Morgunblaðið - 24.11.1954, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagur 24. nóv. 195Í
HátaMi
ikEar deilur um hvort
SvaEbarðsströmS má sækja
iækni tii Akureyrar
RæM um iæknisskipunarfrumvarp á Alþ.
MIKLAR og heitar umræður urðu í Efri deild Alþingis í gær,
í sambandi við frumvarp um læknaskipunarlög. Aðallega stóð
sú deila um það hvort Svalbarðsstrandarhreppur skyldi teljast til úrslitaleikur mótsins, því það
Akureyrarhéraðs eða Grenivíkurhéraðs. j fólag, sem ber sigur úr býtum í
Eíns og áður hefur verið skýrt frá, lá frumvarp til læknisskipun- leiknum heíuf hlotið flest stig á
arlaga fyrir síðasta Alþingi en náði ekki afgreiðslu. Var það lagt mótinu og þar
fram á ný í vetur með nokkrum breytingum.
í KVÖLD kl. 8,00 fara fram úr-
slitaleikir í Handknattleiksmeist-
aramóti Reykjavíkur, meistara-
flokki, að Hálogalandi. — Leika
til úrslita KR-—Fram, Þróttur —
ÍR og Valur—Ármann.
Leikur Vals og Ármanns er
með
titilinn
j „Reykjavíkurmeistari í hand-
i knattleik innanhúss 1954“.
Heilbrigðis- og félagsmála-; og þótti lítið bróðerni koma fram ' Á mánudagskvöld s.l. fóru
nefnd Efri deildar hefur haft í tillögu Bernharðs. Sagði hann fram eftirtaldir leikir mótsins og
frumvarpið til athugunar og gert frá því, hve erfitt væri um sam- j urðu úrslit þessi: Víkingur—Ár-
nokkrar breytingar, m. a. þær,1 göngur um Fnjóskadal og væri mann 9:17, KR—ÍR 14:13.
að við bætist tvö læknishéruð, stytzt fyrir menn að sækja til -----------------------------------
þegar þau verða skipuð, Staðar-1 Akureyrar. Urðu orðahnyppingar
Samfyikiny Hannibals osj komm-
únista w stjórnarkjör í A.S.I.
Oiögleg inntaka Iðju réði úrsiitum.
íáheyrð framkoma þingforseta
KJÖR miðstjórnar A. S. í. fór fram á þingfundi í fyrrinótt. Höfðu
Hannibalistar og kommúnistar samvinnu um stjórnarkjörið og
fengu undantekningarlítið sína fulltrúa kjörna, þó suma með mjög
naumum meirihluta.
Er greinilegt, að hin ólöglega inntaka Iðju, félags verksmiðju-
fólks, réði úrslitum stjórnarkjörsins, en þar fengu kommúnistar
13 fulltrúa, sem tóku sæti á þinginu.
Einnig beitti forseti þingsins, Hannibal Valdimarsson, hvers kyns
ofríki í fundarstjórn og hikaði ekki við að beita áróðri úr forsetastól.
hérað á Snæfellsnesi og Raufar-
hafnarhérað. Einnig taldi nefnd-
in réttast að Svalbarðsstrandar-
lireppur tilheyrði Akureyrar
læknishéraði.
RAÐHERRA FELLST A
TILLÖGURNAR
Ingólfur Jónsson heilbrigðis-
málaráðherra, tók til máls. Hann
þakkaði nefndinni fyrir af-,
greiðslu málsins og kvaðst geta
fallist á að heimildin til stofnun-
ar Staðarhéraðs stæði áfram eins
og hún hefur gert án þess að
vera notuð. Um Raufarhafnar-
liérað væri það að athuga, að
það væri nokkuð lítið hérað, en
þó mætti færa rök fyrir, að Rauf-
arhöfn væri afskekkt og stund-
um væri þar á sumrin fjölmenni með 9 atkv. gegn
mikið. Kvaðst hann geta falliztl
milli þingmannanna um þetta.
Ingólfur Flygenring gerði
með fáum orðum ljóslega
grein fyrir þessu vandamáli.
Læknisbústaður væri í Greni-
vík, sem væri lengst úti í hér-
aðinu. Þar hefði áður verið
meiri byggð. Eins og aðstæð-
um væri nú háttað, væri sjálf-
sagt heppilegast að læknirinn
væri á Svalbarðseyri, sem er
miðsvæðis. En það væri dýrt
að flytja og byggja nýja lækn-
isbústaði með mannflutning-
um. Því hefði nefndin talið
rétt að bíða með breytingar
á þessu. Nú yrði fyrst og
Tveir bændur falla niður
um is annar
Voru að reka hross yfir ísilagða á
VATNSDAL, 23. nóv. | þeim. Féli Ágúst í vökina. Gestur
SÍÐASTL. sunnudag fóru þeir, gat stokkið upp á ísinn, en
Gestur bóndi í Sunnuhlíð og straumurinn hreif Ágúst þegar.
Ágúst bóndi á Hofi, í hrossaleit En með frábæru snarræði tókst
suður á heiðar. Er þeir ráku
hrossahóp yfir Álftarskálará á
fremst að afgreiða læknisskip- J Skutulseyrum, brast ísinn undan
unalögin. | hryssu í hópnum. — Undir var
Var tillaga Bernharðs felld, kaststraumur.
3.
á þá breytingu.
DEILUR UM
SVALBARÐSSTRÖND
Bernharð Stefánsson reis upp
öndverður gegn þeirri breyting-
artillögu að Svalbarðsstrandar-
hreppur skyldi tilheyra Akureyr-
arlæknishéraði, taldi hann að
HORFIÐ AFTUR TIL
FORNALDAR
Páll Zóphoníasson hélt kynlega
ræðu. Hann kvaðst vera á móti
því, að skipta læknishéruðum.
Þannig hefðu Skagstrendingar
alltaf sótt til læknisins á Blöndu-
ósi og gætu sótt þangað áfram.
Nú væru samgöngur orðnar svo
héraðslæknirinn þar hefði nóg á fullkomnar, að það sakaði ekki
sinni könnu. Einnig var hann á þótt langa vegálengd væri að
Þeir Gestur og Ágúst, sem
fóru skammt á eftir, Ljmu
hryssunni strax til hjálpar. —•
Hugðust þeir ná henni upp, en
þar sem þeir stóðu yfir veslings
hryssunni, brast ísinn undan
Gesti að ná til Ágústar, sem var
í þann veginn að fara undir ís-
inn.
Gestur hjálpaði Ágústi upp á
ísinn. — Það er af hrossinu að
segja, að straumurinn tók það og
færði undir ísinn og fórst það
þar. —•
Þar sem þetta gerðist er langt
til byggða og vonlaust var að
sækja hjálp.
móti því, að íbúar Svalbarðs-
strandar, Háls og Illugastaðasókn
ar í Hálshreppi mættu jöfnum
höndum sækja til Akureyrar og
Grenivíkur. Bar hann fram til-
lögu um að Akureyrarlæknir
yrði algerlega losaður við þessar
kvaðir. Bar hann fram breyt-
ingartillögur þess efnis.
Karl Kristjánsson, þingmaður
Suður-Þingeyinga, tók til máls
sækja til læknis. Var Páli þá
bent á það að læknissetur hefði
ekki verið á Blönduósi alla tíð
frá því land byggðist og hvort
hann vildi ekki haga læknaskip-
un á landinu eins og í fornöld.
Dámaði mönnum þá eigi aftur-
haldssemi þingmannsins.
Að. lokum voru tillögur nefnd-
arinnar svo samþykktar með 13
samhljóða atkvæðum.
Þýzktir ritstjóri ætlar að
kvnna ísl. iðnað í Munehen
Áburðarverksmiðjaii hefur
kostað .130 milli kr.
Tekizt hefur að lagfæra kornasfærð
og raka áburðarins.
LANDBÚNAÐARRÁÐHERRA Steingrímur Steinþórsson, upp-
lýsti það á þingfundi í gær, að stofnkostnaður Áburðarverk-
smiðjunnar í Gufunesi væri fram til þessa 130 milljón krónur.
Er sýnt af þessu að verksmiðja þessi er langsamlega dýrasta fram-
kvæmd, sem íslendingar hafa ráðizt í.
Ráðherrann gaf ýmsar upplýs-1 Það væri reynsla manna hvar-
ingar um áburðarverksmiðjuna íj vetna þar sem áburðarverksmiðj-
sambandi við fyrirspurnir, sem ur tækju til starfa, að langan
fram höfðu komið á þingi um' reynslu- og æfingatíma þyrfti.
hana. . j Nú hefðu áburðarkrystallarnir
Hann sagði, að framleiðslugeta' verið stækkaðir. Smámsaman
• verksmiðjunnar hefði verið á-J þyrfti að stilla á rétt rakastig og
. ætluð 18 þúsund tonn á ári eða blanda áburðinn réttu magni af
um 1500 tonn á mánuði. í októ- j leir til einangrunar.
bermánuði s. 1. hefði framleiðsl- | Talið er að 2000 tonn af fram-
an numið 1600 tonnum og gæfi leiðslunni fyrir miðjan júlí í ár
það góð fyrirheit um að verk-
smiðjan myndx standast fram-
leiðsluáætlanir.
Þá gat ráðherra þess, að
heyrzt hefðu raddir um að áburð-
urinn væri of fínkornaður og
væri jafnvel talað um að þetta
hefði valdið því, að hann hefði
hafi haft of mikinn raka, þannig
að hann hljóp í kekki. Við at-
hugun reyndist 3—4% hafa
kekkjazt nokkuð, en kekkirnir
voru þó ekki harðari en svo, að
þeir molnuðu í höndunum. Var
áburður þessi tekinn til vinnslu
á nýjan leik. Og nú hefur úr
hlaupið í kekki. Þetta taldi hann þessu verið bætt, rakinn minnk
að hefði aðeins stafað af byrj-
■unárörðúgléikum.
aður, svo að það
komá meira fyrir.
ætti ekki að
J
SÍÐASTL. sumar dvaldi um
skeið hér á landi þýzkur
prófessor, dr. F. E. W. Altmann,
en hann er ritstjóri þýzka tíma-
ritsins Westdeutsche Wirtschaft,
en septemberheíti þess heftis var
helgað íslandi og íslenzkum mál-
efnum og þótti hin bezta land-
kynning.
8. DESEMBER
Fyrir nokkru barst Páli S.
Pálssyni, framkvæmdastjóra Fél.
ísl. iðnrekenda, bréf frá próf.
Altmann, þar sem hann segir
frá því að á vegum tímarits síns
muni hann efna til dálítillar ís-
landskynningar suður í Miinchen
hinn 8. des. n. k. Þangað hafi
hann boðið nokkrum embættis-
mönnum stjórnarinnar og kaup-
sýslumönnum í Suður-Þýzka-
landi, einnig sendiherra íslands
í Þýzkalandi, Vilhjálmi Finsen.
— Þar ætlar hann að kynna
þeim íslenzka framleiðslu.
NIÐURSUÐUVÖRUR
í bréfi sínu lætur hann þess
getið að til þess að íslandskynn-
ing geti orðið sem árangursrík-
ust, þá óskar hann eftir að fá
sendar ýmsar niðursuðuvörur og
nefnir þar einkum fisk^örur og
einnig fatnaðarvörur, kuldaxxlp-
ur o. fl. Einnig kveðst hann
gjarnan vilja fá tækifæri til
þess að sýna boðsgestum sínum
íslenzka kvikmynd. Hann segir
íslenzka kaupsýslumenn, sem
staddir verði í Þýzkalandi um
þetta leyti, boðna og velkomna
og kæmi sér vel að þeir gerðu
sér viðvart bréflega.
o---O----o
Til þessa kynningarkvölds
hefur hann sem fyrr segir, boð-
ið umsvifamiklum innflytjendum
og kaupsýslumönnum en einnig
I vérður þar ráðherra úr rikis-
stjórninni, dr. Seidel og borgar-
stjórinn í Múnchen. * Gestunum
verða bornir íslenzkir fiskréttir.
o---------------O-----o
Þeir framleiðendur, sem vildu
verða við þessum tilmælum rit-
stjórans geta valið um eitt af
tvennu, að senda sýnishorn sín
beint til hans eða til ísl. iðnrek-
enda, eins fljótt og ástæður leyfa.
Utanáskrift til ritstjórans er
Westdeutsche Wirtschaft Dr. F.
E. W. Altmann, Lindwurn-
strasse 68, Munchen 15, Germany.
^KJOR MIÐSTJORNAR
Kjör miðstjórnar hófst kl. 1
e. m. Forsetaefni lýræðissinna
var Jón Sigurðsson frá Sjó-
mannafélagi Reykjavíkur og
hlaut hann 146 atkv. en Hannibai
Valdimarsson 175.
Varaforseti var kjörinn Eð-
varð Sigurðsson frá Dagsbrún og
hlaut hann 161 atkv., en full-
trúaefni lýðræðissinna, Óskap
Hallgrímsson 159 atkv. og einr»
seðill var auður.
Ritari var kjörinn Magnúa
Bjarnason með 161 atkv., en
Magnús Ástmarsson, fulltrúaefni
lýðræðissinna hlaut 160 atkv.
Aðrir í miðstjórn voru kjörin:
Sigríður Hannesdóttir, Snorri
Jónsson, Ásgeir Guðmundsson,
Kristján Guðmundsson, öll úp
Reykjavík og úr Hafnarfirði,
Sigurrós gveinsdóttir, sem lýð-
ræðissinnar studdu og Pétup
Óskarsson. Voru allir meðstjórn-
armenn kjörnir með mjög naum-
um meirihluta.
STJÓRN LANDSFJÓRÐ-
UNGANNA
í stjórn fyrir Norðlendinga-
fjórðung voru kjörnir: Björn
Jónsson og Jón Friðbjörnss. Fyrir
Austurland: Ásbjörn Karlsson og
Alfreð Guðnason. Fyrir Vestfirði:
Albert Kristjánsson og Ásgeir
Vigfússon og fyrir Suðurland:
Hálfdán Sveinsson, studdur a£
lýðræðissinnum og Sigurður
Stefánsson.
Að stjórnarkosningu lokinni
var tekið fyrir álit allsherjar-
nefndar og iðnaðarmálanefndar.
Var álit nefndanna samþykkt
samhljóða.
Fundurinn stóð í alla fyrri nótt
og lauk eigi fyrr en um kl. 7:
árd. í gærmorgun.
Heifar „fjölskyldur"
afémvopna
Framh. af bls. 1
Ekki er vitað um styrkleika
rússnesku sprengjunnar, sem
reynd var í ágúst 1953. En rann-
sóknir, sem gerðar hafa verið í
Bandaríkjunum, benda til þess að
hér hafi verið um eina af ,,stóru“
sprengjunum að ræða, þó ekki
á borð við sprengjuna, sem reynd
var fyrst í Bandaríkjunum í nóv.
1952.
I sjóndeildarhringnum er atom
sprengja, sem er nægilega öflug
til þess að leggja heilar borgir í
auðn, en nægilega lítil, til þess
að hægt sé að flytja hana í ein-
sæta orustu-sprengjuflugvél. —
Tækin til þess að heyja með atom
styrjöld vaxa enn margfalt hrað-
ar, heldur en hæfni manna til
þess að gæta þessara eyðilegginga
vopna.
Þannig segist Hanson W. Bald-
win frá í New York Times.
Síðusfu skipsferðlr
ufan fyrir jél ’
NÚ FER að nálgast síðustu
skipsferðir til útlanda fyrir jól,
og ættu þeir, sem þurfa að senda
jólapakka að athuga það vel.
Goðafoss fer n.k. fimmtudag til
New York, en Tröllafoss fer þang
að 10. des. Hæpið er þó aö hann
verði kominn vestur fyrir jól.
Gert er ráð fyrir að Katla fari
til Kaupmannahafnar 6. des.
Næsta ferð verður svo með
Drottningunni 16. des., og nær
póstur með henni tæplega til ann
arra Norðurlanda en Danmerkur.
Brúarfoss fcr héðan 10. des.
til Englands.
BEZT AÐ AÍÍGLÝS.4
I MOKGUmtAÐIMJ
4
í sfjéra
Iðnsveinaráðs
TFYRRINÓTT fór fram kjör
Iðnsveinaráðs. Formaður var
kjörinn Eggert G. Þorsteinsson
frá Múrarafélagi Reykjavíkur. —
Aðrir í stjórn: Agnar Jónasson
frá Félagi flugvirkja, Óskar Hall-
grímsson frá Félagi íslenzkra raf-
virkja, Magnús Ástmarsson frá
Hinu íslenzka prentarafélagi og
Birgir Guðmundsson frá Samb.
matreiðslu og framreiðslumanna.
Kommúnistar fengu engan
mann kjörtnn í stjórh ráðsins.