Morgunblaðið - 08.12.1965, Blaðsíða 31

Miðvikudagur 8. des. 1965
MORGU N BLAÐIÐ
31
Sjfilekof? í Slokkhólmi:
Ég hefði ált að f á Hóbels-
verðlaunin fyrir 30 árum
Hyllir Sovétstjórnina fyrir skilningsríka
afstöðu til rithöfunda
Stokkhólmi, 7. des. — NTB
SOVÉZKI Nóbelsverð-
launahafinn í bókmennt-
um, Mikail Sjolokoff, kom
sjóleiðis frá Finnlandi til
Stokkhólms í morgun á-
samt konu sinni og börn-
um. Síðar í dag efndi Sjolo-
koff til blaðantannafundar,
og lýsti því þar yfir, að
hann væri sammála þeim,
sem teldu að hann hefði átt
að fá Nóbelsverðlaunin fyr
ir 30 árirm. Sjolokoff hélt
því og fram, að sænska
akademían hefði gert marg
ar skyssur í gegnum árin,
er hún úthlutaði Nóbels-
verðlaununum í bókmennt
um. Þannig taldi hann t.d.
að Leo Tolstoj hefði átt að
fá Nóbelsverðiaun, en Bor-
is Pasternak hefði ekki átt
að hljóta þau. Þá notaði
Sjolokoff tækifærið til þess
að hylla Sovétstjórnina
fvrir skilningsríka afstöðu
hennar til rithöfunda í
Sovétríkjunum.
„Ég þekki ekkert dæmi þess,
að sovézk stofnun hafi beitt
þvingunum varðandi rithöf-
unda“ sagði Sjolokoff, er
hann var beðinn að segja
álit sitt á þeim fregnum, að
Sovétstjórnin hafi tekið fram
fyrir hendurnar á ungum rit
höfundum. Ér hann var að því
spurður, hverju það sætti, að
rithöfundar á Vesturlöndum
væru oft og einatt í andstöðu
við stjórnarvöld þar, en hins
vegar virtust rithöfundar í
Sovétríkjunum hafa algjöra
samstöðu með stjórnarvöldun
um, svaraði Sjolokoff að það
væri sökunvþess, að vestrænir
rithöfundar hefðu fullkomna
ástæðu til þes að vera í and-
töðu við þjóðfélagið, en hins
vegar væri slíks ekki þörf í
Sovétríkjunum.
Fjölmargir sænskir og er-
lendir blaðamenn voru á fundi
þessum. Framkoma Sjolokoffs
var eilítið hranaleg á fundin-
um, líkt og hans mun vandi,
en oft brá fyrir kímni í aug-
um hans, er hann svaraði
spurningunum. T.d. spurði
einn blaðamannanna, hvort
hann væri eiginlega kapítal-
isti, úr því hann hefði haft
svo miklar tekjur af bókum
sínum.
„Þettasýnir aðeins, að Sovét
stjórnin er klókari en þið
haldið", svaraði Sjolokoff.
„Annars hefði ég komið til
Stokkhólms á eigin lysti-
snekkju".
Sjolokoff kvaðst mundu
nota peninga þá, sem fylgja
NóbeLsverðlaunaskjalinu til
ferðalaga, og þá helzt til Suð-
ur-Ameríku, Ástralíu og Jap-
an, og jafnvel til Bandaríkj-
anna, ef einhverjir peningar
yrðu eftir. Verðlaunin nema
282,000 sænskum krónum
(um 2.200.000 ísl. krónum).
Sjolokoff var alvarlegur í
bragði, er hann ræddi um
Boris Pasternak, höfund „Dr.
Zívagó“, sem veitt voru Nó-
belsverðlaunin 1058, en hafn-
aði þeim síðar. Sjolokoff
kvaðs líta á sig sem fyrsta
sovézka rithöfundinn, sem
Nóbelsverðlaun hlýtur, þar
sem hann teldi Pasternak vera
einskonar útflytjanda (emi-
grant). Ekki vildi Sjolokoff
útskýra nánar við hvað hann
ætti með þessu, heldur endur-
tók hann aðeins fyrri ummæli
sín, þ.d. að Pasternak hafi ver
ið hæfileikamaður, en „Dr.
Zívago" væri slæm bók.
Ekki vildi Sjolokoff neitt
segja um ummæli Jean Paul
Sartre, sem fékk Nóbelsverð-
launin í fyrra, en neitaði að
taka við þeim, og lét þau orð
falla að Nóbelsverðlaun væru
„fyrsta flokks greftrun“. Hins
vegar svaraði Sjolokoff greið-
lega spurningum varðandi álit
sitt á skandinavískum bók-
menntum og rithöfundum á
borð við August Strindberg,
Knut Hamsun og Sigrid Uid-
set. I einu svari sínu harmaði
Sjolokoff afstöðu Hamsuns á
stríðsárunum. „Ég hefi lesið
hann síðan ég var drengur og
fallið hann vel og ég varð jafn
sorgbitinn vegna þessa og
Norðmenn sjálfir.“
Sjolokoff taldi auk þess, að
nauðsynlegt væri að rithöfund
3r hefðu afskipti af stjórnmál
um. Er hann var þá aftur
spurður álits á afskiptum
Mikail Sjolokoif
— frelsi með skilyrðum.
Sovétstjórnarinnar af ungum
rithöfundum, sagði hann að^
lög Sovétríkjanna næðu til
allra borgara þeirra, hvort
heldur þeir væru rithöfundar
eða ekki. Hann lagði áherzlu
á, að stjónarvöldin í Sovét-
ríkjunum gætu ekki skipt sér
af störfum dómstólanna.
Loks var Sjolokoff að því
spurður, hvort hann hefði hitt
Nikita Krúsjeff nýlega, en
þeir þekkjast vel.
„Vinátta okkar er með ágæt
urn, en ég hefi ekki hitt hann
nýlega, þar sem hann hefur
verið sjúkur", svaraði Mikail
Sjolokoff.
Átta Nóbelsverðlaunahafar
munu veita viðtöku verðlauna
skjölum sínum úr hendi
Gústafs Adolfs konungs á
föstudag. Einn verðlaunahaf-
inn gat ekki komið því við að
vera viðstaddur athöfnina. Er
það japanski prófessorinn
Sin-Itiro Tomonaga, sem deil-
ir eðlisfræðiverðlaununum
með Bandaríkjamönnunum
Julian Schwinger og Richard
Feynman.
Tomonaga var svo óheppinn
að detta og brjóta nokkur rif-
bein fyrir nokkrum dögum,
og er nú rúmfastur.
Lífeyrissjóðsfélagar hafi
rétt til húsnæðisstjórnarlána
Sovétstjðrnín eykur
framlag til landvarna
VERZLUNARMANNAFÉLAG
Reykjavíkur hélt almennan fé-
lagsfund í Iðnó, sunnudaginn 28.
nóv. 1965.
Ræddar voru tillögur samn-
lnganefndar félagsins um breyt-
ingar á kjarasamningi VR, sem
fellur úr gildi 31. des. nk.
Formaður samninganefndar,
Magnús L. Sveinsson, gerði grein
fyrir tillögunum.
Gera tillögurnar ráð fyrir veru
legri breytingu á flokkaskipan
samningsins, sem felast aðallega
í tilfærslum milli launaflokka.
— /Jb rófíir
Framhald af bls. 30.
legur glímuskálfti í leikmönnum
og barist hart á bá'ða bóga. Ár-
mann komst strax yíir í 11—2,
en KR saxar á aftur og um miðj-
an hálfleikinn standa leikar 19—
18 fyrir Ármann. Það sem eftir
er hálfleiksins ná KR-ingar betri
tökum á leiknum og komast í
36.29 í htéi. í seinni hálfleik
Mafn misritast
ÞAU mistök urðu í frétt á bak-
síðu blaðsins í gær, þar sem
ekýrt var frá að ungur piltur
hefði missf meðvitund í síldar-
geymi ,að nafn Ásmundar Magn
ússonar verkstjóra síldarverk-
smiðjunnar brenglaðist á tveim
Ur stöðum og var hann þar kall-
áður Ásbjörn Magnússon. Biður
blaðið velvirðingar á þessum
naistökum.
Þá er farið fram á styttri vinnu-
viku, auknar tryggingar í veik-
indaforföllum og fleira.
Voru tillögufnar samþykktar
samhljóða.
Formaður VR, Guðmundur H.
Garðarsson, skýrði frá umræð-
um, sem fram hafa farið um rétt-
indi lífeyrissjóðsfélaga til lána úr
hinu almenna veðlánakerfi hús-
næðismálastj órnar.
í tilefni af því var eftirfarandi
tillaga samþykkt einróma:
„Vegpa opinberra umræðna
um, að lífeyrissjóðsfélagar skuli
hélst sama spennan í leiknum.
Ármenningar síga á og þegar 12
mínútur eru til leiksloka standa
leikar 44—46 fyrir KR, og eru
Ármenningar að sækja í sig
veðrið. Þá fær Birgir örn dæmda
á sig fimmtu villuna, og verður
að yfirgefa völlinn, en hann hafði
verið aðaldriffjöður Ármenninga
og skoraði 14 stig og hirt ara-
grúa af fráköstum. Hallast nú
sannarlega á ógæfuhliðina hjá
Ármanni og ná KR-ingar alger-
um tökum á leiknum, hraðupp-
hlaup þeirra fara að ganga og
skora þeir Gunnar og Einar
hverja körfuna af annari. Loka-
tölur urðu 82 stig gegn 65, stór
KR sigur eftir góða baráttu hjá
Ármenningum. Ármenningar
sýndu í þessum leik að þeir geta
hvenær sem er hafnað sem meist-
arar, þáð vantar aðeins herzlu-
muninn. Enginn getur sagt fyrir
hvað skeð hefði ef Birgir örn
hefði náð að vera inná allan
ekki hafa sama rétt til lána úr
hinu almenna veðlánakerfi hús-
næðismálastjórnar éins og aðrir
þjóðfélagsþegnar, samþykkir fé-
lagsfundur í VR, haldinn 28: nóv.
1965, að mótmæla harðlega öll-
um hugsanlegum aðgerðum, sem
kynnu að hafa slíka réttindaskerð
ingu í för með sér.
Beinir fundurinn því til stjórn-
ar VR að standa á verði um hags-
muni lífeyrissjóðsfélaga í þessu
máli“.
leikinn, og er mér næst að halda
að þeim hefði tekizt að brjóta
KR-liðið niður, því það sýndi svo
ekki var um villst á laugardag-
inn að það þolir illa mótlæti, og
í sfðari hálfleik á móhi Ármanni
sýndu það aftur að því er einkar
lagið að „bursta“, þegar botninn
er dottinn úr mótherjunum. Hjá
Ármanni átti Birgir glæsilegan
leik meðan hans naut við, en
einnig Ingvar með 9 stig og Hall-
grímur með 16 stig, gó'ðan leik.
Hjá KR áttu Gunnar og Kol-
beinn heiðurinn af þessum sigri,
og er stjórn þeirra á samleik liðs-
ins frábær. Stig KR skoruðu
Einar Bollason 31, Gunnar 20,
Kristinn 12, Kolbeinn 77, Gutt-
ormur 6 og Þorsteinn 2.
Dómarar voru Hólmsteinn Sig-
urðsson og Guðmundur Þor-
steinsson.
Moskva, 7. des. — NTB
SOVÉTSTJÓRNIN tiikynnti í
dag að framiag vegna landvarna
yrði hækkað um 5% fyrir næsta
ár, og væri svo gert sökum ógn-
ana þeirra, sem stöfuðu frá heims
valdasinnum á Vesturlöndum. Á
fundi Æðsta ráðs Sovétríkjanna
sagði Vasili Garbuzov, fjármála-
ráðherra, að fjárveiting til land
varna yrði aukin um 600 milijón-
ir rúbla í 13,400 milijónir. Hins
vegar kvað hann svipaða hlut-
fallsupphæð renna til Iandvarna
miðað við niðurstöðutölur fjár-
laga, eða um 12,8%.
Aukningin á framlagi til land-
varrta í Sovétríkjunum er hin
fyrsta í tvö ár. 1964 lækkaði
Sovétsitjórnin framlagið um 600
millj. rúbla fyrir árið 1905. Út-
gjöld til landvarna hafa minnkað
miðað við niðurstöðubölur fjár-
laga úr 16,1% 1963 í 12,8% nú.
Fjárlög Sovétríkjanna fyrir
næsta ár eru þau hæstu í sög-
unni, og nema gjöld samtals
105,000 millj. rúblna.
Á fundi Æðsta ráðsins í dag
sagði fjármálaráðherrann að
nauðsynlegt hefði verið að auka
framlag til þess að styrkja land-
varnir ríkisins á tímu.m versn-
andi ástands í allþjóðamálum.
„Árásaröflin í heimsvaldaríkjun-
um eru í uppgangi og þau reyna
stöðugt að skapa ný gróðurhús
styrjalda," sagði hann.
Jafnframt því, sem fjárlaga-
fruimvarp var lagt fyrir Æðsta
ráðið gerði Nikiifai Baibakov,
hinn nýbakaði yfirmaður Efna-
I ha'gsóætlunarráðs rikisins, grein
'fyrir efnahagsáætlun Sovétrikj-
anna fyrir árið 19G6. f mörgum
iðngreinum verður framleiðslu-
aukningin minnkuð frá því, sem
var sl. ár, en vestrænum hag-
fræðingum þykir þetta benda til
þess að taka eigi nú upp ra-un-
hæfari áætlunarbúskap. Gert er
nú ráð fyrir 6,7% framleiðsl.u-
aukningu í stað 8,1% á þessu ári.
Það telst til nýmæla, að á
fundi Æðsta ráðsins nú er í
fyrsta sinn gert ráð fyrir spum-
ir.gátíma. Er talið að spurningia-
tími um utanríkismál verði lik-
lega á fimmtudag, og eigi þá
Andrai Gromyko utanriikisráð-
herra að svara spurningum.
St jórn FFSÍ skipt-
ir með sér verkum
HIN nýja stjórn Farmanna- og
fiskimannasambands íslánds haf-
ur skipt með sér verkum.
Forseti FFSÍ var kosinn sér-
staklega af þingi sambandsins.
Hann _er Guðmundur H. Odds-
son. Á stjórnarfundinum voru
kosnir varaforsetar þeir Henry
Hálfdánarson og Guðmundur
Pétursson, ritari Böðvar Stein-
þórsson og gjaldkeri Sverrir
Guðvarðarson.
Þá er rétt að geta þess, að frá-
farandi forseti FFSÍ, örn Steins-
son, baðst eindregi'ð undan endur
kosningu, sem slíkur, þótt hann
gæfi kost á sér í stjórn sain-
bandsins.