Morgunblaðið - 02.04.1918, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
V. B. Ti.
fíeiídsaía. Smásaía.
*27e/naðarvara,
mikið úrval, nýkomið írá Englandi.
Cf)eviof, Ensk vaðmál, Tíónef, Tijótalau, Tvisffau,
Sirz, Tafafau, Tfauif-TUofeskinn, Lastingur, Oxford,
Pique, JTUífipils, Jlátfkjólar, Tferðasjöf, Tfáfshfútar,
Treffar, Tfúfur margar teg. og m. fl.
Odýrar vörurT Vandaðap vörurl
Verztunih Björn Tirisfjánsson
fimti her Breta óvinunum drengi
legt viðnám. Urðu óvinirnir því að
sækja á aí meira kappi og skipa
fram fleiri herdeildum en þeir hðfðu
búist við og þess vegna er það álit-
ið að þeir hafi náð hinum núverandi
stöðvum sínum nokkrum dögum
síðar en þeir höfðu gert ráð fyrir.
Þetta dró mjög úr líkunum fyrir
þvi að þeir fengju rofið herfylking-
ar bandamanna, eða gera stórt skarð
i milli herja Breta og Frakka áður
en varaliðið gætf komið tii sög-
unnar.
Þegar óvinirnir fóru yfir Tortville
hinn 23. .marz var hætt komið fyrir
Bretum að klofinn yrði her þeirra
norðan og sunnan við Somme, en
skarð það er óvinirnir hjuggu þar i
herfylkinguna, var bráðlega fylt.
Aftur höfðu óvinirnir tækifæri til
þess að brjótast í gegn hinn 23.
marz þegar þeir tóku Martinpuich
og Courcelette, en Bretar komu í
veg fyrir það með hinni grimmilegu
vörn sinni. Og nú er fyrsta hættan
um garð gengin. Meira varalið verð-
ur sent fram og orusta hafin aftur
með jafnmiklum ákafa, en varalið
Breta og Frakka er jafnvel nú komið
á vettvang og herlinan, sem stöð-
ugt færðist afturábak fyrir fimm dög-
um, færist nú fram og aftur.
í næstu hríð mun það sjást hvort
vinningar Þjóðverja hafa fært þá feti
nær úrslitasigri, sem þeir kosta nú
svo mikl'i til að ná.
Undanhald Breta hófst 21. marz
og stóð til 26. marz. í fyrstu var
sókn óvinanna hnekt og lið þeirra
brytjað niður, þrátt fyrir undanhaldið
á víglinunni, en með kærulausri
notkun varaliðs tókst þeim að halda
áhlaupinu áfram og brutust að lokum
gegn um varnarlínu Breta vestan við
Sant Quentin hinn 23. marz. Þriðji
her Breta, sem var þar fyrir norðan
hafði brotið af sér hvert áhlaupið á
eftir öðru af ofurefli óvinaliðs, en
varð nú að halda undan til þess að
haldast í hendur við 5. her Breta
sem hörfaði undan grimmilegri sókn
Þjóðverja undir forystu Belows hers-
höfðiogja, sem stýrir 14. her Þjóð-
verja, að herlínu vestan við Vaux,
Vrancourt og Morcbies. En Maritz
hershöfðingi, sem stýrir öðrum her
Þjóðverja, náði Equancourt, Temp-
leax og Bernes. Hueier hershöfð-
ingi, sem stýrir nýjum her frá Riga,
hafði þegar hinn 22. marz hrakið
nokkurn hluta af 5. her Breta til
Peronne—Haug línunnar er Þjóð-
verjar höfðu y nýlega mist hinum
megin við Crozat-skurðinn.
Hinn 23. maiz barst leikurmn
lengra norður á bóginn og urðu
Bretar að yfirgefa Monchy, Mscourt
og Henin. En sunnar veittu Frakk-
at vinstra armi hersveitar Hutiers
hershöfðingja viðnám. Hinn 24.
marz tóku Þjóðverjar Bapaume eftir
grimmilega orustu. Ennfremur náðu
þeir Nesle, sem Frakkar vörðu með
dæmafáum drengskap, enda þótt
þeir ættu þá í harðri orustu og hefðu
lengt viðstöðvar sínar í vinstra her-
armi. •
Hinn 25. marz hófst hin ákafasta
orusta hjá Albert-veginum, fyrir
vestan Bapaume og einnig hjá
Somme. Þar vörðu Bretar Þjóð-
verjum yfirför yfir ána, af mikiili
hreysti. Um sama leyti var gerð
hörð hrið að Frökkum hjá Noyon.
Hinn 26. marz voru óvinirnir
uppgefnir að norðan, og enda þótt
þeir hefðu komist til Albert og farið
yfir Aucre hjá Mesuil um nóttina
og tekið Mericourt, voru þeir hraktir
yfir ána aftur með snöggu gagná-
hlaupi. Um það leyti lá herlinan
um Brey, Albert, Proyart, Esches
og suðvestan við Noyel.
Það er ómögulegt að meta að
verðleikum hreysti bandamanna-her-
sveitanna. Óvinirnir hafa auðvitað
haft meira liði á að skipa á vissum
síöðum, eins og áiásarher g^tur
altaf gert. Það var skylda 3. og 3.
hers Breta, sem Frakkar lögðu lið
hinn 23. marz, að verjast framsókn
óvinanna þangað til nægt væri að
koma við varaliði. Þeim tókst ekki
að halda til viðbúinna stöðva á víg-
vellinum, en þó gátu þeir heft fram-
sókn óvinanna og unnið þeim hið
mesta manntjón. Hafa þeir haldið
óvinunum innan takmarka er altaf
þrengdust eftir því sem lengur leið
og juku þannig daglega vandkvæ'i
óvinanna með það að ná í varalið
og birgðir og senda hina særðu til
baka. Fiugvélarnar áttu og sinn
þátt í því hve mikið varð manntjón
Þjóðverja, Flugu þær alveg óáreittar
yfir vígvöllinn og skutu hvað eftir
annað á hinar þéttu fylkingar óvin-
anna. í sex daga orustu skutu þær
niður 245 óvina-flugvélar.
Vegna viðnáms bandamanna urðu
óviniinir að tefla fram miklu fleiri
herdeildum heldur en þeir höfðu
búist við. Af 200 herdeiídum, sem
þeir hafa nú á vesturvígstöðvunum,
er nær helmingur dreginn saman á
sóknarsvæðinu, eða þar að baki. Um
80 herdeildir hafa tekið þátt í or-
ustunum. Annars staðar á vestur-
vígstöðvunum hafa þeir mjög þunn-
skipað. Sumum herdeildunum, hefir
nú þegar verið beitt tvisvar í or-
ustunni miklu. Óvinirnir eru þannig
búnir að stofna næstum öllu slnu i
hættu og verður að teljast að í
þessari núverandi framsókn sé neytt
allrar orku þeirra. Og þá verða
þeir hættulega staddir, þegar úr því
verður skorið hverjir geta haft betri
not af handbæru varaliði sinu, en
það er nær eingöngu undir þvi
komið hvoit bardagaliðið verður fyr
uppgefið.
Þjóðverjar treysta fyrst og fremst
á úrslit með því að skipa fram mik-
illi mergð hermanna á einum stað
og reka þann fleyg inn á milli
bandamanna. Verði ekki úr þessu,
treysta þeir þá að vinna svo mik-
inn sigur að hann dragi að mun úr
kröftum bandamanna, svo að ástand-
ið yrði gott fyrir óvinina til þess
að koma örlátlega fram með friðar-
boð sem litu vænlega út. Óvinirnir
voru vissir um það, að þeir mundu
vera nógu sterkir til þess að brjót-
ast í gegn. Hafa þeir nú gert
grimmilegar árásir á Arras, en það
hefir haft mjög litinn árangur. Aðal-
sóknin er þó fyiir sunnan Somme
og halda þeir þar enn við hina
upphaflegu fyrirætlun sína að brjót-
ast í gegn,
Síðustu símfregnir.
Khöfn 31. marz.
Frá London er símað að litil
breyting hafi orðið á aðstöðonni
síðustu dagana.
Þjóðverjar segjast sækja fram bjá
Somme.
Foch hefir nú tekið við stjórn-
inni hjá Oise.
Fiá Aþenuborg er símað að
sakamál hafi verið hafið gegn Kon-
stantin konungi.
Khöfn 31. marz.
Frá París er símað að orustur
magnist hjá Moreuil og Hassiging.
Frá London er tilkynt að nokkr-
ur þorp fyrir suðvestan Montdidier
hafi verið yfirgefin.
...— ■ rr>e<Sa
Hér með tilkynnist vinum o g
vandamönnum að maðurinn minn,
Guðjón Björnsson trésmiður, and-
aðist að heimili sinu Mýrargötu 1,
að morgni hinn 31. marz.
Arndis fósefsdóttir
Flófti Svinhufvuds.
Svo sem getið hefir verið í skeyt-
um hér í blaðinu, flýði Svinhufvud
frá Finnlandi til Þýzkalands.|
Svinhufvud var í- Helsingfors og
komst þaðan hvergi vegna þess að
»Rauða hersveitin« hélt vörð um
hann. En þó tókst honum að leika
á varðmennina og komst í dulgerfi
ásamt 8 mönnum öðrum, um borð
í rússneskan isbrjót. Skipstjórinn á
ísbrjótnum var vinur Svinhufvuds
mikill og er skipið varkomið skamt
undan landi, komu þeir Svinhufvud
og félagar hans fram úr fylgsni sínu
og neyddu skipshöfnina til þess að
halda skipinu til Reval. Er mælt að
skipstjóri hafi verið þeim hjálplegur
til þess, því að skipverjar voru allir
úr »rauðu hersveitinni*. Til Reval
komust þeir heilu og höldnu og
þaðan til Berlin. Var þeim haldið
þar samsæti og meðal þeirra sem
stóðu fyrir því var dr. Hjelt, sendi-
herra Finna i Berlín.
----------■» » #■--------
„öoeben“ bjargað.
Það var á eyjunni Imbros, sem
»Goeben« strandaði. Varð skipið
að liggja þar í nokkra daga, eu
komst svo hjálparlaust aftur inn í
Hellusund.
DAGBOK
Gangverð erlenðrar myntar.
Bankar Pósthús
Doll.U.S.A.&Canada 3,50 3,60
Franki franskur 62,00 62 00
Sænsk króna ... 109,00 110,00
Norsk krória ... 104,00 106,50
Sterílngspund ... 16,00 16,20
Mark _... „. ... 68 00 •. .
Holl. Florin ... ... 1.8 T
Austurr. króna... ... ... ...
Borg fór héðan í fyrramorgnn á-
leiðis til Noregs og Bretlands.
Njörður kom hingað frá Bretlandi
í gær eftir óvenju fljóta ferð. Aflan
hafði skipið selt þar fýrir 6915 Ster-
lingspund, hæsta verð, sem nokkurt
íslenzkt skip hefir fengið fyrir aflft
sinn í Bretlandi. —
Njörður hafði töluvert af kolu10
meðferðis, og leggur brátt aftur út *
fiskveiðar,
Um Skaftafollssýslu sækja RS'
fræðingarnir Gísli Sveinsson,
Jónsson og Sigurður Lýðsson.
Hjónaefni. Ungfrú Ingunn EggertB
dóttir prests á Breiðabólsstað
Óskar Thorarensen á Móeiðarhvo K