Vísir - 30.10.1957, Blaðsíða 7

Miðvikudaginn 30. október 1957
VÍSIR
7
Fra Alþingi:
Veltuiítsvar ver5i ekki
hærra en 3% af veltu.
Hefur yerið misjafnt - frá 0,6-5%
eftir tegund starfsgreinar.
Fram er komið í Neðri <leUd
frv. til laffa um veltuútsvar, os
er Björn Ólafsson flutninssmað-
ur.
Frumvarpið er á þessa leið:
1. gr. Bæjar- og sveitarfélög
haía rétt til að ieggja veltuút-
svör á þá gjaldendur, sem selja
vörui' eða þjónustu.
2. gr. Veltuútsvör skulu vera
misjöfn eftir tegund atvinnu.
Velta gjaldenda telst sala hans
á vörum eða þjónustu. Ekki má
leggja nema einu sinni á sömu
veltu.
3. gr. Eftir tillögum Sambands
Sslenzkra sveitarfélaga ákveður
ráðherra með reglugerð útsvars-
tölu hverrar starfsgreinar til
fimm ára í senn. Hámark út-
svars skal vera 3% af veltu.
4. gr. Heimilt er gjaldanda
eða efnahags, í viðbót við venju-
legt sveitarútsvar og lögboðna
skatta til ríkisins. Á þennan hátt
er á nokkurn hluta skattgreið-
enda lagður þungur og ósann-
gjarn aukaskattur til sveitasjóðs,
sem nú tekur að mestu það, sem
sveitarútsvör og ríkisskattar
skilja eftir af nettóárstekjum
gjaldendanna, en margir verða
að greiða miklu meira en tekjun-
um nemur, og verður þá veltuút-
svai'ið beinn skattur á eignir
þeirra. Eru til dæmi um, að á
þennan hátt hafi verið lagt á
gjaldendur svo að hundruðum
þúsunda króna skipti umíram
tekjur þeirra.
Þessi tekjuöflun er i senn ó-
réttlát og hættuleg. Óréttlát er
j hún vegna þess, að hún lendir
með miklum- þunga á aðeins
veltuútsvars að taka tiliit til þess nokkrum hluta gjaldendanna, án
tillits til tekna þeirra og efna-
hags. Þessi tekjuöflun er hættu-
leg vegna þess, að hún úregur
til sin eignir og veltufé atvinnu-
veganna og stöðvar eðlilega og
nauðsynlega þróun atvinnufyrir-
tækjanna. Þessi tekjuöflun getur
o. gr. Gjaldendur veltuútsvara j olíki verið til frambúðar. Hún
í verðreikningum sinum, enda sé
það fært sem sérstakur liður í
bókhaldi. hans og skal ekki telj-
ast með tekjum gjaldanda við
ákvörðun sveitarútsvars og tekju
skatts.
skulu senda skýrslu um velta
sína mánSðarlega til viðkomandi
bæjar- eða sveitarfélags, og
greiðist útsvarið mánaðarlega til
bæjar- eða sveitarsjóðs. Um
veltuútsvör giida ákvæði 33. gr.
laga nr. 66/1945, um útsvör.
Veltuútsvör og dráttarvexti má
faka lögtaki.
6. Undanþegið veltuútsvari er
þjónusta og vörur, sem undan-
þágu njóta frá söluskatti, sam-
kvæmt 23. gr. laga nr. 100/1948.
7. gi’. NiðurjÖfnunarnefnd skal
áætla útsvar af veltu þeirra fyrir
tækja, sem enga skýrslu senda
um veltu sina, sb. 5. gr. Þeir,
sem ekki vilja sætta sig við á-
kvörðun nefndarinnar um veltu-
útsvar, geta áfrýjað máli sínu til
yfirskattanefnda og síðan til rík-
isskattanefndar.
8. gr. Lög þessi taka gildi 1.
janúar 195S.
Greinargerð er svohljóðandi:
Tvo síðustu áratugi hefur lög-
.gjafinn s.töðugt bætt á bæjar- og
sveitarfélögin nýjum gjöldum í
félagslegum efnum án þess að
sjá þeim fyrir nýjum tekjustofn-
um. Verða þau enn að mestu að
sjá sér farborða með hinum
gamla og ein’næfa tekjustofni
sinum, útsvörunum, sem enn eru
lögð á „eftir einum og ástæð-
um". En þessi tekjustofn hefur
sín takmörk, og fyrir fáum ár-
um var svo komið, að hann var
orðinn gersamlega ófuilnægj-
andi, ef mæta átti þeim kröfum,
sem nú eru gerðar um þjónustu
bæjar- og sveitarfélaganna.
Til þess að geta haldið rekstri
sinum gangandi og staðið undir
hinni öru þróun i félagsiegum
efnum, urðu bæjarfélögin að afli
sér tekna umfram það, sem hægt
var að ná með hinu venjulega
sveitarútsvari. Var þá af bæjar-
félögunum gripið til þess ör-
þrifaráðs að ieggja á nokkurn
hluta gjaldendanna sérstakt út-
svar á veltu og þjónustu án
nokkurs tiliits til tekna þeirra
getur aðeins staðið takmarkað-
an tima, og þvá lengur sem henni
er haldið áfram í þvi íormi, sem
hún er nú, því meira tjón mun
af henni hijótast.
Þess vegna er nauðsynlegt að
breyta nú þegar þessari tekju-
öflun bæjarfélaganna i það horf,
að þau geti til frambúðar haft
veltuútsvar sem tekjustofn, án
þess að gengið sé í berhögg við
gjaldþol skattgreiðendanna og
allar viðurkenndar reglur um
opinbera skattheimtu.
Með þessu frumvarpí er lagt
til að lögfesta rétt bæjar- og
sveitarfélaga til þess að leggja
veltuútsvör á þá aðila, sem selja
vörur eða þjónustu. En jafn-
framt eru þau takmörk sett, að
þetta útsvar megi hæst vera 3%
af veltu. Venja hefur verið sú, að
veltuútsvarið er misjaínt eftir
tegund starfsgreinar, frá 0,6%
til 5%. Gjaldendum er heimilað
að taka tillit til veltuútsvarsins
i verðreikningum sínum, og
skulu þeir færa það sem sér-
stakan lið í rekstri sínurn og
gera viðkomandi bæjarfélagi
mánaðarlega skil á útsvarinu.
Með þessu móti verður veltuút-
svarið gert að óbeinum skatti,
enda er engin leið að innheimta
það framvegis á annan hátt.
Alþingi getur ekki lengur
daufheyrzt við kröfum bæjar- og
sveitarfélaga um nýjan, heil-
brigðan tekjustofn til viðbótar
sveitarútsvarinu. Með frumvarpi
þessu er bent á ieið fyrir bæjar-
og sveitarfélögin tii eðlilegar
tekjuöflunar, sent staðið getur
til frambúðar.
Ófluiningiii1 dilkakjöls:
VerSur meiri af framleiðsiu
þessa árs en síðasta.
Útflutningsuppbætur og upp-
bótakerfi.
Búizt er við, að talsvert meira 1955. Verð á kjötinu, sem selt var
af kindakjöti verði flutt út af
þessa árs framleiðslu en frant-
leiðslunni 1956, en ekki læfur
enn verið gengið frá áætlim imi
útflutningsmagn.
Mestur hluti hins útflutta
kjöts íer sem áður til Bretlands.
Til þessa hefur verið flutt út af
íramleiðslunni í ár 1200—1300
smál., þar af um 150 smál. til
Svíþjóðar.
Vegna mikillar fjölgun fjárs-
ins verður kjötmagn miklum
mun meira en í íyrra, en i fyrra-
haust tóku siáturhúsin á móti
7600 smálestum af kindakjöti, að
því er segir í Árbók landbúnaðar- ]
í Sviþjóð, hefur verið frá 10.30
kg. í 11.90“ og svipað í Dan-
mörku.
Útflutningsuppbætur.
Aðalfundur Stéttarsambands-
ins samþykkti að fara þess á leit
við rikisstjórnina, að greiddur
yrði mismunur á útflúttum af-
| urðum og innanlandsverði. Um
: þetta náðust ekki samningar við
rikisstjórnina í þessu formi. Hins
vegar tókust samningar milli
Framleiðsluráðs og ríkisstjórn-
arinnar um sérstakt uppbóta-
kerfi, sem á að koma út þannig,
að eins og um fuliar útflutnings-
tns, en til voru i byrjun slatur- . . ... „ v . -v
, „„„ „ , bætur væri að ræða. 1 aðalatnð
tiðar t fyrra 380 smal. af fram-1
leiðsiu ársins 1955. Samtals tæpl.
Framleiðsluráði uppbætur á all-
ar útfluttar iandbúnaðarafurðir,
sem séu sambærilegar við þau
beztu kjör, er bátaútvegurinn
nýtur á þorskveiðum. Hagstofu-
stjóri átti að reikna þær uppbæt-
ur út. Uppbæturnar skyldi svo
greiða á fob.-verð varanna. Nú
hefur hagstofu stjóri reiknað út
meðalprósentuna fyrir fiskupp-
, bótunum, og hefur komið í ljós,
að.hún er að jafnaði 51,33% á
fobverði. Er það svipuð prósenta
og reiknað var með, þegar samn-
ingar voru gerðir við rikisstjórn-
ina um útflutningsuppbætur á sl.
hausti. Of snemmt er að fullyröa
um það, hvort þessar áætlanir
standist eða ekki, en það mun
nú innan skamms koma í ljós,
þegar útfiutningi er lokið og sal-
an gerð upp. Ekki er samt á-
stæða til að ætla, að verulegar
upphæðir vanti á, að útflutnings-
uppbæturnar hrökkvi tii að
greiða mismuninn á útflutnings-
verðinu og söluverðinu innan
lands.
Landanir BÚR-
togara undanfaríi
I Að gefnu tilefni og til að fýr—
irbyggja misskilning, skal hér-
með upplýst, að togarar Bæjar-
útgerðar Reykjavíkur hafa á yf
irstandandi ári lagt upp afla
innanlands sem hér segir:
|
ísaður fiskur,
lagður á land í
Reykjavík .... 9.824.188 kg.
ísaður fiskur,
lagður á land á
Ólafsfirði og ísa-
firði ......... 282.090 kg.
Samtals 10.106.283 kg'.
um er kerfi þetta þannig, að Utr
.. .... _ ____flutningssjóður er látinn .greiða
8000 smál. Ut voru fluttar 2309 _______________
smál.
Dilkakjötsútflutningurinn 1956
skiptist þannig eftir löndum: Tii
Bretlands 1.706.114 kg., til Svi-
þjóðar 154.672 kg., Danmerkur
20.072 og til annarra ianda 750,
samtals 1.881.608.
Kjötútflutningurinn af full-
orðnu fé var sem hér segir: Til
Austur-Þýzkalands 404.2 smál.,
til Bretlands 21,3 og til Danmerk-
ur 2.0, samtaís 427.5.
Verð það, sem fengizt hefur
fyrir útflutt kjöt er „auðvitað
miklu lægra en það, sem gildir
innanlands", segir í Árbókinni.
„Meðaifobverð dilkakjöts er um
kr. 8.40 pr. kg. og er það 85 aur-
um hærra söluverð að meðaltali
en fékkst á útflutning ársins
itvsleimi —
þingið vildi ekki samþykkja
frumvarpið, en Eysteinn vtldi
ekkert nema beinharða peninga.
Benti Gunnar m. a. á, að ekki
alls fyrir löngu hefði Eysteinn
sjálfur farið fram á niðurfell-
ingu gjalda af minkum frá
Kanada!
Bernharð Stefánsson talaði
næstur fyrir minni hluta fjár-
hagsnefndar. Aðalmótbárur
hans voru þær, að ekki mætti
skapa fordæmi á niðurfellingu
aðfiutningsgjalda. Benti hann
á, að nú væri 70 millj. kr. halli
á fjárlögum eins og þau væru
lögð fram. Væri því ekki gust-
uk að taka þessar tekjur frá
ríkissjóði. Auk þess væri gengi
krónunnar haldið uppi af toll-
unum. Mælti því minni hlutinn
með því, að málið yrði afgreitt
með rökstuddri dag'skrá en ekki
fellt. Ekki virtist B. St. vita
greinilega um skuldir bæjarins
við ríkið, en þó gæti verið, aö
þær væri nú santt einhverjar!
Fjármálaráðherra hélt fram
fyrri kröfum sínum um greiðslu
á bornum og sagði ekkert nýtt
í því máli.
Gunnar Thoroddsen skýrði
frá þvi, að nú hefði stjórnin
veitt af fjárlögum 1956 og 1957
kr. 2.5 millj. til kaupa á born-
um, sem kostaði nú 11 millj.
og þar af væri 3.5 milli. tollar.
Hins vegar hefði hún ekki ætl-
að neitt til hans á fjárlögum
næsta ár.
Saltfiskur lagður á
land í Reykjavík 4.507.907 kg.
Framangreint yfirlit er mið-
að við mánaðamótin ágúst/sept.
að því er sum skipin snertir, en
mismunandi tími í október að
því er öðrum viðkemur.
Yfirlitið nær þó ekki til þeirra
120.510 kílógramma, sem b/v
„Ingólfur Arnarson“ lagði hér á
land í gær og í dag.
Reykjavík, 29. okt. 1957,
BœjarútgerS Reykjavíkur..
ísraefsráiherrar
filimini va»*< liei^ad
líf.
Læknisaðgerð var gerð af
ný,ju um miðnætti síðastliðið á
llosiie Shapiro, i*áðherra i ísrael,
sem særðist lifshættulega, af
völdiun sprengjukasts í gær.
Nokkrir ráðherrar meiddúst af
sprengjubrotum, þeirra meðaS
Ben Gurion forsætisráðherra og
frú Meir. utanríbisráðherra. 1
Það var 25 ára gamall ofstæk-
ismaður, sem varpaði sprengj-
úni af áheyrendapöllum, er þing-:
fundur stóð yfir. Minnstu mun-
aði, að áheyrendur gengju a£.
manninum dauðum, en lögreglan
náði honum úr höndum þeirra.
Líöan hinna ráðherranna ér
eítir vonum, en hvorki frú Meir
né forsætisráðherrann fengu að
fara heim þégar að aðgerð iok-
irrni.
Moshe Shapiro er trú'málarúð*
herra landsins.
Urðu úr þessu nokkrar orða-
hnippingar og átti fjármálaráð-
herra mjög í vök að verjast.
Atkvæðagreiðslu um málið
var frestað.
Bretar leggja oft léið
sína í Ðownmg-stræti,
þar sem forsfétisráð-
herrann býr í húsinu
m\ 10. Er þá algengt,
aó rá&herrann lieilsar
mannf jöidamim, og hér
sést Harold Macmillare
ásamt Richard A.
Butlor, innsiglisverði
drottningar.