Morgunblaðið - 30.09.1988, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, PÖSTUDAGUR 30. SEPTEMBER 1988
29
Karvel ekki látið deigan síga, hann
hefur lagt sig fram um að miðla
þekkingu sinni til okkar er ekki
þekkjum þennan tíma er vinna
þurfti hörðum höndum fyrir því einu
að halda lífi. í þessu sambandi má
nefnat.d. bækurnar Sjómannsævi.
Það hefur verið tilhneiging tii
þess í okkar nútíma þjóðfélagi að
setja stóran hóp þegnanna til hlið-
ar. Þar á ég við eldra fólkið og
bömin. Þessir tveir hópar eiga mjög
mikið að gefa hvor öðrum. Þar geta
þeir eldri miðlað þeim yngri, sem
eru framtíð þjóðarinnar, af reynslu
sinni og frætt þá um gamla siði og
háttu. I því kristallast orðatiltækið
að á fortíðinni byggjum við nútím-
ann fyrir framtíðina. Karvel er einn
af þeim sem hefur lagt sitt af mörk-
um til að miðla af reynslu sinni til
komandi kynslóða. Má þar nefna
heimsóknir í ýmsa bamaskóla
landsins. Þar hefur Karvel kynnt
fyrir nemendum gamla atvinnu-
hætti til lands og sjávar, atvinnu-
vegi sem er undirstaða þess að við
getum búið í þessu harðbýla landi.
Allir menn geta verið umdeildir.
Sá sem vill komast hjá gagnrýni
gerir þess vegna ekki neitt og seg-
ir aldrei neitt. Karvel hefur komist
í gegnum sitt lífshlaup hingað til
án þess að eignast óvildarmenn
þrátt fyrir öfluga þátttöku í stjóm-
málum og ýmsum félagsstörfum.
Það hef ég heyrt eftir pólitískum
andstæðingum hans að hann hafi
verið erfiður andstæðingur á refil-
stigum stjómmála. En engan hef
ég heyrt hallmæla honum.
Eflaust hefur honum einhvem-
tímann eins og öllum dauðlegum
mönnum orðið á mistök og fram-
kvæmt eitthvað sem hefði verið
hægt að gera á annan veg. En sök-
um mjög sterkrar lífsskoðunar og
lífsstefnu hefur hann getað siglt í
gegnum þessar öldur án þess að
bera kala til samferðamanna sinna
eða þeir til hans.
Og enn hefur Karvel ekki lagt
árar í bát frekar en við hin
unglömbin, enda aðeins 85 ára.
Hann er á fullum snúningi við að
koma nýjasta hugarfóstri sínu á
laggimar. Nærri sínu gamla at-
hafnasvæði er seiða- og fiskeldis-
stöð að rísa undir hans stjóm.
Kannski ekki sú stærsta á íslandi
en eflaust ein af þessum fískeld-
isstöðvum sem tekið verður eftir
vegna þrautseigju og dugnaðar þess
sem vinnur að framgangi hennar.
Hann hefur sýnt og sannað að
það eru ekki árin sem í sjálfu sér
segja til um hvað er hægt og hvað
er ekki hægt. Því þegar öllu er á
botninn hvolft þá er aldur aðeins
spurning um afstæðar tölur.
Menn eins og Karvel Ogmunds-
son með öllum sínum kostum og
göllum gefa mér von og vissu* um
að við getum skapað okkur og sam-
félaginu okkar framtíð. Þar sem
gmnntóninn verður að vera mann-
kærleikur og heiðarleiki, þrátt fyrir
harðan og oft á tíðum kaldranaleg-
an veruleika nútímasamfélags.
Hermann Valsson
Irlnftilb
í Kaupmannahöfn
FÆST
í BLAÐASÖLUNNI
ÁJÁRNBRAUTA-
STÖDINNI,
KASTRUPFLUGVELLI
OG Á RÁÐHÚSTORGI
A&næliskveðja:
Karvel Ogmunds-
son frá Njarðvík
Nýjasta mynd
leikstjórans
John Hughes
(Pretty in Pink,
Ferris Buellers Day
off, Planes,Trains
and Automobiles)
Frábær
gamanmynd um
erfiðleika
lífsins
HÁSKÚLABÍÓ
SÍMI 22140
Áttatíu og fimm ára er í dag
Karvel Ögmundsson frá Njarðvík.
I tilefni þessa stóra afmælis vil ég
minnast þessa merka manns og
nokkurra þeirra atriða í æviferli
hans, sem er sérstakur að mínu
mati.
Þegar taka á saman í stuttri
grein atriði úr ævi Karlvels er erf-
itt að velja og hafna, því þar er af
mörgu að taka.
Það má lýsa fengsælum og far-
sælum formanni á opnúm árabát-
um. Það má lýsa brautryðjanda á
sviði fískiðnaðar og sjávarútvegs.
Það má minnast veiðimannsins og
náttúruunnandans. Þar má finna
mann með dulræna reynslu. Þar ér
maður sem hefur mjög ákveðna
lífssýn og lífsskoðun. Þar er maður
sem fór í fararbroddi annarra
vaskra sveina þegar ýmis hags-
munafélög voru stofnuð á sviði sjáv-
arútvegs á Suðumesjum. Maðurinn
sem stofnaði með öðmm Njarðvík-
ingum Ungmennafélag Njarðvíkur
svo og bamastúkuna Sumargjöf og
hlúði þar með að dýrmætustu eign
hverrar þjóðar, þ.e.a.s. bömum og
unglingum.
Að góðum íslenskum sið skal
fyrst víkja lítillega að uppmna og
ættemi Karvels Ógmundssonar.
Karvel er fæddur á Hellu í
Beruvíkurhreppi. Hann er sonur
þeirra hjóna Ögmundar Andrésson-
ar frá Einarslóni á Snæfellsnesi og
Sólveigar Guðmundsdóttur úr
Purkey. Hann er sjötti í röð 12
systkina. Sagt hefur verið að Ög-
mundur faðir Karvels hafí verið
hagmæltur og orðheppinn maður.
Sólveigu móður Karvels hefur verið
lýst á þann veg að hún hafí verið
sérstaklega trygg, rólynd og hlé-
dræg en ákveðin ef á reyndi. Ög-
mundi og Sólveigu hefur verið lýst
sem samhentum hjónum og trúuð-
um.
Trúin var Karveli í blóð borin og
hefur trú hans eflaust veitt honum
mikinn styrk í gegnum lífíð.
Þessi sterka trú Karvels hefur
eflaust gefið honum þetta vingjam-
lega viðmót gagnvart öðm fólki.
Aldrei minnist ég þess að Karvel
hafi hallmælt nokkmm manni
hvorki í töluðu máli né rituðu. Aldr-
ei hef ég heyrt hann gagnrýna aðra
né rakka niður, en slíkt er því mið-
ur orðið alltof algengt í okkar þjóð-
félagi.
Einu sinni innti ég dóttur hans
Sólveigu eftir því hvemig stæði á
þessu en þá hafði ég lesið bækum-
ar hans Sjómannsævi, 3 bindi. Svar
hennar var á þá leið ef ég man
rétt að: „Ef hann hefur ekki já-
kvæða minningu um samferðamenn
sína þá sleppir hann því að nefna
það. Hann kýs frekar að láta vanta
í frásögnina en að lasta nokkum
mann."
Þessi sterka jákvæða lífsskoðun
hefur að mínu mati einkennt' Karv-
el Ögmundsson.
KarveL hefur alla tíð verið heilsu-
hraustur. Á sínum yngri ámm
stundaði hann sjóböð við Njarðvík-
umar. Gerði hann það sér til heilsu-
bótar svo og til skemmtunar. Einn-
ig herma sögur að hann hafí kann-
að heppilegt bryggjustæði við
Njarðvík með því að synda og kafa
á stórstraumsfjöru um fyrirhugað
svæði.
Þar sem flestir aðrir myndu
eflaust eingöngu hafa gengið eftir
ströndinni var það ekki nóg fyrir
Karvel. Hann vildi vita eins ná-
kvæmlega og honum var unnt
hvemig botninn var við fyrirhugað
bryggjustæði. Þess vegna lá það
beinast fyrir að kanna það með
náinni snertingu við höfuðöflin er
hann hafði svo oft áður att kappi
við;
í þessu sem svo öðm þá fór hann
sér hægt en ömgglega og fann að
lokum góða staðsetningu fyrir báta-
höfn sína sem í dag er Iandshöfn
Keflavíkur og Njarðvíkur.
Núna á sínum efri ámm hefur
I