Morgunblaðið - 06.03.1971, Blaðsíða 10

10 MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR ®. MARZ 1971
Hvað segja þau um
kennar aháskólaf rumvarpið ?
HJÁ Alþingi liggur nú í
nefnd frumvarp til laga um
Kennaraháskóla íslands. —
Frumvarp þetta felur í sér
miklar breytingar á kenn-
aramenntuninni og þótti
Morgunblaðinu forvitnilegt
að ganga á fund nokkurra
Kennaraskólanema og kenn-
ara og fá fram skoðanir
þeirra á frumvarpinu. Spum-
ing Morgunblaðsins er: Hver
er afstaða þín til framkomins
frumvarps um Kennarahá-
skóla íslands?
VIÐURKENNDAR JAFN
MIKLAR KRÖFUR TIL
ALLRA KENNARA
Guðmundur Guðmundsson,
nemandi í 2.-A Kennaraskólans
og formaður Samtaka íslenzkra
kennaranema, sagði afstöðu sína
til frumvarpsins þessa:
„Ég er í meginatriðum ánægð
ur með frumvarpið.
Guðmundur Guðmundsson
Höfuðkostur þess er, að minu
áliti, sá, að verði það að lögum,
er kennaramenntunin sett á há-
skólastig og það viðurkennt að
gera þurfi jafn miklar kröfur til
menntunar kennara sem kenna
á lægstu skólastigunum og
menntunar þeirra, sem á hærri
skólastigum kenna.
1 frumvarpinu er gert ráð fyr
ir stóraukinni æfingakennslu
frá því sem nú er, en í því efni
mun þörfin á auknu námi kenn
aranema hvað mest.
Einnig er gert ráð fyrir því
að kennaraefni njóti, að loknu
kennaranámi, tveggja ára leið-
sagnar og þjálfunar í starfi. Til
náms þessa skal varið, sem svar
ar 2—4 vikum á ári, og falli sá
tími inn í kennarastarf hans.
Þetta finnst mér vera til bóta,
en spurning er hvort eitt ár
nægir ekki.
Ég vil lýsa ánægju minni yfir
því, hvað réttur nemenda er við
urkenndur í frumvarpinu og við
samningu þess. En frá júlí sl.
sat fulltrúi frá Samtökum ís-
lenzkra kennaranema í nefnd
þeirri sem samdi frumvarpið.
Frumvarpið gerir ráð fyrir
því að inntökuskilyrði í Kenn
araháskóla íslands verði:
1. stúdentspróf,
2. annað nám, ef skólastjórn
telur það jafngilt og mælir
með því, en Menntamála-
ráðuneytið fellst á það.
Varðandi inntökuskilyrði tel
ég að skólinn eigi að gera á-
kveðnar kröfur um almenna
þekkingu þeirra sem hefja nám
við skólann. Uppfylli umsækj-
andi þær kröfur eigi hann
rétt á því að fá að hefja nám
við Skólann án tillits til þess
hvar eða hvernig hann aflaði
sér þessarar þekkingar.
Stúdentspróf á ekki að vera
neitt heilagt vé í þessu efni.
Galla á frumvarpinu tel ég
vera, hvað ákvæði um verka-
skiptingu og samstarf Kennara
skóla íslands og Háskóla íslands
eru óljós. I>ar þarf að bæta um
eða setja um það skýr ákvæði
í reglugerð.
Eðlilegt er að við, sem verð
um síðustu kennarar sem út-
skrifumst samkvæmt núgildandi
lögum, veltum fyrir okkur á-
kvæði sem fjallar um viðbótar
menntun kennara (1. gr. 5 tl.).
Ég tel einnig að það ákvæði
þurfi að vera skýrara.
Þó að frumvarp þetta verði að
lögum, verður það mikið trndir
samningu reglugerðar komið
hvernig þau lög reynast í fram
kvæmd. Einnig veldur miklu
hver á heldur hverju sinni. Á
ég þar m.a. við stjórnir beggja
skólanna og yfirstjóm fræðslu-
mála.
Ég vil að lokum leggja áherzlu
á að afgreiðslu frumvarpsins
þarf að hraða. Þeim nemendum
sem sl. haust hófu nám í 1.
bekk kennaraskólans er ætlað
að stunda nám samkvæmt lög-
um um Kennaraskóla íslands.
Afgreiðsla frumvarpsins er þeg
ar orðin ári á eftir áætlun og
því er nauðsynlegt að frumvarp
ið fái afgreiðslu á þessu þingi“.
VANDAMÁL OKKAR, SEM
ERUM AÐ LJÚKA NÁMI
Unnur Hjaltadóttir, nemandi
í 3.-H Kennaraskólans, svaraði
á þessa leið:
„Kennaramenntunin eins og
hún er í dag, er alls ekki full-
nægjandi. Nemendur hafa lítil
sem engin tækifæri til að sér
mennta sig á því sviði, sem
þeir hafa hvað mestan áhuga á,
og myndu verða hæfastir til að
kenna. Einnig er æfingakennslu
mjög ábótavant.
Þess vegna fagna ég frumvarp
inu um Kennaraháskóla íslands,
sem mun ráða bót á þessu
hvoru tveggja og bæta þannig
kennaramenntunina. Þaðan
munu koma betur menntaðir
kennarar og ekki er vanþörf á
Unnur Hjaltadóttir
að breyta því almenna viðhorfi,
að hver sem er geti stundað
barnakennslu — einmitt á þeim
árum, sem börnin eru móttæki
legust og taka afstöðu sína þá
til frekara náms.
Hins vegar verður þetta frum
varp vandamál okkar, sem er-
um nú að ljúka námi. Bæði
hvað snertir atvinnumöguleika
og launamál.
Ekki liggur Ijóst fyrir, hver
aðstaða okkar til frekara náms
er. Fyndist mér það ekki nema
sanngjarnt, að við fengjum að-
gang að Kennaraháskólanum, til
að veita okkur möguleika á að
standa jafnfætis hinum“.
Helga Gunnarsdóttir, barna-
kennari, sagði:
„Eftir að hafa lesið yfir frum
varpið um Kennaraháskóla ís-
lands, í nokkrum fljótheitum
þó, treysti ég mér ekki til að
leggja neinn fullnaðardóm á
það að svo stöddu, en ég hlýt
að fagna því.
Það er mín skoðun, að mjög
verði að vanda alla menntun
kennara, ekki síður barnakenn
Helga Gunnarsdóttir
ara, en kennara æðri mennta-
stofnana. Það að færa kennara
námið á háskólastig, þykir mér
benda til þess, að skilningur á
starfi og ábyrgð barnakennarans
sé loksins að aukast. í rauninni
er það furðulegt, hve lengi hef
ur dregizt að endurskoða mennt
un barnakennara og færa hana
til samræmis við þær kröfur,
sem nútíma þjóðfélag hlýtur að
gera til slíkra kennara.
Hér veldur án vafa miklu það
tómlæti, sem einkennt hefur af
stöðu svo margra til þess stayfs
er fram fer innan veggja barna
skólanna. Að segja krökkum til,
kenna þeim að stauta og draga
til stafs hefur ekki talizt merki
legt starf, og því á færi hvers
og eins að annast það. Málið er
bara ekki svo einfalt. Barna-
kennsla er miklu flóknara og
viðkvæmara starf en svo að
hægt sé að fela það hvaða mann
eskju sem er. En nú fer von-
andi að rofa til, og augu manna
að opnast fyrir þeirri staðreynd
að í barnaskólum er lagður sá
grundvöllur, sem framtíð barn-
anna byggist á að miklu leyti.
Ennfremur, að öll afstaða þeirra
til frekari menntunar hlýtur að
einkennast af þeim áhrifum,
sem þau verða fyrir á skyldu
námsstigi. Það er þvií beinlínis
þjóðfélagsleg nauðsyn, að vand
að sé sem bezt til menntunar
barnakennara.
Við búum í litlu þjóðfélagi,
þar sem allt fjármagn þarf að
nýtast sem bezt, og þá mætti
spyrja hvort ekki sé of mikið
bruðl að hafa tvo háskóla í
svo lítilli borg, sem Reykjavík
er. Hefði ekki verið hentugra að
hafa menntun kennara sem eina
deild innan Háskóla íslands, og
losna þar með við eitthvað af
þeirri yfirbyggingu, sem óhjá-
kvæmilega hlýtur að fylgja
stofnun nýs háskóla. Það er líka
ljóst af frumvarpinu, að skólun
um er ætlað að eiga mikið sam-
starf sín í milli í ýmsum nefnd
um og við starfrækslu sameig-
inlegra stofnana. Maður hefur
því ósjálfrátt á tilfinningunni,
að hér sé verið að gera hlutina
flóknari en nauðsynlegt er.
Atriði, sem mér þykir nokkuð
óljóst, er hver munurinn verði
í framtíðinni á BA prófi frá
Háskóla íslands og prófi nem
anda úr Kennaraháskóla fslands
með sérgrein í kennslu eldri
deilda grunnskóla, þ.e. sem svar
ar til gagnfræðadeilda nú. Á
því stigi eiga einmitt BA menn
að kenna í framtíðinni.
Svo langar mig að lokum að
benda á þá staðreynd, að nám
fóstru er ekki síður mikilvægt
en nám kennara, og þætti mér
mjög eðlilegt, að það félli inn
í kennaranám með tilheyrandi
sérhæfingu. Þá þykir mér og
tími til kominn, að komið verði
á fót kennslu fyrir tómstunda-
kennara, eða tómstundaleiðbein
anda (fritidspædagog). Það nám
ætti líka að eiga heima innan
ramma hins væntanlega kenn
araháskóla".
HVER VERÐUR STAÐA
OKKAR?
Sveinn Guðjónsson, nemandi í
3. bekk B Kennaraskólans, hafði
þetta um frumvarpið að segja:
„Það er augljóst, að með
þessu hefur verið stigið stórt
skref í rétta átt í menntamálum
þjóðarinnar og má raunar segja
að með því hafi verið brotið
blað í skólasögu fslendinga. Þó
tel ég mest um vert, að með
frumvarpinu kemur fram auk-
inn skilningur á starfi kennara
og stöðu hans í þjóðfélaginu og
kennarastéttinni hlotnast sú við
urkenning, sem henni ber, enda
vissulega tími til kominn.
Hins vegar hlýtur sú spurning
að vakna meðal okkar, sem nú
stundum nám við skólann, hver
staða okkar verði í framtíðinni.
Það hlýtur að vera hverjum
Sveinn Guðjónsson
manni ljóst, að frumvarpið er
til komið vegna þess, að Kenn-
araskólinn í núverandi mynd
stenzt ekki kröfur tímans, hvað
kennaramenntun snertir. Hina
vegar veitir hann ágætis undir
stöðumenntun fyrir háskólanám
svo sem fram hefur komið í yf
irlýsingum frá Stúdentaráði. En
möguleikar okkar til viðbótar-
náms á grundvelli þeirrar sér-
menntunar, sem við hljótum eft
ir 4ra ára nám við skólann, eru
engir. Eina leiðin virðist því
vera að taka stúdentspróf og síð
an BA í Háskólanum, sem ég
hygg að verði leið okkar margra
úr því sem komið er.
En mér er spurn: Getum við
ekki gert kröfu á viðbótarnámi
í beinu framhaldi af þeirri sér-
menntun, sem við höfum aflað
okkur eftir 4ra ára nám, þegar
í ljós er komið, að Kennaraskól
inn sem slíkur hefur brugðizt
skyldum sínum? Vegna ákafans
við að koma kennaramenntun-
inni í viðunandi horf gleymist
nefnilega að hugsa fyrir þeim,
sem urðu fyrri mistaJcum
fræðsluyfirvalda að bráð.
Við getum tæplega sætt okk
ur við slíka afgreiðslu mála.
Eitthvað verður að gera til að
brúa bilið milli okkar og vænt
anlegra kennarastúdenta. Ekki
einungis vegna aðstöðu- og launa
mismunar, heldur einnig vegna
þeirra, sem við komum til með
að kenna í framtíðinni. Að vísu
er lítillega minnzt á endur-
menntun og viðbótarmenntun
kennara í 1. gr. 5. lið, en þau
ákvæði eru of óljós til að geta
talizt fullnægjandi".
SVO FRAMARLEGA SEM . . .
Anna Ólafsdóttir, nemandi í
2. bekk F Kennaraskólans, svax
aði á þessa leið:
„f meginatriðum er ég ánægð
með frumvarpið, svo framarlega
sem kennurum útskrifuðum úr
K.í. eftir 1963 verði opnuð leið
til aukinnar menntunar til að
standast þær kröfur, sem gerð
ar verða til kennara í framtíð-
inni“.
Eygló Eyjólfsdóttir, BA hafði
þetta að segja:
„Frumvarpið gerir ráð fyrir
mikilli breytingu á menntun
barnakennara og er það ólítið
stökk, sem þarna á að t^fa í
einu.
Ég fagna hverri þeirri endur
bót, sem stuðlar að því að gera
menn hæfari til starfs síns og
ekki sízt þar sem um er að
ræða jafn vandasamt starf og
barnakennsla er.
En það eru fleiri kennarar en
bamakennarar. Af einhverjum
ástæðum gleymdist heimspeki-
Eygló Eyjólfsdóttir
deild H.f. hinum umbótasinnuðu
kennaraháskólamönnum og
breytingarnar ná ekki til ungl
ingaskólakennaramenntunar.
Ég er þeirrar skoðunar, að