Morgunblaðið - 05.06.1932, Qupperneq 8

ð
MOKGUNBLAÐIÐ
iru tennur yðar gular ?
Hafið þjer gular eða dökkar
tennur, notið þá Rósól-tannkrem,
sem gerir tennurnar hvitar og eyð-
ir hinni gulu himnu, sem leggst á
þær. Rennið tungunni yfir tenn-
urnar eftir að þjer hafið burstað
þær og finnið hversu fágaðar þær
eru. — Rósól tannkrem hefir ljúf-
fengan og frískan keim og kostar
að eins 1 krónu túban.
Tannlæknar mæla með því.
H.f. Efnsgerð Reykjavfkur.
kemisk verksmiðja.
Norsbn
Ifðlrnir
ern komnir.
Ennfremnr
Brýni og
Bránspónn
JÁRNYÖRUDEILD
JES ZIMSEN
Orgol,
jiý og notuð, ýmsar gerðir, hefi jeg
til sölu.
Verð: 175, 285, 325 krónur og
þar yfir. — Greiðslukjör eftir
saxnkomnlagi.
Elías Bjarnason,
Sólvöllum 5.
fffinlýra prinsinn
mjög uppstökkur og drambsamur,
varð strax blíður og auðsveipur.
Hann hugsaði með sjer, að nú
væri gott að fá Antoníus í lið með
sjer, þeir höfðu alla tíð verið vinir
og hann hafði alt af mikið álit á
greifanum og bar traust til hans.
— Það var ekki rjett af þjer
Antoníus að hlaupa svona í burtu,
þú gast látið mig vita hvert þú
fórst, það sæmdi ekki manni í
þinni stöðu að gera slíkt.
— Jeg var orðinn þreyttur á
hirðlífinu og þráði að vera í friði,
jeg vildi komast hjá öllum þrætum
við þig, frændi sæll, og því fór jeg
án þess að kveðja.
— Hvaða þrætu óttaðist þú?
— Jeg vissi að þjer mislíkaði
við mig síðast.a kvöldið sem við
vorum saman, þjer þótti mjer far-
ast ósæmiíega við prinsessú Kat-
rínu.
— Við deilum sennilega ekki um
það má) frekar. Katrín er nú ekki
leirgur á lausum kilí, hún er þeg-
út á hvaða glötunarveg undan-
farandi óstjórn hefir leitt þjóðina,
þegar vextir og afborganir af
eyðslúlánum frá góðærunum gera
mönnum svo þröngt fyrir dyrum.
Einn sjóðnr.
Einn er sá sjóður þjóðarinnar,
sem vaxið hefir á undanfömum
árum, þó fjársjóðir hafi þrotið,
týnst eða farið á flæking. Það
er sjóður reynslunnar. Af reynslu
þeirri sem þjóðin hefir fengið á
óstjórn og sukki, á hún að geta
Iart betur en áður að varast slík-
ar ófarir framvegis.
Viðreisparmennirnir og þeir,
sem vilja efla a'lþjóðarheill ,hafa
mikið verkefni fyrir höndum, að
sjá um, að þessi sjóður verði vel
geymdur og vel ávaxtaður, að
saga óstjórnarinnar, sem verið
hefir, geymist vel og vendilega í
minningu þjóðarinnar. Hjer í
blaðinu mun engu gleymt af því
sem þjóðin þarf að muna um þessi
efni.
Harmsaga
rússneskra boenöa.
Alkunn er sagan um tjöldin
hans Potemkins, hvernig sá bragða
refur gabbaði Katrínu Rússadrotn-
ingu með því að reisa máluð tjöld
eftir bökkum Volgu, þar sem
sýndar voru blómlegar lendur, svo
drotningin skyldi halda, að þarna
væru allsnægtir og gósenland hið
mesta, þó sannleikurinn væri sá,
að landið væri örtröð, og fólkið
sálaáist úr hungri.
En hver veit hve margir arf-
takar Potemkins eru í Rússlandi
nú, og hve mörgum sögusögnum
þaðan sem dreift er út í blöðum
og bókum, í myndum og útvarpi,
líkja má við hin viðfrægu Potem-
kintjöld? Hvernig er líðan al-
mennings í Rússlandi? Hver veit
greinilega um það? Hvað fá ferða-
menn að sjá, og hve mikið er hulið
sjónum þeirra?
Eitt er víst, að byssuskotin við
landamæri Rússlands á síðastliðn-
um vetri, tala sínu háværa máli.
,,Verkin tala“ víðar en á íslandi.
T vetur sem leið, hafa nágranna-
þjóðir Rússa haft sögu að segja
af rússneskum bændum, sem lagt
hafa á flótta yfir landamærin. —
Þeir hafa flúið, einn og einn, eða
ar lofuð Adolph bróður þínum.
Hertoginn brosti ertnislega, hann
hugsaði að þessar fregnir kæmu
ónotalega við Antoníus.
Antoníus varð agndofa: — Eru
þetta þín ráð, Karl? Slík ráða-
breytni var ógerleg nema með
þínu leyfi.
— Jeg veit ekki hvað segja
skal, það var nauðsynlegt fyrir
Katrínu að giftast, og Adolph var
svo látosamur að ná hylli hennar.
Húh fór ekkert að mínum ráðum,
jeg fór fram á að hún hagaði sjer
cins og tiginni konu sómdi og biði
eftir lcomu þinni aftur, en hún
skelti við því skollaeyrunum.
iíeira gat jeg ekki. Mjer fanst því
ástæðulaust annað en samþykkja
ráðahaginn, úr því sem komið var.
\'ona jeg að Adolph auðnist ekki
að ræna þig fleiri rjettindum.
—■ Látum hann ræna því sem
hann vill, það er betra að verða
fyrir órjettinum, en taka hann af
öðrum.
— Hvaða vitleysa, viltu láta
bróður þinn ná undir sig ríki þínu
án þess að sporna við því?
t
hópum saman. Sumir hafa komist
heilir á húfi yfir landamærin,
aðrir sloppið sárir og ljemagna.
En á ísum Djnestrs-fljóts, á landa
mærum Rúmeníu og Rússlands,
hafa og sjest frosin lík flótta-
mannanna, er fallið hafa fyrir
byssukúlum hins rússneska landa-
mæraliðs.
En þó þessir rússnesku bændur
viti, af hinu vopnaða liði, sem hef-
ir skipun um að skjóta hvern þann
til bana, er í óleyfi vogar sjer
yfir landamæri bolsaríkisins, og
þó þeir viti ekkert, geti enga
hugmynd haft um, hvað við þeim
tekur, þó þeir sleppi með líf og
lnni af landi burt, taka þeir samt
þann kostinn, margir, að flýja
ættland sitt og eignir, ef þær eru
þá nokkurar eftir.
Frá öndverðu var það eitt helsta
áhugamál bolsastjórnarinnar rúss-
nesku, að fá á einhvern hátt tang-
arhald á jarðeignum í hinu víð-
lenda ríki. Því það var þeim bols-
um ljóst, að þá fvrst hefðu þeir
full yfirráð yfir þjóðinni, ef þeir
hefðu yfirráð yfir jarðeignunum.
Fyrsta sporið, sem þeir bolsar
stigu í þessu efni, var að skylda
bændur til þess að láta af hendi
til stjórnarinnar allan þann af-
rakstur jarðanna, sem eigi þyrfti
ti] lífsviðurhalds fyrir bændur ‘og
fjölskyldur þeirra. Borgirnar voru
snauðar af matvælum. Stjórnin
þurfti að sjá þeim fyrir mat. Og
hún vildi slá tvær flugur í einu
höggi. Gera uin leið bændurna
háða sjer.
Nú drógu bændur saman bú sín,
framleiddu það sem þeir þurftu
handa sjer og sínum og helst ekki
meira. Því skyldu þeir fram’leiða
meira ? Það sem fram yfir var, var
af þeim tekið. Og hvernig var
borgunin ?
Er bolsastjórnin sá, að þessi
aðferð stoðað ekki, var bændum
gefið dálítið olnbogarúm til að
ráðstafa sjálfir afurðum sínum.
Það var á árunum 1921—25. Við
það óx framleiðslan dálítið. Nú
gátu bændurnir fengið sjer dálítið
af ýmsum lífsnauðsynjum fyrir
afurðir þær, er þeir gátu selt. En
þá byrjaði ofsókn stjórnarinnar á
hendur efnabændum. Um fimm
miljónir bænda, sem reyndust
bolsum of sjálfstæðir og vel stæð-
— Ætli hann hugsi sjer það, ætli
hann Iáti sjer ekki nægja minna.
— Hvað lengi hugsar þú að Geld
ern geti staðið sem sjálfstætt ríki,
eftir að Adolph hefir tekið þar við
stjórninni?
— Annars er það ekki þess
vegna eingöngu, að jeg þakka
Guði fyrir, að þú ert kominn aft-
ur. Jeg er þ.*r að segja í miklum
vanda staddur, heilsa mín er í
hættu svo að stundum finst mjer
jeg vera að missa vitið. Antoníus,
jeg þarfnast einskis meira en vin-
áttu góðra manna. Landstjórinn
hefir tekið alt of alvarlega þessa
skipun mína, er jeg gaf út strax
og þú fórst. Fyrirgefðu honum,
hann er skýldurækinn og allir
menn hans kappkosta að gegna
skyklu sinnar sem best. Sá órjett-
ur, er þú hefir verið beittur, er
einungis mjer að kenna. Jeg hefi
aldrei treyst nokkrum manni eins
vel og þjer, fáðu þ.jer sæti jeg
ætla að trúa þjer fyrir öllum
vandræðum mínum, jeg vona að
bú trúir mjer Antoníus. Greifinn
settist og hertoginn hjelt áfram.
ir, voru reknir í þrælkun til Sí-
beríu.
Jafnframt voru bændur þeir, er
fengu að vera kyrrir, beittir ýms-
um þrælatökum, píndir með skött-
nm miskunarlaust, þeir sem eitt-
livað fengu handa á milli, ellegar
þá að þeim var neitað um sáð-
korn, vjelar og annað, ef þeir
gengju ekki í hin stóru fjelagsbú
eða samvinnubú, sem rekin eru
undir yfirstjórn bolsanna.
Bolsastjórnin heldur því fram,
að framleiðsla landbfinaðarafurð-
anna verði hagkvæmari og ódýrari,
ef landbúnaðurinn er rekinn meó
stórum samvinnubúum og búrekst-
urinn allur fær á sig einskonar
stóriðjusnið. En reynslan sannar
óvíða, að þetta sje rjett. Fremur
hið gagnstæða, að stóriðja sam-
vinnubúanna sje erfið í vöfum, og
framleiðslan verði dýrari.
Ofurlítið er þessi staðreynd farin
að renna upp fyrir Moskvastjórn-
innni í seinni tíð. Til þess að bæta
ögn úr skák, hafa bolsar horfið
frá kaupgjaldskerfi sínu, þar sem
allir eiga að fá sama kaup, og inn-
lcitt ákvæðisvinnu, þar sem mönn-
um er greitt kaixp eftir því hve
miklu þeir afkasta, og þeim íviln-
að sem mest. vinna, t. d. með því
að láta þá hafa fóður handa fjen-
aði sem þeir fá að hafa í sjereign
sinni.
Samt, vill bolsastjórnin ekki
sleppa rússnesku bændunum úr
greipum sjer, og lofa þeim að reka
sjálfstæða atvinnu. Því efnalega
sjálfstæð bændastjet.t kemur illa
heim við stjórnarháttu bolsanna.
Þar á einstaklingshyggja og sjálfs-
bjargarhvöt bæuda ekki heima. —-
Allir eiga að vera háðir einveldis-
stjórninni. Það er lífakkeri bolsi-
vismans rússneska.
Meðan til eru rússneskir bændur
sem bjargast vilja á eigin spýtur,
sem eigi vilja láta kúgast og beygj
ast undir bolsastjórnarokið, er
hætt við að heyrast muni skot
landamæraliðsins, þar sem hinir
hlýðnu þjónar Moskvastjórnarinn-
ai skjóta á bændur þá, er flýja
vilja undan ánauðarokinu lieima
fyrir. Meðan ti’l eru sjálfstæðir
bændur í Rússlandi, má búast við,
að fundin verði við og við lík
flóttamanna við Djnestrfljótið.
1— Jeg var reiður við þig, mælti
hann, þegar jeg hjelt fundinn síð-
ast, í Briigge með riddurum hins
gullna s.kinns. Þú veist að það
ei ekki levfilegt að vanrækja þá
fundi. Riddararnir ásökuðu mig
harðle’ga fyrir ríkisstjórnina, þeir
notuðu sjer forrjettindi reglunnar
og skömmuðu mig fyrir ósann-
girni og rangláta dóma. Þeir
hjeldu því fram að jeg hefði rang-
lega fje af þegnum mínum og not-
aði það til eigin þarfa .í stað þess
að miðla því meðal þurfamanna
ríkisins eins og faðir minn gerði.
Antoníus var sem steinilostinn
er hann heyrði sögu hertogans,
hann þekti lög reglunnar og for-
rjettindi hennar ,en að beita þeim
þannig við hertogann, æðsta mann
reglunnar og ríkisins.
— Jeg gat ekkert sagt fyrir
reiði, jeg hafði ekki geð til að
standa frammi fyrir þessum bján-
um og afsaka mig, mig vantaði
þig til að taka málstað minn. Það
ffiun brátt sýna sig, að mjer veitir
ekki af þeim tekjum er jeg hefi
yfir að ráða. í apríl frjetti jeg að
SlðrfeM
verðlækkun 4 reiðhjólum.
Verð frá kr. 100—200.
Allir varahlutir seldir mjög
ódýrt; ásettir óktypis.
Signrþör Jónsssn.
Austurstr. 3.
V átryggingarf j elagið
NORGE h. f.
Stofnað í Drammen 1857.
Branntrygging.
Aðalumboð á íslandi:
Jón Ólafsson, málaflm.
Lækjartorgi 1, Reykjavík.
Sími 1250.
Duglegir umboðsmenn gefi
sig fram, þar sem umboðs-
menn ekki eru fyrir.
Körfu-
stól^r.
Fallegar
gerðir.
Lágt.
verð.
Húsgagnaversl. Reykjavíkur,
Vatnsstíg 3. Sími 1940.
Lúðvíg konungur hefði hug á að
auka við ríki sitt Normandíu. —-
Hann segir mönnum, að hann hafi
verið neyddur með valdi til að
skrifa undir Conflanssamninginn.
Það er áreiðanlegt, að það er ekki
ærleg taug til í þeim dóna. Við
bann þýðir ekki að gera samninga,
þeir eru fótum troðnir hvenær sem
tækifæri gefst. Nú er sagt, að
hann sje í óða önn að útbúa her
sinn, er biiist við að hann hefji
árás þá og þegar á borgirnar við
Somme. Þarna sjerðu á liverju við
eigum von.
— Það verður stríð áður langt
líður, verði þeim að gáðu, jeg vona
að jeg s.je fær um að taka á móti
Frökkum og þeirn verði minnis-
stæðar móttökurnar. Ferð mín hing
að er í sambandi við undirbúning
okkar að taka á móti óvinunum,
jeg liefi unnið sleitulaust í þessa
síðustu mánuði að undirbúning-
um.
Sólin var að ganga til viðar,
frændurnir stóðu við gluggann og
horfðu hugsandi á sólarlagið.
— Þarna fer höfuðsmaðurinn og
%
•»