Morgunblaðið - 23.01.1985, Blaðsíða 32
32
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JANÚAR 1985
Markmiðið er að
fólk geti tjáð sig
Rætt við framkvæmdastjórn mælskukeppninnar
sem nú fer fram í framhaldsskólunum
í vetur hafa hildar verið háðar í
Mæltiku- og rökræðukeppni fram-
haldsskólanna í íslandi. Keppnin
er útsláttarkeppni og nú í byrjun
árs eru enn ósigruð átta lið af þeim
nítján sem í upphafi settu stefnuna
á sigurlaunin. Til að fræðast um
framkvæmd keppninnar og fram-
tíð var rætt við framkvæmdastjórn
MORFÍS, en hana skipa þeir Þór
B. Jónsson frá Fjölbrautum Garða-
bæ, Krístinn Jóhannesson úr
Menntaskólanum við Hamrahlíð,
Jónas Fr. Jónsson úr Verzlunar-
skóla íslands, Hlynur Grímsson úr
Menntaskólanum í Reykjavík,
Bjarki Már Karlsson sem situr í
nefndinni sem sérstakur ráðgjafi
og Albert Imsland úr Fjölbrauta-
skólanum Breiðholti. Sá síöast-
nefndi var fjarverandi þá rökkv-
uðu dagsstund sem spjallið átti sér
stað, en Hermann Valsson, tengi-
liður JC-hreyfingarinnar og fram-
kvæmdastjórnar MORFÍS, var
hinsvegar viðstaddur.
Beinast lá við að byrja á því að
grafast fyrir um tildrög keppn-
innar.
Þór: „Upphafið er mælsku-
keppni sú sem fram fór milli
framhaldsskólanna á Stór-
Reykjavíkursvæðinu í fyrra, en
út frá henni spannst sú hug-
mynd að halda landsmót meö
þátttöku allra framhaldsskóla
sem brautskrá stúdenta. Það
gerðist svo eftir nauðsynlega
undirbúningsvinnu að haldin var
ráðstefna til að kynna skipulags-
hugmyndir varðandi þessa nýju
keppni og hana sátu tveir full-
trúar frá öllum skólunum nema
einum sem ekki er með. Á ráð-
stefnunni sem haldin var dagana
5.-7. október í Garðabæ var
þingað frá hádegi til kvölds og
fram kom geysilegur áhugi á að
láta þetta verða að veruleika."
Talið barst næst að þeim
vandamálum sem hafa verið
samfara þessari miklu fram-
kvæmd.
Þón „Dómaramálin hafa
reynst okkur erfiðust. Á þessari
ráðstefnu var haldið dómara-
námskeið á vegum JC. Voru það
þessir tveir fulltrúar frá hverj-
um skóla sem sátu námskeiðið
og gerðust þar með fullgildir
dómarar í keppninni. Það hefur
síðan komið í Ijós að sumir eru
ekki alveg hæfir til verksins;
dómaraniðurstöður hafa valdið
deilum og illindum."
Jónas: „Ég tel þetta eiga rót
sína að rekja til reynsluleysis,
þetta eru byrjunarörðugleikar.
Öll byrjun er erfið."
Hermann gat í framhaldi af
þessu bent á svipaða reynslu
þeirra í JC-hreyfingunni og taldi
þetta einungis vera spurningu
um tíma. Hlutirnir kæmu til
með að ganga betur í framtið-
inni þegar viss reglufesta yrði
komin á. En eftir hverju er
dæmt, hvað er góður ræðumaður
samkvæmt keppnisreglum?
Hlynur: „Ég tel að góður ræðu-
maður sé sá sem getur á skömm-
um tíma sett mál sitt fram vel
og skilmerkilega á þann hátt að
sem flestir taki eftir því og haldi
fullri athygli þeirra sem hlusta á
hann. Við hugsuðum mikið um
dómgæsluna á sínum tíma og
ákváðum að semja nýtt dómara-
blað út frá dómarablaði
JC-hreyfingarinnar. Það voru
ákveðnir liðir sem við gátum
ekki fellt okkur við og sérstak-
lega fannst okkur hallað á ýmis-
legt sem varðaði málflutning og
rökfestu. Þetta nýja blað sem
Þór á mestallan heiðurinn af
leggur þannig þunga áherslu á
þessa hluti á kostnað tæknilegra
atriða."
Þór „Einkunnagjöfin er þann-
ig hugsuð að það sem snýr að
ræðunni sjálfri, rökfærsla og
svör, gildir 40%, það sem snýr að
ræðumanninum, þ.e. framkoma
og sannfæring, gilda önnur 40%
og þau 20% sem eftir eru teljast
atriði sem eiga að vera í lagi en
geta dregið mann niður s.s. upp-
bygging ræðu og málfar. Þetta
er að sjálfsögðu byggt upp á
reynslu annarra, það er að segja
JC sem stendur hvað fremst á
þessu sviði.“
Nú hafa þær sögur gengið að
samstarf JC við MORFÍS hafi
ekki verið sem skyldi. Forvitni-
legt þótti því að heyra í hverju
þetta samstarf er fólgið og hvað
borið hafi í milli.
Ilermann: „Okkar þáttur felst f
að útvega oddadómara í hverri
keppni en þeir eru annars þrír
sem dæma saman. Helsta starf
oddadómara fram yfir hina er að
gefa frádráttarstig og tilkynna
úrslit, annars er hann jafnrétt-
hár þeim. Árlega sjáum við um
að halda leiðbeininganámskeið
þar sem tekin eru fyrir dómara-
mál og fólki kennt að dæma.
Loks sjáum við um að aðstoða þá
skóla, sem til okkar leita, með
almennum ræðunámskeiðum og
þjálfun keppnisliða fyrir
keppni."
Jónas: „Varðandi samstarfið
þá er þvi ekki að leyna að fram
hafa komið ýmsir hnökrar en við
erum nú að vinna að samkomu-
lagi.“
llermann: „Frá okkar hendi í
JC-hreyfingunni er fullur og ein-
lægur vilji til þess að halda
áfram. Að sjálfsögðu komu upp
mál sem ollu deilum, það voru
spurningar um dómara, hvort
menn væru hæfir eða vanhæfir
og eins varðandi keppnina sem
fram fór í fyrra. Sumum fannst
ekki rétt að henni staðið. Þar
sem ég var ekki með í þeirri
framkvæmd, þekki ég það mál
ekki nógu vel til að geta rætt það
en en það er vilji fyrir því að
halda þessari keppni áfram og
læra af mistökunum. Ef menn
hafa lent í einhverjum orrahríð-
um um þetta þá er vilji til þess
að gleyma því, enda gera menn
sér grein fyrir mikilvægi þessar-
ar keppni fyrir báða aðila.“
Margir hafa staðið á því fastar
en fótunum að ræðukeppni sé
einungis vel æft leikrit og hún sé
hæpinn undirbúningur undir
Iífsbaráttuna; menn þjálfist í að
halda fram skoðunum sem
brjóta oft í bága við sannfær-
ingu þeirra, jafnvel heilbrigða
skynsemi. Þessi gagnrýni var
borin undir þá félaga.
Jónas: „Þetta voru náttúrulega
meiri leikrit hér áður fyrr þegar
málefnin skiptu minna máli en
meira lagt upp úr tæknilegum
atriðum eins og byrjun og enda
ræöu. Hvað varðar það að tala á
móti sinni sannfæringu þá held
ég að það geti verið fróðlegt að
kynnast nýrri hlið, maður verður
opnari gagnvart málefnum. Ég
get nefnt sem dæmi þegar ég
mælti með því í einni keppninni
að ritskoðun yrði leyfð og sá
prentfrelsi í alveg nýju ljósi.“
Hermann: „Það getur verið
mjög erfitt að tala á móti sann-
færingu sinni en það er engu að
síður gott að geta breytt til auk
þess sem fólk öðlast mikinn
þroska með því að taka þátt í
svona keppni. Það að geta staðið
upp fyrir framan fjölda manns
og sagt skoðun sína, býr fólk
tvímælalaust vel undir lífið.“
Kristinn: „Tilgangurinn með
svona keppni hlýtur líka að vera
að efla félagslíf í skólum og auka
tengsl þeirra á milli. Það hefur
líka sýnt sig í skólum þar sem
félagslíf var dauft fyrir að
keppni af þessu tagi hefur haft
mjög góð áhrif.“
Þór: „í þeim skóla sem ég var í
má jafnvel þakka málfundafé-
laginu og þeim sem að því
Framkvæmdastjórnin, talið frá
vinstrí: Þór, Hlynur, Jónas, Krist-
inn, Bjarki og Hermann tengiliður
J.C.
standa hve félagslífið er þar í
rauninni gott. Fleiri dæmi mætti
nefna.“
Jónas: „Ég tek undir orð Her-
manns, að aðalmarkmiðið er að
fólk geti tjáð sig. Þó að það tali
gegn sannfæringu sinni í svona
leik, þá er það frekar reiðubúið
að standa upp I framtíðinni og
segja sína skoðun."
Áthyglin beindist nú að átta
liða úrslitum keppninnar sem
fara eiga fram um 24. janúar nk.
Saman hafa dregist lið Mennta-
skólans í Reykjavík (MR) og
Fjölbrautaskólans, Flensborg-
arskólans Hafnarfirði og Fjöl-
brautaskólans Vestmannaeyj-
um, Kvennaskólans I Reykjavík
og Menntaskólans I Kópavogi og
loks lið framhaldsdeildar Sam-
vinnuskólans og Fjölbrauta-
skólans á Selfossi. Þau fjögur lið
sem eftir verða að loknum þess-
um viðureignum munu síðan
keppa til undanúrslita en loka-
orustan er fyrirhuguð í Háskóla-
bfói þann 6. mars.
Þangað til er mikið starf fyrir
höndum hjá framkvæmdastjórn.
Bjarki hefur I smíðum tölvufor-
rit sem reikna mun stig ræðu-
manna eftir keppni á fljótari og
fjölbreyttari máta en áður hefur
þekkst en verslunin Steríó hefur
gefið til tölvu sérstaklega í þess-
um tilgangi. Þrátt fyrir veru-
legan afslátt Flugleiða á flugfar-
gjöldum fyrir keppendur er sýnt
að þátttökugjöld nægja ekki til
að greiða þann kostnað sem
samfara er keppninni. Því er í
undirbúningi útgáfa auglýs-
ingablaðs þar sem fólki mun gef-
ast kostur á að fræðast um úrslit
og fleira sem viðkemur MORFÍS
auk þess sem aðrar fjáröflunar-
leiðir eru í athugun. Þeir félagar
eru fullir bjartsýni á framhald-
ið, búast við fjölda áhorfenda á
úrslitakeppnina enda hefur
áhugi á keppninni verið slíkur að
húsfyllir hefur verið á hverja
einustu viðureign. Styðja nem-
endur hvers skóla jafnan félaga
sína í ræöustólnum dyggilega og
etja kappi við andstæðingana í
salnum með hrópum og lófataki.
Það er því ekki að efa að heitt
verði í kolunum við Hagatorgið
þetta vorkvöld þegar skorið
verður úr um það hvaða skóli
hreppir verðlaunabikar þann
sem JC hefur gefið til keppninn-
ar.
Það var komið að lokum
spjallsins og ekkert eftir nema
að biðja menn um að spá um úr-
slit. Éftir bollaleggingar komu
þeir sér saman um að það væri
alltaf besta liðið sem ynni. Þetta
hefðu líkast til orðið lokaorðin ef
Bjarki, sem var fáorður þetta
síðdegi, hefði ekki látið út úr sér
þá heimspekilegu staðhæfingu
að þrátt fyrir allt mætti segja að
allir væru sigurvegarar.
—JKH.
Bridge
Amór Ragnarsson
Bridgefélag
Hveragerðis
Hafin er firmakeppni hjá fé-
laginu með þátttöku 28 fyrir-
tækja og er spilaöur barometer-
tvímenningur. Spilað verður í 3
kvöld og taka 16 pör þátt í
keppninni.
Stáðan:
Söluskáli Shell 43
Byggingavöruverzlun
Hveragerðis 38
Brunabótafélag ísl. 28
Garðyrkjust. Grímsstaðir 16
Blómaborg 15
Esso 14
Rafmagnsverkst. Sölva 13
Blikksmiðja Axels 12
Meðalskor 0
Keppnisstjóri og reiknimeist-
ari er Stefán Garðarsson. Næsta
spilakvöld verður í Félagsheimili
Ólfusinga á fimmtudaginn kl.
19.30.
Reykjavíkurmót
í sveitakeppni
Nú er lokið 10 umferðum af 17
í Reykjavíkurmótinu í sveita-
keppni, undanrásum. 6 efstu
sveitirnar komast í úrslita-
keppnina um Reykjavíkurmeist-
aratitilinn, en 11 efstu sveitirnar
komast á íslandsmót.
Staðan eftir 10 umferðir er
þessi:
Sveit Jóns Baldurssonar 189
Sveit Þórarins Sigþórssonar 175
Sveit Sigurðar B. Þorsteinss. 167
Sveit Jóns Hjaltasonar 162
Sveit Júlíusar Snorrasonar 161
Sveit Úrvals 159
Sveit Ólafs Lárussonar 159
Sveit Stefáns Pálssonar 159
Sveit Guðbrands Sigurbergss. 152
Sveit Ragnars Hermannss. 143
Sveit Gunnlaugs Óskarss. 139
Sveit Estherar Jakobsdóttur 138
Næstu 3 umferðir verða spil-
aðar í dag í Domus Medica og
hefst spilamennskan kl. 19.30.
Þá eigast við m.a. sveitir Jóns
Bald. — Guðbrands, Úrvals —
ólafs, Þórarins — Sigurðar B.,
Júlíusar — Þórarins.
Undankeppninni lýkur svo á
fimmtudaginn kemur með fjór-
um síðustu umferðunum og hefst
þá spilamennskan kl. 19. 1 síð-
ustu umferðunum eigast m.a. við
sveitir Jóns Hj. — Guðbrands,
Ólafs — Þórarins, Sigurðar B. —
Jóns B. og Úrvals — Jóns Hj.
„Þakið sett til að
jafna misræmið“
— segir Pétur
Björnsson um
breytingar á
kjarnfóðurgjaldi
„INNLENDU kjarnfóðurblöndurnar
eru 15—20% dýrari en þaö fóöur
sem blandaö er hérna, eingöngu
vegna kjarnfóðurgjaldsins. Meö því
að setja þak á gjaldið er því verið að
jafna þetta misræmi f verðinu,“
sagði Pétur Björnsson, fram-
kvæmdastjóri fóðurinnfiutningsfyr-
irtækisins Guðbjörns Guðjónssonar
hf., í samtali við Mbl. í framhaldi af
ummælum fóðurframleiðanda í Mbl.
í gær, þess efnis að þak á kjarnfóð-
urskatt kæmi illa út fyrir innlendan
fóðuriðnað.
„Með hámarksgjaldi verður
meira jafnvægi í verðinu, en með
núverandi fyrirkomulagi er bein-
línis verið að beina viðskiptum
manna til ákveðinna fyrirtækja en
hegna mönnum fyrir að kaupa
innfluttar blöndur," sagði Pétur
einnig. Hann sagði jafnframt aö
bændur þyrftu að greiða hátt á
annað þúsund kr. meira í kjarn-
fóðurgjald á hvert tonn með því að
kaupa innfluttu blöndurnar, eins
og fyrirkomulagið væri í dag.