Morgunblaðið - 11.04.1975, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, FOSTUDAGUR 11. APRIL 1975
5
Utanríkisráðherra undirritaði í Moskvu:
5 ára áætlun um samstarf
á sviði menningar- og vísindamála
I
isi ú
ásí
Morgunblaðinu hefur borizt
eftirfarandi fréttatilkynning,
sem gefin var út að lokinni
opinberri heimsókn Einars
Ágústssonar utanríkisráðherra
til Sovétríkjanna.
Einar Ágústsson utanrikisráðherra
íslands var i opinberri heimsókn i
Sovétrikjunum 1. til 9. april 1975 i
boði sovézku rikisstjórnarinnar. Var
þetta i fyrsta sinn að utanrikisráð-
herra íslands fer i heimsókn til
Sovétrikjanna.
Auk höfuðborgarinnar Moskvu
heimsótti ráðherrann og fylgdarlið
hans einnig Tashkent, Samarkand
og Leningrad, þar sem þau fengu
tækifæri til þess að kynnast ýmsum
þáttum i lifi Sovétmanna og framför-
um hjá þeim á sviði efnahagsmála,
visinda og menningarmála.
Einar Ágústsson, utanríkisráð-
herra fslands átti fund með A.N.
Kosygin, forsætisráðherra og
meðlim i stjórnmálanefnd miðstjórn-
ar kommúnistaflokks Sovétrikjanna.
Þeir A.A. Gromyko. utanrikisráð-
herra, Sovétrikjanna og meðlimur i
stjórnmálanefnd miðstjórnar
kommúnistaflokks þeirra, og Einar
Ágústsson, utanríkisráðherra, áttu
viðræður um núverandi samskipti Is-
lands og Sovétrikjanna og horfur á
eflingu þeirra. Einnig ræddu þeir
ýmisleg alþjóðleg vandamál, sem nú
eru ofarlega á baugi og báðir aðilar
hafa áhuga á.
Utanrikisráðherra fslands átti
einnig viðræður við N.S. Patolichev,
utanrikisviðskiptaráðherra Sovétríkj-
anna og A.A. Ishkov, fiskimálaráð-
herra Sovétríkjanna.
Viðræður þessar voru greiðar og
fóru fram i anda vinsemdar og þess
gagnkvæma skilnings, sem einkennt
hefur sambúð fslands og Sovét-
rikjanna.
Það kom fram að afstaða beggja
aðila til margra mikilvægra alþjóða-
mála er hin sama eða svipuð. Þa?
var þeim báðum ánægjuefni að
áfram hefur miðað í átt til minnkandi
spennu i heiminum, er leiða mun til
aukins alþjóða öryggis og vaxandi
samvinnu ríkja i mitli þeim til gagn-
kvæmra hagsbóta.
Aðilar lýstu yfir vilja rikisstjórna
sinna til að greiða á allan hátt fyrir
þessari þróun og stuðla að þvi að
hún nái til allra hluta heims, þannig
að ekki verði snúið við á þessari
braut.
Viðræðuaðilar töldu mjög
mikilvæga þá samninga, sem náðst
hafa milli Sovétrikjanna og Banda-
rikja Ameriku og stuðla að minnk-
andi spennu í heiminum. Einkum á
þetta við um samningana til að
koma i veg fyrir kjarnorkustyrjöld og
um takmörkun langdrægra vopna.
Það er álit beggja aðila, að sam-
skipti ríkja eigi að grundvallast á
friðsamlegri sambúð, en með því er
átt við samvinnu ríkja til langs tima,
er sé báðum til gagnkvæmra hags-
bóta, án tillits til þess við hvaða kerfi
þau búa á sviði stjórnmála, efna-
hagsmála og félagsmála, og á grund-
velli algers jafnréttis og gagnkvæmr-
ar virðingar. í þessu sambandi kom
fram, að ísland og Sovétríkin telja
áframhaldandi þróun alþjóðasam-
vinnu, er grundvallist á gagnkvæm-
um hagsmunum, algeru jafnrétti og
án afskipta af innanríkismálum
hvors annars, mjög þýðingarmikla,
einkum á sviði viðskipta og efna-
hagsmála.
Báðir aðilar báru mjög fyrir brjósti
störf ráðstefnunnar um öryggi og
samvinnu i Evrópu. Létu þeir í Ijós
ánægju yfir þeim árangri. sem náðst
hefur á öðrum áfanga ráðstefnunnar
i Genf, og munu þeir leggja vaxandi
áherslu á að ráðstefnunni Ijúki með
fullkomnum árangri, sem allra fyrst,
með þátttöku æðstu manna
hlutaðeigandi rikja.
Það er ótvíræð sannfæring beggja
aðila. að árangursrik lausn þess
vanda, sem við er að etja á sviði
öryggis- og samvinnumála Evrópu
hafi veruleg áhrif í þá átt, að styrkja
friðinn í Norður-Evrópu, en í því eru
fólgnir þýðingarmestu hagsmunir
þeirra þjóða, er byggja þessi lands-
svæði.
Aðilar létu i Ijós þá skoðun sina,
að jafnframt því sem dregur úr
spennu á stjórnmálasviðinu, verði að
draga úr spennu á hernaðarsviðinu.
Telja þeir mjög mikilvægar þær
samningaviðræður, sem nú eiga sér
stað um gagnkvæman samdrátt her-
afla og herbúnaðar i Mið-Evrópu. Ef
samkomulag næst á þessu sviði á
grundvelli þeirrar meginreglu, að
ekki dragi úr öryggi hlutaðeigandi
aðila, yrði það þýðingarmikið fram-
lag til að draga úr spennu i Evrópu
og í heiminum öllum.
Sovétríkin og fsland staðfestu
stuðning sinn við Sameinuðu
þjóðirnar. Þau telja mjög mikilvægt,
að starfsemi Sameinuðu þjóðanna
verði áhrifameiri að þvi er tekur til
þess að tryggja frið og alþjóðaöryggi
með þeim hætti að fylgt sé út í æsar
ákvæðum stofnskrár S.Þ. og aðnýttir
verði betur möguleikar þeir, er felast
i stofnskránni. Telja aðilar að Sam-
einuðu þjóðirnar verði að stuðla að
eflingu allrar viðleitni, sem beinist
að þvi að þiða i alþjóðamálum aukist
og breiðist út um allan heim.
Látin var i Ijós sú skoðun að aukið
traust i samskiptum rikja sé nátengt
árangri á sviði afvopnunar. Aðilar
eru sammála um að nauðsynlegt sé
að gera raunhæfar ráðstafanir til að
hefta vigbúnaðarkapphlaupið, sem
myndu leiða til almennrar og algerr-
ar afvopnunar, er tæki jafnt til kjarn-
orkuvopna sem venjulegra vopna
undir ströngu og raunhæfu eftirliti.
Aðilar telja, að það hefði mikla
hagkvæma þýðingu til takmörkunar
vigbúnaðarkapphlaupinu, að gerður
verði alþjóðasamningur, er banni
allar aðgerðir i hernaðaraugnamiði
eða hverjum öðrum tilgangi, sem
hafi áhrif á umhverfi og loftslag og
brjóta kunna i bága við hagsmuni
alþjóðaöryggis eða hafa neikvæð
áhrif á velferð og heilsu manna.
Báðir aðilar létu i Ijós þá trú, að
alþjóðleg ráðstefna um afvopnun
gæti haft mikilvæga þýðingu til
lausnar þeim aðkallandi vanda, sem
við er að etja á þessu sviði.
Lögð var áhersla á þá miklu
þýðingu, er samningurinn um bann
gegn útbreiðslu kjarnorkuvopna hef-
ur sem mikilvægt tæki til að draga úr
þeirri hættu, að kjarnorkustyrjöld
brjótist út, og bentu aðilar á nauðsyn
þess að um öfluga allsherjarfram
kvæmd hans verði að ræða.
Aðilar staðfestu þá ákvörðun sina
að halda áfram viðleitni sinni i þá átt
að koma á banni gegn notkun eitur-
vopna, og þá fyrst og fremst banni
gegn notkun hættulegustu dráps-
vopna úr þessum hópi.
Það kom fram i viðræðunum að á
sviði hafréttarmála fóru skoðanir
beggja aðila saman i ýmsum mikil-
vægum atriðum, eða voru mjög
svipaðar. Þeir telja hafréttar-
ráðstefnu Sameinuðu þjóðanna mjög
þýðingarmikla og vilja stuðla að þvi
að þar verði teknar rauniræfar
ákvarðanir á alþjóðlegum grundvelli,
þar sem fullt tillit sé tekið til hags-
muna allra rikja. Lýstu aðilar yfir
þeim vilja sinum, að halda áfram að
vinna saman að þvi að ná þessu
markmiði.
Þegar rædd voru tvihljóða sam-
skipti þjóðanna, létu ráðherrarnir í
Ijós ánægju sina yfir hagstæðri fram-
vindu sambúðar islands og Sovét-
rikjanna, sem ávallt hefur verið frið-
samleg og vinsamleg. Samningurinn
um viðskipti og greiðslur, frá 1.
ágúst 1953, og samningurinn um
samvinnu á sviði menningarmála,
visinda og tækni, frá 25. apríl 1961,
milli landanna beggja, eiga nú sem
fyrr mikinn þátt i þessari þróun.
Skipti á þingmannasendinefndum
landanna beggja hafa haft mikla
þýðingu i þá átt að efla gagn-
kvæman skilning milli íslands og
Sovétrikjanna. Urðu ráðherrarnir
sammála um að enn væru ýmsir
möguleikar ónotaðir til frekari efl-
Framhald á bls. 26
UERHVER
SÍÐASTUR
Aðeins fáeinir dagar eftir.
Tókum fram nýjar
terylene- og
ullarbuxur.
Enn er úrval af
jakkafötum,
(■»tökum jökkum,
leðurjökkum,
kuldaflíkum
dömu
og herra*
blússum,
pilsum,
|| ^ skyrtum,
-ggT bolum
1 O.m.fl.

W LATIÐ EKKI HAPP
ÚR HENDI SLEPPA
L50—70% afsláttur
m KARNABÆR
" •Útsölumarkaöur Laugaveg 66
Fatnaður yngra fólksins getur
líka verið með nýtízku sniði
Við bjóðum
nú okkar
vinsæla
buxnasnið
,iw úrterelyne
og flaueli
í mörgum
fallegum litum.
Einnig dragtir
á telpur
úr riffluðu
flaueli
í 6 litum.
Þessi fatnaður
er sérhannaður
fyrir ykkar
aldur.

TIZKUVERZLUN UNGA FÓLKSINS
KARNABÆR
AUSTURSTRÆTI 22 LAUGAVEG 66 LAUGAVEG 20a
SÍIVII 18660 SÍMI 13630 SIMI 12330