Morgunblaðið - 25.02.1978, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. FEBRÚAR 1978
21
Hvað segja þeir um ólöglegar
verkfallsaðgerðir 1. marz?
Formaður Iðju
í Reykjavík:
Andvígur
ólöglegum
aðgerðum í
hvaða mynd
sem er
MORGUNBLAÐINU er kunnugt
um, að Bjarni Jakobsson, formað-
ur Iðju, félags verksmiðjufólks í
Reykjavík, hefur lýst því yfir á
a.m.k. tveimur fundum að hann
væri andvígur ólöglegum aðgerð-
um í hvaða mynd, sem væri. Kom
þetta fram hjá formanni Iðju á
félagsfundi Iðju fyrir nokkru,
þar sem stjórn og trúnaðar-
mannaráði var veitt umboð til
þess að segja upp samningum, en
einnig lýsti Bjarni Jakobsson
þessu yfir á fundi Fulltrúaráðs
verkalýðsfélaganna í Reykjavík í
fyrrakvöld.
Við þessar umræður mun
Bjarni Jakobsson hafa vitnað í
nýlegan hæstaréttardóm, er sýndi
að hér væri alls ekki um einfalt
mál að ræða. Mál þetta snerist um
Iðjufélaga er farið hefði úr vinnu
án formlegrar uppsagnar og
vinnuveitandinn hefði krafið
hann um bætur. Félagið hefði þá
höfðað mál gegn vinnuveitandan-
um fyrir hönd þessa félagsmanns,
en tapað því máli í héraði og sá
dómur siðan verið staðfestur í
Hæstarétti. Var niðurstaða dóms-
ins sú, að félagsmaðurinn var
dæmdur til að greiða vinnu-
veitandanum eins mánaðar laun
eða helming uppsagnarfrestsins
er hann hafði hjá vinnuveitanda
sínum, sem voru 2 mánuðir.
Bjarni sagði að í framhaldi af
þessum dómi vaknaði nú sú
spurning ef til framangreindra
verkfallsaðgerða kæmi, hvor aðii-
inn — verkalýðsfélagið eða hver
almennur félagsmaður — væri
greiðandinn í þvi tilfelli að vinnu-
veitandi kæmi fram með bak-
reikning í líkingu við þann sem að
framan greindi, þvi að þarna væri
verkalýðsfélagið hvetjandinn en
félagsmaðurinn eftir sem áður
gerandinn.
Hersir Oddson:
Get ekki tekið
þátt í að
hvetja menn
til lögbrota
„Ég GET ekki tekið þátt í því að
hvetja menn til aðgerða sem
varða við lög landsins og þess
vegna greiddi ég atkvæði gegn
ályktun stjórnar BSRB,“ sagði
Hersir Oddsson, 1. varaformaður
BSRB, í samtali við Mbl. í gær-
kviildi. „Ég fæ engan veginn séð,
að vinnustöðvun nú geti gagnað
málstaðnum eða leysi þann
vanda, sem fyrir hendi er.
Þegar BSRB fékk viðurkennd-
an verkfallsrétt var það vegna
þess, að með mikilli vinnu tókst
að telja fulltrúum löggjafarvalds-
ins trú um að samtök opinberra
starfsmanna væru ábyrg samtöjc
og þau myndu ekki beita verk-
fallsvopninu nema í ýtrustu neyð.
Ég tel. að loknu verkfallinu í
haust og nú væntanlegu tveggja
daga ólöglegu verkfalli til að
byrja með sé anzi nærri gengið
þeirri fullyrðingu.
Ég tel að verkalýðssamtök og
leiðtogar þeirra þurfi að öðlast
þann styrk að tekið sé tillit til
málflutnings þeirra, en sá styrkur
fæst ekki með síendurteknum
verkföllum. Eg tel að með ábyrgri
afstöðu, þar sem til þrautar er
reynt með rökurn, eigi menn að
hrinda einhliða ákveðnum kjara-
skerðingaráformum stjórnvalda.
Ef ekki verður með einhverjum
hætti reynt að spyrna fótum við
stanzlausri verðbólgu geta áhrifin
orðið með ófyrirsjáanlegum af-
leiðingum. Þetta held ég að allir
geti verið sammála um, þótt það
sé eins og fyrri daginn að menn
greinir á um leiðir til lausnar
vandanum. Ég býst við að við
launþegar verðum að taka okkar
þátt í lausn vandans, en jafnframt
verða stjórnvöld að gera kröfur til
sín sjálfra og koma í veg fyrir
ótímabæra fjárfestingu í rikisbú-
skapnum, og beita ráðum til að
fjárfestingar í atvinnuvegunum
séu skynsamlegar.
Og svo varpa ég fram þeirri
spurningu: Er það til dæmis raun-
hæft að við trekk í trekk endur-
nýjum okkar fiskiskipastól á
nokkrum árum? Hér á ég við
skuttogarakaupin á sðustu árum
og einnig öll kaupin á nótaveiði-
skipunum áður. Hér er oft ráðist í
fjárfestingar með svo stórum
stökkum, að ekki getur verið
heillavænlegt fyrir lítið þjóðfélag
sem okkar“.
Formaður Alþýðu-
sambands Suðurlands:
Hvet ekkí fólk
til verkfalls
sem ekki
er löglegt
GUNNAR Kristmundsson, for-
maður Alþýðusambands Suður-
lands sagði að þar hefðu verið
haldnir tveir fundir innan
sambandsins, þar sem efnahags-
aðgerðir ríkisstjórnar og kjara-
skerðingaráform hefðu verið til
umræðu — hinn fyrri fyrir
nokkrum dögum þar sem þetta
mál hefði verið til umræðu ásamt
fleiri málum og hinn sfðari nú sl.
miðvikudagskvöld, sem fjallað
hefði gagngert um þetta atriði, og
þar sem kjaraskerðingúnni var
harðlega mótmælt. Fundir þessir
hefðu verið vel sóttir af félögum
af öllu félagssvæðinu.
Hins vegar sagði Gunnar að
nokkuð skiptar skoðanir væru
meðal félagsmanna um fyrirhug-
aðar verkfallsaðgerðir, og
persönulega kvaðst Gunnar eiga
erfitt með að hvetja fólk til þátt-
töku í verkfallsaðgerðum, sem
ekki væru löglegar. Hins vegar
kvaðst hann gera ráð fyrir að fé-
lagsmenn myndu koma saman á
ný til að ræða þetta frekar, og sett
hefði verið á laggirnar sérstök
framkvæmdanefnd til að annast
samskiptin við aðalstöðvarnar í
Reykjavík varðandi aðgerðir.
Sólon Sigurðsson:
Getum ekki
hvatt til
ólöglegra
aðgerða
„ÞAÐ var haldinn stjórnarfundur
í hádeginu í gær og það var ein-
róma afstaða, að við gætum ekki
staðið að því að hvetja menn til
ólöglegra aðgerða", sagði Sólon
Sigurðsson, formaður Landssam-
bands bankamanna. „Það var eng-
inn ágreiningur í stjórninni um
þetta“.
Símamenn
hafa ekki fjaJl-
að um áskor-
un 6SRB
„VIÐ HÖFUM í stjórninni ekkert
fjallað um þessa áskorun BSRB
og því vil ég ekkert segja á þessu
stigi,“ sagði Agúst Geirsson, for-
maður Félags íslenzkra síma-
manna.
Garðar Þorsteinsson:
Ekki ákvörð-
un stjórnar
FFSÍ
FARMANNA- og fiskimannasam-
band fslands er meðal þeirra fé-
laga er hafa samþykkt að hvetja
félagsmenn til verkfallsaðgerða I
samræmi við aðgerðir ASl hinn 1.
og 2. marz n.k.
Garðar Þorsteinsson ritari
stjórnar F.F.S.I. hafði samband
við Mbl. og sagðist vilja Iýsa því
yfir að það væri ekki ákvörðun
stjórnar né framkvæmdastjórnar
sambandsins að taka þátt í þess-
um aðgerðum, heldur hefói
Ingólfur Ingólfsson formaður
sambandsins ákveðið það upp á
sitt eindæmi. Sagði Garðar Þor-
steinsson einnig, að það hefði ver-
ið samþykkt að slíka yfirlýsingu
skyldi ekki gefa nema með sam-
þykki stjórnar og framkvæmda-
stjórnar Farmanna- og fiski-
mannasambandsins. Sagðist Garð-
ar einnig vilja taka það fram, að
F.F.S.L hefði ekki neitt ákvörð-
unarvald í þessum efnum, hvert
stéttarfélag innan sambandsins
yrði að gefa sitt samþykki.
Björn Þórhallsson:
Ekki rétt að
láta óánægjuna
brjótast út
í lögbrotum
„Ég er andvígur þessum ólög-
legu aðgerðum," sagði Björn Þór-
hallsson, formaður Landssam-
bands verzlunarmanna. „Ég er að
vfsu óánægður með lögin og vísa í
þeim efnum til samþykkt:r
stjórnar landssambandsins þar
um, en ég tel ekki rétt að láta þá
óánægju brjótast út í lögbrotum.
Stjórn Landssambands
verzlunarmanna mun ekki hvetja
til ólöglegra aðgerða, þvert á
móti. Hins vegar munum við ekki
koma með neina beina gagnáskor-
un.
Mér er ekki kunnugt unt neitt
verzlunarmannafélag, sem ætlar
að taka þátt í aðgerðunum, en
mér er hins vegar kunnugt um
nokkur, sem munu. ekki verða
með og get ég þar nefnt félögin á
Akureyri og ísafirði."
Óráðið með
aðgerðir á
Yestfjörðum
„Það er ekki farið að fjalla um
þetta mál innan Alþýðusambands
Vestfjarða, enda áskorunin að
sunnan nýbúin að berast okkur,“
sagði Pétur Sigurðsson, formaður
Alþýðusambands Vestfjarða í
samtali við Mbl. í gær. Hins vegar
kvað hann fyrihugaðan sameigin-
legan opinn fund með opinberum
starfsmönnum og háskólamönn-
um til að ræða aðgerðir ríkis-
stjórnarinnar. Pétur kvaðst eiga
von á að hvert einstakt félag tæki
afstöðu til áskorunar heildarsam-
takanna en mörg félaganna væru
einmitt með fundi nú um helgina,
t.d. væri Verzlunarmannafélagið
á fundi og fundur strax eftir helgi
í Verkalýðsfélaginu Baldri.
Málið lagt
fyrir félags-
ráðsfund
Póstmanna-
félagsins
„ÞAÐ VAR ákveðið á stjórnar-
fundi að leggja málið fyrir félags-
ráðsfund á mánudaginn, en í
félagsráði situr 21 fulltrúi. Fyrr
en málið hefur verið rætt þar vil
ég ekki vera að láta opinberlega í
ljós skoðun mína á málinu, en hitt
vita allir, að ég hef alltaf viljað
fara varlega," sagði Björn Björns-
son, formaður Póstmannafélags
tslands.
Hilmar Jónsson:
Sjómenn
geta
ekki
brotið
sjólögin
„AFSTAÐA okkar er sú að gera
ekkert ólöglegt. Sjómenn eru
undir sjólögum og þeir geta ekki
brotið þau lög,“ sagði Hilmar
Jónsson, formaður Sjómanna-
félags Reykjavíkur. „Við í stjórn-
inni höfum ekki fjallað sérstak-
lega um þetta mál en við fylgjum
Sjómannasambandi íslands að
málum.
Sjómannafélag Reykjavíkur
gerir ekki annað en það sem lög-
legt er. Hitt er svo aftur annað
mál að menn geta haft sina per-
sónulegu skoðun á þessu máli, en
félagið sem slíkt mun ekki hvetja
sína menn til annars en þeirra
hluta sem löglegir eru. Það er svo
annað hvort samningum verðúr
sagt upp en til þess höfum við
nægan tíma, ef með þarf.“
AlbÝðusamband
Austurlands:
Hver fyrir
sig tekur
ákvörðun
SIGFINNUR Karlsson, formaður
Alþýðusambands Austfjarða,
sagði að þar hefði ekki verið fjall-
að um afstöðu til áskorunar
heildarsamtakanna, enda þau
ekki borizt fyrr en þá árdegis.
Hann kvað menn hins vegar und-
ir það búna að eitthvað yrði gert,
en eftir væri að fjalla um það
formlega innan félaganna. Hins
vegar kvaðst hann gera ráð fyrirr
að hver fyrir sig yrði að taka
ákvörðun um hvað hann gerði.
Formaður F.I.H.:
Samþykki
ekki ólögleg-
ar aðgerðir
FÉLAG íslenzkra hljómlistar-
manna hefur ekki tekið afstöðu
til aðgerða ASÍ hinn 1. og 2. marz,
en afstaða til málsins verður tek-
in á fundi stjórnar og trúnaðar-
mannaráðs er haldinn verður í
dag.
Sverrir Garðarsson formaður
Félags ísl. hljómlistarmanna
sagði aðspurður að hann hefði
samþykkt ályktun formannaráð-
stefnu ASt en á fundi fulltrúa-
ráðs verkalýðsfélaganna i Reykja-
vík í fyrradag hefði hann lýst yfir
því, að hann myndi aldrei sam-
þykkja ólöglegar aðgerðir og
myndi ekki eiga neina aðild að
þeim. „Hins vegar“, sagði Sverrir
Garðarsson, „er ég tilbúinn hér
eftir sem hingað til að standa að
öllum löglegum aðgerðum ASI til
hagsbóta fyrir meðlimi F.I.H. og
með samþykki þeirra.“
Karl Steinar
Guðnason:
r
I hjarta mínu
sammála
en sat hjá
„ÞAÐ ER rétt að ég sat hjá við
atkvæðagreiðsluna innan mið-
stjórnar ASl um þessar aðgerðir“,
sagði Karl Steinar Guðnason, for-
maður Verklýðs- og sjómannafé-
lags Keflavíkur.
Þegar Mbl. spurði, hvort það
táknaði að hann væri andvigur
fyrirhuguðum aðgerðum, svaraði
Karl Steinar neitandi. „Ég er i
hjarta mínu sammála þeim, en ég
ætla að halda fund með mínum
félögum á morgun, þar sem málin
verða rædd".
Akureyri:
Iðja hvetur
tæpast
til vinnu-
stöðvunar
MORGUNBLAÐINU tókst ekki í
gær.kvöldi að ná tali af Jóni Karls-
syni, formanni Alþýðusambands
Norðurlands. Hins vegar fékk
blaðið það staðfest, að Félag
verzlunar- og skrifstofufólks á
Akureyri hefði ákveðið að segja
upp kaupliðuni kjarasamnings á
almennum félagsfundi, en hins
vegar ákveðið að taka ekki þátt í
boðuðum verkfallsaðgerðum.
Þá náði Mbl. tali af Jóni Ingi-
marssýni, formanni Iðju, félags
verksmiðjufólks á Akureyri.
Hann kvað félagið ætla að halda
fund n.k. mánudag, þar sem til
umræðu væru viðbrögð við kjara-
skerðingu ríkisvaldsins, og kvaðst
telja að þar yrði sagt upp samn-
ingum. A hinn bóginn væru nú
erfiðleikar i iðnaði á Akureyri og
reyndar skiptar skoðanir meðal
félagsmanna hvort leggja ætti út i
verkfallsaðgerð við þessar að-
stæður. Jón taldi því að félagið
myndi naumast hvetja fólk til
vinnustöðvunar i þessari fyrstu
lotu.