-
chill, forsætisráðherra Breta,
leggur það nú til, að slík útgáfa
verði bönnuð með lögum. Hér á
Islandi er liafin sterk andúðar-
alda gegn sorpritunum og þess
vegna vænzt, að Alþingi og rík-
isst.jórn láti málið sem mest til
sín taka. Fyrir því háfa forystu-
menn ýrnissa stofnana þjóðfé-
lagsins og samtaka ritað dóms-
og menntamálarúðherra og leit-
að fulltingis lians, en hann hef-
ur tekið málaleitun þessari af
fullum skilningi.
Er bréf þeirra, sem hér segir:
Reykjavík,, 23. des. 1954.
Almennt er viðurkennt, að ís-
lenzk mcnning að fornu og nýju
sé undirstaða sjálístæðis þjóðar
vorrar og varðveizla þjóðfrelsis-
ins sá bundin venidun þjóðmenn
ingarinnar.
Stjómarskráin heitir þjóð-
kirkjunni vernd og stuðningi
sakir þess, að kristin trú og sið-
gæði. er hornsteinn menningar
vorrar.
Islenzkum stjórnarvöldum, ís-
lenzkri kirkju og íslenzkum
fræðistofnunum ber því skylda
til að standa á verði og rísa gegn
öllu, sem sýkir eða brýtur niður
menninguna.
A síðustu árum hefur sú óöld
hafizt, að flutt eru inn í landið
erlend blöð og tíinaint, sem eru
sori erlendrar útgáfustarfsemi,
gefin út í því skyni að græða fé
á lægst-u og frumstæðustu hvöt-
um manna. Rit þessi eru að öðr-
um þræði full af geðæsandi
gIæpafrásögnum, en að hinurn
klámfregnum og viðstyggilegum
myndmn, svo að þcir, sem ekki
skilja lesmálið, drekka samt í
sig eitrið.
•Tafnhliða þessum innflutningi
1 er hafin hérlendis útgáfa iíkra
tímarita með sama markmiði.
Eru þau seld á sömu stöðvum og
fi'éttablöðin,, og eru því á boð-
stólum frá morgni til miðrrættis
og miklu víðar en sjáTf Ritning-
in og gullaldarbókmenntimar.
jtessi útgáfu- og sölustarfsemi
er cins konar sýklahemaður,
sem stefnir öllum og þó einkum
börnum og unglingum í beinan
voða. þctta er andróður gegn
kirkju og fræðslustarfsemi og
grefur undan menningunni. Má
þetta því kallast brot á stjórnar-
skránni og níðhögg á þjóðfrelsið.
jtað er' ósk vor, sem vér full-
vrðum að sé í samrœmi við öskir
alls þorra þjóðaiinnar, að þefta
jillgrefei* vcrði upþrætt eftir því
tæk gerð slík erlend rit og bönn-
uð útgáfa íslenzkra glæpa- og
klámrita.
| Kröfur þessar geta geta livorki
jtalizt óeðlileg ne óhæfileg skerð-
,ing á ritfrelsi, skoðunarfrelsi né
sölufrelsi í landinu, þar sem
dæmi þess eru óteljandi, að ein-
!staklingsfrelsið er miklu meira
Iskert með ótal hömlum á atliöfn-
um manna.
Helgi Slíasson.
Ásmunúar &uðmundsson.
Pálmi Jósefsson
form. Sarnb. ísl. bamakennara.
JJprkell Jóhannesson
háskólarektor.
Helgi jþorlúkssoii
forni. Landssambands
framh al: I sskólakennara.
Jakoh Jónsson
fonn. Prestafélags íslands.
Pálmi Hannesson.
Til dóms- og menntamálaráðh.
Sambandsráð íþróttabanda-
lags íslands hélt nýlega fund
og tók þar margvíslegar á-
kvarðanir varðandi íbróttamál
sumarins. Eitt af heim var að
veita Albei't Guðmimdssyni
knattspyrnumanni áhuga-
mannaréttindi, svo að hann
megi aftur leika með félögum
hér.
Þá fól fundurinn fram-
kvæmdastjóra ÍSÍ að úthluta
þeim 110 þús. kr. sem íþrótta-
nefnd ríkisins veitir ÍSÍ til
knattspyrnustyrkja, þannig að
sem næst 75 af hundraði renni
til héraðssambanda utan kaup-
staða og 50 af hunáraði til
kaupstaða.
Ákveðíð var að íþróttaþing
ÍSÍ verði haldið að Hlégarði 24
júlí n.k. Þá var lögð fram
reglugerð uni utanfararsjóð ÍSÍ
og samþykkt með nokkrum
breytingum. Mikið vár rætt um
húsnæðismái ÍSÍ, og fram-
kvæmdarstjórn heimilað að
kaupa skrifstofuhúsnæði allt að
120 fermetra að gólffleti í góðu
húsi, ef ágóði af happdrætti
ÍSÍ verður rsægur til að greiða
um helming húsverðsins.
Fundurinn samþykkti að
leggja niður eftirtalda sérsjóði
ÍSÍ: Fánasjóð', bókakaupasjóð,
kvikmyndasjóð og heiðurs-
gjafasjóð, en andvirði sjóðanna
skal renna í reksturssjóð ISI.
Þetta var 13. fundur sam-
banasráðs ÍSÍ, og sátu 16 full-
trúar fundinn bæði úr Reykja-
vík og utan af landi.
Kom unnt er og útbreiðsla þcss
i stöðvuð.
| þcss vegna ley'fpm vér oss að
ibéiná því til -y5ar, hæstv. hr.
dónis- og menntamalaráðherra,
ia þér iátið fram íara atliugun á
iþessu iháli og stöðvið síðan inn-
jflutning þéirra rita, er talizt geta
ísiðspillandi. Jafnframt sóu upp-
^IHSJ
oskast í lengri eða
iráemmri tírna eftir sam-
kornulagi. Má vera í bragga
eða kjallara. Tilboð merkt:
„Geymsla — 99“, sendist
yfsi iyrir, miðvikudag.
Leiður leikur er það, sem sum-
ir unglingar hér í bænum temja
sér, og það er að hnupla af hjól-
um sendisveina, meðan þeir eru
að gegna skyldustörfum sínum í
liúsum, þar sem þeir verða að
fara inn og skilja hjól sín eftir
fyrir utan. Á veturna eru það að-
allega ljóskerin og bjöllurnar,
sein þessir pörupiltar sækjast eft-
ir, og getur það verið mjög baga-
legt fyrir þá drengi, sem þurfa að
eiga hjólin sín í lagi vegna vinnu
sinnar. En þessir stuldir eru mjög
tíðir, og sjaldnast hægt að hafa
hendur i liári piltanna, sem að
þeim standa.
j Hhein skemmdarfýsn.
Og á stundum virðist um lireina
skemmdarfýsn að ræða, þegar
stolið er af hjólum lilutum, sem
ekkert er hægt að nota, og eyöi-
leggur aSeins notagildi hjólsins
fyrir eigandanum. Það var t. d.
piltur, sem sagði mér frá því, að
meðan hann skrapp inn í hús, —
en hann liefur á hendi ínnheimtu-
störf, — var stolið af lijóli hans
benzínleiðslu. Þessi pillur ekur
litlu mótorhjóli, sem liann hefur
sjálfur keypt, eins og margir
aðrir fyrir samansparaða pen-
inga sína. Hann sagöist ekki vita,
livaS drengurinn, sem stal leiðsl-
unni, gæti við hana gert, en þetta
varð þó til þess að hann gat ekki
iiotað hjólið þann daginn og varð
að ganga, þótt í marga staði væri
að fara.
Skrítin skemmtun.
Drengurinn, sem fyrir þessu
tjóni varð, segist vera viss um að
pörupiltarnir hafi verið einhvers
staðar i leyni, þegar hann koni
út aftur til þess að skemmta sér
við það að sjá hann reyna að
koma hjólinu sínu í gang, sem auð
, vitað var ekki hægt. Það er
þokkaleg skemmtun eða hitt þó
i heldur. En þannig eru sumir
unglingar, að þeir gera sér ekki
•grein fyrir því, hve miklu illu
þeir koma til leiðar með þessu og
því liku liáttalagi. Það eru hæði
i ýitgjöldin fyrir piltinn, sem fyrir
I tjóninu verður og auk þess er
oftast um pilta að ræða, sem eru
að vinna sér inn peninga, af því
þeir þurfa þess, til þess að gefa
j lagt peninga heim til sín.
/Algengt fyrirbæri.
| Annars er það orðið og hefur
reyndar vcrið, of algengt fyrir-
i bæri, að unglingar skemmi eign-
ir manna án þess að sjáanlegt sé
j að nokkuð annað vaki fyrir þeim
en skennndarfýsnin ein. Má þar
til nefna hve sjaldan rúður fá að
j vera í friði í húsum, er standa
1 inannlaus um eitthvert skeið, eða
. t. d. byggingum í smíðum. Það er
venjulega segin saga, að þegar
fyrsta rúðan brotnar, fara hinar
sömu leið á eftir. Það er milcil
þörf á því, að foreldrar almennt
áminni börn sín fyrir þessa sem
aðra óknytti, ef þau verða þeirra
vör. Auðvitað eru það heimilin,
sem bezt gela komið í veg fyrir
slikt atferii, en gott uppeldi er
börnunum eitlhvert haldbezta
veganestið á lífsleiðinni. — kr.
3
■A til eldhússtarfa og
til afgreiðslu.
Veitingastofan
VEGA '
Skólavörðustíg 3.
Sími 2423.