Morgunblaðið - 03.09.1948, Qupperneq 9

Morgunblaðið - 03.09.1948, Qupperneq 9
Föstudagur 3. sept. 1948 Jeg sný LÝDIA Marcelle Makarova, Tússneska stúlkan í Svíþjóð, sem Rússar hafa margreynt að fá til að snúa aftur heim til Ráðstjórnarríkjanna, hefur sagt í viðtali við blaðamann, að hún muni aldrei hverfa af frjálsum vilja til einræðisríkis Stalins. Hún er staðráðiri' í að dvelja á- fram í Svíþjóð, og enda þótt hún hafi hug á að ferðast og leggja stund á píanóleik erlendis *— og þá sjerstaklega í París — er ólíklegt að hún geri það á næstunni, af ótta við sömu mennina, sem jafnvel hafa sýnt sig líklega til að nema hana á brott og flytja hana nauðuga til Rússlands. Svo ásælnir hafa þessir menn verið, að sænska Utanríkisráðuneytið hefur sjeð ástæðu til að skipa rússneska sendiráðinu í Stokkhólmi að láta Lydiu afskiptalausa. Flóttastúlkan. LYDIA Makarova er riitján ára gömul. Hún er lagleg og frjálsmannleg í framkomu og gædd góðum hljómlistargáfum, vel gefin ung stúlka, sem hlær oft og lætur sig dreyma um að verða frægur píanóleikari. Hún flúði frá Eystrasaltslöndum þegar hún var 15 ára gömul, komst til Svíþjóðar og bað þar um landvistarleyfi. Hún kunni ekkert í málinu, þekkti engan. En hún var dugleg og hugrökk og staðráðin í að komast áfram , . . og nú er hún hrædd. — Já, jeg er hrædd, sagði Lydia, þegar frjettamaður frá Dagens Nyheter ræddi við hana í síðastliðnum mánuði. Jeg hjelt að nú mundi jeg fá að vera í friði. Jeg kann mjög vel við mig í Svíþjóð, jeg er búin að Iæra málið og lít ekki á mig sem útlending ... Jeg sný aldrei til baka til gamla landsins. — Að Rússarnir skuli ekki geta skilið þetta, heldur hún á- fram. Þetta er allt svo ónauð- synlegt. Jeg hefi sagt Tcher- nychev (sendiherra Rússa í Stokkhólmi) að jeg ætli að vera hjer áfram og að þýðingarlaust sje að reyna að fá mig til að breyta ákvörðun minni. — En þeir vilja v'ist ekki skilja þetta. Símaviðtal. LYDIA ræddi fyrst við Tcher nychev sendiherra fyrir tveim- ur árum síðan. Einn af starfs- mönnum sendisveitarinnar hafði beðið hana að heimsækja sendi- herrann eða tala við hann í síma. Hún tók síðari kostin og átti langt samtal við hann. Tchernychev skýrði henni frá því, að hann væri með brjef til hennar frá föður hennar í Rússlandi. Gerið mjer þá þann greiða að senda mjer það í pósti, svaraði Lydia. — Það get jeg ekki, svaraði sendiherrann. Faðir yðar tekur skýrt fram í brjefinu, að það eigi að afhendast hjer á sendi- ráðinu. — En þjer hafíð þá lesið brjef ið, svaraði Lydia. Tchernychev varð hvumsa, en áttaði sig þó fljótlega. Hann skýrði Lydiu frá því, að hann hefði raunar fengið tvö brjef frá föður hennar, annað til sín sjálfs, hitt til dótturinnar. En Lydia færðist undan að heimsækja sendiherrann. í við- MORGUNBLAÐIÐ aldrei aftur til gamla land'sins Tiíraun.ir rússneska sendiráBsins i Stokkhóimi tii að kiófesta fióttastúikuna Lydia Makarova Rússarnir svífast einskis Rússinn, frá föður hennar. — Jeg skal fara upp og spyrja Lydiu, hvort hún vilji tala við yður, svaraði konan. Lydia neitaði að koma niður. Hún vildi alls ekki tala við sendisveitarfulltrúann og hús- móðir hennar tjáði honum það. En þegar Petropavlovskij fjekk þetta svar, gerði hann sig líklegan íil að ryðjast fram hjá henni og upp síigann upp á aðra hæð, þar sem hann vissi að Lydia var. Þegar hjer var komið skeði eftirfarandi. og er enn stuðst við frásögn ..Dagens Nyheter" og frjettamannsins, sem bæði hefur rætt við Lydiu og hina sænsku húsmóður hennar: „Jeg get borgað“. ÞEGAR Rússum tókst ekki að komast framhjá írúnni og upp stigann, lýsti hann því yfir, að hann mundi bíða þar sem hann var kominn, þar til Lydia kæmi niður og talaði við hann. Frú- in bauðst þá til að afhenda stúlk unni brjef föður hennar. Rúss- inn hafnaði boðinu og sagðist hafa fengið ströng fyrirmæli um að afhenda brjefið sjálfur. Frúin svaraði því til, að þar sem stúlkan vildi ekki tala við hann og taka á móti brjefum frá honum, væri ef til vill best að hann færi og sendi síðan brjefið í pósti. Rússinn neit- aði. Frúin benti honum þá á, að hann væri staddur í einka- húsi sænsks borgara. Rússinn svaraði: Jeg get borg að fyrir þð sitja hjer. Þar sem konan treysti sjer ekkj ein til þess að losna við komumanninn, kallaði húri "á garðyrkjumann, sem var að vinna við húsið, og bað hann að gera Rússanum Ijóst, að ekki væri óskað eftir nærveru hans. Garðyrkjumanninum tókst um síðir að koma sendisveitarfull- trúanum út úr húsinu og af lóð- inni, en þar nam sá rússneski staðar og lýsti því yfir, að hon- um yrði ekki þokað þaðan íjt en hann fengi að tala við stúlk una. En hjer lauk þessu þó í þetta skipti. Sænskan liðsforingja, sem konan þekkti, bar af hend- ingu þarna að, og er hún fór fram á hjálp hans, fjellst Petro- ekki beint til mín. Hvers vegna I Þriðjudaginn 5. ágúst kom pavlovskij loks á að fara. Hann skyldi hann óska eftir þvi, að rússneskur sendiráðsstarfsmað- steig upp í rússneska sendisveit Lydia Marcelle Makarova tali við frjettamanri Dagens Ny-' sendisveitarinnar út til sumar- heter orðar hún þetta á eftir- hússins, sem Lydia býr í skamt farandi hátt: j frá Stokkhólmi. Margt þvkir nú ( benda til þess, að sendisveitar- fulltrúinn, eri hann heitir Vladi- — Hvers vegna bera þeir svona mikla umhyggju fyrir mjer? Jeg skil það ekki. Þeir mir Petropavlevskij, hafi ætlað segja, að pabbi vilji fá mig að nema flóttastúlkuna á brott heim, og því gæti jeg auðvitað með aðstoð tveggja fjelaga trúað. En mjer er ómögulegt að sinna. skilja hvers vegna pabbi skrifar J Sænsku blöðin segja þanr.ig einn af fulltrúum rússnesku frá þessu: Lydia Hakarova fiýdi 15 ára fi! SvíþjéSar @ Nú krefjasf rússnesku yfirvöld'm þess, að hún hveríi affur f]} Rússlands @ Og aöferöir Rússanna minna á má! Kasenkinu kensiukonu í New Ycrk jeg fari upp á sendiráð ? Það er j ur, sem síðar kom í ljós að var það, sem jeg hræðist, og það er Vladimir Petropavlovskij, til það, sem vakið hefur tortryggni! sumarhússins fyrir utan Stokk- mína. Það getur varla verið af eintómri umhyggju fyrir föður mínum, að sendiráðið er svona áfjáð að ná í mig. Ileimsókn. EN hversu mikið Rússar vilja leggja í sölurnar til þess að handsama Lydiu fór að verða augljóst fyrstu dagana í ágúst- mánuði. Þann 5. ágúst kom hólm. Ilann gekk rakleitt inn í húsið, án þess fyrst að gera vart við sig. Húsmóðirin var af tilviljun stödd úti á svölum. — Hún spurði Rússann hvað hann vildi, og f jekk það svar, að hann óskaði eftir að ná tali af stúlk- unni. Konan heyrði á máli hans, að hann var rússneskur, og spurði hvað hann 'vildi henni. Hann var með brjef, svaraði arbílinn og ók af stað, og á eftir honum fór önnur bifreið, sem riumið hafði staðar skammt frá húsinu um fimm mínútum eftir að sendiráðsfulltrúinn kom þangað. Vegfarendur skýra frá því, að fólkið í bíl þessum, karl maður og kona, hafi farið út úr bílnum og talað lengi við bílstjóra sendisveitarbifreiðar- innar, meðan Petropavlovskij var að reyna að ná fundi Lydiu. fjölskyldan, sem rússneska stúlkan býr hjá, ©g raunar fieiri, eru því þeirrar skoðun-* ar, Lydiu hafi átt að nema á brott. Ætlunin var sýnilega svt'* að láta Petropavlovskij tæla stúlkuna út úr húsinu, en maim inn og konuna taka hana aií því loknu á brott með sjer. Sjálft ur gat hann svo fylgt á eftir* þeim í sendisveitarbílnum, eim* ásamt bílstjóra sínum, eins og hann hafði komið. Brjefið. ÖNNUR tilraun Rússanna til að ná Lydiu á sitt vald var gerð 11. ágúst. Nágranni íjöl- skyldunnar, sem stúlkan býr hjá. hrir.gdi og skýrði frá því, að sendisveitarbíllinn væri aft- ur á leiðinni. Lydia varð ofsa- hrædd og faldi sig, en þegar bifreiðin nam staðar við hús- ið, stigu út úr henni tveir Rúss- ar og sænskur lögregluþjónn. Húsmóðirin hjelt enn fast á rjetti sfnum og ;Lydiut Hún- hleypti að vísu lögregluþjón- inum inn í húsið, en neitaði að taka á móti Rússunum. Annar þeirra var Petropavlovskdj sendiráðsfulltrúi. Lögregluþjónninn kvaðst vera með áðurnefnt brjef frá föður Lydiu, og hefðri Rússarn- ir beðið sig að afhenda henni það. Að því afloknu, spurði hann Lydiu hvort hún vildi talaí við sendisveitarmennina, og er hún svaraði neitandi, kvaadi hann og hjelt á brott ásamt Rússunum tveimur. En brjefið frá „föður“ rússnesku stúlkunnar reynd- ist vera harla einkennilegt. í ljós km, að það var skrif- að á sendiráði Rússa í Stokk hólmi og undirritað af Nikischin sendisveitarritara. Það var dulbúið hótunar- brjef, þar sem lagt var fast að stúlkunni að fallast á að fara til Rússlands, enda gef- ið í skyn, að það mundi komai sjer betur fyrir ættingja hennar heima. Ein setning þess var svona: Ef jeg til- kynni föður yðar, að þjer neitið að taka á móti ferjefi hans, verður það vafalaust hans bani. Ottast ofsóknirnar. OG þannig er þessu máli þá- komið í dag. Lydia Marcello býr enn í húsinu fyrir után Stokkhólm og harðneitar að héimsækja rússneska sendiráð- ið. Utanríkisráðuneytið sænska hefur sagt sendiherranum að láta stúlkuna í friði. Og Lydin, sem 15 ára gömul fann griðlanrk í Svíþjóð, er staðráðin í n<t sækja um sænskan ríkisboxgara rjett, strax og hún nær 21 ffrs aldri. En hún óttast ofsóknir rússnesku sendisveitarinnar, enda hefur. mál Kasenkinu í New York sannað fyrir alheirni, að sendimenn Stalins svífasl einskis, þegar rússneskir borg- arar gera tilraun til að öðlast erl. það einstaklingsfrelsi, sem þeim er neitað um í heimalandír sínu. Hættulcgar krossgötur RÓM — Píus páfi hjelt ný- lega ræðu, þar sem hann held- ur fram að mannkynið standi nú á hættulegum krossgötum og hefuf hann fyrirskipaö al- menna bænadaga á næstunrii.

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.