Morgunblaðið - 25.09.1982, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. SEPTEMBER 1982
29
honum af þeim kærleik og ástúð
sem hún átti svo mikið af en hafði
e.t.v. orðið að dylja gagnvart eigin
bornum, samanber hennar eigin
orð, hér áður rituð. Árið 1970
stofnar Danelíus sitt eigið heimili
og stendur henni þá til boða að
fylgja dóttursyni sínum og konu
hans Margréti Ellertsdóttur inn á
þeirra heimili, en hún var
sjhálfstæð sem fyrr og vildi
standa á eigin fótum meðan heilsa
og kraftar leyfðu. Þau hjón Dan-
elíus og Margrét voru þó æ síðan
hennar styrkustu stoðir. Síðustu
tólf árin bjó hún að Egilsgötu 28.
Oft var gestkvæmt hjá henni á
Egilsgötunni, fyrst og fremst voru
það börnin, tengdabörnin og
barnabörnin sem nutu gestrisni
hennar, en það voru líka fleiri sem
komu þangað, því hún átti marga
vini og kunningja sem sóttu í
hennar sjóð lífsgleði og bjartsýni,
því af þeim sjóði virtist hún enda-
laust geta ausið.
Ég sem þessar línur rita, eign-
aðist margar ánægjustundirnar
hjá henni. Fyrir mörgum árum
hjá þeim hjónum er þau bjuggu á
Hellissandi; Danelíus, maður
hennar var óspar á að veita mér
ráðleggingar, við höfðum líkar
þjóðmálaskoðanir, það fór vel á
með okkur, þó aldursmunur væri
mikill. Mér finnst alltaf, að ég eigi
honum skuld að gjalda. Eftir að
Sveindís er orðin ein á Egilsgöt-
unni, lá leið min þangað oft.
Manni leið vel að sitja við hennar
viskubrunn.
Sveindís var í meðallagi há,
grönn og beinvaxin, fríð sýnum og
frá henni sindraði sterk lífsorka.
Hún var hreinskiptin og talaði
enga tæpitungu, orðvör var hún og
aldrei heyrði ég hana mæla
hnjóðsyrði til nokkurs manns. En
inn í umræður hennar blandaðist
oft þægileg gamansemi og hóglát
glettni, þannig sigraðist hún á erf-
iðum uppákomum sem gjarnan
gera vart við sig í svo stórum af-
komendahópi.
Lífsferill Sveindísar var bjart-
ur, skuggarnir sem mættu henni á
lífsleiðinni urðu jafnan að víkja
fyrir þeirri miklu birtu sem frá
henni streymdi. Lokabaráttan var
hörð. Síðustu mánuðina varð hún
enn á ný að breyta um lífsstíl,
ennþá átti hún þann innri kraft og
óbilandi kjark, sem hún neytti til
hinstu stundar.
Mikilhæf kona er horfin af sjón-
arsviðinu, en hún skilur eftir sig
merka sögu sem áfram ritast í lífi
og störfum afkomenda hennar.
Megi íslensk þjóð eignast marga
henni líka.
Ástvinum hennar öllum votta
ég innilega samúð. Guð blessi
minningu Sveindísar Hansdóttur.
Kristinn Kristjánsson
Óljós minning bernskunnar
skýrist og verður að lifandi mynd-
um fyrir sjónum mínum. Dauði
ömmu minnar varð til þess að
varpa ljósi á ýmislegt það sem ég
annars hefði aldrei af alvöru
hugsað um. Lítill drengur kemur
norðan af landi í föruneyti fjöl-
skyldu sinnar til óþekktra dular-
áhugasamur um hag og velferð
viðskiptavina sinna, jafnt ^sem
~-f^rhdgkja þei^.er hann ^J^aði
heima þar sem Sveindís amma og
Danelíus afi áttu heima. Hápunkt-
ur ferðarinnar var að koma til
þeirra. Minningar þessara ára
hrannast upp og ég eignast nú svo
margt sem ég vissi ekki um.
Þeirra dýru gjafir fá í mínum
huga nýtt gildi; ég veit það nú, að
þessar gjafir eru miklu dýrmætari
fyrir mig en margt annað. Mörg
voru sporin mín sem lágu frá Lár-
usarhúsi heim í Snæfellsás. Þegar
dimmt var yfir barnssálinni og
dagsins önn var mér ofviða, var
þeirra vé mitt skjól. Hjá þeim var
svo mikið og bjart sólskin sem
dreif burtu ungar sorgir mínar.
Ungur var ég þegar afi dó, hversu
vel ég man þó, hvað hann var mér
mikils virði og hvað við misstum
öll mikið þegar hann féll frá. En
amma stóð eftir, eins og beinvaxin
fura og hélt áfram að lifa lífinu af
sinni alkunnu reisn og við systkin-
in fengum enn að njóta gjafa
hennar.
Þótt amma mín flyttist burtu til
Reykjavíkur, slitnaði sambandið
aldrei. Oft veitti hún mér skjól á
Egilsgötunni, þegar leið mín lá til
Reykjavíkur. Hún hafði flutt með
sér sólskinið og lífsgleðina og
miðlaði af því svo ríkulega til mín.
Ég finn það nú að þakklæti mitt
var ekki að sama skapi. En hún
þekkti svo vel barnið og ungling-
inn, þess vegna veit ég, að hún
hefir getað fyrirgefið mér.
Ég naut svo að lokum elsku
hennar og ástúðar, þegar ég kom
með konu mína og seinna son
okkar til hennar. Hún lagði bless-
un sína yfir okkur öll, ekki á dap-
urlegan hátt, mótaðan þunga ell-
innar, heldur af sama lífsglaða
kærleikanum sem henni var svo
tamt.
Hennar líf er fyrir mér sem fal-
legt lag, svo undurfallegt, fjörugt,
en með alvarlegum kærleiksríkum
bakröddum sem tala munu til mín
alla ævi. Blessuð sé minning henn-
ar.
Pálmi, Vibbý og Sverrir
í dag verður amma okkar,
Sveindís Hansdóttir jarðsungin á
heimaslóðum sínum, Hellissandi.
Amma var okkur félagi og vinur
sem fylgdist af brennandi áhuga
með athöfnum okkar og fyrirætl-
unum. Á gleðistundum var hún
hrókur alls fagnaðar en þegar á
reyndi stóð hún sem klettur við
hlið fjölskyldu sinnar. Hún var yf-
ir allt kynslóðabil hafin og var
okkur fögur fyrirmynd með
breytni sinni og lífsgleði.
Amma var í eðli sínu sjálfstæð
og vildi ekki að fyrir sér væri haft,
henni þótti sælla að gefa en
þiggja. Á Egilsgötunni þar sem
heimili hennar var síðustu árin
kom fjölskyldan gjarnan saman
og aldrei brást gestrisnin á þeim
bæ.
Það er alltaf sárt að kveðja
ástvini sína, en amma lifir í hug-
um okkar sem vorum svo lánsöm
að vera henni samferða götuna
fram eftir veg. Um hana eigum við
aðeins ljúfar minningar.
Hvíl hún í friði.
Ragnar, Sveindís og Anna Dögg.
við. Yfir 40 ár hefur hann að baki
í störfum að verslun á Akranesi.
Hann var lengi starfsmaður og
verslunarstjóri hjá Kaupfélagi
Suður-Borgfirðinga, síðar rak
hann eigin verslun, Verslunina
Andvari hf. og nú síðast í meira en
áratug var hann verslunarstjóri
hjá Sláturfélagi Suðurlands á
Akranesi. Alls staðar hinn trausti
maður, sem kunni til hlítar sitt
starf.
Edvard var um skeið formaður í
Kaupmannafélagi Akraness og
rækti það starf með prýði. Fyrir
störf hans þar og samskipti öll
skulu honum hér færðar innileg-
ustu þakkir. Megi íslenskri versl-
unarstétt auðnast að eignast sem
flesta starfsmenn gædda hæfileik-
um hans. Konu hans, börnum,
aldraðri móður og öðrum ástvin-
um færum við innilegar samúðar-
kveðjur. Guð blessi minningu hins
góða drengs.
Káupmannafélag Akraness^
9
I.
Hallgrímur Þórhallsson
í Vogum — Minning
Fyrir nokkrum vikum þágum
við hjón góðan beina og áttum
skemmtilega stund heima í Vog-
um. Ekki urðum við vör við þann
skugga, er hvíldi yfir heimilinu
þótt ég hafi nú frétt, að þá hafi
nýlega borizt vitneskja um að
hverju stefndi. Hallgrímur var
glaður og mælskur í sínum áhuga
og allur í framtíðinni. Honum
þótti vænt um landið og vatnið
eins og raunar öllum Mývetning-
um og var mikið í mun að bændur
gætu haft af hvoru tveggja góðan
arð með ræktun og umönnun. Við
spjölluðum mikið um fuglalífið og
sannfærði hann mig um, að það
væri ekki hagur fyrir fuglinn ef
bændur hættu að nytja vörpin.
Hafði Hallgrímur hugsað mikið
um þessi mál og lagði fyrir mig
hugmyndir og tillögur, sem nú
kemur í minn hlut að taka upp
eftir hans beiðni.
Hallgrímur fæddist í Vogum
hinn 28. apríl 1914, sonur hjón-
anna Þórhalls bónda þar Hall-
grímssonar á Grænavatni og síðar
í Vogum, Péturssonar, bónda í
Reykjahlíð, þess er byggja lét
gömlu kirkjuna er rifin var fyrir
nokkrum árum, Jónssonar prests
Þorsteinssonar, er Reykjahlíðar-
ætt er rakin til, og Þuríðar, dóttur
Einars Friðrikssonar frá Svart-
árkoti, systur Jóns í Reykjahlíð,
föður Péturs og þeirra systkina.
Þau Þórhallur og Þuríður áttu
átta börn. Fjögur eru látin, auk
Hallgríms, en á lífi eru: Kristján
Friðrik í Björk, Einar Gunnar í
Vogum, er þar bjó með Hallgrími
bróður sínum, og Ólöf Ásthildur á
Akureyri.
Árið 1958 kvæntist Hallgrímur
Önnu Vilfríði Skarphéðinsdóttur
frá Akureyri, Jónssonar og Stef-
ánýju Jóhannsdóttur. Var það
þeim báðum mikið gæfuspor og
áttu þau barnaláni að fagna. Elzt-
ur er Leifur, stúdent frá Akureyri
og nú við tónlistarnám, Ólöf Þór-
elfur, stúdent frá Fjölbrautaskól-
anum í Breiðholti, Dagný og Þur-
íður Anna, báðar í menntaskóla.
Hbggið er enn með hjörvi snbggum
harma-skard fyrir Voga garði.
Hallgrímur lézt laugardaginn
18. september í sjúkrahúsinu á
Húsavík eftir hálfsmánaðar legu.
Þá var tæplega ár liðið síðan hann
kenndi fyrst þess sjúkdóms sem
nú hefur dregið hann til dauða.
Hann bar sig vel og týndi ekki
gleði sinni, þótt hann gengi þess
ekki dulinn, að um bata gat ekki
orðið að ræða. Hann hélt geðró
sinni til hinztu stundar.
Hallgrímur í Vogum var glæsi-
legur maður og mikill íþróttamað-
ur á yngri árum, einkum glímu-
maður. Hann keppti m.a. í Is-
landsglimunni 1944 og vann svo-
kallaðan Geirfinnsbikar, sem gef-
inn var til minningar um ungan
mývetnskan íþróttamann, sem
lézt með sviplegum hætti. Hann
var mikill félagsmálamaður og
vann m.a. svo áratugum skipti í
Ungmennafélagi Mývetninga.
Hann var mikill söngmaður og í
karlakór Mývatnssveitar og
kirkjukór Reykjahlíðarsóknar.
Hann var hvatamaður að endur-
reisn Veiðifélags Mývatns og sat í
stjórn þess, hvatamaður að stofn-
un ogritari fjárræktarfélagsins
Austfa, hvátamaður að því að
sandgræðslan ræktaði mikil svæði
við Heiðarsporðarrönd og Lúdent
og vann með heimamönnum að
friðun þriðja svæðisins norðan
Hverfjalls, hvatamaður og þátt-
takandi í þeirri samvinnu sem mý-
vetnskir bændur áttu um ræktun
túna í Grófarmýri og Hofstaða-
heiði.
Hallgrímur var góður sauð-
fjárbóndi og hafði næmt auga
fyrir fé. Hann var mikill ræktun-
armaður, íhaldssamur þegar við
átti, en fylgdist vel með og var
fljótur að tileinka sér nýjungar.
Hann var þrifamaður og farsæll í
lífi sínu, barngóður og hugsaði vel
um heimili sitt og þótti vænt um
það. Á mannamótum var hann
hress í skapi, hlýr og hafði gjarn-
an spaugsyrði á vörum, áhuga-
samur og tillögugóður. Hann var
einarður í skoðunum og þurfti
ekki að troða annarra slóðir í þeim
efnum, en tók sér líka tíma til að
gaumgæfa málin þegar hann þótt-
ist þurfa þess með.
Hallgrímur í Vogum var mikill
sjálfstæðismaður og lagði rækt
við félagsskap okkar. Hann sat
kjördæmisþing og landsþing
flokksins um langt árabil og var
ótrauður baráttumaður sjálfstæð-
isstefnunnar. Ég á góðar minn-
ingar um samskipti okkar fyrr og
síðar og vináttu í minn garð og
fjölskyldu minnar.
Konráð Vilhjálmsson orti um
nafna Hallgríms og afa látinn:
Loga mun enn fyrir landi í Vogum
Ijósgeisla blik á öldum kvikum.
Knn mun söngur frá ey og töngum
anda og svana berast ad landi.
— Aldrei framar þar stendur á ströndu,
starir né hlustar á fleygan skara,
sá er þar ádur athöfnum réði,
óðaLsmaður og heimilisfadir.
Nú er Hallgrímur í Vogum all-
ur. Þungur harmur er kveðinn að
fjölskyldu hans. Megi guð létta
sorgir þeirra. Megi Hallgrímur í
friði hvíla.
Halldór Blöndal
Ragnheiður Davíðs
dóttir — Minning
Aldrei kemur skýrar fram en
þegar dauðann ber að garði hversu
mikilvægar minningarnar eru í
lífi okkar. Einungis með hjálp
þeirra getum við áttað okkur á
nútíðinni og gert okkur í hugar-
lund hvað framtíðin beri í skauti
sér. Minningar okkar eru bornar
uppi af fólki sem við höfum átt
kost á að kynnast og deila lífinu
með um lengri eða skemmri tíma.
Og séu minningar okkar góðar er
það vegna þess að fólkið, sem við
minnumst, var gott.
Ég veit að margir munu nú
minnast með söknuði og þakklæti
Ragnheiðar Davíðsdóttur frá
Skriðu sem andaðist aðfaranótt
þriðjudagsins 14. þ.m. og jarðsett
á Möðruvöllum í Hörgárdal, laug-
ardaginn 25. þ.m.
Ragnheiður fæddist 13. október
árið 1920, dóttir hjónanna Davíðs
Eggertssonar og Sigríðar Valgerð-
ar Sigurðardóttur, en þau bjuggu
myndarbúi á Möðruvöllum í Hörg-
árdal. Þar ólst Ragnheiður upp
ásamt systkinum sínum, Eggert
sem var þeirra elstur og þremur
yngri systrum, Gunnhildi, Jónínu
og Valgerði, og fósturbróðir
þeirra, Davíð Sigðurði Kristjáns-
syni.
Árið 1944 giftist Ragnheiður
Finni Magnússyni og bjuggu þau í
Skriðu í Hörgárdal fram til ársins
1965 er þau fluttu til Akureyrar.
Þau Finnur og Ragnheiður eign-
uðust tvær dætur, Friðbjörgu og
Sigríði, en Ragnheiður átti fyrir
hjónaband sitt Sverri Haraldsson,
sem ólst upp hjá þeim Finni.
Sverrir stundaði síðan búskapinn
með þeim í Skriðu og tók við bú-
inu,‘þegar þau fluttu til Akureyr-
Sumu fólki er erfitt að lýsa einu
sér vegna þess að skaplyndi þess
og framkoma miðar öll að því að
lífga umhverfi sitt. Þannig mann-
eskja finnst mér að Ragnheiður
hafi verið. Ég á erfitt með að
minnast hennar öðruvísi en með
allt iðandi af lífi í kringum sig og
með standandi veisluborð handa
hverjum gesti sem að garði bar.
Þannig var hún öll sín ár sem hús-
freyja í Skriðu og þannig var hún
í sumar sem leið.
Til að halda heimili sitt eins og
hún gerði alla tíð af fádæma rausn
og snyrtimennsku þarf tvo mikil-
væga mannkosti: Orlæti og um-
hyggjusemi. Þeim kostum var
Ragnheiður gædd í ríkum mæli.
Hún var örlát og ung í anda og
vildi drífa hlutina áfram. En hún
gat ekki síður verið íhugul, gætin
og umhyggjusöm. Þessara kosta
hennar nutu eiginmaður hennar
og börn fyrst og síðast. En ótal
margir aðrir nutu einnig um-
hyggju hennar og örlætis. Við er-
um mörg, sem vorum heimagang-
ar í Skriðu öll okkar bernskuár og
sem þau Finnur og Rænka hugs-
uðu um af alúð og ástríki. Við urð-
um öll ríkari af þeim kynnum og
eignuðumst góðar minningar sem
eru dýrmætasta veganestið á leið-
inni gegnum lífið.
Finni, föðurbróður mínum,
Sverri í Skriðu og fjölskyldu hans,
Friðbjörgu og Sigríði og fjölskyld-
um þeirra, systrum, ættingjum og
vinum Ragnheiðar, votta ég
dýpstu samúð. Megi minningin um
lífsgleði og hlýju Ragnheiðar
styrkja þau nú á kveðjustund og
ylja þeim um ókomin ár.
Páll Skúlason
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minn-
ingargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga. í minn-
ingargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður. Þess
skal einnig getið, af marggefnu tilefni, að frumort
ljóð um hinn látna eru ekki birt á minningarorðasíð-
um Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera vélrituð
og með góðu línubili.
<jr