Morgunblaðið - 11.11.1984, Qupperneq 57

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. NÓVEMBER 1984
57
KAUPMÁTTUR GREIDDS TÍMAKAUPS MIÐAÐ VID
VlSITÖLU FRAMFÆRSLUKOSTNADAR
VERKA
MENN
Kauptaxti
allra
launþega
VERKA
KONUR
Þjóöar-
framleiósla
IDNAOAR
MENN
! frétutilkynningii Svavars Gestasonar segir, aö á þessu línuriti sjáist glöggt hvert kaupránið hafí orðið í tfö
núvcrandi ríkisstjórnar. Byggt er á línuriti Kjararannsóknarnefndar sem forsætisráðherra sýndi í sjónvarpinu fyrir
nokkrum dögum. Þá er teiknuð inn á línuritið heil lína sem sýnir kaupmátt kauptaxU „allra launþega" eins og
kjararannsóknarnefnd skráir kaupmáttinn. Inn á lfnuritiö er svo teiknuð brotin lína sem sýnir fall þjóðarframleiðsl-
unnar. Þar kemur fram að í fyrri stjórn, til og með 1. ársfjórðungi 1983, féll kaupmátturinn svipað og nam falli
þjóðarframleiðslunnar, en síðan hefur kaupránið orðið eins og sést á milli línanna um kaupmátt kauptaxU og
þjóðarframleiðslu.
Kaupmáttur launa
Fréttatilkynning
frá Svavari Gests-
syni formanni Al-
þýðubandalagsins
í sjónvarpsþætti á þriðju-
dagskvöldið birti Steingrímur
Hermannsson forsætisráðherra
línurit um fall kaupmáttar launa
á árinu 1983 og 1984. Þar fullyrti
hann að launahrapið á 2. ársfjórð-
ungi ársins skrifaðist allt á reikn-
ing fráfarandi ríkisstjórnar. Hér
var um að ræða grófar falsanir
sem óhjákvæmilegt er að leið-
rétta:
Fyrsta verk ríkisstjórnar
Steingríms Hermannssonar var
að fella niður verðbætur á laun,
22%, 1. júní 1983 og að banna síð-
an verðbætur með bráðabirgða-
lögum allt til vorsins 1985. 2. árs-
fjórðungur 1983 skrifast því á
reikning ríkisstjórnar Steingríms
Hermannssonar einvörðungu, því
að verðbætur á laun voru síðast
greiddar 1. mars 1983. Þess vegna
komu engar verðbætur á 2. árs-
fjórðungi nema 8% launabreyting
1. júní í stað 22% eins og átti að
vera samkvæmt kjarasamningum
og ólafslögum.
Ríkisstjórn Gunnars Thorodd-
sen greip til efnahagsráðstafana
vegna fallandi þjóðartekna seint á
miðju ári 1982. Þær efnahagsráð-
stafanir höfðu það í för með sér að
kaupmáttur launa féll nokkuð, eða
um sama hlutfall og þjóðartekjur.
Þegar ríkisstjórn Steingrims Her-
mannssonar tók við var kaup-
mátturinn hins vegar felldur langt
umfram fall þjóðarteknanna.
Þetta sést glöggt á meðfylgjandi
línuriti. Það er frá kjararannsókn-
arnefnd að öðru leyti en því að inn
á það er teiknuð lína sem sýnir
þróun þjóðarframleiðslu á árun-
um 1980 til 1984. Þar sést að lækk-
un kaupmáttar og lækkun þjóðar-
tekna fylgdist að í tíð siðustu rík-
isstjórnar, en eftir að Steingrímur
tók við hrapaði kaupmátturinn. Á
línuritinu kemur einnig fram hve
hár kaupmátturinn var á árunum
1980 til 1982 og þyrfti kaup eins og
það var fyrir samningana nú að
hækka um 27% til þess að ná þeim
kaupmætti. Kjarasamningarnir
ná aðeins hluta kaupránsins til
baka eins og kunnugt er og ríkis-
stjórnin hefur uppi áform um að
svipta launafólk árangri kjara-
samninganna með gengislækkun
og verðbólgu á næstu vikuip, ef
marka má orð einstakra ráðherra.
Það var alger grundvallarfor-
senda Alþýðubandalagsins í við-
ræðunum um myndun ríkisstjórn-
ar vorið 1983 að ekki kæmi til
greina að kaupmáttur launa lækk-
aði meira en nemur lækkun þjóð-
arframleiðslu og þjóðartekna. Ég
gerði Steingrími Hermannssyni
og Geir Hallgrímssyni grein fyrir
þessu sjónarmiði. Það var ófrá-
víkjanlegt af hálfu Alþýðubanda-
lagsins. þeir kusu hins vegar að
skera kaupmáttinn enn frekar
niður. Það sést glöggt á meðfylgj-
andi línuriti. Spurningin er þá sú:
Hvað hefur orðið af þessum mis-
mun? Ekki hefur hann gufað upp
— nei, staðreyndin er sú að þessir
fjármunir hafa verið fluttir til
milliliða, þjónustu og verslunar.
Þannig hefur kauplækkun launa-
fólksins staðið undir gróðamynd-
un gæludýra ríkisstjórnarinnar.
Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra á í vök að verjast.
Framsóknarmenn sverja af sér
stjórnina. Sjálfstæðisflokks-
þingmenn missa trú á stjórninni
með hverjum deginum sem líður. (
vanmætti sínum reynir forsætis-
ráðherra landsins að falsa linurit
til þess að gera sjálfan sig dýrleg-
an. Það er aumt hlutskipti að eiga
ekkert nema falsanir til þess að
veifa í kringum sig eftir átján
mánaða stjórnarsetu með íhald-
inu. En það er og var ekki við öðru
að búast. Spurningin er hvað
Steingrímur reynir að gera næst
til þess að bjarga sér á land upp úr
feninu — kannski hann taki sam-
an skrá um þau kosningaloforð
sem Framsóknarflokkurinn á eftir
að svikja. Það yrði ekki langur
lestur.
Það kemur sér vel fyrir lilsj>laða lslendinj;a
að Flugleiðir fljú^i rej’lulej’a arið um krin»»
til London oj; (ilasj;o\\.
Frekari uppiýsingar veita söluskrifstofur Flugleiða. umboðsmenn
og ferðaskrifstofur.
Umboðsmenn um land allt
Kort meö umslagi. Minnsta pöntun er 10 stk. eftir sömu mynd.
iKodak
FRAMKÖLUJN