Morgunblaðið - 15.08.1976, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. AGUST 1976
23
sem kannað hefur árangur af
þessari breytingu á refsifyrir-
komulaginu, hefur komizt að
þeirri niðurstöðu að 50% þeirra,
sem dæmdir eru til meðferðar á
endurhæfingarheimili fái fullan
bata, og það verður að teljast góð-
ur árangur.
— Spurning er, hvort við getum
breytt okkar refsilöggjöf, þannig
að hægt verði að dæma menn til
meðferðar í stað fangelsunar. Við
megum ekki loka augunum fyrir
þeirri staðreynd að mestur hluti
af þeim afbrotum, sem framin eru
hér á Islandi eru framin undir
áhrifum áfengis eða lyfja. Þarna
koma því til tvær algengustu teg-
undir eiturlyfja, sem þekktar eru
í heiminum. Það er áfengið, sem
fæst í áfengisverzlunum og vall-
um og skyld lyf, sem því miður
eru alltof ofnotuð meðal fólks og
ef til vill of auðvelt að nálgast
þetta eiturlyf hjá læknum.
LEITAÐI LÆKNINGA EFTIR
AÐ HAFA HORFT A
FRÆÐSLUÞÁTT I
SJÓNVARPINU
— Vandamál áfengissjúkling-
ana er að þeir geri sér sjálfir
grein fyrir ástandi slnu og stöðu.
Við þekkjum öll dæmi þess að átt
hefur að tala um fyrir áfengis-
sjúklingi. Enginn árangurinn
verður fyrr en sjúklingurinn
skynjar sjúkdóm sinn sjálfur.
Þarna þarf að koma til stóraukin
fræðsla og þá ekki sízt I sjónvarpi.
Sjónvarpsþætti Joseph Pirro, sem
íslenska sjónvarpið gerði og sýndi
á sl. vori vöktu fjölda fólks til
umhugsunar um stöðu slna og
þess eru dæmi að menn hafi leit-
að sér lækninga I framhaldi af
þáttunum. Þessir þættir voru gott
dæmi um fræðslu, sem fékk fólk
til að skilja sitt eigið ástand en
auk þessa þarf fræðslan að benda
fólki á hvaða aðstoð þjóðfélagið
býður upp á til hjálpar.
ENDURHÆFING t STAÐ
BROTTREKSTRAR
— Þetta námskeið, sem ég sótti
beindi sjónum mlnum til dæmis
að áfengisvandamálum meðal
starfsmanna i fyrirtækjum. Að
öllu jöfnu eiga forráðamenn fyrir-
tækja ekki annarra kosta völ en
veita starfsmanni, sem ekki getur
sinnt starfi slnu sem skyldi vegna
áfengisneyslu, aðvaranir og ef
þær duga ekki þá er það brott-
rekstur. Oft eru þetta dýrir starfs-
menn, sem fengið hafa kostnaðar-
sama þjálfun og fyrirtækið getur
illa verið án. Erlendis er víða far-
ið að hafa þann háttinn á I slikum
tilvikum að starfsmanni, sem á
við áfengisvandamál að stríða, er
boðið að fara til dvalar á meðferð-
arstofnun en koma síðan aftur til
fyrirtækisins I stað brottrekstrar.
— Það er lika ekki siður brýnt
fyrir fyrirtæki að hafa aðgang að
félagsráðgjafa fyrir starfsmenn
slna. Þessi félagsráðgjafi ætti að
geta verið tengiliður milli starfs-
mannanna og forráðamanna fyrir-
tækisins, annars vegar og með-
ferðarstofnana hins vegar, því
þau eru fjöldamörg vandamálin,
sem gera mönnum erfitt fyrir að
sinna störfum á eðlilegan hátt, og
oft er þar um að ræða ofneyzlu
áfengis og/eða lyfja. Slíka starfs-
mjenn er tiltölulega auðvelt að
finna, því þeir mæta yfirleitt of
seint, eru tlðum I fríum á mánu-
dögum og þurfa oft á fá leyfi
vegna veikinda. Þannig getur
starf félagsráðgjafa komið I góðar
þarfir bæði fyrir fyrirtækið og
starfsmanninn.
— Eftir að hafa fylgst með þvl,
sem gert hefur verið I áfengis-
varnarmálum hjá okkur Islend-
ingum á undanförnum árum verð
ég að segja, að mér finnst skiln-
ingur stjórnvalda, bæði ríkis og
borgar, nú meiri og betri fen áður.
Á þessu ári hefur verið stigið
stórt spor fram á við fþessum mál-
um með tilkomu Vlfilsstaðaheim-
ilisins, Ránargötu 6 og deildar 10
á Kleppi. Það er hægt að gera
marga góða hluti, ef menn ná að
vinna saman eins og dæmin frá
þessu ári sanna.
Hverer
staða þín?
AFENGISSYKI eða alkóhólismi er öðrum fremur sjúkdómur,
sem gerir kröfu til þess.að sjúklingurinn geri sér sjálfur
grein fyrir ástandi sínu, eigi að koma til einhver lækning.
Þetta hafa félagar A.A.-samtakanna gert sér grein fyrir.
Spurningalisti sá, sem hér fylgir, er saminn af A.A.-félögum
í þeim tilgangi að gefa öðrum kost á að notfæra sér
reynslu þeirra, því allir hafa A.A.-félagarnir komizt í kynni
við áfengið sem förunaut, sem tók völdin.Reynsla A.A.-
félaganna sýnir, að hver sá, sem svarar fjórum eða fleirum
af þessum spurningum játandi, hefur beina tilhneigingu til
alkóhólisma, og getur jafnvel þegar átt við drykkjuvandamál
að etja. Þeir minna á að það er engin niðurlæging i að játa
að fólk eigi við heilbrigðisvandamál að striða þvi ef um
slíkt er að ræða, þá þarf viðkomandi einfaldlega að leita
sér lækningar.
. Hefuröu nokkurn tíma reynt aö hætta
vindrykkju í eina viku eöa lengur,
en ekki náö takmarkinu?
Flest okkar höföu margsinnis fanð í
■bindíndi'' áður en við snerum okkur til AA
Við höfðum gefið Oölskyldum okkar og
vinnuveitendum hátiðleg loforð og heit.
En ekkert dugði fýrr en við gengum i AA
Nú einbeitum við okkur aó þvi að taka ekki
fyrsta glasiö i dag Vió erum ódrukkin einn
dag i einu.
Finnuröu til gremju yfir ráöleggingum
þeirra, sem eru aö reyna að fá þig
til aö hætta drykkjuskap?
Margir reyna aö hjálpa þeim. sem komnir
eru i vanda vegna drykkju En flestum
drykkjumónnum er illa við ráðloggingar
varðandi drykkjuskap þeirra. ( AA neyðir
aldrei neinn til að taka ráðleggingum En
seum viö spurð, segjum við frá reynslu okkar
og gefum fáeinar gagnlegar ábendmgar um
hvemig það er að lifa án áfengis.)
Já
□
Nei
□
Já
sBI
Nei
□
við drykkjum vegna leiðinda og heimiliserja.
Við fundum sjaldan að drykkjuskapur okkar
jók vandræðin i stað þess að leysa þau.
8. Reynir þú aö ná þér i aukadrykk, þegar
framboð á áfengi í samkvæmum er Já
takmarkaö?
Þegar víð þurflum aö taka þátt í slikum
samkvæmum, fengum við okkur annað
hvort glas áður en vió mættum, eða reyndum
aö komast yfir stærn skammt er okkur var
ætlaður af birgðum gestgjafans Og svo var
oft haldið áfram á eftir.
Nei
□
3. Hefurðu nokkurn tima reynt aö
stjórna drykkju þinni meó þvi aö
skipta um vintegundir?
Við vorum alltaf aö leita að "öruggri*
drykkiuformUlu. Við fórum Ur sterku áfengi
yfir í létt, vin eða bjór. Eða við trUðum á vatn
sem "blandara” Eöa viö drukkum aöeíns
hreínt og óblandað og hættum við kokkteila.
Við reyndum aö drekka aðeins a vissum
tima dagsins En það var sama hvaöa
formUla var notuð, vió drukkum okkur
alltaf full.
Já Nei
□ □
9. Heldur þú þvi ennþá fram, að þú getir
hvenær sem er hætt að drekka af
eigin rammleik, jafnvel þótt hægt sé
að sanna hió gagnstæöa?
Þaö virðist vera eðli drykkjumannsins að
plata sjálfan sig Flest okkar, sem nU eru
í AA, reyndu hvað eftír annað að hætta
drykkjuskap án utanaðkomandi hjálpar, en
gátu það ekki.
10. Hefuröu misst úr vinnu vegna drykkju
undanfarna tólf mánuöi?
Þegar við drukkum og okkur vantaði dag og
dag á vinnustaö, reyndum við æ ofan í æ að
réttlæta "veikindi" okkar. Við notuðum
margvíslegustu kvilla til réttlætingar fiarvist
anna I raun og veru vorum viö bara að plata
sjálf okkur
11. Hefurðu nokkurn tíma misst minnið
viö drykkju?
Já
□
Nei
□ ||
Já
d.:
Nei
P
Já
D
Nei
P:
4. Hefuröu fengið þér morgun-”afréttara“
síóustu 12 mánuöina?
Flest okkar eru sannfærð um af eigín reynslu,
aó i svarinu við þessari spumingu felist
næstum örugg staðfesting á því, hvort viö-
komandi sé á góðum vegi með að verða
alkóhólistí - eöa kominn á lokastlg þess,
sem kalla mættí eðlilega drykkju
Já
□
Nei
□
Já
I :í§
5. öfundaróu fólk, sem getur neytt
áfengis án þess aó lenda i
vandræöum?
Já Nei
□ □
Það er augljóst. að mlijónir manna geta
drukkiö vlð ýmis félagsleg tækifæri (stundum
mikið) án þess að skaða sig eöa aöra svo
nokkru nemi. Hefurðu nokkum tíma ihugaó
hvers vegna afengi býöur svo ofl vandræðum
heím, þegar þá átt í hlut9
Já Nei
6. Hefur drykkjuvandamál þitt fariö stig- □ □
versnandi undanfarna tótf mánuöi?
Krá læknisfræðilegu sjónarmiði bendir allt til
þess, að alkóhólismi sé stigrænn sjúkdómur
Þegar maður hefur á annað borö misst
stjóm a drykkju smni. verður vandamálið
æ erfiðara, en minnkar aldrei Alkóhólisti á
aöeins um tvennt að velja: (1) aö drekka sig i
hel eða vera sendur á hæli. eöa (2) foröast
áfengí i hvaða mynd sem er
Já Nei
7. Hefur drykkjuskapur þinn skapaö □ □
vandamál á heimili þinu?
Mörg okkar voru vön að halda þvi fram, að
Hið svokallaða minnisleysí (við vorum á
ferðinni, en mundum ekki eftir þvi eftir á)
virðist vera sameiginlegt ölvunareinkenni
margra okkar, sem nU átta slg á, að þeir eru
eru alkóhólistar. NU orðið vttum við of míkið
um þau vandræði, sem að steðjuðu. þegar
við vorum minnislaus og vissum ekki hvað
við geröum
12. Hefur þér nokkurn tíma fundizt, aö þú
gætir variö Ufinu betur, ef þú drykkir
ekki?
AA leysir ekki öll þin vandamál fyrir þig
En þegar áfengi er annars vegar, getum
við sýnt þér hvernig hægt er að lifa án
mtnnisleysís, timburmanna, samvizkubíts
og sjálfsvorkunnar - afleiöingar st|ómlausr
ar drykkju. Ef þU ert orðmn alkoholisti
verðurðu alltaf alkóhólisti í AA höldum við
okkur þvi Trá "fyrsta sopanum'"
Takist okkur þaö, þá naum við stjórn á
lifnaóarháttum okkar og velgengni og
hammgja blasir við
Hver er útkoman hjá þér?
Svaraöiröu /ó fiórum sinnum eða oftar9 Ef svo
er. þá eru likur til aö þú eigir vuö alvarlegt
drykkjuvandamál aö striða. eða þaö vofi yfir
Af hverju segjum viö þetta? Aðeins vegna þess.
aö reynsla tugþusunda alkóhólista. sem náö
hafa bata. hefur kennt okkur nokkur óskeikul
grundvallaremkenni varóandi ofdrykkju og
okkur sjálf. Þú ert eina manneskjan. sem meö
vissu getur sagt til um, hvort AA er fyrir þig.
Ef svar þitt er já. er okkur ánægja af aö t/á þér
hvernig viö hættum En komir þú ekki auga á.
að þú eigir viö öröugleika aö et/a vegna
drykkjuskajóar. þa munum viö lata þaö
afskiptalaust Paö eina, sem viö leggjum til er
að þu íitir maliö raunsæjum augum Þegar þu
þarír.atl h/alpar veróur þaó okkur ánægja aö
hafa þig meöal okkar i samtokunum
Nei
□
GlFURLEG þátttaka er f
sumarspilamennskunni hjá
Tafl- og bridgeklúbbnum og er
nú svo komið að fólk varð að
snúa frá sl. fimmtudag. Spilað
var I fjórum 16 para riðlum og
urðu úrslit þessi:
A-riðiIl:
Sigurjón Tryggvason —
Sigtryggur Sigurðsson 266
Bjarni Jónsson —
Guðlaugur Brynjólfsson 250
Ólafur Gislason —
Rósmundur Guðmundsson 240
B-riðill:
Guðmundur Sveinsson—
Þorgeir Eyjólfsson 262
Kristinn Karlsson —
Pálmi Oddsson 239
Ásgrimur Aðalsteinsson —
Þorsteinn Sigurðsson 234
C-riðill:
Guðmundur Pétursson —
Magnús Aspelund 288
Skor Guðmundur og Magnúsar
er næsta ótrúlegt og er eitt-
hvað yfir 70%.
Bernharður Guðmundsson —
Júlíus Guðmundsson 268
Ingvar Hauksson —
Orwelle Utlay 247
D-riðiII:
Guðrlður Gumundsdóttir —
Sveinn Helgason 244
Ingólfur Böðvarsson —
Tryggvi Gislason 243
Hrólfur Hjaltason —
Oddur Hjaltason 242
Meðalskor I öllum riðlum
var 210
Efstu menn I stigakeppni til
heildarverðlauna yfir sumarið
eru þessir:
Sigtryggur Sigurðsson 14
Einar Þorfinnsson 11
Ólafur Gfslason 11
Spilað verður næsta fimmtu-
dag og þarf sennilega ekki að
hvetja fólk til að mæta
snemma a.m.k. ekki þá er snúa
þurftu frá siðast.
— O —
Frá Ásunum:
Úrslit slðasta kvölds urðu
þessi:
stig.
1. Ester Jakobsdóttir —
Guðmundur Pétursson 196
2. Erla Sigurjónsdóttir —
Dröfn Guðmundsdóttir 185
3. Ármann J. Lárusson —
Ólafur H. Ólafsson 181
4. Guðmundur Grétarsson —
Vilhjálmur Þórsson 170
5. Jón Páll Sigurjónsson —
Þorfinnur Karlsson 169
6. Sigurður Sigurjónsson —
Trausti Finnbogason 168
Þátttaka var sæmileg, 14
pör. Meðalskor 156 stig.
Já hún Ester Jakobsd. gerir
það ekki endasleppt, og hér
bættu þau enn einu einni gull-
fjöður I safn sitt. Guðmundur
Pétursson (L-maður) og hún.
Við þessi úrslit eykst enn for-
skot frúarinnar á eigin-
manninn, Þorfinn Karlsson.
Staðan I stigakeppni Ás-
anna, sumarbridge 1976, er
þessi:
1. Ester Jakobsdóttir 14 stig
2. Þorfinnur Karlsson 10 stig
3. Guðmundur Pétursson
8 stig
4. —5. Gísli Steingrimsson
6 stig
4.—5. Armann J. Lárusson
6 stig
Næst verður spilað á mánu-
daginn kemur, og er öllum
heimil þátttaka. Spilað er I
Fél. heim. Kópavogs, efri sal,
og hefst keppni kl. 20.00.
A.G.R.