Morgunblaðið - 07.12.1983, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 7. DESEMBER 1983
55
FramtíAarhúsnæði Listasafns íslands skoðað. Fremst á myndinni eru
menntamálaráðherra, frú Ragnhildur Helgadóttir, og dr. Selma Jónsdótt-
ir.
Garðar Halldórsson, húsameistari ríkisins, greinir frá byggingarsögu hússins. Meðal gesta á fundinum má sjá
Guðmund G. Þórarinsson, formann byggingarnefndar Listasafnsins (fremst t.h.), Ragnhildi Helgadóttur,
menntamálaráðherra, Albert Guðmundsson, fjármálaráðherra, og dr. Selmu Jónsdóttur, forstöðumanns Lista-
safns íslands. Myndin er tekin í nýbyggingu safnsins. Ljósm. Mbi./KÖE.
Sex milljónir til byggingar Listasafns
íslands á hundrað ára afinæli þess 1984
Byggingarframkvæmdum væntanlega lokið árið 1986
LISTASAFN íslands verður 100
ára á næsta ári, en safnið var
stofnað af Birni Bjarnarsyni, síðar
sýslumanni og alþingismanni, árið
1884 í Kaupmannahöfn. Stofn þess
voru gjafir danskra listamanna og
fjögur verk frá dönsku konungs-
fjölskyldunni, en fyrsta íslenska
verkið í eigu þess var höggmyndin
„Útlagarnir“ eftir Einar Jónsson.
Kom safnið til íslands með vor-
skipum 1885 og var þá fyrst til
húsa í Alþingishúsinu, síðar í
Safnahúsinu við Hverfisgötu, en
frá 1950 í húsi Þjóðminjasafnsins
við Hringbraut. Nú líður senn að
því að Listasafn íslands, sem nú
telur á fimmta þúsund listaverk,
flytji í eigið húsnæði, að Fríkirkju-
vegi 7, hinu gamla íshúsi Herðu-
breiðar, sem nú hefur verið stækk-
að og byggt við.
A blaðamannafundi sem hald-
inn var 2. desember sl. í hinu
væntanlega húsnæði Listasafns-
ins kom það fram í máli mennta-
málaráðherra, frú Ragnhildar
Helgadóttur, að ríkisstjórnin
vildi minnast afmælisins með
þeim hætti að til byggingarinnar
rynnu sex milljónir króna á fjár-
lögum 1984. Sagði menntamála-
ráðherra enfremur að þá vantaði
enn á um þrjátíu milljónir til að
ljúka framkvæmdunum og yrði
sú upphæð væntanlega á fjárlög-
um 1985 og 1986 þannig að sá
langþráði draumur myndi ræt-
ast árið 1986 að Listasafn ís-
lands flyttist í eigið húsnæði. •
Byggingarsjóður Listasafns
íslands var stofnaður árið 1959
með lögum frá Alþingi nr. 41.
Aðdragandi að stofnun hans var
sá að listmálarinn Jóhannes S.
Kjarval baðst undan því að
fyrirhugað Kjarvalshús, ráðgert
sem heimili hans og vinnustofa,
yrði reist. Lagði hann til að fé
það sem renna átti til bygg-
ingarinnar yrði stofnfé bygg-
ingarsjóðs Listasafnsins. Síðar
bættust við stórar gjafir til
safnsins frá einstaklingum.
Systkinin Sesselía Stefánsdóttir,
píanóleikari, Gunnar Stefáns-
son, stórkaupmaður, og Guðríð-
ur Green gáfu safninu húseign-
ina Austurstræti 12 á árunum
1962 og 1964 og við andlát Gunn-
ars árið 1967 helming húseignar-
innar að Sóleyjargötu 31a. I árs-
byrjun 1980 tilkynntu síðan
skiptaforstjórar í dánarbúi
hjónanna Sigurliða Kristjáns-
sonar og Helgu Jónsdóttur að
þau hefði arfleitt Listasafnið að
V* hluta eigna sinna og skyldi
hann renna til byggingar safns-
ins.
Árið 1972 óskaði safnráðið eft-
ir því að skipti yrðu á húseign-
inni að Austurstræti 12 og Frí-
kirkjuvegi 7, sem þá voru bruna-
rústir eftir eldsvoða í veitinga-
staðnum Glaumbæ sem þar
hafði verið til húsa. Var orðið við
beiðninni og skipt á brunarúst-
unum ásamt meðfylgjandi
tryggingarfé og eignalóðinni að
Laufásvegi 16. Eftir eignaskiptin
var skipuð undirbúningsnefnd
að safnbyggingu sem í áttu sæti
forstöðumaður safnsins, dr.
Selma Jónsdóttir, og listmálar-
arnir Jóhannes Jóhannesson og
Steinþór Sigurðsson. Byggingar-
nefnd var síðan skipuð í árslok
1975 og er formaður hennar
Guðmundur G. Þórarinsson.
Hið væntanlega húsnæði
Listasafns íslands verður rúm-
lega tvöfalt að stærð miðað við
núverandi húsakost safnsins,
eða um 2.563 m2. Gamla Herðu-
breiðarbyggingin er815 m2 sam-
tals og nýbyggingin á baklóð um
1748 m2. Skiptist rýmið þannig
að sýningarsalir verða fjórir,
mismunandi stórir og hver með
sitt einkenni. Einn undir súð,
annar undir bogaþökum, þriðji
með mesta lofthæð, en glugga-
laus og fjórði minnstur og
gluggalaus, samtals 960 m2 að
stærð. Þá tengjast allir hlutar
safnsins með þriggja hæða
skálabyggingu sem tengir saman
öll gólf frá kjallara og upp á
aðra hæð, með pöllum og mis-
munandi gólfhæðum. Er ráðgert
að í skálanum verði sýndar
höggmyndir, en þar verður mikil
og bein dagsbirta.
Auk sýningarsala og skálans
er gert ráð fyrir fyrirlestrasal,
bókasafni, listaverkageymslum,
minjagripaverslun, kaffistofu og
fleiru, auk þess sem höggmynda-
torg verður út af annarri hæð
hússins. Þá verður í safninu
lyfta og öll aðstaða fyrir hreyfi-
hamlaða til að komast leiðar
sinnar. Á lóðinni að Laufásvegi
verður ekki byggt að sinni en í
ráði er að þar rísi hús undir
skrifstofur Listasafnsins og aðra
þjónustu þess.
Forstöðumaður Listasafns Is-
lands er dr. Selma Jónsdóttir og
hefur hún gegnt því starfi frá
því að safnið var gert að sjálf-
stæðri stofnun árið 1961. í bygg-
ingarnefnd safnsins eiga sæti
auk hennar Runólfur Þórarins-
son, Jóhannes Jóhannesson,
Steinþór Sigurðsson og Guð-
mundur G. Þórarinsson, formað-
ur nefndarinnar. Arkitekt
safnhússins að Fríkirkjuvegi 7
er Garðar Halldórsson, húsa-
smíðameistari ríkisins, en
Tækniþjónustan sf. annast lagn-
ir og burðarvirki í húsinu og
Rafhönnun hf. raforkuvirki.
Teikning af byggingu Listasafnsins, séð frá Hallargarði. Fremst er gamla Herðubreiðarhúsið, þá skáli og nýbygging með höggmyndatorgi sem vísar að
Laufásvegi.
Beðið eftir strætó
Ný skáldsaga eftir Pál Pálsson
IÐUNN hefur gefið út nýja skáld-
sögu eftir Pál Pálsson, nefnist hún
Beðið eftir strætó og lýsir lífi ungl-
inga í Reykjavík samtímans sem
leita sér æsilegrar lífsreynslu í heimi
fíkniefnanna.
í formála, „Til lesenda", segir
höfundur um söguna á þessa leið:
„Beðið eftir strætó er skrifuð eftir
frásögnum ungra Reykvíkinga á
aldrinum þrettán til tuttugu og
eins. Allt sem hér fer á eftir hefur
gerst og er enn að gerast á einn
eða annan hátt — í raunveruleik-
anum. Persónur sögunnar eru
hinsvegar skáldskapur og sá sem
þykist þekkja einhvern annan en
sjálfan sig í biðskýlinu gerir það á
eigin ábyrgð."
Eftir Pál Pálsson hefur áður
komið út sagan Hallærisplanið.
Beðið eftir strætó er 96 blaðsíður.
Anna Gunnlaugsdóttir teiknaði
myndir og kápu. Oddi prentaði.
Gjöfin frá jólasveininum
FYRIRTÆKIÐ Norðurpóll sf. hefur
hannað „Gjöf frá jólasveininum" í
samvinnu við fyrirtæki Tomma ham-
borgara, Bókaútgáfu Iðunnar, Bóka-
verslun Snæbjarnar og Sælgætis-
gerðina Ópal.
Gjöfin berst í pósti og saman-
stendur af: Ljósmyndum af jóla-
sveininum í og utan við húsið sitt
við iðju sína. Bréfi frá honum þar
sem hann segir frá undirbúningi
sínum fyrir jólin og gjafaávísun
frá honum og ofangreindum fyrir-
tækjum. Frá Iðunni barnabók, frá
Tomma Tommahamborgari með
frönskum og gosglasi, frá bóka-
versl. Snæbjarnar Walt Disney
VHS eða BETA myndkassetta
frítt í einn sólarhring, frá ópal
askja með blönduðu sælgæti.
Félagar úr JC munu ganga í hús á
næstunni og bjóða gjöfina en
einnig er hægt að panta gjöfina
beint með því að senda nafn og
heimilisfang þess sem gjöfina á að
fá ásamt ávísun kr. 180,- til: Norð-
urpóll sf., Box 358,121 Reykjavík.