Morgunblaðið - 11.06.1940, Blaðsíða 6

MORGUNBLAÐtlÐ
Þriðjudagur 11. júní 1940,
t

Feneyjahöllin í Róm. Mannfjöldi á torginu fyrir framan höllina
Orusturnar
í Frakklandi
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
Rethel og tókst þeim um helgina
,að brjótast þar suður yfir Aisne.
En þrátt fyrir að þeir hafi getað
fengið þar stökkpall til áframhald-
andi sóknar miðaði þeim lítið á-
fram í gær, og voru ekki komnir
hema miðja vegu milli Rethel og
Reims.
En hersveitirnar, sem virðast
vera að reyna að komast aftan að
Maginotvirkjunum, gátu sótt all-
^hratt fram í gær til Beaumont.
Winston Churchill, forsætisráð-
herra Breta, sendi Reynaud skeyti
í gær, þar sem hann segir, að
Bretar muni veita Frökkum allan
þann stuðning, sem þeir geta í
tje látið á landi, á sjó og í lofti.
Það varð kunnugt í gær, að all-
mikið breskt herlið hefir verið
sett á land í Frakklandi síðustu
dagana-
Engar fregnir höfðu borist
af hemaðaraðgerðum milli ft-
ala og Frakka IV2 hlst. eftir
miðnætti í nótt. En talið var,
að hreyfing væri á hermönn-
um, flugvjelum og herskipum
við alt austanvert Miðjarðar-
haf.
Svar Breta
og Frakka
Reynaud forsætisráðherra
lýsti afstöðu Frakka og
Duff-Cooper afstöðu Breta, eft-
ir að Mussolini hafði flutt ræðu
sína.
Reynaud sagði, að Frakkar
hefðu gert alt, sem í þeirra
valdi stóð til að ná samkomu-
lagi við ftali. En þeir væru við
því búnir að taka á móti ítölum.
' Duff-Cooper kallaði stríðsyf-
irlýsingu ítala hinn ljótasta
verknað sem nokkru sinni hafi
;verið framinn, þar sem Musso-
lini hafi beðið þar til franska
þjóðin átti í vök að verjast.
En við þekkjum ítalska her-
manninn og vitum að við getum
sigrað hann.
Duff-Gooper vakti athygli á
því, að með þátttöku ítala í
stríðinu myndi hafnbannið á
Þýskaland eflast, því að mikið
af vörum hefði borist þangað
um Ítalíu. Mr. Dalton, stríðs-
málaráðherra vakti athygli á
því, að ítalir gætu ekki afborið
langa styrjöld, vegna þess að þá
vantaði mörg hin mikilvægustu
hráefni.
Ræða Roosevelfs
FRAMH. AF ANNARI SÍÐU.
Roosevelt var harðorður um
þessa ákvörðun ítala og sagði, að
þeir hefðu rekið rýting í bakið á
nágrannaþjóð sinni.
Hann sagði, að braut sú sem
Bandaríkin yrðu að ganga lægi
beint við: Þeir yrðu að opna þjóð-
unum, sem legðu lífsblóð sitt í söl-
urnar í baráttu gegn goðum of-
beldis og yfirgangs, leið að auð-
æfum sínum, og hraSa því sem
í mest má verða að hagnýta þessar
auðlindir til þess að búa Banda-
ríkjaþjóðina undir þá atburði sem
að höndum kunna að bera.
* Roosevelt lýsti áhyggjum manna
í Bandaríkjunum, yfir atburðun-
um, sem gerst hafa síðustu mán-
uðina. Menn spyrðu hvern annan
hver áhrif þetta rnyndi hafa á
framtíð Bandaríkjanna.
Hann kvaðst vona, að í Banda-
ríkjunum tækist að verja frelsi
sitt og lýðræði.
Roosevelt skýrði frá brjefaskift-
um þeim sem farið hefðu á milli
sín og Mussolinis. Ilann hefði leitt
Mussolini fyrir sjónir að ef stríðið
breiddist út til Miðjarðarhafsins,
þá myndi það geta haft í för með
sjer, að það breiddíst út til Aust-
urlanda og til Afríku, en það gæti
aftur á móti haft hinar víðtækustu
afleiðingar. En Mussolini hefði
ekki viljað lát.a binda hendur sínar
Lokasamskot til sjúku konunn-
ar: K. V. G. 5 kr.. Stúlka 3 kr.
A. A. 10 kr. Þökk fyrir. K. D
13 þátttakendur f
jslandsgllmunni
glímiukappax hafa tilkynt
þátttöku sína í íslaaids-
glímuxmi, sem fer fram í Iðnó í
kvöld, og er það þrítugasta ís-
landsglíman.
Þessir þátttakendur eru frá
Glímufjelaginu Ármanni, Ung-
mennafjelagi Mývetninga, Knatt-
spyrnufjelagi Vestmannaeyja og
ungmennafjel. Samhygð í Árnes-
sýslu.
Það má búast við harðri kepni
að þessu sinni um titilinn Glímu-
kóngur Islands.
Vestmannaeyingarnir Sigurður
Guðjónsson og Andrjes Bjarnason
hafa lært hjá Þorsteini Einars-
syni. Jón Ó. Guðlaugsson hefir
einnig æft undir handleiðslu Þor-
steins. Hann er þrjár álnir á hæð
og ramur að afli. Geirfinnur Þor-
láksson frá Skútustöðum mun
ekki reynast nein liðleskja.
Þá er Reykvíkingunum ekki á-
fram um að beltið fari út úr bæn-
um. Meðal reykvískra keppenda
er Ingimundur Guðmundsson
glímukóngur, Sigurður Brynjólfs-
pon skjaldarhafi og Skúli Þor-
leifsson fyrv. glímukóngur.
Búast má við að þetta verði
söguleg Íslandsglíma. Lýsingu á
henni verður útvarpað.
Vegna þess hve fáir áhorfendur
komast að í Iðnó, mun. engum
verðá boðið á kepnina að þessu
sinni.
Landssamband Sjálf-
stæðisverkamanna
FRAMH. AF FJÓRÐU SfiHJ.
Meðstjórnendur voru kosnir:
Stefán Magnússon, Sauðárkróki,
Óskar Kárason, Vestm.eyjum, Leó
Árnason, Akureyri, Jón B. Björns-
son, Borgarnesi, Arinbjörn Clau-
sen, Isafirði, Jón Bjarnason, Akra
nesi.
Þá var og kosin 9 manna vara-
stjórn.
Endurskoðendur voru kjörnir
Gísli Guðnason, Rvík, og Sigur-
björn Guðmundsson, Hafnarfirði,
og til vara Kristinn Árnason,
Rvík. ,
Lauk þinginu svo með því, að
hinn nýkjörni forseti flutti þrótt-
mikið ávarp og hvatti til samhuga
baráttu í senn fyrir velgengni fje-
lagssamtaka Sjálfstæðisverka-
manna og bættum hag vinnandi
manna í landinu.
Fjárhagsaðstaða
bændanna
FRAMH. AF. FIMTU SÍÐU.
ingum, sem innheim'tast með verð-
jöfnunarskattinum á kjöti og
mjólk, en þá verður ríkið að
greiða meðan svo stendur sem nú
er. Reynslan sýnir, að engir bænd
ur eru færir um að greiða verð-
jöfnunarskatt. Jeg tel því hættu-
Jaust að leggja þessi mál undir
stjórn samvinnufjelaga bændanna
og Búnaðarfjelag íslands. (Meira)
Frásögn Helga
Pálssonar
FRAMH. AF ÞRIÐJU SÍÐU.
stundu. Eigendurnir sögðu sumir,
heyrði jeg sagt, að það gilti einu
þó bæjarbúar fengju þetta, það
væri eins vel komið í höndum
þeirra eins og Þjóðverja.
En Þjóðverjarnir komu ekki. Og
eftir nokkra daga kom út aug-
.lýsing í „Sönnmörposten" frá lög-
reglunni um það, að nú yrði fólk
að skila aftur því sem það tók
þetta umrædda kvöld. Jeg hefi
hjerna blaðið með auglýsingunni.
Og síðan las Helgi upp auglýs-
inguna í símann, þar sem segir að
„vörur þær sem fólk tók ólöglega
í fyrri viku í æðisgangi („Panik-
stemning“) úr búðum og vöru-
geymslum verði að vera skilað
fyrir kvöld þess 9. maí kl. 18.
Þetta nái fcil mjölvöru, sykurs,
kaffi, sýróps, niðursuðuvara,
bauna, saltfisks, skófatnaðar o. s.
frv.“.
Segir ennfremur í tilkynning-
unni, að ef fólk fari ekki eftir til-
mælum þessum um að skila vörun-
um, þá geti menn búist við því að
verða teknir fastir og dæmdir 5
þunga refsingu.
En af auglýsingum og greinum,
sem birtust næstu daga, var greini
legt, að heimtur á vörum þessum
urðu ekki góðar. Þá var m. a. bent
á, að eins og fólk vissi, þá væri
vöruskömtun í landinu, og ef ein-
hverjir hefðu meira en hinn til-
ætláða skamt, þá hlyti það að
yerða til þess, að aðrir yrðu af-
skiftir.
— Hvernig var hið almenna á-
stand í Álasund er þjer fóruð
þaðan ?
• — Jeg get ekki kallað það ann-
að en ömurlegt. Atvinnulífið var
lamað. Útgerð því nær engin.
Smábátar voru að byrja að fara
rjett út fyrir landsteina. Lengra
varð ekki farið. Flestar verksmiðj-
ur voru lokaðar. Bankar voru
lengi vel lokaðir. Er þeir opnuðu
fengu menn mjög lítið af inn-
eign sinni, 50 krónur voru skamt-
aðar á mánuði. Nema handa þeim
sem ætluðu að reka einhverja at-
vinnu. Þeir fengu meira.
— Hvemig voru samgöngur um
landið ?
—- Þær voru að .færast ögn í lag,
komið bílasamband nokkuð við
Osló, og strandferðir byrjaðar við
og við.
Kanada segir Itólum
stríð á hendur
Kanada hefir sagt Itölum
stríð á hendur.
Þingið í Kanada gerði ein-
róma samþykt um þetta, er Mac
Kensie King, forsætisráðherra
hafði lesði upp skeyti frá Lond-
on, þar sem sagði að hernaðar-
aðgerðir gegn ítölum myndu
byrja á miðnætti.
RÁÐHERRA FERST
andvarnaráðherra Kanada,
Roger, fórst í gær í flug-
slysi.
Flugvjel, sem hann var í, á
leið milli borga í Kanada, hrap-
ðai, og fórst ráðherrann og tveir
aðrir farþegar.
Noregur
FRAMH. AF ANNARI SÉÐU.
sem flutti hann frá Norður-
Noregi til Bretlands.
Áður en Hákon konungur
lagði af stað frá Noregi birti
hann ávarp til norsku þjóðar-
innar. I því segir konungur, að
Norðmenn geti ekki haldið á-
fram baráttunni gegn Þjóðverj-
um án aðstoðar Bandamanna.
Herlið og hergögn frá Noregi
er nú hægt að nota svo að meiri
notum komi annars staðar, þar
sem aðalbaráttan er hafin til
þess að koma í veg fyrir, að á-
form Þjóðverja um að ná yfir-
ráðum í álfunni, hepnist.
En sjálfstæði Noregs er að
lokum undir því komið, að
Bandamenn sigri í þeirri bar-1
áttu, segir í tilkynningunni.
Norskur blaðamaður, sem var
viðítaddur þegar Hákon kon-
ungur og Ólafur krónprins stigu
á land í Bretlandi í gær segir, að
konungur hafi verið hress, og
ekkert á honum að sjá.
Hákon konungur og Ny-
gaardsvold forsætisráðherra
hafa gefið út yfirlýsíngu til
norsku þjóðarinnar, þar sem
Norðmenn eru hvattir til að
standa saman og bregðast aldrei
málstað hins frjálsa og óháða
Noregs.
Ruge, yfirhershöfðingi Norð-
manna hefir lýst yfir því, að
baráttunni fyrir frelsi Noregs
sje engan veginn lokið. Hann
hvetur norsku þjóðina að taka
þessum tíðindum með stillingu
og geðró og rasa ekki um ráð
fram, og gera ekkert það, sem
skaðað geti norsku þjóðina.
„Jeg hefi“, segir hershöfðing-
inn ennfremur. „óbifanlega trú
á því, að þess verði ekki langt
að bíða, að Noregur verði aft-
ur frjálst og óháð ríki, og sú
tilhugsun ætti að vera oklfur
styrkur í þeim hörmungum, sem
'nú dynja yfir landið“.
I tilkynningu yfirherstjórnar-
innar norsku segir, að bardag-
ar hafi hætt í Noregi kl. 12 á
miðnætti.
Sanngjarnt!
Cyril Laken, blaðamaður við
breska útvarpið sagði
tvær smásögur í yfirliti, sem
hann gaf í gærkveldi um áhrif
hins nýja /viðhorfs á almenning
í Stóra-Bretlandi.
Önnur sagan var á þessa Jeið:
Hitler sagði einhverju sinni
við M. Francois Poncet, þáverJ
andi sendiherra Frakka í Ber^
lín, en núverandi (eða þar til
í gær) sendiherra Frakka í
Róm, að Mussolini myndi gera
alt, sem Þjóðverjar segðu hon-
um að gera. Ef styrjöld hefst,
sagði Hitler, þá munu ítalir fara
í stríðið með Þjóðverjum.
,,Nú, jæja, það er ekki nema
^anngjarnt", svaraði Francois
Poncet, „við urðum að hafa þá
með okkur í síðasta stríði“.
Hin sagan var á þessa leið:
Ferðamenn, sem koma til
ítalíu munu nú ekki framar
þurfa að fara alla leið til Pom-
pey til að sjá rústir.