Morgunblaðið - 09.05.1928, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
3

MORGUNBLAÐIÐ
Stofnandi: Vilh. Finsen.
Utgefandi: Fjelag í Reykjavlk.
Ritstjórar: Jón Kjartansson.
Valtýr Stefánsson.
Auglýsingastjóri: E. Hafberg.
Skrifstofa Austurstræti 8.
Slml nr. 500.
Auglýsingaskrifstofa nr. 700.
Heimasímar:
Jón Kjartansson nr.N742.
Valtýr Stefánsson nr. 1220.
E. Hafberg nr. 770.
Askriftagjald:
Innanlands kr. 2.00 á mánutSi.
Utanlands kr. 2.50 - ---
I lausasölu 10 aura eintakitS.
grleadar símfregi^
Khöfn, 8, maí FB.
BændaókyrSin í Búmeníu.
Frá Berlín er símað, að stjórnin
í Rúmeníu hefir lokað símunum til
útlanda. Einkaskeyti frá Ung-
verjálandi herma frá því, að fjöldi
bænda, sem var á ráðstefnu í Abba
.julia, sje lagðir á stað til Buka-
rekst í þeim tilgangi að heimta
að Bratianu segi af sjer völdum.
Bændaforingjat voru mótfallnir
förinni til Biikarest og herinn
reynir að hindra hana.
Frá London er símað, að það
sje opinberlega tilkynt, að Carol,
fyrverandi ríkiserfingi Riimeníu,
sem nú dvelur í Englandi, hafi
reynt að leigja tvæi- breskar flug-
vjelar til þess að fara til Rúmeníu,
en yfirvöldin komu í veg fyrir
það.
Bardögum Kínverja og
Japana lokið.
Frá Tsinan er símað, að bar-
'dögum milli Kínverja og Japana
sje lokið. Chiang-Kai-Shelc segir
að inargir Kínverjat hafi verið
drepnir og æsingar miklar gegn
Japönum. Fregnirnar um það, að
300 Japanar hafi verið drepnir,
vifðast nokkuð ýktar, en áreið-
-anlegar tölur ekki fengnar. Her
-Japana hefir yfirráð á járnbraut-
inni hjá Tsinan og hindrar þann-
ig framsókn Cliiang-Kai-Shek ti
Peking.
Frjettir.
Seyðisfirði, 8. maí FB.
Aflabrögð.
Seinustu bátarnir eru nú komn-
Ir héim frá Djúpavogi og Horna-
firði. Góður afli er þegar á sjó
gefur. Dálítil síldar og loðnuveiði
í lagnet og landnætur. í einu kast-i
hafa fengist 18 tunnur. Var síldin
seld til beitu á 50 kr. timnan.
ísafirði, 8. maí FB.
Mokafli
hefir verið undanfarna viku í öll-
jim veiðistöðvunum við fsafjarð-
ardjúp, jafnt á árabáta og vjel-
Láta, alla leið inn að Ögurnesi.
Síld veiðist í Skutulfirði og ísa-
firði innra.
Slys.
Bjarni Þorsteinsson, aldraður
maður úr Bolungarvík, fanst fyrir
skömmu örendur við brimbrjót-
inn.
Leiðarþing
Ei tuf er giæpur
Þó að nafnafölsunarmálið fræga
af Síðu fái að sofna svefninum
langa í mygluðum sltjalaskápum
dómsmálaráðuneytisins, er mál
þetta þannig vaxið, að almenn-
ingur gleymir því eltki. Málið
gefur ágæta lýsingu af því and-
lega fóðri, sem sumir stjórnmála-
flokkar næra á hjörð sína.
„Með lygum skal land vinna“ !
Þetta liefir verið kjörorð Tímans
frá því fyrsta að hann hóf göngu
sína. Slíka fæðu hefir hann ár
eftir ár borið á borð fyrir auðt'rúa
kjósendur þessa árs. Þegar svo
önnur blöð komu fram á sjónar-
sviðið og fóru að leiðrjetta stærstu
álygar Tímans, tóku foringjarnir
það ráð, að fá leiðitamar sálir til
þess að koma í veg fyrir að blöð-
in kæmust í hendur móttakenda.
Með góðu eða illu skyldu þeir fá
blöðin endursend til sendenda. j
Þannig varð nafnafölsunarmálið
af Síðu til. Afgreiðslu Varðar
barst haustið 1924 skjal, undir-
skrifað af 17 mönnum, er allir
sögðu sig úr blaðinu. En við opin-
bera rannsókn kom í ljós, að 16
nöfnin voru fölsuð.
Þarna höfðu þjónar Tímaklílr-
unnar verið að verki — eins og
fyrir þá var lagt. Skaftfellinga'r
máttu eklti, frernur en aðrir lands-
menn, fá aðra pólitíska fæðu, en
þá sem Tíminn flutti. Læsu þeir
önnur blöð, kynni svo að fara, að
þeif rugluðust í trúnni.
Vörður laga og rjettar á íslandi,
Jónas Jónsson dómsmálaráðherra,
hefir lagt nafnafölsunarmálið af
Síðu á hilluna, og neitar að lofa
mönnum að sjá málskjölin. Þessi
sami vörðuf laga og rjettar hefir
við og við skrifað um þetta mál í
Tímann, síðast á laugardaginn
var.
Hingað til hefir enginn verið í
minsta vafa um, að hjer var glæp-
samlegt atferli framið, sem hegn-
ingarlög vor leggja við þunga
refsingu. f meðvitund manna er
það ljótur glæpur að skrifa í
óleyfi nafn annats manns. Hjer
voru 16 nöfn fölsuð undir yfirlýs-
ingu, er nota átti í ákveðnum til-
gangi. Enginn hefir verið í vafa
um glæpinn, en hitt var ekki fylli-
lega upplýst, liver hans valdur var
En nú kemur vörður laga og
f jettar, dómsmálaráðherrann, ffam
á sjónarsviðið og dregur í efa að
hjer liafi noltkur glæpur verið
framinn. Hann segir í Tímanum:
„Ef hjer hefir verið um mikið
sakamál að 'ræða þá“ o. s. frv.
Domsmálaráðherrann dregur í
efa, að það sje saknæmt að falsa
nöfn 16 manna undir skjal, er
nota á í ákveðnum pólitískum til-
gangi.
1 raun og veru er það ekkert
uiidarlegt, að núverandi dóms-
málaráðherra dragi í efa að hjef
liafi um glæpsamlegt atferli verið
að ræða.
iNafnafölsunin er beint áfram-
hald af starfsaðferð Tímaklík-
unnar. Klíkan vildi fá óáreitt að
vinna land með lygum, og liún
taldi sjer leyfilegt að nota öll
meðöl til þess að ná markinu.
Glæpsamlegt atferli til liags-
muna Tímaklíkunni, ef því ekki
Rjcttarfarið íslenska er að kom-
ast á háskalega braut. Það á að
fara að meta glæpi eftir því,
hvaða pólitíska skoðun þeir menn
hafa, er glæpinn drýgja. Sýí stóf-
kostleg sjóðþurð framin af manni,
er telur sig játa trúarjátningu
bolsa eða Tímaklíkunnar, hefir
hann engan glæp framið. Og eldri
sjóðþurðir verða fyrirgefnar þess-
nm mönnum. En ef það eru íhalds-
menn sem eiga í hlut, þá reiðir
vörður laga og rjettar refsivönd-
inn hátt. Slíkum mönnum skal
engin miskun sýnd.
Stórkostleg nafnafölsun er og
leyfileg, sje liún gerð til liagsmuna
klíku þeiifi, er að Tímanum
stendur. Slíkt er ekki glæpur að
dómij varðar laga og rjettar. En
ef grunur leikur á, að íhaldsmað-
ur hafi leyft sjer nokkuð svipað,
þá skal ekkert sparað, svo að
hægt vefði að fá þann seka dæmd-
an.
j Þannig liugsar núvefandi vörð-
ur laga og rjettar sjer framkvæmd
refsilöggjafaf vorar!
Ý 1t.
iv.
Hvítkál, Gulrófur, íslenskar kart-
öflur, danskar kartöflur á 10.50
pokinn. Nautakjöt, Rjómabús-
smjör í
i ¥011.
Danhék'
Eðhler’s
stignar og handsnúnar, hafa
yfir 20 á'ra ágæta reynslu
lijer á -landi.
Verslun
gill lacobsen.
hjelt þingmaður
hjer í fyrradag.
kaupstaðarins ‘ glæpur að áliti niiverandi dóms-
j málaráðlierfa. Þessvegna er nafna-
j fölsunarmálið af Síðu lagt á hill-
una.
□ Edda 5928597 = 2.
Veðrið (í gær kl. 5): Andsveip-
ur yfi'r Norður-Atlantshafinu og
í norður með austurströnd Græn-
lands. Norðanveðrátta mjög köld
í Noregi og Svíþjóð. Sunnanátt
og hlýindi á Vestur-Grænlandi. —
Grunn lægð virðist koma vestan
yfir Grænland fyrir nofðan ís-
land. Er því iitlit fyrir vestanátt
og þykkviðri á V- og N-landi á
morgun.
Veðurútlit í dag': Vestankaldi.
Skýjað loft og lítilsháttar rigning.
Næturlæknir í nótt Friðrik
Björnsson, sími 553.
Eldur kom upp í Bernhöfts-
brauðgerðarhúsi í gærmorgun, en
varð slöktur áðuf en slökkviliðið
kom á vettvang.
Fimleikamótið á sunnudag'inn
fór svo að í. R. vann sigur, fekk
[ 360 stig, en Ármann fekk 306 stig.
■Hlaut í. R. því enn farandbikar
Ösló Turnfofening.
Æfintýr á gönguför verður
leikið í kvöld. Hefir áður verið
; skýrt frá því hjer í blaðinu hveim-
ig hlutverk eru skipuð. Er líklegt
að „Æfintýrið“ skemti mönnum
ekki síður nú en endfanær.
Háskólafyrirlestrar. í kvöld kl.
7'4 flytur dr. Knud Rasmussen
fjórða háskólafyrirlestur sinn í
I Nýja Bíó. Fjallar hann um sær-
ingamenn og slcjemenn Skræl-
jingja. Aðgöngumiðar fást í bóka-
'verslun Sigfúsar Eymundssonar.
Halldór Guðmundsson stýrimað-
fur á Valpole var lagður í spítala
' 1. maí og gerður á honum hol-
skurður. Líður honum nú vel eft-
ir hætti.
„Sjaldan bregðuir mær vana sín-
utm.“ Þess hefir áður verið getið
hjer í blaðinu, að Krossanesverk-
ismiðjan hafi sótt til stjórnarinn-
ar um að mega hafa 40 útlendinga
í þjónustu sinni. í „Verkamann-
inum' ‘, blaði sósíalista á Altureyri,
frá 28. apríl s.l., er ffá því skýrt
að stjórnin hafi snúið sjer til Er-
lings Friðjónssonar á Akureyri og
leitað ráða hjá honum um þetta
jvandamál. Það er ekki í einu, held-
i'ur öllu, sem stjórnin verður að
spyrja sósíalista ráða. Hún má
i ekkert gera, eða láta ógert, nema
þeir samþykki.
77 ára er í dag ekkjufrvt Guð-
írún Jónsdóttir, móðir þeirra Jó-
íhanns og Þorsteins og Jóns Éy-
'firðings, Þórdísaf Carlquist ljós-
frnóður og þeifra systkina. Er hún
'nú til lieimilis á Grettisgötu 2b,
h.iá Þórdísi dóttur sinni. Þrátt fyr-
(ir nokliuð háan aldur, er hún enn
hin ernasta, og að útliti líkari
sextugri konu en tæplega áttræðri.
Kosning útgerðarmanna í síld-
arútflutningsnefnd. Atkvæði voru
talin í gær. Kosning fór þannig,
1 að Ásgeir Pjetursson var kosinn
með 125 atkvæðum. Sveinn Bene-
diktsson fekk 72 atkvæði. Morten
Ottesen 58. Auk þess fjellu fá at-
kvæði á aðra. Varamaðuf var kos-
inn Jóhann Þorsteinsson með 88
atkvæðum. Magnús Thorberg fekk
’38 atkv., og Anton Jónsson 32 at-
/kvæði.
Knattspyrnukappleikur. Fyrsti
kappleikur verður háður í kvöld
kl. 814 á íþróttavellinum. Keppa
þar sjóliðar af franska herskipinu
Ville d’Ys við besta knattspyrnu-
' fjolagið hjer, K. R. Hafa frönsku
i' sjóliðarnif liaft nokkra æfingu
lijer undanfarið og eru í liði þeirra
ungir rnenn og röskir. Verður án
efa skemtilegt á vellinum í kvöld.
Útileikar. Valdimaf Sveinbjörns-
I son fimleikakennari ætlar að
i kenna börnum, unglingum og full-
; orðnum ýmsa útileika og hefst
keiislá\p um miðjan mánuðinn.
Verða eflaust margir til þess að
ílæra þessa fögru og skemtilegu
lleika, sem jafnfram eru íþrótt og
■ veita holla hreyfingu. Sjá augl.
í blaðinu.
Togaramir. Skallagrímur kom
'að austan með 85 tn. lifrar. Belg-
i aum og Ari að vestan (höfðu
fkomist alla leið út á Hala). Belg-
aum með 105 tn. og Ari með 102.
Niels Bukh hefir verið boðið að
koma til Japan í sumar með fim-
‘'leikaflokká sína og sýna þar fim-
leikakerfi sitt. Hefir hann tekið
boðinu. í þessari fór verður einn
Islendingur, Viggo Nathanaelsson,
glímumaður sem hefir verið nem-
'andi í skóla Bukhs í Ollerup í
'vetur.
Fjelagsgjöld enskra verkamanna.
I fyrra fengu enskir verkamenn!
því komið til leiðar, að þeir þyrftu
ekki að leggja fje fram til stjórn-1
málastarfsemi, nema ef þeim sjálf-j
um sýndist svo. Áður var það,
þannig, að þeir voru krafðir um I
viss tillög til flokks og blaða, og i
urðu út með fjeð, hvort svo sem!
þeir vildu eða ekki.
Er ekki ólíklegt, að Tímaklíkan ;
hjer hafi haft þessa fyrirmynd í
huga, er hún rann á það lagið, að
láta lvaupfjelagsmenn borga 10 kr. j
á ári fyrir Tímann, hvort svo sem
þeir lcærðu sig um blaðið ellegat
eigi. _ j
Væri ekki tími til kominn fyrir
bændur, að hrinda þessari kvöð af
sjer, nú er hin breska fyrirmynd
er úr sögunni.
Beitusíld. M.b. Mardöll kom inn
í gærkvöldi með 60 tunnur af síld,
sem liún hafði veitt í reknet hjer
í flóanum. Síldin er seld til beitu
25 uerðlaun
samtals 1200 krónur, verða
veitt þeim er kaupa Fjall-
konuskósvertuna, sem erlang
besta skósvertan.
Sjálfsagt er að allir taki
þátt í samkepninni, það er
engin fyrifhöfn, aðeins dálítil
pössunarsemi.
Lesið verðlaunareglurnar,
sem eru til sýnis í sjerhverri
verslun.
H,f. Efnagerð Reykjavíkur.
Holið ávalt
sem gefui* fag«*an
svartan gljáa.
ei* besi
selsf mest.
Kelllier’s
County
Caramels
eru rnest eftirspurðar og bestu
karamellurnar
í heildsölu hjá
*
Tdbaksverjlun Islandsh.f.
Einkasalar á íslandi.
á 50 krónur tunnan. —■ Annar
vjelbátur, Haraldur, geugur hjeð-
an líka á ireknetaveiðar; kom í
fyrradag með 25 tunnur. Tveir
bátar frá Sandgerði stunda síld-
veiðar.