Morgunblaðið - 30.09.1973, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLARIÐ — SUN'NUDAGUR 30. SEPTEMBER 1973
Minning:
Jóhann J. Ragnarsson hrl
Fæddur 21. febrúar 1934
Dáinn 23. sept. 1973
ÞEGAR mér bárust þær fregnir,
að viirnur minn Jóhanin Ragnars-
son væri all'ur, fannst mér sem
ég hefði m'sst helft af sjálfum
mér. Svo kær var hanm mér,
aem gamail skólabróðir og fágæt
nr drengur. Hér hafa þó aSrir
misst. mikhj meira, ei'ginmann,
íöður, son og bróður. 1 þann
rmwmd, sem haustið andaði á hinn
skammæra íslenzka sumargróð-
ur, brast sá reyr, sem svo iengi
hafði barizt við að halda velli.
Jóhann Jón Ragnarsson eins
og hann hét fulliu nafni var fædd
ur á Flateyri við önundarfjörð,
21. febrúar 1934, elztur fjögurra
sona hjónanna Margrétar Jóns
dótitur og Ragnars Jakobssonar.
Eftirlifamdi synir þeira hjóna
eru nú allir uppkomnir og búsett
ir i Reykjavik. Hafa þeir allir
reynzt hinir nýtustu menn.
Að Jóhanni stóð kjarnmikið
fólk á báðar hliðar, vesitfirzkir
sjómenn og bændur langt i ættir
fram, fólk, sem hert var í eldi
harðrar lífsbaráttu og sem í
krafti síns megins hafði á sér
yfiirbragð höfðingja. Ragnar Jak
obsson, faðir Jóhanns, var lengi
dugmikill útgerðarmaður á Flat
eyri, enda sjálfsbjargarviðleitnin
honum í blóð borin, eins og flest
um íslendinigum. 1 vestfirzku
sjávarþorpi, þar sem Mf hvers og
eims er komið undir gæftum
sjávar og dugnaði manna til sókn
ar á miðin, var Jóhann uppaMnn.
Áhrif þessa í senn frjálsa en
harðsækna lífs, rnótuðu viðhorf
hans alla tíö. Flateyri og önund
arf jörður og raunar Vestfirðir all
ir, voru honum ævilangt ástfólgn
ir. Þanigað lieitaði hann síns upp
runa, þar minntist hann sins
góða bernskuheimilis og þaðan
hafði hann sína kjölfestu. Lemgi
iframan af var það ásetninigur
Jóhanns að bólfestast í átthögun
um, en atvikin höguöu því á ann
an veg.
Jóhann Ragnarsson stundaði
nám við héraðsskólann í Reyk-
holti í tvo vetur og síðan í Verzl
unarskóla Islands. Hann útskrif
aðist frá verzlunardeild skóians
1953 og stúdentsprófi lauk hann
frá sama skóla vorið 1955. Þá
um haustið innritaðist hann í
lagadeild háskólans og lauk það
an embættisprófi vorið 1960. Að
námi loknu hóf hann störf hjá
lögmönnunum Eyjólfi Kon. Jóns
syni og Jóni Magnússyni. Þann
1. nóvember 1962 opnaði Jóhann
svo sína eigin málflutninigsskrif
stofu í Reykjavík og starfaði við
hana til dauðadags. Jóhann öðl
aðist réttindi héraðsdómslög-
manns 14. júnií 1961 og hæstarétt
artögmaður varð hann 31. janú
ar 1968.
Enda þótt starfsævi Jóhanns
Ragnarssonar væri ekki orðin
löng, hafði hann þegar getið sér
orð, sem mikilsvirtur lögfræðing
ur. Hann var í senn skarpur og
nákvæmur, gaumgæfði niáið þau
mál, sem hann tók að sér og
lagði sig fram um vandvirkni 1
meðfierð þeírra. Skapgerð hans
var rík og í eðli stou var hann
mikill baráttumaður. Þessir eigin
leikar komu ljóst fram í lög-
mannsstörfum hans, þar sem
hann var í senn ósérhlífinn og
fylginn sér. Sparaði hann enga
fyriirhöfn, þegar um var að ræða
að vinna málstað skjóistæðinga
sinna gagn, enda var vinn'udag-
urinn oft ærið langur. Lengst af
gekk Jóharm þó ekki heill til
skógar og hafði þvi fremur á
stæðu til að hlífa sér við um-
íamgsmikium málum. Sllkt var
honum þó fjarri skapi. Til þess
var starfisviliinn og kappið of
mikið. Starfið veitti honum Mka
mdkla ánægju, og eftir því
meiri, að ég hygg, sem málin
voru erfiðari og flóknari. 1 aug-
um Jóhanos var mál'flutningur
Og málafylgja eins konar íþrótt,
þar sem allt veltur á leikslokum.
Þar var hann djarfur til sóknar
og fastur fyrir til vamar. Þvi
mun nú við fráfall hans viða
skarð fyrir skildi hjá hinum
mörgu skjólstæðinigum hans.
Jóhann Ragnarsson starfaði
mikið að félags- og stjómmáium,
sérstaklega á sínum skólaárum.
Hann var formaður Nemendaifé-
lags Verzlunarskólans og áttí
sæti í skólanefnd hans í nokkur
ár. Formaður Orators, félags laga
nema við háskólann, var hanm
1958—’59. Á háskólaárunum starf
aði hann einniig mikið að mál-
efnum Vöku, félags lýðræðis-
sinnaðra stúdenta og sat þar í
stjóm. Hann átti sæti í stjóm
Heimdallar, félags ungra sjálf
stæðismanna í Reykjavík 1957—
’58, og sat í stjóm og var vara-
formiaður Sambands ungra sjálf
stæðismanna á árunum 1959—
’64. Formaður Stúdentafélags
Reykjavíkur var Jóhann 1971—
’72. Enda þótt hér sé aðeins um
stutta upptalningu að ræða, má
þó glögigt af hernni sjá, að alis
staðar, þar sem Jóhann gaf kost
á sér til starfa, var hann vaiinn
til forystu. Persónuleiki og skap
gerð hans gáfu Mka fullt tilefná
til þess. Hvar sem hann lét að
sér kveða, hóf hann sig upp yfir
meðalmennskuna, var skoðana-
fastur og skorinorður og þoldi
lítt alla hálfvelgju. Hann var þvi
vel til forystu fallinn. Alvarleg
vei’kindi Jóhanns, um þær mund
ir, er hann var að ljúka námi
við háskólann, urðu til þess, að
hanm dró sig að verulegu leyti
út úr þeim margvíslegu félags-
störfum, sem þá höfðlu á hann
hlaðizt. Þessi ákvörðun var Jó-
hanmi áreiðanlega ekki sársauka-
laus og þaöam af síður þeim, sem
mest höfðu með homum starfað,
emda hygg ég, að Sjálístæðis-
fUokkurimm hafi þar með orðið að
sjá á eftir kröftum eins hins
mannvænlegasta í röðum unigra
sjálifstæðismianna á þeim tíma.
En hér var ekkert val. Langvar-
andi stríð við veikindd var hafið.
Áhuginn fyriir stjómmálum varð
að víkja. í staðiinm kaus Jóhamm
að gefa sig aliam og óskiptan að
simni vinniu, svo sem þrek og
kraftar frekast Leyfðu. Undir
ndðri brann samt ávaltt glóð hins
ákafa baráttumanms, sem fimmur
hjá sér hremnandi hvöt tii þess
aö leiða hugsjómir sínar tíl sig
urs. En emginn má sköpum renna
og þvi vair það lengstum hlut-
skipti hans, að vera þar áhorf-
amdi, þar sem honum hefði hæft
forysta.
Kynmi okkar Jóhamms Ragnars
somar hófust haustið 1950, er við
báðir byrjuðum mám í 2. bekk
Verzlumarskólams. Þá kom mikill
f jöldi nýrra memenda, aðallega ut
an af landi, til þess að hefja nám
í þessum sama bekk. Varð það
tiú þess að stofinaður var sérstak
ur bekkur fyrir okkur, þetta að-
komiu fól’k. FLest vorum við að
hleypa heimdragamum i fyrsta
sinn, að minnsta kosti á vit höf
uðborgarinnar. Góð kynmd tók-
usit fljótlega með bekkjarsystkin
um. Þegar á fyrsta skóladegi,
drógumist við Jóhann Ragmarsson
eins og ósjáilfrátt hvor að öðrum
hann kominn vestan af fjörðum,
ég ofan af Akranesi. Þar rmeð var
vísir að þeirri vináttu lagðuir,
sem átti eftir að reynast sterk
og Lamgvinn. Við urðum sessu-
nautar og fylgrdumst síðan að
alla okkar skóla/tíð i Verzlunar-
skólamum og síðan í lagiadeild-
iinnd. Eftlr að út í lifið kom og
við höfðum staðfest ráð okkar,
hélzt sambandið og vináttan söm
og jöfn. Fjölskyldur okkar áttu
sinar glieðistundir saman, við
ferðuðumst saman, og sjálfir bár
um við saman bækur okkar og
Leituðum ráða hvors annars í
störfum okkar og vorum hvor
öðrum til trausts og halds. Og nú
er þessi vimur minn horfinn af
sjómarsvLðdnu, miitt í blóma lífs-
irns, lamgt um aldur fram. Sá
missir er staerri en svo, að tár-
um taki. Ég mun ávallt telja það
eima mína mestu gæfu í lífinu,
að hafa eignazt svo ágætan vin.
Jóhann Ragnarsson var vel
meðalmaður á hæð, gnannvax-
inn og skarpleitur. Hamn var ein
beittur í framkormu og skjótur í
svörum. Skapgerð hans var stór
brotiwn og lá eigi ölilum opin.
Hann var stór í sniðum og áræð
inn og kunni ii’la allri smámuna-
semi. Persómuleiki hans var slik
ur, að þeir mumu hann muna, sem
honum kynmtuist.
Jóhann Ragnarsson, kvæntist
þann 13. april 1957 eCtiriifaindi
eiginkonu sinni, Sigriði ÓLafsdótt
ur Einarssonar, fyrrverandi hér-
aðslæknis í Hafnarfirði og konu
hans Siguriauigar Einarsdóttur.
Bjugigu þau lemgst af i nábýli
við temgdaforeldra Jóhanns, fyrst
i Reykjavík, en síðan
i Hatfmarfirðd. Fyrir rúmum
tveimur árum festi Jóhamn kaup
á nýju einbýlishúsi að Bjarma-
landi 21 í Reykjavík og fluttist
þá fjöiskyldan þamgað. Voru þau
hjómin þvi til þess að gera svo til
nýbúin að koma sér upp nýju
og glæsilegu hemi'li, þegar Jó-
hann féll frá.
VafaLaust var það stærsta
gaefuspor Jóhamns í líí'imu, þegar
hann gekk að elga sína ágætu
eigimkomu, Sigríði Ólafsdóttur.
Þau hjón voru einstaklega sam
hent og heimili þeirra geislaði af
imnr; hiýju. Þau voru hötfðimgj
ar heim að sækja. Sigriður var
Jóhanni stoð og stytta í lífinu.
I mörg ár vamn hún á málflutm
inigsskrifstofu hans og aðstoðaði
hann margvíslega í störfum
hans. í veikindum hans vair hún
hams vemdaretmgill og hjúkraði
homum þráfaidlega af eimstakri
natm';. Voru veikindin honum
áreiðamiega oft léttbærari en ella
sökum þeirrar umhyggjusemd,
sem hún sýmdi honium. Jóhann
mat líka eiginkomu sína að verð
leikum, elskaði hama og virti,
enda var mikið jafnræði með
þeim hjónum. Þá voru samskipti
Jóhanns við tenigdaforeldrana
bæði m'kil og náin og var hon-
um mjög hlýtt til þei-rra beggja.
Þeim Jóhamni og Slgríði varð
tvegigja barna auðið. Eru böin
þeirra Ólafur Binar, sem nú er
16 ára og við imemmtaskólanám,
og dótt'rin SigurLaug Kristín,
sem kom sem sólargeisld inn í Mf
þeírra fyrir þremiur árum. Jó-
hann var mikill heimiliisíaðir og
lét sér mjög amnt um fjölskyldu
sína. Því er nú missirinn mikill
og söknuðurinn sár, þegar heirn-
ilisfaðiirinn er nú svo sikyndilega
horfinm á braut.
Ég og eiginkona mín votturn
eig nkonu, bömum og öðrum ást
vinum Jóhanns Ragnarssonar
okkar dýpstu samúð, og biðjum
Guð að styrkja þau í þeirra
miklu sorg. Megi minnimgin um
góðan dreng verða þeim huggun
harmi gegn.'
Árni Grétar Finnsson.
Þótt við ölil vítum, að stoammt
er milli l'ífis og da-uða og að kall-
ið getur komið hvenær sem er,
keimur okku-r það alltaf jafnmdk-
ið á óvart, þegar vimur eða
venzlamaður deyr. Það á ekki
síat við, þegar um umgan mann
er að ræða, sem fellur frá í
blóma Lífsims með fullar hendiur
verkeCnia til úrlausmar.
Jóhamm Jór. Ragnarsson hæsta
réttarlögmaður andaðist í Land-
spítlanum síðla dags sunmudag-
inn 23. september sl. Hann var
fæddiur á Flateyri í Önundarfirði
þ. 21. febrúar 1934 og var þvi
aðeirns 39 ára, er hann lézt. Harnn
var sonur hjónanna Ragnars
Jakob.ssonar, fiwnkvæmda-
stjóra, sem á símum tíma rak
umsvifamiikinn atvinniurekstur á
Flateyri, og kornu hams Margrét-
ar Jómsdóttur, en þau hjón eiga
bæði ættir að rekja á Vestfjörð-
um. Jóhann var eimn af fjórum
bræðruim, sem alMr hafa reynzt
diugnaðarmenn, en þeir eru Ámd,
kaupmaðui' í Hljóðfærahúsi
Reykiavíkur, Kristján, formaður
Lamdssamibamds ísl. útvegs-
manma, og Kristímn, húsasmíða-
mieista-ri.
Á skóiaárum sínum fluttist
Jðhann tí'l Reykjavíkur og sett-
ist í Verzlunarsikóla lslands, en
þaðan tók hann stúdentspróf ár-
ið 1955. Hanr. tók emibættispróf
í lögfræði við Háskóla Isliands
árið 1960.
Mér er minmi-sstæð ein 'kvöld-
stund veturinn, sem ég sat í
þriðj-a bekk Menntaskólans í
Reykjavík. Ég hafði þá nýlega
gerzt félagi í HeimdiaM, félagi
imgra sjálfstæðismanma í
Reykjavík, og sótti nú aðaLfund
félagsins í fyrsta sinn. Fundur-
inn var hal-dinn fyrir troðfullu
húsi í Sjáltfstæðisihúsinu við
Austurvöll og vafalau-st átti það
þátt í hinni mdklu fundarséfcn,
a-ð einhverja-r værimgar voru
rmað mönnum og ekfci allir s§m-
mála um, hverjir ættu að setj-
ast í stjóm. Al-lmifclar umræður
urðu á fundinum uim félagsmiál-
in og sýnd-ist sitit hverjum. Þeg-
ar naktouð var liðið á umræð-
umiar, stóð upp ungur maður og
hélt eld-snarpa ræð-u, blaðalaust.
Ég var þá irneð yngstu mönmum
á fiundimuim og sá ég efcfci betur
en að ræðumaðurinn væri á svi-p-
uðum a-ldri og ég. Umdraðist ég
snerpu haru, í ræðustól og fljúg-
andd mælsiku. Eftór fundinn
spurðist ég fyrir um þenna-n
mann og v-ar tjáð, að hann héti
Jóhann Ragnarsson og væri einn
aif aðal ræðuskörungum í Verzl-
unarskóla íslands. Emgum duld-
ist, að þarna var á ferð mifcilil
áhiuga- og áltafamaður, sem ekki
léti sinn hlut eftir liggja,
Funduim okfcar Jóhanns átti eft
ir að bera oftar saman. Sam-
vinna okkar í félagsmálium varð
náin, bæði í stjómmálafélögum
svo og í Hásikólanum, en við
vorum samtímis í lagadeild. —
Samvinna okkar þróaðist i vin-
áttiu. Á þeitm árum duldist eng-
urn, að hugur Jóhanns stefndi tíl
þátttöku í stjómmá'ium. Örlögin
réðu því hins vegar, að hann lét
af virfcri þátttöku, þótt áhug-
inn væri ávaLLt urndir niðri og
hugsjónaeldurin.n miiHdli. Stuttu
eftír -að Jóhann settist í Háskól-
ann veiiktist hann alvarliega og
tók þá sjúkd-óm, sem vaíaLítið
var mieg-inorsöik -firáfailíls hans nú.
Eftir það varð Jóhamn ávallt
að gæta sin, og þótt hann væri
oft við góða h-eilisu og virtist
hatfa fiulla Miltiamskrafta, blund-
aði áva-ll-t með homum sá sjúk-
dómur, sem blossað gat -upp fyrr
er. varði. Hann lét þó aidrei deig
an síga, en héít fullum baráttu-
vilja fram tíl þess síðasta. Vinir
hans, sem vi-ssu, að hann gekfc
ekki heiM til skógar, undruðust
oft þá hörkiu og kraft, sem með
honium bjó.
Þótt Jðhann hyrfi að mestu
frá þáitttöiku í stjómm'álum eftir
fyrsta veMdndaáflaffið, þá hatfðd
hann ávallt áihiuga á fé'agsimál-
uim og tók að sér trúniaðarstörf
á þeim vettvangi. Hann var for-
maður Oraitors, féla-gs lagamema,
1958—1959 og fonmaður Stúd-
entaféiiags Reykjaivífcur 1971—
1972.
Eftir að Jóhann lauk iiaga-
prótfi hóf hann störtf hjá lög-
mönnunum Eyjólfi K. Jónssyni
og Jóni Magnússyná. Það átti
hins vegar ekki við skap Jó-
hianns að vera starfismaður ann-
arra og stofnaðl hain-n því eigin
lögmann-sstofu þ. 1. nóvember
1962 og rak hana tíl dauðadags.
Voru lögmannsstörf Jóhamns orð
in æðd uimisvifam-ikdil.
1 einlkalífi var Jöhann gæfu-
maður. Hann kvæntist árið 1957
Sigríðd Ólafsdótt-ur, en hún er
dóttir Ólafs Einarssonar, fyrrum
héraðsiæknis í Hafnarfirði. Þau
bjuiggu sér fagurt heirnLM, fyrst
í Haifinartfirði, en nú síðustu ár
að BjamnaLanidi 21 í Reykjaivífc.
Páa hef ég vitað taLa um konu
sína aí jafnmik-ilLi ástúð og virð-
in-gu og Jóhann gerði, enda voru
>au samihent í hverri raun. —
Þau ei-gniuðuist tvö böm, Ólaí
Einiar, f. 31. júlí 1957, sem nú
stumdar nám í 1. bekk Mennta-
Skólans við Tjömdna, og Sigur-
Laiuigu Kri.sit'ínu, f. 25. maí 1970.
Litla dóttirin er því aðeitns
iriggja ára og fékik ekki lemgi
að njóta samvista við föður sinm.
Sár harmur er nú kveðinn að
eiginikonunni, bömiuoum og eftir
lifandi foreldrum, en minningin
um góðan dreng er þó hugguin
harmi gegn.
Birgir tsl. Gunnarsson.
UM ÞAÐ leyti er Jóhainn Ragn-
arssom var að opna sjálfstæða
lögfræðiiskrifstofu kynntist ég
honum. Fyrirtæki mitt var þá á
umbrotaárum og í sárum eftir
frostið fræga 1963, viðreismar-
von var allt að því enigin. Eng-
inn Bjargráðasjóður var þá nefnd
ur á nafn. Svo virtist að Jóhanm
hetfði unun af að vimma gagn
með sinni þekkimgu. Hann tók
að sér fyrirtæki mitit og nú, er
hamn svo skyndMega hverfur frá
okkur, virðist glæsiileg framttð
fyrirtækis máns blasa við okk-
ur, sem er honum að þakka.
Hann opnaði leiðir sem ég
þekkti ekki áður.
Um drengskap Jóhanm-s lang-
ar mig tiL þess að taka aðeins
eitt dæmi. Ég hafði fengið lof-
orð um lán hjá banka gegn trygg
inigu sem mér hafði þegar verið
lofað, en sáðar brást. Til þess að
bregðast ekki skuldbindimgu okk
ar, það er að segja þeirrd er hamm
gerði fyrir mí-na hönd, bauð hann
mér veð i sinni fasteign. Það
þurfti ekki að koma til þess, ein
þar fann ég samnan vin.
Það sem ég fann helzt í Jó-
hammi var, að hann vMdi nota
þekkingu sína til þess að vinna
g-agn, tíl þess að betrumbæta.
Það starf sem JÓhamm hefur
unndð fyrir mig mun hafa áhrií
um margra ára skeið. Fjölskylda
Jðhanns mun einnig njóta hanis
um Laniga framtíð. Guð veri með
konu hans og bör.num.
Jón H. Björnsson.
ÞÓ AÐ dauðinn sé óumflýjan-
legt hlutskipti okkar allra, kem-
ur hann adltaf að óvörum.
Vi-ssulega var okkur starfsfé-
lögum Jóhamms heiitins Ragnars-
sonar ljóst, að hann átti við
veikindi að striða, en að svo
skiammt væri að leiðarlokum, sá
um við ekki fyrir.
Ég kynntist Jóhanni fyrst, er
við vorum báðir við nám i laga-
deiJd Háskðlans og störíuðum
saiwan í stjórn Orators. Þá þeg-
ar átti hann í veikindum, en
hafði til að bera seigiu og þrek
tM að ljúka ætlunarverkum sín-
u-m.
Eftir að nárni lauk, lágu leiðir
ok-kar einku-m saman, er við i
starfi okkar mættumst sem and
stæðimgar í málaferium, eins og
við var að búast í lögmamnastétt.
Sem andstæðingur var Jóhamm
fylginn sér, svo að ætíð var vel
borgið hagsmunum skjólstæð-
inigsins, en þó aldrei svo, að ekki
væri tiil fuils sóma. Hann vaæ
hreimskiptinn og ágætiega stétt-
viis lögmaður. Held ég, að ekki
hafi verið á betri andstæðing
bosið.
Það átti þó ekki fyrir okkur
að liggja, að standa lengi and-
Stætit 1 málaferium, þvl að vor-
Framh, & bls. 24