Morgunblaðið - 07.01.1955, Side 11

Föstudagur 7. jan. 1955
MORGVNBLA&ÍÐ
11
Sérsfæðar EklrkfukSi&kkur
Bréf:
Hver er eSissmimur-
mn
t
Kirkjan í smábænum Wiernsheim í Suður-Þýzkalandi eyðilagðist
á stríðsárunum, en nú hafa íbúarnir reist sér nýja kirkju með
frjálsum samskotum. Þeir höfðu þó ekki efni á því að fá sér dýra
kirkjuklukku, en það mál leystist samt. Mikið er þarna af tómum
Bprengjuhylkjum. Sagaður var annar endinn af þeim og gefa þær
frá sér hinn fegursta hljóm, þegar slegið er í þær með málm-
Stykkjum. Prestur safnaðarins sést hér vígja „sprengju“-klukkurnar.
Áðalfundur Presfaféfags
Vesffjarða að Bíldudal
AÐALFUNDUR Prestafélags Vestfjarða var haldinn á Bíldudai
dagana 4.—6. sept. s. 1. Sátu fundinn níu vestfirzkir prestar
auk Ólafs Ólafssonar kristniboða, Reykjavík, sem var gestur fund-
arins. Einn prestanna, séra Stefán Eggertsson prestur að Þingeyri,
mætti við fundarsetningu, en varð að fara í byrjun fundarins.
FYRV. BISKUPS OG LATINNA
PRESTA MINNZT
Fundurinn hófst með því að
sunginn var sálmur, en síðan las
formaður félagsins, Jón Kr. Is-
feld, Bíldudal, bæn og minntist
hins látna biskups Hr. Sigurgeirs
Sigurðssonar og séra Ólafs Ketils-
sonar fyrv. prests í Ogurþingum
og séra Jónmundar Halldórssonar
menn heiðruðu minningu þessara
að Stað í Grunnavík. Fundar-
manna með því að rísa úr sætum.
Formaður ræddi síðan um a(5rar
breytingar sem orðið hafa á
prestastétt Vestfjarða frá því að
aðalfundur var haldinn s.l. haust.
Ræddi hann síðan um störf og
hlutverk kirkjunnar. Að ræðu
' hans lokinni var gengið til dag-
skrár.
KIRKJAN OG SKÓLARNIR
Aðalmál fundarins var: Kirkj-
an og skólarnir. Flutti séra Eirík-
Ur J. Eiríksson frábæra og ýtar-
lega framsöguræðu í málinu.
Fundurinn samþykkti í því máli
eftirfarandi.
„Aðalfundur Prestafélags Vest-
fjarða, haldinn á Bildudal dag-
ana 4.—6. sept. 1954, bendir á þá
alvarlegu hættu, sem því er sam-
fara, að uppvaxandi æskulýður
fari á mis við áhrif kristinnar trú
ar á aðál-mótunarskeiði barnsins.
Þessvegna og með tilliti til fram-
komins álits námsskrárnefndar,
leggur fundurinn á það mikla
áherzlu, að kristindómsfræðsla í
skólum landsins, alit frá fyrstu
bekkjum barnaskólanna, sé auk-
in, en með engu móti rýrð frá
því, sem verið hefir.“
KRISTNIBOÐ
Annað mál fundarins var:
Kristniboð. Ólafur Ólafsson
kristniboði flutti í því máli opin-
bert erindi, sem síðan var um-
ræðuefni á fundinum. Tilheyr-
andi því máli sýndi hann opin-
berlega kvikmynd. Gerð var og
samþykkt svohljóðandi tillaga í
rnálinu:
„Aðalfundur Prestafélags Vest-
fjarðar, haldinn á Bíldudal dag-
ana 4.—6. sept. 1954, leggur til, að héldu heim.
kirkjan í heild taki virkan þátt
í kristniboði, m. a. með því, að
helga því einn ákveðinn dag
kirkjuársins með fræðslu um
málið og almennri fjársöfnun, og
vill fundurinn sérstaklega benda
á það starf, sem þegar er hafið
í Konsó, og heitir á alla Islend-
inga að styðja það eftir föngum.“
ENDURREISN SKÁLHOLTS-
STAÐAR
Form. innleiddi á fundinum um
ræður um endurreisn Skálholts-
staðar. I því máli var samþykkt
svohljóðandi tillaga:
„Aðalfundur Prestafélags Vest-
fjarða, haldinn á Bíldudal dagana
4.—6. sept. 1954 telur endurreisn
Skálholtsstaðar aðkallandi nauð-
syn, og verði þegar hafizt handa
um byggingu kirkju, sem hæfi
minningu og sögu staðarins og
framtíðarhlutverki hans sem
biskups- og skólaseturs“.
Fleiri mál voru rædd á fund-
inum.
, »
I aðalstjórn voru kjörnir Sér
Sigurður Kristjánsson, formaður,
séra Jón Ólafsson, prófastur,
Holti, Önundarfirði, ritari, séra
Einar Sturlaugsson prófastur,
gjaldkeri.
MÓTTÖKUR MJÖG RÓMAÐAR
Sunnudaginn 5. sept. var guðs-
þjónusta í Bíldudalskirkju, pré-
dikun flutti séra Grímur Gríms-
son, en séra Sigurður Kristjáns-
son þjónaði fyrir altari. — Sama
dag sátu fundarmenn boð prests-
hjóna staðarins, séra Jóns Kr.
ísfelds og Auðar H. ísfeld.
Að fundinum loknum sátu fund
armenn boð sóknarnefndar stað-
arins á heimili Páls Hannessonar
og konu hans Báru Kristjánsdótt-
ur. Jón J. Maron, gjaldketi sókn-
arnefndar stjórnaði hófinu, en
aðrir sóknarnefndarmenn eru
Einar B. Gíslason og Hjálmar
Ágústsson. Séra Sigurður Krist-
jánsson og séra Einar Sturlaugs-
son prófastur, fluttu sóknar-
mjög móttökur allar, þár er þeir
nefndinni þakkir f. h. aðkomandi
fundarmanna. Rómuðu prestarnir
Hr. ritstjóri!
RÍKISÚTVARPIÐ hefir undan-
farin kvöld birt tilkynningu frá
útvegsmönnum utan Reykjavík-
ur að bátar þeirra byrjuðu ekki
róðra, vegna þess að samningar
hefðu ekki tekizt milli útvegs-
manna og ríkisstjórnarinnar um
áframhaldandi gjaldeyrisfríð-
indi. Og í Morgunblaðinu í dag
er forsíðugrein með fyrirsögn-
inni „Róðrar tefjast vegna um-
ræðna um gjaideyrisfríðindi". í
greininni, sem er frekar stutt, er
svo sagt frá þessu og þess getið
til, að það muni lagast í vikulok-
in. Einnig er getið um samþykkt
útvegsmanna í Reykjavík um
þetta efni og er hún staðfesting á
auglýsingum annarra útvegs-
manna undanfarin kvöld.
Það má segja að þetta sama
hafi skeð undanfarjn áramót er
vertíð skal hefjast, og hafa róðr-
ar stöðvast af þeim ástæðum allt
jað mánuði, og "hafi svo viljað til
! að gæftir hafa verið góðar og
afli sæmilegur, þá mun það óhjá-
kvæmilega hafa dregið úr vertíð-
araflanum, sem sjaldnast er of
mikill.
Það er ekki einungis þetta með
minni afla og annað sem af því
leiðir, er kemur mér til að stinga
niður penna, heldur hvernig frá-
sagnir um þessar stöðvanir eru
orðaðar. Nú heitir það „að róðr-
ar tefjist vegna umræðna um
gjaldeyrisfríðindi“, og þá er það
náttúrlega fiskverðið beinlínis
eða óbeinlínis og um leið afkoma
útvegsmanna. Ef sjómaðurinn
stöðvar vinnu sína meðan um-
ræður um kjarasamninga hans
standa yfir, þá heitir það „Verk-
fa!l“, og því lýst með mjög átak-
anlegum orðum hvílíkt þjóðar-
böl það sé. Og er það alveg hár-
rétt, því öll stöðvun á framleiðslu
og atvinnurekstri þjóðarinnar ei
þjóðarböl. En það er það, jafnt
hver eða hverjir að því standa
og ætti því að skilgreinast á sama
hátt. En þetta er ekki gert. Hjá
sjómönnunum er stöðvunin hið
þjóðhættulega „verkfall", en
stöðvi útvegsmaðurinn skipaflot-
ann þá heitir það að „róa ekki
meðan á samningum stendur".
Og það getur ekkert þjóðarböl
stafað af því!
Mér finnst þetta að ráðast á
garðinn þar sem menn hyggja ag
hann sé lægstur, því vitað er, að
þótt við sjómanninum sé stjakað,
þá fer hann ekki í neinar blaða-
deilur út af því, enda oft svo að
hann á ekki völ á þeim blaða-
kosti, sem heppilegur væri til
slíkra hluta, og vildi stvðja mál-
stað hans með því að lána hon-
um rúm fyrir slíkt.
Þess vegna vil ég spyrja: Hvaðs
eðlismunur er á því að sjómaðui
stöðvar s:na vinnu meðan á samn
ingum stendur, og útvegsmaður-
inn lætur báta sína ekki róa með-
an á samninpum stendur? Og því
má ekki nefna það sama nafni?
Með þökk fvrir birtinguna.
Reykjavík, 4. jan. 1955.
Þorv. Bjarnsson.
Samband flnnsku
ungmennafélag-
anna 75 ára
SAMBAND finnsku ungmennafé-
laganna, Suonen Huorison Liitto,
minnist 75 ára afmælis síns með
hátíðahöldum, dagana 1.—3. júlí
næsta sumar. Ef einhverjir ís-
lenzkir unfmennafélagar hefðu
hug á að sækja þessa afmælishá-
tíð í boði finnsku ungmennafélag-
anna, ættu þeir sem fyrst að hafa
samband við skrifstofu UMFI,
Lindargötu 9A. Skrifstofan er op-
in á mánudögum og fimmtudögum
kl. 16,30—19,00. Heimasímar 6043
og 3976. —
Mæðiveikin í Hjaltadal
og Koibítur sannsögli
IBAÐSTOFUHJALI „Tímans“
23. f. m. birtist pistill nokkur
um niðurskurð sauðfjár í Hjalta-
dal, sem fram fór í okt. og 7. f.
m. vegna mæðiveiki, er uppvís
varð í sauðfé bóndans í Hlíð.
Pistill þessi er hugleiðing Kol-
bíts nokkurs og punktað niður
ekki sízt vegna misþyrmingar
dagblaðanria á landfræðilegri
þekkingu á nágrenni Hlíðar, sem
virðist hafa raskað svo hugarró
Kolbíts þessa, að hann gat ekki
lengur orða bundizt.
Það var nú reyndar gott og
blessað að fá þessa leiðréttingu,
að Kálfsstaðir og Kjarvaldsstaðir
væru næstu bæir við Hlíð að
norðan, en ekki bara næsta ná-
grenni, eins og blöðin sögðu. En
Hrafnhóll, Hof og Hólar næstu
bæir að framan og austan.
Út frá þessum landfræðilegu
upplýsingum virðist Kolbítur
komast svo að þeirri niðurstöðu
að hér hafi verið öfugt farið
að, að ekki skildi byrjað á að
lóga fénu á Hrafnhól, Hofi og
Hólum, vegna þess að þaðan sé
stytzt bæjarleið til Hlíðar, en frá
Kálfsstöðum og Kjarvaldsstöð-
um.
Ég ætla mér nú ekki að fara
að deila við Kolbít um það, hvað
rétt var að gera og hvað ekki í
þessum málum. Enda á ég ekki
sæti í sauðfjársjúkdómanefnd né
var leiðbeinandi eða upplýsinga-
gjafi þeirrar háttv. nefndar. En
hins vegar finnst mér fráleit sú
kenning Kolbíts að fyrst og
fremst eigi að fara þar eftir land-
fræðilegum staðháttum. Því svo
margt annað getur þar komið til
greina og sem ég skal nú upplýsa
Kolbít um.
Öneitanlega gekk féð frá Hlíð,
Kálfsstöðum og Kjarvaldsstöðum
saman í haga, sem ein hjörð
væri, meirihlutann úr árinu og
einnig af þeim ástæðum kom það
oft saman í réttir og nú síðustu
vorin sameiginleg smalamennska
á því til rúnings í eina rétt. Og
hvenær skyldu mæðiveikikindur
geta smitað, ef ekki móðar í rétt-
um? Hins vegar komu kindur frá
hinum bæjunum í framdalnum
(þ. e. Hrafnhóll, Hvammur,
Reykir, Hof og Hólar) mjög lítið
þar til rétta og mun ókunnugt
fé hafa verið þar í réttum frem-
ur norðan fyrir. T. d. kom engin
kind frá Hrafnhóli þar fyrir við
almenna vorsmölun í vor (eða
hvorki fyrr né síðar á síðastliðnu
vori), enda allt runnið þá til
botna fram á sínar sumarstöðvar.
í haust komu tvær kindur til
réttar að Hlíð og voru þær dæmd
ar til dauða sf sauðfjársiúk-
dómanefnd. Engin kind frá Hlíð
kom til réttar að Hrafnhóli,
hvorki i haust né í vor.
Um Hof er það að segja, að
samgangur við Hlíðarféð er það-
an enginn. Hóla- og Hvamms-
kindur gengu að vísu eitthvað
lítillega saman við Hliðarjéð að
sumrinu, en lítið kom það í réttir
saman.
Þá er Kolbítur að gefa í skyn
að einhver smithætta geti leynzt
í jarðvegi og þá sennilega í hús-
um líka. Reynslan virðist tala þar
öðru máli, t. d. í Suður-Þing-
eyjarsýslu og víðar. Og ef hann
er að gefa það í skyn, að af þeim
ástæðum sé varhugavert að byrja
ekki niðurskurðinn á Hrafnhóla-
fénu af þeim ástæðum, þá skal
það upplýst fyrir Kolbít, að fjár-
laust var á Hrafnhóli í tvö ár, • ’
þar sem þar var skorið niður ári
fyrr en á öðrum bæjum hér i
sveit og þar voru byggð ný fjár-
hús fyrir nýja stofninn, en hann
ekki settur inn í gömlu húsin,
eins og víða var gert. Kolbítur
getur því leitað eitthvert annað
frekar, að smithættu, ef hann
skyldi dreyma um að finna hana
í jarðvegi.
Og svo að lokum þetta: Eitt
get ég verið Kolbít hjartanlega
sammála um og það er það, að
mesta óráð var að fyrirskipa
niðurskurð á kindum þeirra
Kálfsstaða- og Kjarvaldsstaða-
bænda, því svo sáralítið öryggi
er fengið með því fyrir sauðfjár-
eigendur í þessu fjárskiptahólfi,
til þess þurfti svo margfalt sinn-
um róttækari aðgerðir og þetta
því gagnslaust fálm. Það verða
ekki þræddir krókavegir mæði-
veikinnar, og því getur hún alveg
eins komið upp næst (vegna smit-
unar frá Hlíð) eins vel fram á
Blönduhlíð eða niður í Viðvíkur-
sveit, því nóg var af flækings-
kindunum til að sækja hana.
En þú, Kolbítur minn, sem
ætlaðir að hafa það sem sannara
reyndist, þú ættir að kynna þcr
málin betur hér, áður en þú ritar
næst, ef þú vilt þræða gÖtur
sannleikans, ekki sízt ef þú skyld
ir nú búa í einni af þessum fínni
stofum í höfuðborginni, er þú
minnist á, því fáir munu trúa,
að þú snerir svo staðreyndunum
gjörsamlega við, ef þú værir
málum þessum hér kunnugur.
Hjaltdælingur.
Rakarameisfarafélcg Reykjavikur
tilkynnir
eð rakarastofur í Reykjavík hafa óbreyttann lokunartíma ■
■
á föstudögum og laugardögum frá 1. jan.—1. maí.
Föstudaga kl. 6 e. h. — Laugardaga kl. 4 e. h.
■
R. M. F. R. :
Óskum eftir fólki
við áhnýtingu j
í
j
9
á
Netaverkstæði Jóns Gíslasonar «
Beitingnmenn
vantar á línubáta frá Hafnarfirði
Uppl. í síma 9165.
* i»*.