Morgunblaðið - 25.02.1975, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBRUAR 1975
29
Long: Morö ö kvenréttindarööstefnu
Jóhanna
Kristjönsdóttir
pýddi
51
læknirinn segir var hún bæði
taugaóstyrk og eirðarlaus ... og
samkvæmt því sem Henrik Zetter-
gren segir var hún viti sínu fjær í
marga mánuði. Hún hafði engu að
siður haldið hlífiskildi yfir yður
með því að þegja þegar læknirinn
spurði hana og nú hafði hún náð
yður á sitt vald. Það var sannar-
lega ekki skrítið þótt hún byggi
áfram hjá yður, og að hún fékk
mat og húsaskjól og meira til. Það
hlýtur í raun að hafa verið HUN
sem var hæstráðandi hér i húsinu
og ekki frú Katarina Lönner, sem
öllum virðist svo myndarleg og
virðuleg. Og hún hefur auðvitað
gætt sín dálítið að slá ekki um of
um sig í kunningjahópi. Og þér
höfðuð á tilfinningunni að þetta
yrði stöðugt óbæri-
legra... hvenær sem henni datt i
hug gat hún ljóstrað upp hinu
hræðilega leyndarmáli. Þér gátuð
ekki verið örugg, fyrr en þaggað
hefði verið niður í henni á áhrifa-
ríkan hátt — og síðan höfðuð þér
engar vöfiur á því.
Varir hennar eru náhvítar og
svo þurrar að hún getur naumast
stunið upp orðunum sem koma:
— Þér ... þér hljótið að vera
vitskertur!
— Nei, en ég er tilneyddur að
komast að sannleikanum. Og þess
vegna er ég fyrst og fremst að
leita að þeim, sem hafði mjög
ríkar ástæður til að ryðja Betti
Borg úr vegi. Ef maður mölbrýtur
hausinn á andstæðingi sínum með
öxi, þarf orsökin ekki að liggja
djúpt, og slíkt gæti hafa gerzt í
stundar bræði. öðru máli gegnir
um eiturmorð. Þau eru undirbúin
og skipulögð og síðan framkvæmd
með köldu blóói. Það skiptir
ástæðan höfuðmáli. Við getum
líka orðað það svo, frú Lönner, að
sé kenning mín rétt hafði engin
brýnni ástæðu en þér til að
fremja annað morð — morðið á
Betti sjálfri.
Eva Gun snýr höfðinu hægt og
lítur fast á lögregluforingjann.
— Það gleður mig lögreglufor-
ingi, að þér hafið haft upp á heil-
mörgum sem höfðu góðar og
gildar ástæður til að þakka niður í
þessari nöðru. En ég býst við að
þrátt fyrir allt sé ég enn efst á
lista
— Já. Hann brýtur heilann
meðan hann hreinsar úr pipu
sinni.
— Já, þér eruð enn efstar á
listanum. Astæða yðar var ekki
aðeins þung á metunum, hún var
einnig mjög aðkallandi.
Frú Lönner hafði beðið i tvö ár
og eftir því sem mér skilst þá var
ekkert sem mælti gegn þvi að hún
biði í önnur tvö EN ÞÉR GÁTUÐ
EKKI BEÐIÐ. ALLS EKKI.
HVAÐ YÐUR SNERTI ÞA hefði
ógæfan getað dunið yfir yður á
hverri stundu.
Þetta er óvægið einvígi og til-
heyrendur þeirra sem ekki
þekkja til sambands Evu Gun við
Róbert skilja að það er háð i
beizkri alvöru. Þær eru skelfingu
lostnar og undrandi.
— Það er líka ýmislegt annað
sem skiptir máli, segir hann eins
og utan við sig, meðan hann
treður á ný i pípu sina. — Fyrir
utan ástæðuna sjálfa. Smábrot
sem verður að setja saman, áður
en heildarmyndin kemur fram.
— Til dæmis hvað?
— Til dæmis spurningin um
það, á hverjum átti Betti Borg von
í heimsókn, þegar hún hafði tekið
sjerríió upp og beið og lét dyrnar
standa opnar?
Eva Gun hikar vió.
— Ja,... ég ....
— Þér segist hafa farið inn til
hennar rétt fyrir klukkan tvö.
Camilla getur vist sagt eitthvað
um dyr sem var iokað og siðan
hróp ....
Hann heyrir á óreglulegum
andardrætti þeirra að athygli
þeirra hefur hann óskipta og að
hræðslan hefur smeygt sér inn f
þessa stóru dagstofu, þar sem
Betti hefur iðulega setið og gert
hinar djöfullegu lævísu áætlanir
sínar.
— Þangað til annað kemur í
ljós, fröken Nyren, veróum við að
álykta sem svo aó þér séuó hennar
síðasti gestur. Að það hafi verið
þér, sem fluttuð bakkann með
sjérriflöskunni frá náttborðinu
yfir á kommóðuna, þegar Betti
sagðist heldur vilja fá viskí... og
að það hafi einnig verið þér, sem
náðuð í pelann í töskuna hennar,
svo aó hún þyrfti ekki að rísa á
fætur.
— NEI, NEI. Ég flutti ekki
bakkann! Hvers vegna hefði ég
átt að gera það?
í þennan sal komum við áðan — ég þekki stólinn.
— Til að geta í ró og næði
snúið baki við henni meðan þér
voruð að stússa með það sem fyrir
lá. Þér hafið kannski rabbað góð-
látlega við hana á meðan. „Nei,
mig langar ekki að fá mér viski.
Ég held ég þyggi sjerrí í staðinn."
Og á réttu augnabliki buðuzt þér
til aó hella aftur i fyrir hana. En
forsendan fyrir að það mætti
takast v-ar auðvitað að viskiflask-
an stæði kyrr á kommóóunni. Ef
hún hefði verið á náttborðinu fyr-
ir framan augun á henni, hefðuð
þér ekki getað laumað eitrinu í.
— Þetta er kannski allt satt og
rétt. Hún sveipar þéttar um sig
hlýju sjalinu og starir á hann svo
stóreyg að hann hugsar með sér
að andlitið sé raunr ekki annað en
augun. EN ÞAÐ VAR EINHVER
ANNAR SEM GERÐI ÞETTA.
Einhver sem kom inn til Betti
eftir aó ég fór út klukkan hálf-
þrjú. Einhver sem hafði annað
erindi við hana en bara að rifast.
Einhver sem ....
Hún hvarflar augum til skiptis
á Ase Stenius og Katarinu.
— Segið mér nú, skýtur Ase inn
I eftirvæntingarfuil. — Hafið þér
lögregluforingi velt meira fyrir
yður þessu með eitrió? Þér eruð
grenilega sannfæröur um að
morðinginn sé staddur hér í stof-
unni. Er einhver af hinum tveim-
ur sem hafði aðgang að stryknin?
Christer er hættur að troða í
pípu sina. Hann leggur hana frá
sér og réttir út höndina í áttina til
Katarinu Lönner.
— Látið mig fá hann.
Hún verður jafff gul i andliti og
kjóllinn — en þó er blæmunur á
litnum — hörundslitur hennar er
sjúklegur og tryllingslegur.
— Látið mig fá hringinn. Og í
þetta skipti hef ég hugsað mér aó
skoóa hann nánar.
Hún dregur hringinn þegjandi
af fingri sér og réttir honum
hann. Svo brestur hún í grát.
— Eg hef verið svo hrædd. Og
ég hef fundið til sektar vegna
dauða Bettis ... vegna þess að ég
gleymdi hringnum frammi i
baðherberginu ... þennan hræði-
lega dag. Það hefur aldrei komið
fyrir áður.
Eldflaugabíll
London Reuter.
NOKKRIR brezkir verkfræð-
ingar hyggjast setja nýtt met í
kappakstri með því að nota bif-
reið sem gengur fyrir eld-
flaugatúrbínum. Eldflauga-
gerðin nefnist Blue Streak, en
hætt var að nota hana í hern-
aðarskyni fyrir 15 árum. Leið-
togi verkfræðinganna segir að
bifreiðin muni geta náð 960 km
hámarkshraða á klukkustund.
Núverandi kappakstursmet á
Bandaríkjamaðurinn Bob
Summers og er það 658 km á
klukkustund.
BOSCH
PRlllJD
FYRIR
ELDSNEYTIi
LOKA
VELVAKAIMDI

Velvakandi svarar I slma 10-100
kl. 1 0.30 — 1 1.30, frá mánudegi
til föstudags.
0 Um mengun frá
verksmiöjunni
í Gufunesi
Þorsteinn Jónsson, Barma-
hlið 11, skrifar:
„Heiðraði Velvakandi.
Fyrir nokkrum vikum var ég
staddur inni við sundin ásamt
fleirum. Við vorum að virða fyrir
okkur gula þoku, sem lá meðfram
fjöllunum. Þessi gula þoka er
eiturloft frá verksmiðjunni í
Gufunesi. Við vorum undrandi
yfir því hvað eiturþokan breiddist
yfir stórt svæði. Er staðreynd að
mikil hætta stafar frá þessari
verksmiðju vegna mengunar.
Nú er rætt um að setja niður
verksmiðju I nágrenni við þá, sem
fyrir er í Gufunesi. Mikill uggur
er í fólki vegna þessarar þróunar.
Flestir eru á þeirri skoðun að
ekki sé þörf á þeirri tegund iðn-
aðar sem mengun geti stafað frá.
Ýmiss konar iðnað má stofnsetja
hér og efla, sem ekki orsakar
eiturloft. Má þar nefna ölgerðar-
verksmiðju, og svo matvælaiðnað
ýmiss konar.
Mikil mengun á sér nú þegar
stað á höfuðborgarsvæðinu, og
gífurleg í sjálfri höfuðborginni.
Það nægir að nefna fýluna, sem
myndast á Laugaveginum þegar
mikil bílaumferð er þar í logni.
Þá er þar kæfandi óþefur. Þannig
er ástandið þegar orðið alvarlegt
og þyrfti án tafar að taka fyrir
bílaumferð i miðborginni. Þar er
ærið verkefni fyrir borgarstjóra
að fást við. Takmörkin ættu að
vera við Miklatorg, Hlemmtorg,
Vesturgötu, Túngötu og Hring-
braut. Þannig mætti draga úr
straumnum inn á miðborgarsvæð-
ið.
Það virðist vera glapræði ef
yfirvöld hér á landi á hverjum
tima sjá ekki annað úrræði til
úrbóta I efnahagsmálum en spú-
andi eiturkastala.
0 Drögum úr.............
Drögum úr eyðslunni, drög-
um úr dýrtíðinni og óhófinu. Efl-
um iðnmenntun I landinu i heild,
svo að sem flestir laghentir menn
og konur fái þroskað sem bezt
vinnugleði sina. Mikill og almenn-
ur áhugi virðist mér vera fyrir
hvers konar iðngreinum. En ég
get ekki betur séð en þarna vanti
skólastofnun. Ég veit að kvenna-
og húsmæðraskólarnir gera sitt
bezta til aó bæta þá þörf sem fyrir
er, en það dugar hvergi til.
Það er kominn tími til að konur
um allt land taki þjóðþrifamál
hvers konar til gaumgæfilegrar
athugunar. Mætti það verða til að
endurnýja áhuga á margfaldri
aukningu hvers konar iðngreina í
landinu öllu.
Þökk fyrir birtinguna,
Þorsteinn Jónsson."
Þorsteini verður tiðrætt um
mengun, en sem betur fer hafa
visindamenn, ráðamenn og al-
menningur vaknað rækilega til
meðvitundar um það, að mengun
er af hinu illa og gegn henni
verður að berjast með öllum til-
tækum ráðum. En málið er ekki
svo einfalt að hægt sé að komast
hjá því að hafa verksmiðjur eins
og til dæmis Áburðarverksmiðj-
una i Gufunesi. Hvar ætti þá að
taka áburðinn á túnin svo kýrnar
fái kjarngott fóður og litlu börn-
in, sem eru að vaxa fái mjólkina
sína?
Lausnin hlýtur að vera fólgin i
mengunarvörnum, og sem betur
fer eru þær nú víða viðhafðar,
þótt mikið verkefni sé fyrir hönd-
um á þvi sviði. Til dæmis eru nú
settar mengunarsíur á mjög
margar tegundir bifreiða og víða
er það í lögum, að slikar síur verði
að vera á bifreiðum.
0 Gengið og
ellilaunin
Þórarinn Arnason frá
Stórahrauni skrifar:
„Kæri Velvakandi.
Mig langar til að biðja þig fyrir
fáeinar linur.
Nú hefur gengisskráning krón-
unnar farið fram. Þá má vel vera
að slikt hafi þurft að gera vegna
útgerðar, sem alltaf er að tapa, og
annarra efnahagserfiðleika, þvi
alls staðar er tap. En jafnframt
þessari ráðstöfun gefur auga leið,
að hækkun verður á nauðsynjum
almennings. Með öðrum orðum,
— þeir, sem eru orðnir gamlir,
hættir að vinna, og hafa því ekk-
ert kaup sér til framdráttar, verða
því verst úti. Það er talað um
þessar óvissu hliðarráðstafanir,
sem koma eigi til bjargar, en
þetta er ég búinn að heyra frá þvi
að ég varð læs, þetta er hið myrka
tóm. En samt skal ég viðurkenna,
að sumir af framámönnum á þingi
okkar Islendinga, t.d. Magnús
Kjartansson fyrrv. ráðherra, eru
alltaf að minna á að gamalt fólk
er til í landinu. Hann vill ekki að
það deyi úr megurð svo ekki þurfi
að færa siik dauðsföll i kirkju
bækur eins og títt var á nítjándu
öld. Ég minnist þess fyrir nokkr-
um árum, þegar Gylfi vinur minn
var alltaf í siglingum, að þá hækk-
uðu ellilaun sem svaraði um það
bil 5—6 lítrum af mjólk á ári.
Mikil var sú hækkun það árið.
Ég hugsa oft um það með þessa
blessaða framámenn okkar, að
þeir ætli sér ekki að verða gamlir
eða þá að þeir hljóti að hafa sæmi-
legan sjóð undir koddanum, svo
þeir þurfi ekki að kviða elli né
féleysi.
Mig minnir að talað hafi verið
um að hækka ætti ellilífeyri fyrir
3—4 mánuðum. Það hefur ekki
gerzt. Þvi dettur mér í hug saga
um mann, sem vildi gera konuna
sina ánægða, en hún vildi fá
nýjan bíl. „Hann kemur elskan
mín með næsta skipi," en skipið
kom aldrei.
Heiðraða ríkisstjórn og þing-
menn þessa lands. Skelfing væruð
þið nú góðir ef þið hækkuðuð
ellilífeyrinn svo mikið á næst-
unni, að við hefðum efni á þvi að
gefa barnabörnum okkar lítinn
súkkulaðimola.
Með þökk fyrir birtinguna,
Þórarinn Árnason
frá Stóra-Hrauni.“
Af flestum
gerðum.
stærðum og
BOSCH

BRÆÐURNIR ORMSSON %
LÁGMÚLA 9 SÍMI 38820
NYJAR
VÖRUR
GAMALT
VERÐ
FENGUM FYRIR
GENGISFELLINGU
NÝJA SENDINGU
FRÁ FUGLAVÍK
SENDUM
I PÓSTKRÖFU
LANDSINS MESTA
LAMPAÚRVAL
LJOS &
ORKA
Suóii rlci I ulsbraut 12
simi S4488