Morgunblaðið - 20.02.1960, Blaðsíða 12

12
MOnCVTSHLAÐIÐ
Laugardagur 20. febr. 1960
OÍ'flBlA
hún svo og benti á gamlan og
hrörlegan klæðaskáp, eina hús-
muninn, sem var í dimmu, litlu
forstofunni. Svo opnaði hún
dyrnar á biðstofunni, sem var
ekki alveg eins tómleg. Þar voru
a. m. k. þrír eða fjórir hæginda-
stólar umhverfis borðið og við
vegginn til vinstri var skápur
fullur af bókum.
„Setjist þér þarna,“ sagði hún
og benti með ómisskiljanlegri
fyrirlitningu á einn stólinn. Og
nú varð mér ljóst að flestir sjúkl
ingar Con<iors hlutu að vera ó-
breyttir verkamenn. Auðugri
sjúklingar fengu allt öðruvísi
móttökur. „Undarlegur náungi",
hugsaði ég með mér — „mjög
undarlegur náungi". Hann gat
aflað sér mikilla peninga, ef
hann kærði sig um það, hjá
Kekesfalva einum.
Jæja, ég beið. Beið í sálar-
ástandi, sem er einkennandi fyr-
ir biðstofu hjá læknum. Án þess
að langa nokkuð til þess, heldur
maður áfram að fletta óhreinum
blöðum í eldgömlum tímaritum,
til þess að fela óróleika sinn
undir fölskum áhuga á lesmál-
inu. Maður stendur á fætur og
sézt svo aftur og lítur á klukk-
una, sem tifar letilega í einu
horninu — tólf mínútur yfir,
fjórtán mínútur yfir, sextán mín
útur yfir sjö — og starir eins og
dáleiddur á hurð lækningastof-
unnar.
Að lokum — tuttugu minútur
yfir sjö — gat ég ekki lengur
haldið mér í skefjum. Ég var nú
þegar búinn að hita setumar á
tveimur stólum. Ég stóð á fætur
og gekk út að glugganum. Niðri í
garðinum var gamall, örlítið halt
ur maður, bersýnilega húsvörð-
ur, að bera olíu á hjólin á litlum
handvagni. Fyrir innan lýstan
eldhúsglugga var kona að
strauja og 1 öðrum var kona
að baða barn í keri. Einhvers-
staðar, ég gat ekki greint á
hvaða hæð það var, annaðhvort
á næstu hæð fyrir ofan mig, eða
næstu hæð fyrir neðan, var ein-
hver að æfa sig á tónstiga, sömu
tónarir aftur og aftur. Ég leit
aftur á klukkuna — tuttugu og
fimm mínútur yfir sjö, hálf átta.
Hvers vegna kom hann ekki? Ég
fann hvernig þessi bið veikti
viljaþrek mitt og gerði mig al-
veg rugaðan.
Loks varpaði ég öndinni af
huglétti, þegar ég heýrði hurðar
skell í næsta herbergi. Eg reyndi
samstundis að herða mig upp.
Vertu djarfmannlegur á svipinn
og berðu þig frjálslega í viður-
vist hans, endurtók ég aftur með
sjálfum mér. Segðu honum, að
þú hafir bara litið inn, af því
að þú áttir leið framhjá, til þess
að kveðja hann og biðja hann að
heimsækja Kekesfalva einhvern
næsta dag og útskýra það fyrir
þeim, að þú hafir orðið að snúa
baki við herþjónustinni og fara
til Holllands. Guð minn almátt-
ugur, hversvegna lét hann mig
bíða svona? Eg heyrði greinilega
að stóll var færður til í næsta
herbergi. Hafði þessi subbulega
stúlkukind gleymt að tilkynna
komu mína?
Eg var alveg að því kominn
að ganga út og minna hana á ná
vist mína, þegar ég hikaði allt
í einu, því að manneskjan, sem
var að ganga um inni í næsta
herbergi, gat ekki verið Condor.
Eg þekkti fótatak hans. Eg vissi
upp á hár frá því um kvöldið,
sem ég gekk með honum til
stöðvarinnar hvernig hann
þrammaði áfram, klofstuttur og
andstuttur, á brakandi skónum
sínum. En þetta fótatak í næsta
herbergi, sesm alltaf hélt áfram
að nálgast og fjarlægjast, var
allt öðruvísi, meira hikandi, ó-
öruggara máttleysislegra fóta-
tak. Eg veit ekki hversvegna ég
hlustaði með svo æstri eftir-
væntingu, svo mikilli innri á-
kefð, á þetta framandi fótatak.
En mér fannst einhvernvegin, að
þessi manneskja í næsta her-
bergi myndi vera að hlusta líka,
jafn óróleg og áhyggjufull og ég
sjálfur. Skyndilega heyrði ég
veikt skrjáf við dyrnar, eins og
einhver væri að snúa, eða reyna
að snúa, hurðarsnerlinum. Og
sjá, hann hreyfðist. Grannt lá-
túnshandfangið hreyfðist sýni-
lega í rökkrinu og dyrnar opnuð
ust rétt merkjanlega. Kannske
er þetta bara súgurinn, storm-
urinn, sagði ég við sjálfan mig,
því að enginn mannvera, nema
þá helzt innbrotsþjófur að nóttu
til, opnar dyr svona varfærnis-
lega. En nei, rifan stækkaði.
Einhver hönd hlaut að ýta mjög
gætilega á hurðina og nú, jafn-
vel í rökkrinu, gat ég greint út-
línur manneskjunnar. Eg starði
sem töfraður á hana og allt í
einu spurði kvenmannsrödd í
rökkrinu:
„Er . . . er nokkur þarna?“
Orðin dóu á vörum mér. Eg
vissi á sama andartaki, að ein-
ungis blind manneskja myndi
tala á þennan hátt. Aðeins sá
sem var blindur, gekk, dró fæt
urna, þreifaði sig svona hljóð-
lega áfram. Aðeins blindur mað
ur talaði svona hikandi og ó-
ákveðið. Og allt í einu mundi ég
eftir því. Hafði Kekesfalva ekki
sagt mér, að Condor hefði
kvænzt blindri konu? Þetta
hlaut að vera hún. Það gat að-
eins verið hún, þessi kona sem
stóð fyrir innan hálfopnar dyrn
ar og spurði, en gat samt ekki
séð mig. Eg starði sem fastast,
til að reyna að sjá hana betur í
hálfrökkrinu og loks gat ég
greint holdskarpa konu í víð-
um morgunslopp, með grátt og
helst til vanhirt hár. Hamingj-
an góða, gat þessi óviðfeldna og
óhugnanlega manneskja verið
eiginkoná hans? Það var hræði
legt, að finna þessa sjónlausu
steina stara á sig og vita sig
samt óséðan. Jafnframt skildist
mér á því, hvernig hún teygði
fram hálsin og hlustaði, að hún
var líka að reyna að beita allri
sinni skynjun, til að gera sér
mynd af hinum ókunna manni,
í herberginu, sem henni var um
megn að sjá sjálf. Áreynslan af-
myndaði andlit hennar, svo að
það varð enn óviðfelldnara en
endranær.
Eitt andartak sat ég hljóður
og hreyfir ^arlaus. Svo stóð ég
upp og hneigði mig. — Já,
hneigði mig, enda þótt það væri
gersamlega tilgangslaust að
hneigja sig fyrir blindri mann-
eskju.
„Eg . . . ég er að bíða eftir
dr. Condor“, stamaði ég.
Hún hafði nú opnað dyrnar al
veg upp á gátt, en hélt enn með
vinstri hendinni um snerilinn,
eins og til að leita sér stuðnings,
í myrkrinu sem grúfði umhverf
is hana. Svo fálmaði hún sig
áfram.
„Það er komið langt fram yfir
viðtalstímann", tautaði hún og
nú var röddin hörð og kulda-
leg — „Þegar maðurinn minn
kemur heim, verður hann að
borða og hvíla sig. Getið þér
ekki komið á morgun?"
Við hvert orð sem hún sagði,
varð svipur hennar sífellt óró-
legri. Eg sá, að hún gat með
naumindum haft fulla stjórn á
sjálfri sér lengur. Móðursjúk,
hugsaði ég með mér. Eg má um
fram allt ekki æsa hana. Og svo
hneigði ég mig einu sinni enn
og tauðaði um leið: „Fyrirgefið
mér — auðvitað var það ekki
ætlun mín, að leiðta læknisað-
gerða hjá eiginmanni yðar á
þessum tíma dags. Eg þarf bara
að segja við hann örfá orð . . .
viðvíkjandi einum sjúklingnum
hans“.
„Sjúkling hans? Alltaf eru það
sjúklingarnir hans. Nú var kom-
in klökkvi í röddina: „Hann var
sóttur klukkan hálf þrjú í nótt
og klukkan sjö í morgun var
hann aftur kominn út. Svo fór
hann strax þegar viðtalstíminn
var liðinn í dag og hefur ekki
komið heim síðan. Hann hlýtur
að verða veikur, ef hann fær
ekki stundlegan frið, hvorki nótt
né dag, heyrið þér það. Hann er
búinn klukkan fjögur. Þér getið
sent honum orðsendingu, eða
leitað til annars læknis, ef mik-
liggur við. Það er nóg af lækn-
um í þessari borg, þrír og fjórir
í hverri götu“.
Hún þokaði sér nær mér og
ég hörfaði aftur á bak, sakbit-
inn og kvíðandi, þegar ég sá
hið æsta andlit hennar, þar sem
tvö galopin augu blikuðu, eins
og glansandi hvítir marmara-
kúlur.
„Farið þér í burtu, segi ég.
Farið þér í burtu. Leyfið þér
honum að borða og sofa, eins
og annað fólk. Sleppið af hon-
um klónum, öll sömul. Um miðja
nótt, eldsnemma um morguninn,
allan liðlangan daginn, sjúkling
ur eftir sjúkling . . . oh, þið eruð
hópur af kvikindum, villidýrum.
Þið hugsið ekki um neitt nema
ykkar eigin erfiðleika, veikindi
ykkar sjálfra. En ég þoli það
Skáldið og mamma litla
1) Góðan dag! Eg er frá fyrirtæk- 2) Því miður er ég hræddur um að 3) ..... ég hef talað við hana um
inu „Waterstream-þvottavélar“ það hafi litla þýðingu..... þetta í mörg ár — en árangurslaust!
Gæti ég fengið að tala við frúna?
Fugmaðurinn hefur tekið eftir prýðis hugmynd að lita börkinn ar áhyggjur Baldur. Þér mun
merkinu okkar. Hann er að lenda. gulann. 1 batna!
Þetta lánaðist Markús. Það var | Nú þarft þú ekki að hafa nein- '
Markús, ég veit ekki hvernig
ég á að orða það, en þakka þér
fyrir.
ekki. Eg leyfi það ekki. Farið
þér í burtu, segi ég. Farið þér
strax í burtu. Látið þér hann í
friði. Leyfið þér honum að hvíla
sig stundarkorn".
Hún hafði fálmað sig áfram
að borðinu. Einhvernvegin hiýt
ur hún að hafa fundið það á
sér- hvar ég stóð, því að augu
hennar störðu beint á mig, eins
og þau gætu séð mig. Það var
eitthvað svo ósvikin, en jafn-
framt svo vitfirrt örvænting í
reiði hennar, að ég gat ekki
anna ðen blygðazt mín. .
„Auðvitað, gnádige Frau,
sagði ég afsakandi. — „Eg skil
það fyllilega að hr. læknirinn
verði að fá svolítinn frið . . . Eg
skal ekki ónáða yður frekar.
Viljið þér aðeins leyfa mér að
skilja eftir miða, eða kannske
hringja eftir stundarkorn?"
„Nei,“ hrópaði hún ofsalega.
„Nei, nei, nei. Þér megið ekki
hringja. Síminn hringir frá
morgni til kvölds. Allir vilja
láta hann gera eitthvað fyrir
sig, biðja um þetta og kvarta
yfir hinu. Hann er varla búinn
að kingja fyrsta bitanum, þegar
hann verður að þjóta á fætur.
Nei, komið þér heldur á morg-
un, á réttum viðtalstíma. Hann
verður að hafa örlítinn tíma
fyrir sjálfan sig, öðru hverju.
Farið þér nú. Farið þér, segi ég“.
Blinda konan fálmaði og þreif
aði sig áfram í áttina til mín,
með kreppta hnefana. Það var
hræðilegt. Mér fannst hún ætla
að þrífa í mig með framréttum
höndunum. En á sama andar-
taki var forstofudyrnar opnað-
ar. Þetta hlaut að vera Condor.
Hún hlustaði og svipur hennar
breyttist. Það fór ákafur skjálfti
um allan líkama hennar og hend
urnar, sem rétt áður voru kreppt
ar, voru nú spentar eins og í
bæn.
„Tefjið hann ekki“, hvíslaði
hún. „Segið ekki neitt við hann.
Hann hlýtur að vera þreyttur.
Hann hefur ekki hvílt sig eitt
andartak í allan dag. í guðs
bænum, sýnið svolitla nærgætni,
ofurlitla miskunsemi“.
Dyrnar opnuðu.st og Condor
kom inn í herbergið.
Hann gerði sér bersýnilega sam
stundis grein fyrir ástandinu, en
samt raskaðist ekki ró hans eitt
andartak.
„Ah, ég sé að þú hefur verið að
skemmta hr. liðsforingjanum",
sagði hann á þann glaðlega hátt,
sem mér varð nú Ijóst að hann
notaði til að leyna ákafri geðs-
hræringu. „Það var fallegt af þér,
Klara“.
Hann gekk til blindu konunnar
og strauk henni blíðlega yfir
gráa, ógreidda hárið. Við snert-
ingu hans breyttist allur svipur
hennar. Hræðslan, sem hafði af-
skræmt hinn stóra, varaþunna
munn hennar, hvarf við þessi við
kvæmu atlot og hún snéri sér að
honum með hjálparvana, feimn-
islegu og úræðalausu brosi. Hið
framstandandi enni hennar virt-
ist svo bjart og hreint í rafmagns
SBUtvarpiö
Laugardagur 20. febrúar
8.00—10.00 Morgunútvarp. (Bæn. —
8.15 Tónleikar. — 8.30 Fréttir. —
8.40 Tónleikar. — 9.10 Veðurfregn
ir. — 9.20 Tónleikar).
12.00 Hádegisútvarp.
12.50 Oskalög sjúklinga (Bryndís Sig-
urjónsdóttir).
14.00 Laugardagslögin. — (16.00 Fréttir
og veðurfregnir).
17.00 Bridgeþáttur (Eiríkur Baldvins-
son).
17.20 Skákþáttur (Baldur Möller).
18.00 Tómstundaþáttur barna og ung-
linga (Jón Pálsson).
18.25 Veðurfregnir.
18.30 Utvarpssaga barnanna: „Mamma
skilur allt'* eftir Stefán Jónsson;
VIII. lestur (Höfundur les).
18.55 Frægir söngvarar: Kathleen Ferrl
er syngur.
19.35 Tilkynningar.
20.00 Fréttir.
20.30 Leikrit: „Njósnarinn bíður ósig-
ur“ eftir John Mortimer, í þýð-
ingu Ragnars Jóhannessonar. —
Leikstjóri: Helgi Skúlason.
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Passíusálmur (5).
22.20 Góudans útvarpsins: Ymis konar
danslög sungin og leikin, þ. á. m.
leikur danshljómsveit Björns R.
Einarssonar. Söngvari: Ragnar
Ðjarnason.
02.00 Dagskrárlok.