Morgunblaðið - 15.08.1982, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. ÁGÚST 1982
39
Ameríska kvikmyndavikan
ráðherra, hvort höfða skuli mál út
af svonefndum sæmdarrétti eða
ekki. En sá réttur gildi eingöngu
um listaverk látinna listamanna,
50 árum eða lengur frá andláti
þeirra. Sigurður sagði það engu
breyta um höfundarréttinn, að
ríkið hefði keypt hann, hann félli
niður samkvæmt 50 ára reglunni
eins og réttur að öllum öðrum
listaverkum tónsmíðanna.
Að sögn Sigurðar er aðeins til
einn dómur, er fallið hefur um mál
sem þetta, en það er dómur
Hæstaréttar í Danmörku frá því
árið 1965. Þar gerðist það að út-
sett hafði verið fyrir danshljóm-
sveit klassískt verk, serinata eftir
Johan Svendsen. Mál var höfðað
vegna þessa og féll hann útsetjur-
unum í óhag, og voru þeir dæmdir
til að greiða skaðabætur og lagið
gert upptækt.
Fræðilega kvaðst Sigurður því
telja jassútsetningu íslenska þjóð-
söngsins ólöglega. Framhald
málsins réðist hins vegar af því
hvað menntamálaráðherra gerði.
Hann einn hefði rétt til að höfða
mál í tilvikum sem þessum.
Sveinbjörn Sveinbjörnsson á yngri
árum.
Danska tónskáldið Johan Svendsen.
Athugað eftir helgi
Bæði Ingvar Gíslason, mennta-
málaráðherra, og Birgir Thorlaci-
us, ráðuneytisstjóri, hafa verið í
útlöndum. Birgir er nú kominn
heim, en hann sagði í samtali við
Morgunblaðið, að vegna anna í
ráðuneytinu hefði ekki gefist tóm
til að kanna málið nánar, og yrði
það ekki gert fyrr en í næstu viku.
Þá verður búið að frumsýna
kvikmyndina, svo ólíklegt er að til
lögbanns verði gripið héðan af.
Hvort af málshöfðun verður, er
á hinn bóginn ekki séð enn sem
komið er. En hver sem niðurstað-
an er í því máli, er ljóst að þjóð-
söngurinn í hinni nýju útsetningu
er kominn fyrir eyru landsmanna
á hljómplötu og þúsundir munu
heyra hann í kvikmyndinni. Verði
af málshöfðun, mun það því fyrst
og fremst hafa fyrirbyggjandi
áhrif, skaðinn er þegar skeður nú,
sé um skaða að ræða, en það er
alls ekki óumdeilt eins og að fram-
an greinir.
Anders Hansen
„Nýir straumar í amerískri
kvikmyndagerð", er yfirskrift
Amerisku kvikmyndavikunnar,
sem hófst í gær í Tjarnarbíói og
stendur yfir til 21. ágúst nk.
Eins og skýrt hefur verið frá í
Mbl. er hér um að ræða sýnishorn
af því sem er að gerast í ameriskri
kvikmyndagerð, utan stóru kvik-
myndaveranna og kennir þar
margra grasa, sem íslenskir
áhugamenn um kvikmyndagerð
ættu að hafa áhuga á að kynna
sér.
Sýningar í Tjarnarbíói í dag og
á morgun verða sem hér segir:
Sunnudagur: Kl. 3. Kaffistofa
kjarnorkunnar, kl. 5 Hjartland, kl.
9 Kaffistofa kjarnorkunnar, kl. 11
Varanlegt frí.
Mánudagur: Kl. 5 Tylftirnar, kl. 9
Yfir-Undir, skáhallt niður, kl. 11
Chan er týndur.
Kaffistofa kjarnorkunnar
(Atomic Café) er slunkuný mynd,
gerð árið 1982. Hún var frumsýnd
í Bandaríkjunum nýverið og mun
þá hafa vakið töluverða athygli,
en aðaluppistaða myndarinnar
eru gamlar áróðursmyndir fyrir
kjarnorkuvopnum. í umsögn um
myndina segir að Kaffistofa
kjarnorkunnar sé nokkurs konar
brú milli kvikmyndanna Babes on
Broadway og Dr. Strangelove.
Leikstjórar eru Kevin Rafferty,
Jayne Loader og Pierce Hjartland
(Heartland), hlaut gullbjörninn á
kvikmyndahátíðinni í Berlín 1981,
en hún er önnur tveggja mynda á
þessari kvikmyndahátíð sem að
mestu er unnin af konum og fjall-
ar um konur. Hjartland er byggð á
dagbókum raunverulegrar land-
nemakonu, sem bjó í Wyoming-
fylkinu. Myndin er saga landnem-
anna, fyrst og fremst kvennanna,
sem tókst að lifa af þessa erfiðu
tíma.
Varanlegt frí, fjallar um örvænt-
ingu amerískrar pönkæsku og
Tylftirnar (The Dozens), er lýsing á
lífi ungrar stúlku sem reynir að
sameinast þjóðfélaginu á nýjan
leik eftir tveggja ára dvöl í fang-
elsi fyrir ávísanafals. Eins og
„Hjartland", er þessi mynd að
mestu gerð af konum en leikstjór-
ar eru Christine Dall og Randall
Conrad.
Yfir-Undir, skáhallt niður (Over-
Under, Sideways Down), er gerð í
San Francisco, árið 1977 af
starfshópnum Cinemanifesti og
fjallar um líf og umhverfi verka-
mannafjölskyldu.
Chan er týndur, (Chan is lost),
gerist í Kínahverfinu svonefnda í
San Francisco og er sennilega
fyrsta myndin sem fjallar um
ameríkana af kínversku bergi
brotna.

Glas
govy\jS
var einu
sinni kölluö
verslunar>S
miöstöð jS (s
lendinga vegna
tíðra ferða okkartil
Skotlands.Þægilega
stuttar flugferðir >5 á
góðu verði. /S Glasgow
hefur ekki breyst.Borgin er
ennþá skemmtilegt sam
bland af gamalli og nýrri hefð.
Þar blandast saman /s gamall
byggingarstíll.veitingastaðirog bjór
krár í /«gömlum,klassískum stíl.og
nútíma tækni á sviði verslunar - og við
skipta. Það sér enginn fS eftir ferð um
skosku hálöndin. Skotar telja sig vera ná »,
granna okkarog viniog vilja eiga í okkur hvert
bein^ Þeir eru gestrisnir>Smeð afbrigðum og
góðir heim að sækja. Fáðu upplýsingar hjá Flug
leiöum eða ferðaskrifstofum um ^ferðir til Glasgow.
FLUGLEIDIR
Gott tötk hjá traustu félagi