Morgunblaðið - 13.09.1967, Blaðsíða 5
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 13. SEPT. 1 »67
5
V
y*
Þjódleikhúsið frumsýnir
Galdra Loft 17. sept.
Áskriftarkort fáanleg oð sýningum í vetur
Svartfugl eftir Gunnar
Gunnarsson á ensku
KOMIN er út í enskri þýðingu
skáldsagan Svartfugl eftir Gunn-
ar Gunnarsson. Er það forlagið
„The University of Wisconsin
Press“ í London sem gefur bók-
ina út, en hún er þýdd úr
dönsku af Cecil Wood.
Formála að bókinni ritar Ric-
hard N. Ringler og fjallar hann
um Gunnar Gunnarsson og
skáldskap hans, einkum þó bók-
ina Svartfugl. Þá er í formála
skrá yfir verk Gunnars Gunn-
arssonar og útgáfuár þeirra.
Skáldsagan Svartfugl, sem
nefnist á ensku ,The black cliffs"
fjallar um atburði er skeðu á
18. öld svokölluð Sjöundaármorð.
Svartfugl er ein bóka í bóka-
flokki Norrænna skáldverka
sem ,,The University of Wiscons-
ins Press“ gefur út. Áður hefur
eftir íslenzka höfunda, bók er
nefnist Eldur og ís ,og í voru
þrjú íslenzk leikrit: Gullna
hliðið eftir Davík Stefánssor^,
Kjarnorka og kvenhylli eftir
Agnar Þórðarson og Galdra-
Loftur eftir Jóhann Sigurjóns-
son
Gunnar Gunnarsson
ISI-ENZKIR SAMTlÐARMENN
FYRSTA frumsýning leikrásins
hjá Þjóðleikhúsinu verður 17.
september n.k. og verður þá
frumsýnt leikritið Galdra Loftur
eftir Jóhann Sigurjónsson. Með
leiknum verður nú í fyrsta skipti
flutt hljómlist eftir Jón Leifs og
stjórnar Páll P. Pálsson flutn-
ingi hennar. Leikstjóri er Bene-
dikt Árnason en leikmyndir
gerði Gunnar Bjarnason. Lárus
Ingólfsson teiknaði búningana.
Með aðalhlutverkin: Galda Loft
og Steinunni, fara þau Gunnar
Eyjólfsson og Kristbjörg Kjeld.
Þetta er í fimmta sinn, sem
1-eikhúsin í Reykjavík sýna
Galdra Loft. Fyrst var leikritið
sýnt hjá Leikfélagi Reykjavíkur
26. desember 1914 og léku þau
Jens Waage og Stefanía Guð-
mundsdóttir þá aðal'hlutverkin.
Tveim árum síðar var leikurinn
sýndur nokkrum sinnum með
sömu leikurum í höfuðhlut-
verkum.
Næst. sýndi Leikfélag Reykja-
víkur Galdra Loft árið 1933 og
fór Indriði Waage þá með hlut-
verk Lofts en Soffía Guðlaugs-
dóttir lék Steinuinni. Árið 1948
var leikritið enn sýnt hjá L. R.
og lék Gunnar Eyjólfsson, pá
nýkominn frá leiknámi í Eng-
landi, Loft en Regítna Þórðar-
dóttir lék Steinunni. f fjórða
gkipti sýnrli Leikfélag Reykja-
víkur svo Galdra Loft árið
1956 með Gísla Halldörssyni I
titilhlutverki'nu en Steinunni lék
þá Erna Sigurleifsdóttir.
Er þetta því í fyrsta skipti,
sem Galdra Loftur er sýndur
á sviði Þjóðleikhússims og fer
Gunnar Eyjólfsson nú með h'lut-
verk Lofts í þriðja sinn en hann
lék hlutverkið hjá Leikfélagi
Akureyrar fyrir þremur árum
og svo hjá Leikfélaginu ánð
1948, eins og fyrr er sagt. Stein-
ÖLLUM má vera ljóst, hvaða
erfiðleikum íslenzk síldveiðiskip
hafa átt við að stríða á yfir-
standandi síldarvertíð. Er þá
fyrst til að taka áður óþekkt
fjarlæg mið, og þar af leiðand-i
vandkvæðum bundið að losna
við fenginn afla, vegna fjarlægð
ar frá síldarbræðslium. Þau tvö
síldarflutningarskip, sem annast
hafa flutning frá síldarmiðum tU
verksmiðjanna, hafa vissulega
bætt mikdð fyrir veiði, og víst
er, að minna verðmæti væri
komið að landi ef þau hefðu
ekki verið.
Þá má og þak'ka þeim, sem
áttu og höfðu framsýni og frum
kvæði að síldarfTutningum frá
fjarlægum síldarmiðum. Nú hafa
flutningaskipin gert meira en
Meinnð nð fnrn
úr londi
Aþenu, 12. sept., AP
GRlSKUM blaðamanni, Elias
Dimitracopoulos, sem Sameinuðu
þjóðirnar buðu til ritstjómarráð
Btefnunnar í Varsjá, er hefst í
Öag, var meínað að fara úr
landi á mánudag.
Dimitracopoulos er ritstjóri
dagblaðanna Ethnos og Daily
Post, sem koma út á ensku.
Hann hafði fengið leyfi stjórn-
ervalda til brottfararinnar og
mauðsynleg skjöl til hennar.
Gríska herstjórnin hefur enga á-
etæðu gefið fyrir ákvörðun sinni
«m að neita ritstjóranum um
brottfararleyfi.
unni leikur Kristbjörg Kjeld en
aðrir leikendur eru: Valur
Gíslason, ráðmaðurinn, Margrét
Guðmundsdóttir leikur Dísu, Er-
lingur Gíslason fer með hlut-
verk Ólafs og Árni Tryggvason
leikur blinda ölmusumanninn.
Þá eru og ýmis smærri hlutverk
í leiknum.
Hljómlistina, sem nú verður
í fyrsta skipti flutt með hlut-
verkinu, samdi Jón Leifs fyrir
50 árum. Tveir þættir hennar
voru fluttir í Dómkirkjunni árið
1926 af 40 meðlimum úr Ham-
borgarhljómsveitinni. Árið 1938
var mikill hluti hljómlistarinnar
að flytja síldina. Þau hafa veitt
margskonar þjónustu, með því
að færa skipunum ýmsar nauð-
synjar, svo sem olíu, vatn, mat
væli og fl.
En þessi þjónusta hefur að-
eins náð til örfárra skipa, fyrst
og fremst vegna takmarkaðs
rúms, sem flutningaskipin hafa
fyrir oliu og vatn umfram eig-
in þarfir, og svo lesta þau ekki
nama sem samsvarar úr ca. 8—
10% af síldarflotanum í hverri
ferð. Af því sem nú hefur ver-
ið sagt, sjá allir að nauðsyn
ber til að greiða fyrir öflun
nauðþurfta, svo að skipin þurfi
ekki að leita til hafna hundr-
uð mílna, er tæki um eða yfir
vi'ku þar ti.l þa-u kæmust á veiði
svæðið aftur.
Ég tel brýna nauðsyn á að
hafa birgðaskip á síldveiðisvæð-
inu, og umfram ai'lt verður þar
að vera læknir, einnig viðgerðar
maður á hin margbrotnu síld-
veiðitæki. Þá vil ég benda á að
við eigum skip, sem að áliti
margra væru mjög heppileg sem
birgðaskip, olíuskip, sem bund-
ið hefur verið við bryggju í
nokkra mánuði vegna vöntun-
ar á starfsgrundvelli. Þess má
geta að á sama tíma er sóað
erlendum gjaldeyri til olíufélag-
anna með leigu á erlendum skip
um til inntanlandsdreifingar á
olíu. En það er nú önnur saga.
Ég hef nú í fáum orðum lýst
ástandi, og leið til úrbóta um
þjónustu við síldveiðiskipin á
fjarlægum miðum, að svo miklu
leyti, sem ég hef haft aðstæðu
til að kynnast með eigin augum.
ólafur Stefánsson
skipstjóri.
fluttur á Norrænni tónlistarhá-
tíð í Kaupmannahöfn undir
stjórn tónskáldsins en danski
ieikarinn Sven Medling fór með
textann. Fyrir nokkrum árum
flutti Sinfóníuhljómsveit íslands
svo hljómlist Jóns Leifs við
Galdra Loft í Háskólabíói.
Stjórnandi þá var William Strick j
land en Gunnar Eyjólfsson flutti í
textann. Vakti sá flutningur i
mikla athygli.
Hljómlistin verður flutt af
segulbandi, nema á fyrstu sýn-;
ingunni, en þá annast 40 með- j
limir úr Sinfóníhljómsveit ís- '
lands flutninginr. undir stjórn
Páls P. Pálssonar.
Þjóðleikhúsið tekur nú upp þá i
nýbreytni að gefa leikJhúsgest-1
um kost á fastri áskrift að sýn- |
ingum í vetur, þannig að starfs- j
hópar eða félög, sem kaupa'
minnst fimmtíu aðgöngumiða að
sex sýningum, fá 20% afslátt.
Verður aðgangseyrir þannig 816
krónur fyrir hvern leikihúsgest
að sex sýningum og mun 50
manna hópur spara sér um
10.000 krónur, miðað við fullt
verð aðgöngumiða. Þeir, sem
þetta gera, geta valið um aðra
til sjöundu sýningu hvers leik-
rits.
ANNAÐ bindi bókarinnar
„íslenzkir samtíðarmenn“,
er komið á markaðiinn, gefið
út af bókaútgáfunni „Sam-
tíðarmenn“, sem þeir standa
fyrir Gunnar Einarsson í
Leiftri og Oliver Steinn bók-
sali í Hafnarfirði. Höfundar
eru þeir Jón Guðnason og
Pétur Haraldsson.
í eftirmála bókarinnar segir,
að útigefendur hafi árið 1962
ákveðið að hafjast handa um
þetta mál og skyldi ritið geyma
aaviskrár um 4000 ísiendinga,
karla og kvenna og skyldi það
eingöngu fjalla um menn, sem
voru á iífi, þagar undirbúningur
útgáfunniar stóð ytfir. f riitið
skyldu skráðir þeir, er gegna,
eða gegnt hafa meiriiháttar op-
inberum störfum í þágu ríkis,
höfuðborgar, bæjarfélaga og
sveitarfélaiga, ennfremur ÍB-t-
hafnamenn, forystumenn og
aðrir sérstakir trúnað'armenn
Gegnt fjölmörgum trúnaðarstörfuin í
Félagi framreiðslum., form. um hrið.
Setið þing alþjóðasamlaka barþjóna.
Sæmdur heiðurspeningum þjóðhöfð-
ingja íslands, Danmerkur og Svíþjóðar.
K. 21. marz 1953 Ragna Esther, f. 6. okt.
1931, Guðmundsdóttir fisksala frá IIól
i Hafnarfirði Guðmundssonar.
Siinon Simonarson, f. 24. sept. 1933
í Rvik. For.: Símon Sveinbjörnsson skip-
stjóri þar og s. k. h. Ingibjörg Sigurást
Hallsdóttir tannsmiður. Brautskr. Verzl-
unarsk. Islands 1952. Fulltrúi hjá Iðn-
aðarbanka Islands h.f. og hefur starfað
þar frá 1953. Form. starfsmannafélags
bankans frá 1961. 1 stjórn Bridgefélags
Rvíkur 1960-61. K. 4. júlí 1959 Edda, f.
22. okt. 1937, Finnbogadóttir verkam. í
Rvík Finnbogasonar.
Sindri Sigurjónsson, f. 20. des. 1920
í Kirkjubæ í Hróarstungu, N.-Múi. For.:
-^Sigurjón Jónsson préstur þar og k. h.
Anna Sveinsdóttir. Gagnfr. M.A.,1938
(hæ'tti námi í V. b.). Póstafgreiðslumað-
ur i Rvík 1946-60, póstfulítrúi frá 1960.
Hefur starfað að bindindismálum innan
IOGT frá 1958. K. 24. des. 1941 Sigríður,
f. 1. okt. 1921, —>Helgadóttir bókbindara
S Rvík Tryggvasonar (sjá Viðbæti).
Skafti Áskelsson, f. 20. júní 1908 í
Austari-Krókum, Hálshr., S.-Þing. For.:
Áskell Hannesson b. þar og víðar, sið-
ast í Svínárnesi á Látraströnd, og k. h.
Laufey Jóhannsdóttir. Stundaði útgerð
frá Grenivík ásamt ->Þorbirni bróður
sínum 1930-38. Fluttist til Akureyrar
1938. Framkvæmdastjóri Slippstöðvar-
innar h.f. á Akureyri frá upphafi 1952.
K. 1936 Guðfinna, f. 8. júlí 1910, Hall-
grimsdóttir b. á Glúmsstöðum, Fljóts-
dalshr., N.-Múl., Stefánssonar.
Skafti Benediktsson, f. 16. marz
1925 i Garði i Aðaldal, S.-Þing. For.:
Benedikt Baldvinsson b. þar og k. h.
Matthildur Halldórsdóttir. Búfr. Hólum
1946. Framhaldsdeild Hvanneyri, kandí-
datspróf i búfræði 1949. Ráðunautur
Búnaðarsambands S.-Þingeyinga 1. júlí
1949 og síðan. Búsettur í Garði, Aðaldal.
Oddviti Aðaldælahr. frá : 1962. Form.-
Sauðfjárræktarfél. Aðaldæla frá stofn-
un 1950. 1 stjórn Búnaðarfél. Aðaldæla
frá 1950. 1 stjórn Kaupfél. Þingeyinga
frá 1961. K. 17. april 1959 Elsa, f. 19.
nóv. 1933,. —>Magnúsdóttir framkvstj. !
Rvik J. Brynjólfssonar.
Skafti Stefánsson, f. 6. marz 1894 Í
Málmey á Skagafirði. For.: Stefán Pét-
urfison b. þar óg bátaformaður, siðar á
Nöf við Hofsós, og k. h. Dýrleif Einars-
semi, rLthofundar, lis-tamenn,
sem viðunkenningu hafa hlotið
og ýmsir fleiri, sem ek,ki er unnt
að g-era grein fyrir í stuttu
máli.
Byðublöð fengu flestir, sem
taka átti í ritið og voru beðnir
að svara. Margir bruigðu skjótt
við, en iaðrir dræmt. Starfsmenn
útgáfunnar hafa því orðið að
semja um það bil eina atf hverj-
um fjórum æviskrám í ritinu,
án þess svör aðila væru fyrir
hendi. Auk þe&s varð að sleppa
allmörigum, þar sem ekki var
unnt að atfla nægilegra upplýs-
inga um þá á þeim tíma, sem
til umráða var. Verða menn að
ihafa þetta í huga, ef þeir sakna
einftiverra, sem þeir telja að geta
hetfði átt í ritinu.
Fyrra bindið A—J telur 2342
menn, en hið síðara K—Ö telur
2344 menn svo alls eru æviskrár
4686 manna í þessum tveianur
dóltir. Útgerðarmaður og fiskkaupmað-*
ur á Siglufirði. Hefur rekið þar síldar-
söltun frá 1919 (söltunarstöðin Nöf)*
Ba>jarfulltrúi um skéið. Einn af stofn-
endum Kaupfélags Siglfirðinga. K. 6,
marz 1925 Helya Sigurlína, f. 16. okt.
1893, Jónsdóttir verkam. á Akureyrí
Jónssonar.
Sigbjörn Jörgen Skarpkéðinu Gísla-
son, f. 18. fkirkjubók: 19.] jan. 1895 á
Vagnsstöðum í Suðursveit, A.-Skaft*
For.: Gísli Sigurðsson b. þar og k. h.
Halldóra Skarphéðinsdóttir. Nam ung-
ur söðla- og hnakkasmíði, bátasmíðar
og gull- og silfursmíði. Smiður og vél-
fræðingur á Vagnsstöðum. Hefur smíð-
að um 30 báta. Hefur sett upp rafstöðv-
ar víða á sveitabæjum, vatnsleiðslur og
miðstöðvar. Lagði á Vagnsstöðum fyrstu
vatnsleiðsluna þar í sveit 1918, fyrstu
miðstöðina 1930, setti þar uppl947 fyrsta
súgþurrkitparheyblásarann í sýslunnl
með hiótor, fyrstu rafknúnu vatnsdæl-
una 1930 o.s.frv. Rafstöðvarstjóri á Höfn
i Hornafirði 2% vetur (1922-24). Ráðu-
nautur Búnaðarsambands Austurlands
1926-29 í rafveitu- og vatnsleiðslumál-
um sveitanna. Starfaði að sams konar
leiðbeiningum hjá Búnaðársambandl
Suðurlands 1925 og 1927. Fylgdarmaður
innlendra og erlendra manna á jökla.*
Skarphcðinn Guðmundsson, f. 7«
apríl 1930 á Siglufirði. For.: Guðmund-
ur Skarphéðinsson skólastjóri þar og
k. h. Ebba Guðrún Brynhildur Flóvents-
dóttir. Gagnfr. Siglufirði 1947: Braut-
skr. Samvinnusk. 1950. Verzlunarmaður
hjá Kaupfélagi Siglfirðinga, Siglufirðl,
1951-56, gjaldkeri á skrifstofu félagsins
1956-61, kaupfélagsstjórl frá 1. sept.
1961.1 stjórn Verzlunarmannafél. Siglu-
f jarðar 1953-61.1 stjórn Skíðafél. Siglu-
fjarðar Skíðaborg 1951 og síðan, Iþrótta-
bandalags Siglufjarðar fr& 1955. Siglu-
f jarðarmeistari i skíðastökki um árabiL
Islandsmeistari í skíðastökk! M53, 1958»
1960, 1962, i norrænnl tvíkeppni 1954.
Tók þátt í skiðastökki á Ólympíuleik-
unum i Squaw Valley 1 Kaliforniu 1960.
K. 6. maí 1951 Esther Anna, f. 13. ág.
1930, Jóhannsdóttir Byström vélstjóra
i Rvik Jónssonar.
Skarphéðinu Jóhannssoxft, f. 7. aprll
1914 í Rvik. For.: Jóhann Ögmundur
Oddsson kaupmaður þar og k. h. Sig-
riður Halldórsdóttir. • Próf frá Listiðn-
aðarskólanum í Khöfn 1937. Próf í húsa-
gerðarllst frá Listahask. i Khöfn 1949.
Ársnómsdvöl á Italíu 1951-52. Arkitekt
i Rvík. Rekur þar eigin téiknistofu*
Á sínum tíma var áskriifend-
um safnað að ritinu og betfiir
þeim nú verið senit það í póst-
kröfu, eða þær eru á leiðinni.
Hinsvegar eru afigreiðslur bók-
anna hjá Leiftri og Oliver Steini
í Höfðatúni 12 í Hafnarfirðd.
HJöfundax ritsins sögðust hatfia
leitazt við að leita uppi sérdega
þá menn, sem ekki eru sikróðir
í öðrum tölum, tfd. embættis-
mann.a, lækna, lögtfræðintga,
kennara o. fl., til þæs það þannr
ig mætti verða tiil enn meiri
fróðiLeilks fyrir þá menn, sem
þau töl kunna að eiga.
í>á eriu æviskrár 223 manna
frá A—J og er það viðbætir við
fyrra bindið.
Forsvarsmenn þessa merka
ritv-erks kváðu það að sjálfsögðu
myndi úreltast mjög bróðlegia
og mætti &egja að það tæki
breytin-gum með hverjum degi.
Því væri ekki nema eðlilegt að
rit á borð við þetta væri sem
tíða-st gefið út.
Vantar birgðaskip
fyrir síldveiðiflotann
Gunnar Eyjólfsson og Kristbiörg Kjeld fara með aðalhlut-
verkin í Galdra Loftssýningu Þjóðleikhússins.
244
Opna úr hinni nýju bók
Annað bindi K-0 „íslenzkra
samtíðarmanna" komið út
fyrirtækja í ýmsum starfsgrein- bókum.
uim, forvíigismenn í félagsmál-
um og 'ánniarri menningarstanf-
j
(