Morgunblaðið - 22.04.1917, Blaðsíða 3

, 2. april 167 tbl.
MORGUNBLAÐIÐ g
3
neimia
Elsass-Lothtinaen.
til þess að geta rekið ('/friðinn af
kappi, þá verðum vér að leita til
þióðarinnar, sem hefir með þolin-
mæði borið hita og þunga ófriðar-
ins frá upphafi. Vér þekkjum engan
flokkamismun, en að eins franska
menn. Og vér ruunum að eins
kosta kapps um það eitt, að meta
rétt hugrekki og dáð hermanna vorra
á þessum síðustu og alvarlegustu
tímurn. —
Þá er þessi yfirlýsing hafði verið
lesin upp í þinginu, var samþykt
trsustsyfirlýsing til stjórnarinnar með
440 samhijóða atkvæðum. Og i
öidungaráðinu varyfirlýsingunni tekið
með fögnuði.
Árið 1914 var Ribot gerður að
forsætisráðherra, eD sat að eins tvo
sólarhringa að völdum. Vinstrimenn
feldu hann. En nú tóku vinstri-
mcnn honum með kostum og kynj-
um, og af þeim 60 þingmönnum,
sem eigi greiddu atkvæði um trausts-
yfirlýsinguna, voru margir vinveittir
Ribot.
Hér á myndinni má sjá svæði það umliverfís Bretlandseyjar,
er Þjóðverjar hafa bannað siglingar um. Meðfram Noregsströnd hjá
Utsire er látinn opinn vegur fyrir hlutlausar þjóðir til þess að skip
þeirra komist inn í Norðursjó. Hvíta strykið sem dregið er frá
Falmouth og vestur úr hafnbannsvæðinu sýnír leið þá, er ameríksk-
um skipum var ætluð opin fyrst í stað.
Yfirljsing nýju stjórnarínnar,
Þá er Briand-ráðuneytið var farið
frá og Ribot hafði sett nýja stjórn
á fót, gaf hún út svolátandi yfiilýs-
ingu:
Eftir 32 mánaða styrjöld, sem vér
vorum neyddir út i, en erum ákveðn-
ir í a.ð halda uppi þangað til vér
höfum sigrað, er nú komið að því,
að teningnum verði ka tað. Vér
berjumst fyrir sigri, ekki vegna þess
að vér séum svo drotnunargjarnir,
eða viljum leggja undir oss lönd,
heldur til þess að ná aftur þeim
löndum, sem óvinirnir hafa hrifsað
frá OSS og til þess að fá skaðabætur
°g tryggingar fyrir þvi, að friðuiinn
byggist á virðingu fyrir réttindum
og frelsi þjóðanna.
Nú sem stendur hörfa óvinirnir
undan í fyrsta skifti og hinir hraustu
hermenn vorir Tirekja þá aftur á
bak. Og vér fögnum því af öllu
hjarta að oss hefir tekist að leysa
mikið landflæmi úr kióm óvina
vorra, sem hafa haft það sorglega
lengi á sínu valdi. Samt sem áður
er þetta undanhald auðvitað undan-
fari nýrra bardaga, þar sem óvinirn-
ir munu hamast eins og þeir geta.
En þegar tekið er tillit til hins roikla
árangurs, sem þegar er fenginn og
hinnar ágætu herstjórnar, þá treystir
Frakkland sér til þess að ganga í
mót óvinunum með ajuknum ákafa.
Herstjórnin er svo góð sem hún
getur verið., Stjórnin getur fall-
komlega haft eftirlit með hernum og
öUu hernaðar-fyrirkomulaginu og
hún er sjálfsagður milliliður milli
hersins hér og stjórna bandamanúa
svo að fullkomið samræmi verði í
allri herstjórn bandamanna. Annars
er herstjórninni falið að fara eftir
eftir eigin geðþótta um hernaðar-
ráðstafanir þær, er henni virðast
nauðsynlegar. Stjórnin hefir óbifan-
legt iraust á herstjórninni og í nafui
föðurlandsins færir bún fram binar
innilegustu þakkir fyrir hina ódauð-
legu hreysti, sem herœennirnir hafa
sýnt.
Því Dæst er minst á það i yfir-
lýsingunni, að það sé nauðsynlegt
að stjórnin og þingið séu einhuga
og beri traust hvort ti! annars.
Hlutverk blaðanna er það að halda
við hugrekki þjóðarinnar og hafa
áhrif á aimenningsálitið og mun
stjórnin eigi ganga á ritfielsi þeirra,
en á hinn bóginn koma í veg fyrir,
að birtar séu rangar frásagnir og
árásir gegn lýðveldinu.
Signrinn er undir þvi kominn, að
vér neytum allra vorra krafta til
þess að beita öllu því, er oss má
til styrks verða. Og að þvi leyti
st3nda bandamenn Þjóðverjum miklu
betur að vígi, að þeir hafa við meiri
hjálpargögn að styðjast. Þegar ófrið-
urinn hófst, skorti oss hergögn, en
nú höfum vér engu síðri vopn en
óviniroir og munum hafa það eins
lengi og þeir kæra sig nm að berj-
ast. En þaxð sem aðallega gerir oss
óvinunum fremri er það, að vér
vitum að vér berjumst fyrir réttu
máli og menningu. Þar er þrek
vort mest, að samband vort er eigi
bygt eingöngu á hagsmunum banda-
manna, heldur er tinrúg lifandi vott-
ur um freisis og bróðernishugsjónir
þær, sem hin franska stjórnarbylt-
ing skapaði i heiminum. Þessar
hugsjónir, sem viðurkendar eru um
alla Norðurálfu, verða ein hin bezta
trj’gging fyrir friði meðal þjóðanna
og í samræmi við þetta var það, að
foiseti Bandarikjanna lét nýiega í
ljós ósk um það, að samband kæm-
ist á meðal alira siðaðra þjóða. Vér
fögnum þvi endurbótarstarfi, sem nú
er fulíkomnað í Rdsslandi eftir
fjórðungs aidar baráttu. Vér vonum
af öllu hjarta, að lýðveldisstjórninni
takist að ná föstum tökum án ai-
varlegra óspekta. —
S ðan er minst á það, að alvar-
lega verði að gæta fjármálanna og
eins hins, að afla nægs matarforða.
Það má eigi spara neitt, þar sem
þjóðvainir eiga i hlut, en á hion
bóginn verður þá nauðsynlegt að
takmarka eða leggja sigerlega niður
öll ónauðsyníeg útgjöld, svo að fé
ríkisins hrökkvi fyrir öllum herút-
gjöldum og fj irhagurinn verði fram-
vegis jafn öflugur og áður. Nýja
skatta verður að leggja á þjóðina til
þess að greiða vöxtu af herlátrunum.
Sérstaklega eru það fjárgreiðslur til
útlanda sem menn verða alvarlega
að hugsa um. Það verður að reyna
að minka þær vegna þess að þjóð-
vörnin krefst þess. Fyrir þingið mun
lagt frumvarp, sem bannar innflutn-
ing á öllum óhófsvörum og miðar
að þvi að betri verzlunarjöfnuður
korrdst á. Það verður að gera ná-
kvæmt yfirlit um öll þau hjálpar-
gögn, sem vér höfum og koma mat-
vælaúthlutaninni i reglulegt og fast
horf. Horfurnar eru ekki iskyggi-
legar, en svo að vér smíðum oss
stakk eftir vexti, þá er nauðsynlegt
að gæta hinnar mestu framsýni. Og
Ný bók.
Vinnan eftir dr. phil.
Guðm. Finnbogason.
Þessi bók er safn af fyrirlestrum
er dr. Guðm. Finnbogason flutti í
háskólanum á fyrra báskólamisserinu
í vetur sem leið. Efni þeirra var um
nýjustu vísindalegar rannsóknir á
eðli vinnunnar ofið saman við sjálf-
stæðar athuganir. — Má kalla þessa
bók nokkurskonar inngang að hin-
um svo nefndu »vinnuvisindum«
sem höfundurinn leggur stund á og
hefir styrk til úr landssjóði.
Vinnuvísindin er ný visindagrein
er byggist á þeirri þekkingu, sem
fengin er t eðlisfræði (Fysiologi) og
sálaraflfræði (Psykodynamik). Af stð-
arnefndi fræðigrein fékk eg nokkur
kynni á Hafnarárunum, tók þá þátt
r tilraunum og æfingum þar að lút-
andi tvisvar í viku um 2 ára skeið hjá
prófessor Alfred Lehmann. Alment
var þá lítrl trú á þvi að sú fræði-
grein reyndist hagnýt. Tilraunirnar
voru langdregnar og þreytandi, því
að það varð að marg-endurtaka þær,
til þess að einstakingseðli þátt-tak-
enda og sérstakar áðstæður næði síð-
ur að hafa áhrif á útkomuna.
En svo erfitt sem undirbúnings-
verkið alt er í einstökum greinum,
því meira aðlaðandi er fræðigreinin
í heild sinni. Og það verð eg að
segja, að það stórgladdi mig að
hlusta á fyrirlestra dr. Guðmundar í
vetur og heyra um hina nýju bag-
nýting þeirrar þekkingar sem ‘unnist
hefir á þessum sviðum. — Menn
hafa nú náð slíkum tökum á lífs-
starfsemi mannlegs Hkama að menn
geta mælt »vélarmagn* hans all-
nákvæmlega og fundið reglur til að
hagnýta það miklu betur en áður.
— Að visu má segja að svo langt