Morgunblaðið - 07.01.1955, Page 1

Morgunblaðið - 07.01.1955, Page 1
42. árgangur 4. tbl. — Föstudagur 7. janúnr 1955 Prentsmiðja Morgunblaðsins Virkjun Efra-Sogs er næsta stórátakið í raf magnsmálum þjóðariraiar Rúmur helmingur landsmonna iær nú rafmagn frú Sogtnu I Þannig er áformað að hið nýja orkuver við Sogið líti út. ?iðræðar Chou En-lai og Hoiunarskjölds í Pehing Framkvcsmdnstjórinn snýr heim úr helginni upp NEW YORK, 6. jan. — Reuter-NTB. DAG HAMMARSKJÖLD, framkvæmdastjóri SÞ, og Chou En-lai, forsætis- og utanríkisráðherra Rauða Kína, hafa nú átt með sér sinn fyrsta fund í Peking. Stóðu viðræður þeirra í 3V2 klst. — Eins og áður hefur verið skýrt frá, hyggst framkvæmdastjórinn fá bandarísku flugmennina ellefu leysta úr haldi. Framkvæmda- stjórinn og forsætisráðherrann munu ræðast við aftur á morgun. ★ SKEYTI EINKARITARANS SEGIK FÁTT í skeyti, sem einkaritari Hamm arskjölds, Per Lind, sendi til aðal stöðva SÞ frá Peking, er aðeins skýrt frá því, að fundur þessi hafi farið fram, en einkis getið um, hvernig hann hafi íarið fram. I fylgd með Hammarskjöld voru varaframkv.stj. SÞ., Ahmed Bok- hari frá Palcistan, brezki þjóð- réttarfræðingurinn próf. Humph- rey Waldock, Per Lind og Gustav Nyström, túlkur. Auk Chou En-lai sátu fundinn af hálfu Rauða Kína, m. a. vara- utanríkisráðherrann Chiang Han -fu og skrifstofustjóri utanríkis- ráðuneytisins, er hefur umsjón með öllu, sem lítur að alþjóða stofnunum og ráðstefnum. ★ ÞAGAD UM ERINDI HAMMARSKJÖLDS Peking-útvarpið skýrði stutt lega frá fundi þessum, en lét þess getið, hvert væri viðfangs efni fundarins. Útvarpið hef- Umferð sföðvas! á Kílar-skurði HAMBORG, 5. jan. — Umferðin á Kílar-skurðinum lá niðri í nokkrar klukkustundir s.l. sunnu dag vegna áreksturs er varð milli þýzka vélskipsins „Bungs- berg“, 472 tonn, og rússneska skipsins „Voikov“, 7000 tonn. —• Þýzka skipið skemmdist mjög, varð algjörlega stjórnlaust og lenti í miklum brösum við að draga það í höfn til viðgerðar. „Voikov“ skemmdist fremur lítið og gat haldið áfram ferð sinni án tafar. — NTB. ur enn ekki minnzt á, hvert sé erindi Hammarskjlöds til Peking. Hammarskjöld mun að öllum líkindum dvelja 5—6 daga í Pek- ing. Gert er ráð fyrir, að hann haldi flugleiðis til New York upp úr helginni um Tókíó og Hono- lulu. □ LONDON, 6. jan.: — Sam- göngumálanefnd brezku stjórnar- innar og verkalýðsfélag járn- brautarverkamanna komu saman á fund í gærkvöld til að reyna einu sinni enn að ná samkomu- lagi í hinni 18 mánaða gömlu launadeilu, sem mun snúast upp í verkfall um ailt Bretland á sunnudagskvöld, ef samkomulag ekki næst fyrir þann tíma. □ í morgun var brezka stjórn- in kölluð saman á ný til að ræða málið, -og samgöngumálaráðherr- ann, Lloyd Carpenter, sat lokað- an fund með fulltrúum samgöngu málanefndarinnar. f kvöld fengu ráðherrarnir skilaboð um að vera reiðubúnir til að mæta á ráðuneytisfundi, hvenær sem væri. □ Meðan hvert mannsbarn í Bretlandi bíður úrslitanna með eftirvæntingu, leggur stjórnin s:öustu hönd á ráðstafanir þær, er gerðar verða til að halda efna hagslífinu gangandi, ef ómögu- legt reynist að komast að sam- komulagi. □ Churchill forsætisráðherra ákvað í kvöld, að vera um kyrrt í London til að fylgjast með gangi málanna í stað þess að fara til sveitaseturs síns eins og hann ætlaði upphaflega. — Reuter-NTB Úr ræðu Gunnars Thoroddsens borgar- síjóra á bæjarsljórnarfundi í gær UM L A N D allt líta menn á rafmagnsmálið sem eitt þýðingarmesta mál þjóðarinnar, sagði borgarstjóri. — Raforkan leiðir þjóðina út úr aldagömlu myrkri og kulda. Hún er undirstaða undir helztu atvinnuvegum vorum. Gildir þetta eigi síður um Reykvíkinga en aðra landsmenn. Iðnaðurinn er nú orðinn stærsta atvinnugrein Reykvíkinga. Er talið að um 40% Reykvíkinga lifi á iðnaði. Hagkvæmar raforkuframkvæmdir og ódýr raforka skapa iðnaðinum bætt lífsskilyrði. -----------------------* STÓRKOSTLEGA AUKIN RAFMAGNSNOTKUN Rafmagnsnotkun fer hraðvax- andi hér í bæ. Hún vex ekki að- eins í hlutfalli við aukningu íbúatölunnar, heldur margfalt meira. Um leið og heimilin eru búin að fá rafmagn, læra þau að nota raforkuna æ betur og nota hana til fleiri og fleiri heim- ilisþarfa. Vur það...? ★ í GÆRKVÖLDI, þegar annir stóðu sem hæst á fréttastofu NTB (Norsk Telegram Byrá) í Oslo, var hringt hvað eftir annað frá dagblöðum og heimilum og spurt, hvort fréttastofunni væri nokkuð kunugt um hræðilegan jarð- skjálfta, er gengi nú yfir Portú- gal. ★ Fréttaritararnir vöknuðu við vondan draum. Höfðu þeir virki- lega sofið á verðinum? Þeim til mikils léttis upppgötvuðu þeir við frekari eftirgrennslan, að sögusögn þessi átti rót sína að rekja til dagskrárliðs í sænska útvarpinu. Það var sem sé verið að lýsa á mjög áhrifamikinn hátt jarðskjálfta, er átti sér stað í j Lissabon fyrir tvö hundruð árum síðan. Ræða Eisenhowers um hag jbjóðarinnar Aukinn herstyrkur vestrænna þfóða og frjálsari verzlunarviðskipti „/ dag er friður i heiminum. Þó hann sé ótryggur, ætti mannkynið að minnast jbess, að ekki hefir verið barizt á miklum orrustuvelli um nokkuð langt skeið", sagði Eisenhower WASHINGTON, 6. jan. — Reute!r-NTB FHSENHOWER, forseti Bandaríkjanna, flutti í gær ávarp sitt um hag þjóðarinnar fyrir sameinuðu þingi. í ræðu sinni lagði forsetinn einkum áherzlu á nauðsyn aukins her- styrks vestrænna þjóða og frjálsari verzlunarviðskipti þjóða í milli. í sambandi við aukinn her- styrk hvatti hann Bandaríkin og aðrar frjálsar þjóðir til að leggj- ast á eitt við að afstýra kjarn- orkustríði. Kvað forsetinn mögu legt að koma þessu til leiðar með því að koma á fót herstyrk, er væri nægilega mikill til að sann- færa kommúnista um, að árásar- stríð væri vonlaust. ★ SLAKA BER A VIÐSKIPTA- HÖFTUM Viðvíkjandi frjálsari verzlun- arviðskiptum þjóða í milli lýsti Eisenhower sig fylgjandi því, að Bandaríkin slökuðu á ýmsum lagaákvörðunum, er heftu slík viðskipti. Fréttaritarar í Washington Framh. á bls. 4 Mendés í Róm n.k. þriðjudag • PARÍS, 5. jan. — Mendés- France, forsætisráðherra Frakka, fór í dag flugleiðis til Neapel til að fá nokkurra daga hvíld frá störfum áður en hann ræðir við ráðherra ítölsku stjórnarinnar í Róm n.k. þriðjudag. Fréttaritarar í Róm álíta, að aðalumræðuefnin á fundi þessum verði stofnsetning fyrirhugaðs varnarbandalags undi7sogsvirkjunr'íbúa7 aðeins Sem dæmi um aukningu rafmagnsnotkunar og orku- vinnslu má nefna, að 1946 var orkuvinnsla aflstöðvanna við Elliðaár og Ljósafoss 84.4 millj. kílówattstundir. 4 árum síðar, 1950, var hún 131.7 millj. kwst., og 1954 var orku- vinnslan til almennrar raf- magnsnotkunar 172 millj. kwst., en auk þess 86.5 millj. til Áburðarverksmiðjunnar eða samtals á árinu 258.5 millj. kwst. Hefur því orku- framleiðslan rúmlega þrefald- ast á 8 árum. Þessar tölur gefa nokkra vísbendingu um hina geysiöru þróun og um hinar stórstígu framkvæmdir í raforkumálum Reykjavíkur. Til þess að fyrirbyggja mis- skilning vil ég taka fram, að mest af rafmagnsnotkun Áburðarverk- smiðjunnar er afgangsorka eða næturorka, en af sjálfri grunn- orkunni fær Áburðarverksmiðj- an aðeins 4 þús. kw. af 56 þús. kw., sem aflstöðvarnar hafa yfir að ráða. FYRSTA FORGANGA KNUDS ZIMSEN OG JÓNS ÞORLAKSSONAR Forráðamönnum Reykjavíkur- bæjar varð snemma ljóst, að virkj un Sogsins mundi vera lausn á raf magnsmálum höfuðstaðarins um langan aldur. Því var það strax á árinu 1917, að Reykjavíkurbær tryggði- sér, fyrir forgöngu Knuds Zimsens og Jóns Þorlákssonar, eignaítök í Soginu með það fyrir augum, að reisa þar raforkuver. En Reykjavík var þá ekki nógu fjölmenn, til þess að geta staðið Vestur-Evrópu, nánari samvinna milli Frakka, ttala og Vestur- Þjóðverja og starfsemi stál- og kolabandalags Evrópu. • Ekki er ólíklegt, að einnig verði rætt samstarf Frakka og ítala í nýlendum þeirra í Norður- Afríku, en eins og kunnugt er, ráða ítalir þar yfir talsverðum landssvæðum. 15 þús. Þess vegna var um 1920 undirbúin virkjun Elliðaánna, sem skyldi sjá bæjarbúum fyrir rafmagni, unz Reykjavík væri nógu stór til þess að Sogsvirkjun gæti borið sig. En þeir erlendu ráðunautar, sem leitað var til um málið, töldu, að 30 þús. íbúa þyrfti til þess að standa undir fyrstu virkjun Sogsins. Framh. á bls. 10

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.