Morgunblaðið - 08.05.1984, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIDJUDAGUR 8. MAÍ 1984
13
Gunnlaugur Magnússon sviftir reyfinu af einni ánni. Ljósm. sig. sigm.
„Að róa á sjó
og rýja fé reyn-
ir kapp flestra“
SYÐRA-LANGHOLTI, 2. maí.
NÚ MUNU vera 26 ár síðan Sigurður Elíasson, þáverandi
tilraunastjóri á Reykhólum, hóf tilraunir með að vetrarrýja
sauðfé með vélklippum. Þessi aðferð gafst nokkuð vel, og
nú er svo komið aö um 55% af sauðfjáreign landsmanna er
vetrarrúin, 30% vor- eða sumarrúin og 15% fjárins er rúið
að haustinu, samkvæmt upplýsingum frá Sveini Hallgríms-
syni, sauðfjárræktarráðunaut. I>á hafa einnig verið gerðar
tilraunir með að rýja yngra fé að haustinu þegar þaö kemur
í hús til að fá ullina sem besta, en þá þarf að rýja aftur að
vorinu. Ýmis vandamál hafa fylgt þessum tilraunum að
sögn Sveins, enda eru þær skammt á veg komnar.
Búnaðarfélag íslands hefur
gengist fyrir rúningsnámskeið-
um á tveggja til fjögurra ára
fresti fyrir rúningskennara, og
hafa þá jafnan verið fengnir er-
lendir leiðbeinendur. Hafa Sam-
bandið og Álafoss styrkt þessi
leiðbeinendanámskeið, og munu
nú vera 30 til 40 rúningskennar-
ar í landinu. Þróunin hefur þó
orðið á þann veg að bændur rýja
almennt ekki hjá sér sjálfir þó
sumir geri það, enda er sauðfjár-
rúningur erfitt verk og krefst
ákveðinnar leikni. Sérstakir rún-
ingsmenn ferðast um milli bæja
og rýja fyrir bændurna.
Fréttáritari Mbl. hafði tal af
aðalrúningsmeistara okkar hér í
Hrunamannahreppnum, en hann
heitir Gunnlaugur Magnússon.
Hann kvaðst aðallega rýja fé í
Hreppum og Skeiðum. Mikill
meirihluti bænda léti vetrarrýja
fé, enda væru fjárhús yfirleitt
góð og hlý og féð vel fóðrað, en
það væri alger forsenda fyrir
vetrarrúningi. Rúningstíminn
stæði frá því í byrjun febrúar og
fram í byrjun apríl. Afköstin hjá
sér væru um 140—160 kindur á
dag ef unnið væri 8—9 tíma.
Væri tekið visst gjald fyrir kind-
ina. Betra væri að rýja þar sem
vel væri fóðrað og eins færi það
dálítið eftir ætterni hversu gott
væri að rýja á hverjum bæ og
svo að sjálfsögðu eftir aðstöð-
unni. Ullarmagnið á vetrarfóðr-
aða kind í landinu væri um 2 kg
en með vetrarrúningi fengju
menn meiri og yfirleitt betri ull,
og fengju einstakir bændur um
og yfir 3 kg að meðaltali. Gunn-
laugur lærði sauðfjárrúningu í
Nýja-Sjálandi, kynntist Nýsjá-
lendingi við sláturhússtörf í
Noregi haustið 1980 og fór heim
með honum. 1 byrjun nóvember
þegar þeir komu þangað var há-
sumar, og Gunnlaugur fór þá
strax að vinna í ullinni fyrst við
að pressa hana og setja í balla,
en síðan fór hann að grípa í að
rýja og komst í flokk rúnings-
manna sem ferðaðist milli
sauðfjárbúa, 3—4 saman með 3
ullarvinnumenn með sér. Þar
eru sauðfjárbúin mjög stór sem
kunnugt er, 5—6 þúsund fjár að
meðaltali, og allt rúið í akkorði.
Æfðir rúningsmenn kæmust þar
Upp í að rýja 3—400 fjár á 9 klst.
Hann komst einnig í skóla eða
námskeið í 2 vikur og líkaði vel.
Þar hefði verið kennt að stilla og
brýna klippurnar og aðferðin
kennd við að rýja kindina. Þá-
verandi heimsmeistari í rúningi,
John Fegan, hefði komið í heim-
sókn í skólann og leiðbeint, en
hann hefði komist yfir að rýja
804 lömb á einum degi. Gunn-
laugur sagði að lokum að hann
hefði verið 7 mánuði í Nýja-Sjá-
landi og líkað dvölin vel.
Sig. Sigm.
EINKA
REKSTUR-
OPINBER
REKSTUR?
Stjórnunarfélag íslands bodar til rádstefnu
um ofangreint efni, 9. maí 1984 í Súlnasal
Hótel Sögu
Ráðstefnan er opin öllu áhugafólki um
efnið. Skráning fer fram á skrifstofu
Stjórnunarfélagsins í síma 8 29 30.
DAGSKRÁ
11.45 Skráning þátttakenda.
12.00 Setningarávarp:
SIGURÐUR R. HELGASON, formaður Stjórnunarfélags Islands.
Einkarekstur - Opinber rekstur.
GEIR H. HAARDE, aðstoðarmaður fjármálaráðherra.
Hádegisverður.
13.30 Hver yrðu áhrif þess, að ríkisrekstur færi
í auknum mæli í hendur einkaaðila?
ÞRÖSTUR ÓLAFSSON, framkvæmdastjóri Dagsbrúnar.
VILHJÁLMUR EGILSSON, hagfræðingur VSl.
14.10 Niðurstöður skoðanakönnunar, sem
framkvæmd var í apríl s.l., um afstöðu
fólks til opinberrar þjónustu.
ÓLAFUR HARALDSSON, framkvæmdastjóri Hagvangs.
14.30 Reynsla Neytendasamtakanna af annars
vegar einkafyrirtækjum og hins vegar
ríkisfyrirtækjum.
JÓN MAGNÚSSON, formaður Neytendasamtakanna.
14.50 Afstaða starfsmanna ríkis- og sveitarfé-
laga til kerfisbreytinga og flutnings at-
vinnutækifæra til einkarekstursins.
HARALDUR STEINÞÓRSSON, framkvæmdastjóri BSRB.
15.10 Kaffihlé.
15.30 Umfang sveitarfélaga í rekstri fyrirtækja;
hver er heppilegust samsetning og hlut-
verk sveitarfélaga í þessu efni?
DAVlÐ ODDSSON, borgarstjóri í Reykjavík.
15.50 Hverju þjónar sala ríkisfyrirtækja; hvern-
ig er hægt að tryggja borgaranum full-
nægjandi þjónustu, fyrir lágmarkskostnað?
INGI R. HELGASON, forstjóri Brunabótafélags Islands.
HÖRDUR SIGURGESTSSON, forstjóri Eimskips.
16.30 Pallborðsumræður.
Stjórnandi umræðna:
ÞÓRÐUR FRIÐJÓNSSON, efnahagsráðgjafi ríkisstjórnarinnar.
Ráðstefnustjóri: Kristján Jóhannsson, forstjóri Almenna bókafélagsins.
vSTJÓRNUNARFÉLAG
SvíSLANDS fíSlSá,23