Vísir - 15.02.1956, Blaðsíða 3
MiðvifcudagieLíH ið. rfebruar l&ðð
VtSTR-
' #>
HoIInsÉa o| Ueilbrlgdi
Litlar íbúðir hafa slæm
áhrif á heilsu bama.
Raniséknir hafa farii fram á þassii ytra.
Dr. Margirethe Lonah.oit í
Danmörkm fcefur aýiega skrifað
Mk um barnasálarfræði, þar
sem hán íekur til meðferSar
ýmsa galla sem gert hafa vart
v'i3 sig hjá nútima hörmun, í
ríkara mseli en áður tíðkaðist.
Þar segir hún meðal annars:
Órói, eirðarleysi og skortur
á hæfileika til að einbeita sér,
eru algengust kvartanir varð-
andi stálpuð böm. Venjulega
er ekki leitað til læknis fyrr en
bömin eru 8—9 ára gömul, en
það er ekki vegna þess að þá
íyrst verði vart við eirðarleysið
hjá börnunum, heldur vegna
þess að það kemur enn betur í
Ijós þegar þau eiga að uppfylla
þær kröfur sem skólinn gerir
ti.l þeirra. Skólarnir kvarta
undan því að þessi böm séu
eftirtektarlaus, löt, láti truflast
af hvað litlu sem er, séu hroð-
virk, striki út og geri blek-
klessur í skrifbækurnar, trufli
félaga sína með því að snúa sér
stöðugt við í sætinu, missa á-
höldin sín og bækur á gólfið og
geri hávaða. í frímínútunum
láta þau illa og heima ljúka þau
varla nokkru verki sem þau
byrja á.
í langflestum tilfellum er or-
sökina að finna í uppeldi því
sem börnin hafa fengið fyrstu
æfiár sín. Gallinn er, að börn
og fullorðnir verða að búa 'í
þröngum húsakynnum, oft einu
herbergi. Athafnir barnahna
mega ekki verða fullorðna fólk-
inu til ónæðis svo að börriin fá
ekki tækifæri til að leika sér í
ró og næði að leikförigum sín-
og smóbarnaheimilvim. Börn á
þessum aJdri, eiga að starfa
sjálfstætt, en slSrt er ekki hægt
í stórum stofnurium, þar sem
starfsfólkið þar á ofan oft ekki
skilur hlutverk sitt. Aginn og
siðavmdnift, sem reynt er að
troða í börnin og og tíðum er
einnig óhæfur. Bornin læra
komung að hneigja sig og
þakka fyrir sig. Það rignir yfir
þau aðvörunum, áminriingum
og ásökurium, börnin læra að
skipa sér í raðir, þau borða og
eru þvegin eftir númerum. Við
þetta missir barnið hæfileika til
að fitja upp á verkefni fyrir sig,
hvað þá að fullgjöra það.
Á mörgum barnaleikvöllum
er einnig rangt að farið. Böm-
unum er hópað saman og verða
þá bæði árekstrar og ófriður.
I>au fá öll það sama að starfa
undir leiðsögn fullorðinna og
þar með eru hömlur lagðar á
eigin athafnafrelsi þeirra. —
Skólar hafa litla möguleika til
að bæta úr þessu. Ef barnið
missir áhuga fyrir dæminu sínu
í miðjum kennslutíma hefur
það engan möguleika til að
byrja á öðru viðfangsefni. Það
tekur ekki eftir, fær skammir
og áður langt um líður, dregst
það aftur úr. Kröfur skóláns
um að allir skuli starfa eftir
ákveðnum og lítt breytanlegum
reglum, getur haft mjög slæm
áhrif á börn.
Þýðingarmesta atriðið til að
laga þetta mikla skólavandmál
er, að börnin fái rétt. uppeldi
fyrstu æviár sín. Ef skaðinn er
skeður, verður að ráða frá því
hvað Íem barnið hefur áhuga
fyrir hvort sem fullorðna fölk-
inu þykir það skynsamiegt eða
ekki. Ef hægt er að vekja áhuga
barnsins fyrir að byggja sand-
hallir, er einnig hægt að fá það
til að leysa dæmin í skólanum,
sé hægt að vekja áhuga þess
fyrir því. Því miður eru flestir
foreldrar og kennarar haldnir
þeirri trú, að vilji bömin ekki
Berklamir á undan-
haldi hvarvetna.
Mikil breytíng eftír 1947 eftír að
lyf komu tíl sögunnar.
A sjö ára timabilkm 1947-53 lagið í New York hefur gerfi
læra í skólanum, skuli þeim! var berklaveikin á hraðara yfirlit um þetta sjö ára tímabilj,
þröngvað til þess. En það verð- 1 luidanhaldi en nokkru skmi sem þessi lyf hafa verið i notk-
ur að fá börnin til að sjá hvaða fyrr.
Á . þessu
gagn þau geta af því haft. Það
er réttan leiðin. Og svo á að
vara sig á að beita líkamlegum
refsingum. Þær eru talsvert
notaðar í skólanum. Jafnframt
því sem fleiri og fleiri foreldrar
em farnir að sjá að óþarfi er að
beita refsingum við uppeldi
bama. Börnum getur orðið
mikið um líkamlega refsingu í
ókunnu umhverfi. Það getur
orðið til þess að vel gefin böm
svíkist um óg það leiðir aftur
af sér hnupl ög flakk. (Þýtt).
tímabili komu í
fyrsta skipti til sögunnar lyf,
sem stoðuðu nokkuð gegn
„hvíta dauðanum“ — lyfin
streptomycin, PAS (sem er
skammstöfun á paraamino-
salicyl sýra) og isoniazid. Segir
í grein um þetta í NY Times,
að lyf þessi hafi í sameiningu
bjargað þúsundum mannslífa,
og bætt mörgum starfsárum
við ævi fjölmai-gra annarra,
sem liefðu ella orðið óstarf-
hæfir eða dáíð.
Berkla- og heilsuverndarfé-
um. Það er merkilegt hváð i að þvinga barnið t. d. með því
mæðurnar eru fákunnandi um
eðlilega leiki barna sinna og
hvað er hægt að heimta af
þeim og ekki er það betra á
baiKiastofunum, sem vanalega
eru yfirfullar. Vöggustofur og
bamaleikvellir eru blátt áfrain
framleiðslustofnanir fyrir eirð-
arleysi og skort á hæfileikum
til að einbeita sér. Verst er á-
standið sjálfsagt í vöggustofum
að heimta að það sökkvi sér
niður í lexíulestur lengur en
það getur. Það verður að reyna
að láta óróa bamsins fá útrás
við leik, leikfiriri, íþróttir,
handavinnu eða því um líkt.
í skólanum verður að þreifa
sig áfram, án þess að vera stöð-
ugt með siðaprédikanir eða á-
minningar um iðni. Fyrst og
fremst er áríðandi að finna eitt-
Þótt maðurinn á myndinni sé hennaður, er það ekki gasgríma,
sem hann hefur fyrir andlitinu. Tækið er kallað „Imp“ og er
notað til að mæla orkimotkun manna við ýmis störf. Maðurinn
andar að sér hreinu lofti, en siðan mælir tækið, hversu mikið
súrefni er eftir í lofti því sem hann andar frá sér. Súrefnið,
sém eytt héfur verið, sýnir, hversu mikil fæða hefur brunnið
í líkamanum, en hana er aftur hægt að sýna í hitaemingum
eða orkueiningum. Tækið hefur verið prófað á hermönnum,
til að ganga úr skugga um, hversu mikilli orku þeir eyða við
heræfingar.
un, og hefur það viðað að sén
gögnum frá 15 löndum. Yfir-t
litið leiðir m. a. í Ijós: í
Dauðsföllum af völduml
berkla hefur fækkað frá 53%)
í Frakklandi til 83% hér á ís«<
landi á ofangreindu tímabili.
Hraðinn á fækkun dauðs-
falla er fyrst og fremst aðl
þakka bættum aðferðum í
baráttunni við sjúkdóminn, af
því að þessi þrjú nýju lyf hafa
verið fyrir hendi, svo og vegna
bættra skurðaðferða. I
Berklapróf, sem gerð hafa
verið í ýmsum hlutum heims,
sýna að 15 ára drengir ogí
stúlkur eru jákvæð eftir lönd-i
um allt frá 12% í Líbanon,
18% í sveitum írlands til 88%)
í borgum Póllands. Hinsvegar1-
sýndu próf, sem framkvæmdi
voru á 150,000 nýliðum Banda-<
ríkjahers árið 1954, að 95%] ,
svöruðu neikvætt. |
En í skýrslunni segir, að:
rangt sé að áætla vegna þess*
hve dánartalan af völdumi
berkla lækki ört, að þeir só
ekki framar mikið vandamál éi
sviði heilsufarsmála.
Síðan er bent á það, að £
Bandaríkjunum, Bretiandi,
Frakklandi og Þýzkalandi hafi;
verið skráð 340,416 ný berkla-
tilfelli á árinu 1953. Sé bætt
við þessa tölu eldri sjúklinguraj.
komi í ljós, að aðeins í þessuiri
fjórum löndum hafi á því ári
einu verið meira en milljón
berklasjúklinga.
í skýrslunni er ennfremuT
birtur samanburður á dauðs-
föllum vegna berkla á árun-
um 1930—40 og 1947—53 í
þrjátíu löndum auk þeirra
fimmtán, sem annars er um
fjallað. í 23 þessarra landa
fækkaði dauðsföllum á árun-
(VUW .VWSWWtfVWWVWtfVWWVM^AWUWVVV^ftWWVWVWVS^VWW^W.VVVW'AW/WVWVW'.VV *
Fyrsta ferð R-101 — og Mn síðasta.
Niðurlag.
aldarskrímslis meðfram skóg-
arjaðrinum. Bitar og stengur
voru kengbogin og snúin af
völdum hitans og stungu mjög
í stúf við grænt og friðsælt um-
hverfið. Þögull mannfjöldi
gekk inn um rústir lðftfarsins,
en það var engín von til þess að
finna neitt annað en brennd og
hroðalega limlest lík.
Sólarhringi síðar var enn
verið að leita í rústunum, en
allt var óþekkjanlegt nema
stálpípur og stengur. Aðeins
einn hlutur hafði á hinn óskilj-
anlegasta hátt sloppið nokkurn
veginn óskemmdur úr eldinum.
Sviðinn fáni brezka flughers-
ins blakti í andvaranum. Hann
hafði verið festur á annað hlið-
arstýrið, áður en lagt var af
Eftir Miles Hen-
shaw, biaðamann.
stað frá Cardington. Fyrrver-
andi foringi úr flughernum tók
fánann niður og hafði hann með
sér til Englands.
Aðeins átta menn komust lífs
af úr eldinum og tveir þeirra
létust síðar af sárum sínum.
Fjorutíu og átta höfðu orðið
eldinum að bráð. Slysið var svo
hræðilegt, að menn forðuðust
jafnvel að nefna það, ef komizt
varð hjá því. í fyrstu óttuðust
menn að öll líkin mundu vera
gjörsamlega óþekkjanleg, en
um síðir tókst að þekkja tutt-
ugu og sex þeirra og vanda-
menn þeirra féllust á, að allir
yrði lagðir í eina gröf.
Kistur hinna framliðnu voru
fluttar til hafnar í Frakklandi
með sérstakri járnbrautarlest,
en þar tók tundurspillir við
þeim og flutti þær til fóstur-
jarðarinnar. Syrgjandi mann-
fjöldi flykktist út á götur borg-
anna, sem farið var um. Kist-
urnar voru geymdar stuttan
tíma i Westminster Hall í Lon-
don, og þúsundir manna gengu
framhjá 'þeim, til þess að votta
hinum látnu virðingu sina í
hinzta sinn. Heimurinn drúpti
höfði.
-v-
En menn munu aldrei vita
með vissu, hvað slysinu olli. Sir
John Simon stjórnaði sérstakri
rannsókn, sem stóð vikum sam-
an; og var öllum gögnum safn-
að, sem hægt var að afla. Vél-
stjórarnir Cook, Savoury, Bell
og Binks sögðu frá því, sem
þeir vissu og sömuleiðis Disley
og Leech. En þeir vissu aðeins,
að skipið hafði hrapað tvisvar
og skollið á jörðinni. Enginn
gat sagt, hversvegna allt gerðist
með svo skyndilegum hætti.
Stýrimaðurirm, sem hafði sagt:
„Við eruna niðri, piltar“, hafði
farizt í eldinum. Enginn for-
ingjanna í stjórixklefanum, er
höfðu sent skipun þá, sem hann
flutti, haíði komizt af. Það var
ekki liægt að grafa upp nein
gögn viðvíkjandi þessu. Menn
vissu einungis, á hvaða tíma
slysið hafði orðið, hversu langt
leið frá þvi, að loftfarið tók
að stefna niður á við, þanga til
skipun var gefin um að stöðva
hreyflana og loftfarið tók niðri.
Lokaúrræðið vai’ því, að menn
reyndu að ráða það af ásig-
Framh. a 9. síðu.
komulagi flaksins, hver væri
orsök slyssins. Rannsóknin tók
langan tíma og var engan veg-.
inn fullnægjandi. )
Maður nokkur, Spanner að
naini, sem gat ekki sætt sig við
niðurstöður rannsóknarnefnd-.
arinnar, hélt því fram, að nið--
urstöður hennar gengi í ber-
högg við það, sem fram hefði
komið við rannsóknina. Hann
var þeirrár skoðunar, að R-IOT
hefði ,,hryggbrotnað‘, vegna
þess að veilur hefði verið í
byggingu þess. j
Spanner þessi var aðstoðar-
verkfræðingur hjá flotanum og
hafði ritað nokkrar bækur ura
loftskipasmíði og loftför yfir-
leitt. Hann vissi þess vegna vel,
hvað hann söng og síðan þetta
g'erðist hefir hann ritað tvær
bækur, þar sem hann reynir
að sýna fram á, áð hvaða levti
rannsóknarnefndinni haf£