Morgunblaðið - 13.10.1917, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Skrifstoía andbanningaíélagsins,
Ingóifstræti 21,
opin hvern virkan dag kl. 4—7 síðd.
Allir þeir sem vilja koma áfengis-
málinu í viðunandi horf, án þess að
hnekkja persónufrelsi maana og al-
mennum mannréttinduni, eru beðnit
að snúa sér þangað.
Sími 544.
Það er vandlifað, segir hollerzkt
biað, sem þessa skýrslu birtir. Þjóð-
verjar halda þvi fram, að brezki kaf-
báturinn hafi ráðist á Batavier II.
innan landhelgis Hoilands, og að
það hafi verið skylda Hollendinga að
vernda það. Hvað eigum við að
gera? Hoilenzkt skip, sem kemur
frá B.etiandi, er handtekið af þýzk-
um hermönnum. Því er stefnt til
Þyzkalands um hoiienzka landheigi
— til Þjóðverja, sem vér aliir vitum
tnundu hafa dæmt sk.pið upptækt,
þó aliur rétturinn sé vor megin.
Þýzkir dómarar taka ekki tillit til
no-kkurs réttiætis, sem og alt fram-
ferði Þjóðverja er gagnstætt öllum
alheimsréttar-reglnm. Bretar ná skip-
inu úr klóm Þjóðverja, Hollend-
ingar ná svo skipinu aftur og Bret-
ar hverfa á burt.
Skipinu verður nú náð upp af
mararbotni, þar sem það liggur. Það
er hægðarleikur, segir blaðið. En
hvað eigum við að gera við það?
Ætli Þjóðverjar krefjist ekki af oss.
að vér förum eftir alheimsreglum
um, að þeim hafi verið ieyfilegt að
taka skipið af oss og flytja það heim
til sín? Þeir munu áreiðanlega halda
fast við það, að þeir hafi rnist skipið
innan landheigis Holiands — og alt
lendir þvi á okkur. Við verðum að
borga brúsann.
|| PAGBOK ||
Kveikt á Ijósberum hjóla og bif-
reiða kl. 7.
Gaagverð erlendrar aiyatar.
Bankar PÓ8thÚS
Dollar 3,52 3,60
Frankl 60,00 57,00
Sænsk króna ... 117,00 116,00
Norsk króna ... 104,00 103,00
Sterlingspund ... 15,80 15,50
Mark 49,00 45,00
Knattspyinukappleikur. I ráði
er að fram fari knattspyrnukappleikur
milli »Raykjavíkur« og Bjómanna á
brezka kolaakipinu, ef fært verður
á morgun. Hafa Bretarnir skorað á
félagið að keppa.
Vestmannaeyjasnninn. Hann var
í ólagi í gær. Að eÍDS hægt að seuda
símskeyti til Eyjanna, en eigi tala.
Afskapaveður hrepti St. Sunneva
í hafi. Lá 5 daga í Lerwick vegna
óveðurs, eu á leiðinni þaðan skall
brotsjór á skipið og tók út einn bát.
Leftiskir hermenn
Tvö vandamál
a
Lettar ern indoevropeiskur þjóðflokkur, sem á heima i Kúrhrdi og
L fland'. Etu þeir tald'r vera i x/2 miljúu. — Síðan Þjóðv'erjar náðu
Eystrasaitslöndunum hafa þeir mynd-að sérstaka hersveit lettiskra manna
og kemur hér myn’d af henn;. þar sem hún hefir tekið sér hvíld á er-
göngu. —
Frá París var símað til »Afton-~
bladet* sænska í öndveiðum septem-
bermánuði, að bandamenn ætluðu
þá mjög bráðlega að koma saman á
ráðstefnu í París. Sú ráðstefna átti
að eins að fjal’a um tvö mál: Hvernig
á að kotr a í veg fyrir það, að Rúss--
land fari í hundana? og Hvernig
á að ráða fram úr matvæla eg elds-
neytisvandræðunum í Italiu?
Horfin skip.
Auk skipa þeirra, sem talin eru
í brezku tílkynningunum að Þjóð-
verjar hafi sökt, eða farist hafi á
tundurduflum, hafa »horfið« fjölda
mörg brezk skip. »DaiIy Mail«
segir að stundum hafi horfið sex
skip á dag, án þess að nokkuó'
hafi til þeirra spurzt.
Messað á morgun í þjóðkirkjunni
í Hafnarfirði kl. 12 (altariagauga).
Lagarfoss var ókominn til Akur-
eyrar í gær kl. 4 síðd. 1 fyrradag
vissu menn til þess að skfflið lá und-
ir þórðarhöfða í Skagafirði og var þá
blindhríð á og rok mikið. Að líkind
um liggur skipið þar odu því það er
versta veður á Norðurlandi.
St. Sunaeva. Kolunum, sem skipið
flutti hingað verður skipað upp í
Hafnarfirði, en eigi flutt á Isafjörð,
eins og fyrat var ráðgert.
Ofna- og eldfæraverzlan hefir
firmað Johs. Hansens Enke opnað í
Austursferæti 1, þar sem áður var af-
greiðsla Ingólfs.
BenzÍBÍeys?. Sumar bifreiðanna
kváðu vera orðuar benzínlausar eða
litlar. Enda hefir minna verið um bif-
reiðaakstur upp á BÍðkastið.
Iíerskip? Frá Miðey í Landeyj-
um var símað hiogað í fyrramorgun,
að þaðan hefðu sést 6 skip sigla
vestur með landi öll í röð, á að gizka
með 1,0 mílna hraða. Skipin voru á
stærð við botnvörpuuga eða dálftið
stærri.
Toiuverðui’ póstar kom hingað frá
Bretlandi með skipí Andrésar Guð-
mundssoner.
Síia» Magnúg Heigason fer að
forfallalausu austur að Birtingaholti
í dag. Ætlar bann að dvelja þar í
vetur hjá Agúat bróður sínum, því
að eins og kunnugt er, starfar keun
araskóíinn ekki í vetur.
Kóld vetrartíð er nú komin hér
á Suðurlaudi og hvaðan sem til
spyrst er að frétta snjókomu og
harðindi. Veturiun ætlar að ganga
nokkuð snemma í garð. Eu það er
gamalla manna mál, að þá muni vel
vora.
Sjo rússneskir fyrirllðar myilir
í Flnolandi.
Um það ieyti sern Kornilcff og
Kerensky áttu í b ösum samar>, serr:
lauk svo, eins og menn muna, að
Korniloff gafst upp ásamt yfirhers-
hcfðingji sínum, Lukomsky, voru 7
háttsettir rússneskir fyrirliðar rnyrtir
í bo'ginni Wiborg í Finnlandi. —
Ástæðan var sú cð Kerensky hafði
gefið yfirhershöfðingja 40. herdeild-
arinnar, sem aðsetur hafði í Wiborg,
skipun um það að stefna liði sínu
tfl Petrograd, tíl þcss að mæta liði
Kornilofls, sem sóiti fram tii höfuð-
borgaiinnar. Oranosky liershöfð-
ingi neitaöi að hlýða skipuninni og
fyrirliðar hans allir. Vor’u þeir nlJir
ttknir fastir og fluttír á 1 greglustöð-
ina. En hermennirnir þyrptust rð
'húsini, brutust inn og námu fyrir-
liðana alla á burt. Siðan far þeim
varpað i Aabofljó'.ið og skotnir, er
þeir reyndu að bjarga sér I land á
suudi.
Þegar Dunamuade fell.
Aðfaranótt 4. septetnber tóku Rúst-
ar að yfbgefa Diinamu de. En áður
en þeir hurfu á brott, kveiktu þeir
i öllum búsurn borgarinnar, neiiia
kirkjunum, er þær randu hermenn-
irnir, segja Þjóðverjar. ÖJ varnar-
virki í borginni og greud, sprengdn
Rússatnir, en þeim cnst eigi tími
til þess að ónýta hafnarvirkin og þ.m
eru alveg óskemd.
Að undanskildu ernu sænsku segl-
skipi komust öil skip, sem á hðfn-
inni !águ, út i Rrgaflóa. En þar
tókst þýzkum flugvé’um að granda
tveim skipum, biðum rússneskum.
Þjððverjar náðu sama sem engu
hetfangi i Dunatriiude. Rússnesku
herforin. jarnir stjótnuðu undanhald-
inu meiitafalega.
Fjárhagur Rússa
Fyrverandi fjármálarJðherra Rússa,
Scbingareff, hélt nýlega fyrirlestur
um /járhag landsins og mælti þá
meðal annars á þessa leið:
— Fyrst í stað var herkostnaður"
Rússa. 14 miljónir rúbla á dag, en
nú er hann orðinn 50 miljónir.
i?5 miljarða rúbla höfnrn vér ti!
þessa greitt, og ef ófrifnum slota’r
ekki nú, þá þurfum vér að minsta
kosti 12 miljarða í viðbót.
Að striðinu loknu verðum vér að
greiða 2^/3 rniljarð íúbla í rentur
á áii.
Utgjöldin aukast daglega og vér
höfum ekkert fé til þess að standast
þau. Eftir 2^/2 árs styrjöld skuldaði
gamla stjórnin 2V2 miljard rúbla,
A fjórum mánuðum hefir nýj t
stjórnin r.ukið þessa skuld um 4
miljarða.
liri brautir og póstmál gefa eng-
ar tekjur; þvert á móti verður stjórn-
in. að leggja þeim 450 miljónir
rúbla á ári.
Fyrir nokkrum máuuðum voru
daglega gefnar út 35 miljónir rúbla
í seðium. Nú eru gefnar út 55
miljónir daglega. í upphafi ófriðar-
ins unnu 750 menn að seðlaprent-
un, en nú eru þeir orðnir 8000 og
þarfirnar fyjir seðlaaukningu fara
dagVaxándi.
Að lokum gat Schingareff þess,
að það þyríti kraftaverk til þess, að
hjarga Rússlandi út úr þeim fjár-
málavandræðum, sem það er kom-
ið í. -
Cilílö beldur þvi enn fast fram,,
að um leið og kaupför séu vopnuð,
þá giidi um þau hinar sömu reglur
og herskip. Nýlega lét stjórnin þar
kyrsetja brezkt kaupfar vegna þess-
að það var vopnað.