Morgunblaðið - 12.11.1974, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. NÓVEMBER 1974
Hinn fyrsti landnámsmaður
Sagaogsagnir
þeir Hjörleifur voru að skála, gerði einn þræla hans
þaö ráð, að þeir skyldu drepa uxann og segja, að
skógarbjörn hefði drepið, en síðan skyldu þeir ráða á
þá Hjörleif, ef þeir leituðu bjarnarins. Eftir það
sögðu þeir Hjörleifi þetta. Og er þeir fóru að leita
bjarnarins og dreifðust um skóginn, þá settu þræl-
arnir að sérhverjum þeirra og myrtu þá alla. Síðan
hlupu þeir á brott með konur þeirra og lausafé og
bátinn. Þrælarnir fóru í eyjar þær, er þeir sáu í hafi
til útsuðurs, og bjuggust þar fyrir um hríð. Vífill og
Karli hétu þrælar Ingólfs. Þá sendi hann vestur með
sjó að leita öndvegissúlna sinna. En er þeir komu til
Hjörleifshöföa, fundu þeir Hjörleif dauðan. Þá fóru
þeir aftur og sögðu Ingólfi þau tíðindi. Hann lét illa
yfir drápi þeirra Hjörleifs.
Eftir það fór Ingólfur vestur til Hjörleifshöfða, og
er hann sá Hjörleif dauðan, mælti hann: „Lítið
lagðist hér fyrir góðan dreng, er þrælar skyldu
honum að bana verða.“ Ingólfur lét búa gröf þeirra
Hjörleifs og sjá fyrir skipi þeirra og fjárhlut. Ingólf-
ur gekk upp á höfðann og sá eyjar liggja í útsuður til
hafs. Kom honum þá það í hug, að þeir mundu
þangað hlaupið hafa, því að báturinn var horfinn.
Fóru þeir að leita þrælanna og fundu þá þar, sem
Eiði heitir í eyjunum. Voru þeir þá að mat, er þeir
Ingólfur komu að þeim. Þeir urðu felmtursfullir og
hljóp sinn veg hver. Ingólfur drap þá alla. Vest-
mannaeyjar heita þar síðan, er þrælarnir voru
drepnir, því aö þeir voru Vestmenn. Þeir Ingólfur
höfðu með sér konur þeirra, er myrtir höfðu verið.
Fóru þeir þá aftur til Hjörleifshöfða. Var Ingólfur
þar vetur annan, en um sumarið fór hann vestur
með sjó. Hann var hinn þriðja vetur undir Ingólfs-
felli fyrir vestan Ölfusá, þar sem sumir segja hann sé
heygður. Þau misseri fundu þeir Vífill og Karli
öndvegissúlur hans við Arnarhól fyrir neðan heiði.
Ingólfur fór um vorið ofan um heiði. Hann tók sér
bústað, þar sem öndvegissúlur hans höfðu á land
komið. Hann bjó í Reykjavík. Þar eru enn öndvegis-
súlur þær í eldhúsi. En Ingólfur nam land milli
Ölfusár og Hvalf jarðar, fyrir utan Brynjudalsá, milli
og Öxarár, og öll nes út. Þá mælti Karli: „Til ills
fórum vér um góð héruð, er vér skulum byggja útnes
þetta.“ Hann hvarf á brott og ambátt með honum.
Vífli gaf Ingólfur frelsi og byggði hann að Vífilstóft-
um; við hann er kennt Vífilsfell. Bjó hann þar lengi
og var skilríkur maður.
Ingólfur var frægastur allra landnámsmanna, því
að hann kom hér að óbyggðu landi og byggði fyrstur
landið. Gerðu það aðrir landnámsmenn eftir hans
dæmi. Ingólfur átti Hallveigu Fróðadóttur, systur
Lofts hins gamla. Þeirra son var Þorsteinn, er þing
lét setja á Kjalarnesi, áður alþingi var sett. Sonur
Þorsteins var Þorkell máni lögsögumaður, er einn
heiðinna manna hefur best verið siðaður, að því er
menn vita dæmi til. Hann lét sig bera í sólargeisla í
banasótt sinni og fal sig á hendur þeim guði, er
sólina hafði skapað. Hafði hann og lifað svo hrein-
lega sem þeir kristnir menn, er best eru siðaðir.
(Landnáma, kap. 3—9).
DRÁTTHAGI BLÝANTURINN
ANNA FRA STORUBORG
SAGA FRA SEXTANDU OLD
eftir
Jón
Trausta
Það var sem stofan fylltist af nýju sólskini frá öllum þess-
um björtu kollum og brosandi augum, sem öll skinu á lög-
manninn í rúminu.
En allt þetta sólskin æsku og fegurðar og glæsilegra vona
hafði gagnstæð áhrif á lögmanninn við það, sem til var ætl-
azt. Hann varð þungbrýnn og roðnaði mjög. Gamla gremjan,
sem hafði verið nýlega rétt í andarslitrunum, vaknaði til
lífs að nýju. Margra ára hatur og harðneskja blossaði upp,
án þess hann fengi við það ráðið. Þarna stóð frammi fyrir
honum margra ára móðgun, margra ára árangurslaus bar-
átta. Hvert af þessum glóhærðu bamahöfðum minnti hann
á nýjan ósigur, nýja lægingu og lítilsvirðingu á valdi hans.
Honum gramdist það við önnu systur sína, að hún skyldi
sí og æ vera að sýna honum þessa syndakrakka sína, sí og
æ að minna hann á, hve djúpt hún væri fallin. Fann hún þá
ekkert til minnkunar sinnar? Þótti henni sómi að þessu?
Honum þótti það eðlilegast, að hún reyndi að leyna þessum
böinmn og fela þau, að hún gerði sér allt far um að láta
engan sjá, hve mörg þau væru, sizt af öllum hann. Þessi of-
dirfska og ósvifni gekk alveg fram af honilm.
„Menn þinir hafa sagt mér frá því, hvað gerðist við Markar-
fljót í gær,“ mælti Anna ofurblíðlega. „Nú komum við hér
öll í hóp til að ítreka við þig, sem við höfum margsinnis
beðið þig áður. Nú vona ég, að við þurfum ekki lengi að
biðja.“
Lögmaður leit sem snöggvast yfir bamahópinn, leit svo
niður fyrir sig og steinþagði. Það var sem steinn sæti fyrir
brjóstinu á honum, — ískaldur, harður og þungur steinn,
sem þessi bænaraugu unnu ekkert á. Hann gat ekki étið ofan
í sig orð sín og eiða, — öll þessi miklu stóryrði, sem hann
hafði mælt. Hann gat ekki leyft það, sem hann hafði marg-
sinnis og margsinnis svarið, að aldrei skyldi verða. Hann gat
í mesta lagi gengið frá eiði sínum um að drepa Hjalta, hvar
sem hann kæmist í færi við hann, með það fyrir afsökun,
að Hjalti hefði bjargað lífi hans. En hitt, að gefa samþykki
sitt til ráðahags þeirra önnu og hans, gera öll þessi óskil-
getnu börn lögleg og arfgeng, — það var ómögulegt, —
óhugsandi, — ekki nærri því komandi.
Anna las hugsanir hans. En hún hafði ásett sér, að nú
skyldi skriða til skara þeirra á milli, með illu eða góðu.
Hún rétti eldri bömunum yngstu bömin, sem hún bar í
fanginu, settist við rúm bróður síns og tók um hönd hans.
Svipur hennar var mildur og alvörugefinn og rómur hennar
dálítið klökkur. Hún sá það, að fyrirstaðan var miklu, miklu
meiri en hún hafði búizt við.
„Bróðir minn,“ mælti hún. „Ménn þínir hafa líka sagt
mér, hvað þér varð að orði, er þú sazt við fljótið og vissir,
að það hafði verið Hjalti, sem hafði bjargað þér. Þetta er
dómur drottins, mæltir þú. Ertu búinn að gleyma því? 1
það skipti talaðirðu frá hjarta þínu og talaðir satt. Þú
fannst, hver það var, sem lagt hafði hönd sína á þig í það
skipti. Þú fannst, að hann var þér máttugri og að þú varst
eins og fis í hans höndum. Þú auðmýktir þig í bili. Nú ætl-
arðu að reyna að afneita þessum dómi og rísa gegn honum,
Ty?>\
Mw
HeÖThorgunkciífinu
Hvað er að sjá þetta,
maður, það eru göt á sól-
unum.
Síðan fólk fór að kaupa
þessar kökur höfum við
hækkað þær um 5 krón-
ur stykkið.
Hér virðast engir svepp-
ir vera?
Hér er útgangurinn fyr-
ir þá starfsmenn sem
settir eru á eftirlaun.