Morgunblaðið - 20.02.1918, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Búdrýgindi.
Nd á að fara að skatnta matvæli
hér í bænum aftur, og er ekkert við
því að segja annað en að það er
sjálfsögð varúðarráðstöfun. Þvi að
nú vitum við eigi hvað þess verður
langt að biða, að við fáum matvæli
frá útlöndum.
En með þessu móti, að skamía
þann mat sem til er i bænum, er
bæjarfélagið orðið að emu heimili,
þar sem eitt gengur yfir alla og ber
því bæjarfélaginu — sem slíku —
að sjá um það, að draga sem mest
að sér af matbjörg til búdrýginda.
Og við getum áreiðanlega viðað að
okkur miklum mat, ef við notum
vel hlunnindi lands og sjávar.
Nú fer að byrja hér hrognkelsa-
afli. Og sjálfsagt mun hver maður,
sem getur, hagnýta sér veiðina eftir
því sem unt er. En það eru engin
takmörk fyrir því hvað hægt er að
veiða mikið af hrognkelsum og þess-
vegna þarf að gera ráðstafanir til
þess að ná sem allra mestu af þeim
á land.
Vér vöktum máls á því í haust,
, þá er dýrtiðarvinnan var í aðsigi, að
heppilegt mundi að veita nokkrum
mönnum atvinnu við það, að ríða
hrognkelsanet, steypa á þau kúlur
og fella þau, svo að alt væri tilbúið
að taka í móti veiðinni þegar hún
kæmi. En oss vitanlega hefir ekk-
ert verið gert í þessu efni. Það
hefir víst þótt bráðnauðsynlegra að
berja klakann hér i holtunum — til
þess að ná i grjót, steina fyrir brauð.
Það þýðir lítt að sakast um orð-
inn hlut, en vekja viljum vér máls
á þessu aftur. Og vegna þess, að
vér lítum svo á, sem bæjarstjórn
verði að gera meira en hún hefir
gert, til þess að draga mat i bæjar-
félags-búið, þá teljum vér henni skylt
að hefjast handa og sjá um það, að
hrognkelsaveiðar verði stundaðar hér
af kappi í vetur og vor.
Menn getur greint á um það,
hvert fyrirkomulag muni heppilegast,
en það má ekki bollaleggja og þrátta
nm málið von úr yiti. Það væri
hastarlegt að barma sér út af bjargar-
skorti, en láta matbjörgina óhreyfða
rétt framan við landsteinana.
Það fyrsta sem verður að gerast
— og verður að gerast nú þegar —
er að afla veiðarfæra í stórum stil.
Og það verður bærinn að gera.
Hinu getur hann svo ráðið hvort
hann vili selja þau aftur til þeirra
sem báta eiga, eða reka hrognkelsa-
veiði fyrir eigin reikning.
Það væri ekki hundrað í hætt-
unni þótt bærinn fengi sér bát og
nokkra menn til veiða, því að þess
ber að gæta, að tveir eða þrir menn
geta hirt um fjölda netja. Veiðina
mætti selja hér daglega á fisksölu-
torginu og það sem ekki seldist
undir eins, ætti að salta niður. En
þrátt fyrir það þótt þessi kostur yrði
nú upp tekinn, þá ætti bærinn að
hvetja aðra til veiða. Það þarf að
sjá um það, að engin fleyta, sem
S o r p^_y.
í stórborgunum etu menn oft í vandræðum með það hvað á að
gera af öllu því sorpi og rusli sem til felst, en Kristiania, höfuðborg
Norðmanna, hefir leyst þann vanda betur en flestar aðrar borgir. Alt
sorp og rusl borgarinnar er sem sé flutt út á eyju i firðinum og er hún
nú venjulega nefnd >Kristianas0ppelens Ö«. A hverjum morgni klukkan
sex fara stórir flatbotnaðir bátar frá borginni með alt það sorp, er safnað
var saman daginn áður, og flytja það út í eyna. Þar taka sérstakir
verkamenn við sorpinu og koma því þar fyrir á eynni, sem til er ætlast.
Hefir bæjarstjórnin látið reisa íbúðarhús handa þessum mönnum út á
eynni, eða alls handa 40 fjölskyldum. Og þarna lifa þessir verkamenn
i »vellystingum praktuglega*. Hafa þeir öH afnot eyjarinnar í félagi og er
það eigi lítils virði, því að sáðgarðar þsirra, sem eru í sorphrúgunum,
gefa af sér miklu meira heldur en víða annars staðar.
En nú er það i ráði að bæjarstjórnin farið að reka svinarækt í stór-
um stíl úti á eynni og er álitið að það muni borga sig vel, því að þar
hafa svínin nóg af rusli til þess að hamast í.
er sjófær hér, verði látin ónotuð í
vetur og sumar.
Hrognkelsi eru einhver hinn bezti
sjómatur sem hægt er að fá, og
mjög holl. Og þau hafa þann stóra
kost, sem nú er miklu meira um
vert heldur en nokkru sinni áður,
að þau geta komið i stað viðbits.
Og allan úrgang úr þeim má hag-
nýta, til skepnueldis, áburðar í mat-
jurtagarða og jafnvel til eldsneytis.
Ef vér munum rétt, þá var látin
fram fara talning á sjófærum fleyt-
um hér í Reykjavik á árinu sem leið.
Bæjarstjórnin ætti nú þegar að afla
sér upplýsiuga um það, til hvers
þessa báta á að nota í vor, hve
margir þeirra ganga til hrognkelsa-
veiða, hve mörg net hver þeirra hefir
o. s. frv. Og hún ætti að liðsinna
þeim, sem of fá net hafa og fá aðra
til þess að slá sér saman svo að
eigi fari mikið meiri vinna í veið-
ina, heldur en þörf er á og eigi
teppist við það fleiri bátar heldur en
góðu hófi gegnir. Þvi að bátarnir
eru aldrei of margir. Er það von-
andi, að þegar tíðin fer að batna, þá
geti ýmsir bátar gengið til þorsk-
veiða vestur i Flóa. Nú hafa botn-
vörpungarnir eigi uppurið allan fisk
á miðunum, svo að likur eru til að
þetta verði gott fiskiár. En bæjar-
stjórn verður með einhverjum ráð-
um að sjá til þess, að bæði verði
hugsað|um þorsk og hrognkelsaveið-
ar og að menn hlaupi ekki úr einu
i annað, þannig, að ekki verði hálft
gagn að vertíðinni við það sem gæti
orðið.
Iförur til Ameríku.
Innflutningsleyfi.
í gærdag barst Eimskipafélaginu
símskeyti frá New York þess efnis,
að yfirvöldin hefðu gefið út tilkynn-
ingu um það, að framvegis þurfi að
fá innflu,tningsleyfi fyrir þær vörur,
sem sendast eiga til Bandaríkjanna.
Án innflutningsleyfis meigi| ekkert
flytja inn.
Hingað til hefir það verið svo, að
aðeins hefir þurft leyfi yfirvaldanna
fyrir flutningsleyfi á vörum út úr
landinu, en menn hafa óhindrað get-
að sent alskonar varning til 'Banda-
rikjanna. , Framvegis vill stjórnin
hafa eftirlit með þvi sem flutt er
inn.
Kaupmenn og aðrir, sem vörur
ætla að senda héðan vestur um haf
með Lagarfossi næst, þurfa því að
hafa leyfi amerisku yfirvaldanna fyr-
ir því, að vörurnar megi flytjast inn.
Að öðrum kosti mun Eimskipafélag-
að eigi taka að sér að flytja þær.
j PAGBOK
Gangverð erlendrar myntar.
Bankar Doll. U.S.A.&Canada 3,50 PÓBthíur 3,60
Frankl franskur 59,00 60,00
Sænsk króna ... 112,00 110,00
Norsk króna ... 107,00 106,50
Sterlingspund ... 15,70 16,00
Mark 6700 ...
Holl. Florin ... ,,, IM ... 1.37
Austurr. króna. .. • • • ■• •
Hjálparstarfsemi Bandalagð
k v e n n a. Viðtalstími miðvikud. og
föstud. kl. 2—4 á lesstofu kvenna,
Aðalstræti 8.
Föstuguðsþjóuusta í dómkirkjunni
kl. 6 í kvöld sfra Bjaini Jónssou
prédikar.
Veðrið f gær: 1,6 stiga hiti kl.
6 að morgni, stig á hádegi.
Harða veturiun sama dag: 1 stig
hiti um nóttina, 3 stiga hiti á hádegi.
Suðvesturátt. Bigning.
Tímareikningurinn. 1 gærkvöld
kl. 11 var klukkunni flýtt um eina
klukkústund, þannig að dagurinn í
dag byrjaði kl. 11 í gærkvöldi.
Þjóðvísnakvöld. Fyrir nokkrum
vikum efndi Norræna stúdendasam-
bandið til kvöldskemtunar innanfélags.
Hélt þar Holger Wiehe háskóla-
kennari fyrirlestur um þjóðvísur og
voru margar þjóðvísur sungnar fyrir-
lestrinum til skýringar.
Skemtun þessi þótti ágæt auk þess
hve fróðleg þessi nýbreytni var Hef-
ir félagið því ákveðið að endurtaka
skemtunina openberlega, líklega í
þessari viku.
Vafalaust má búast við mikilli að-
sókn að henni.
Seðlaúthlutunin. A henni verður
byrjað í dag, þó eigi gangi kortin í
gildi fyr en 1 n. m/Sú aðferð hefir
verið tekin upp, að úthluta kortum
til tveggja mánaða í senn og hlýtur
það að vera mikill sþarnaður, auk
þess hve miklu þægilegra það er fyr-
ir bæjarbúa.
Seglskip, sem hér lá við Örfirseyj-
argarðinn, slitnaði frá honum í fyrri-
nótt og rak út á höfn. Akkersfest"
arnar héldu þó, svo ekkert tjón varð
að.
Opinbera fyrirlestra byrjar pr^'
Agúst H. Bjarnasnn á háskólantU0
í kvöld kl. 7—8 um Socialisme.
Annað kvöld byrjar próf. GuðU1'
Finnbogason opinbera fyrirlestra &0*
gáfnapróf.
Botnía. það er talið vfst að Boto^®
muni ekki koma hingað aftur fy* 0
f miðjum næsta mánuði.
Tólg. Samverjanum bráðligg0^
tólg eða einhverju öðru viðbifcI *
saltfiski. Sá sem selja vildi
slíkt, er beðinn að hringj® * 6
236 eða 62.