Morgunblaðið - 13.05.1989, Blaðsíða 37

H
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. MAÍ 1989
37
þátt í því að koma okkur heilum
í höfn með Guðs hjálp.
Síðar átti ég því láni að fagna
að sigla sem loftskeytamaður í
nokkur ár með Jón Högnasyni sem
skipstjóra. Það voru yndisleg ár
af ævi minni. Þá reyndist hann
mér sem besti faðir og sannur vin-
ur og fræðari. Með lestri góðra
bóka er hann lánaði mér og nánum
kynnum varð hann mér góður
kennari er ég naut síðar í lífi mínu.
Guð blessi minningu hans.
Ol. J. Sveinsson
Þá er elsku afí minn dáinn, eft-
ir hetjulega baráttu við erfíðan
sjúkdóm. Hann lézt á Hrafnistu í
Reykjavík 1. maí á 99. aldursári,
hann hélt fullri reisn og klæddist
daglega þangað til fyrir tveimur
mánuðum.
Afí fæddist á Eystri-Sólheimum
í Mýrdal 13. febrúar 1891, sonur
Högna Jónssonar og Ragnhildar
Sigurðardóttur, hann var næstelst-
ur 5 bræðra sem allir eru látnir,
en þeir hétu Sigurður sem kvæntur
var Þorgerði Erlingsdóttur, Elías
sem kvæntur var Steinunni Auð-
unsdóttur, Eyjólfur kvæntist ekki
og Sveinbjörn sem var kvæntur
Þórhildi Þorsteinsdóttur.
Afí var tvíkvæntur, fyrri konu
sína, ömmu mína, Stefaníu Vil-
borgu Grímsdóttur frá Nykhól í
Mýrdal, missti hann frá fjórum
börnum, öllum á viðkvæmum aldri,
en þau eru: Högni, skipstjóri,
kvæntur Ámýju Guðmundsdóttur
húsmóður, Vilborg, húsmóðir, gift
Sigurði Siguijónssyni, sjómanni,
Ragnhildur, húsmóðir, gift Sigur-
jóni Stefánssyni, skipstjóra, og
Grímur, stýrimaður, ókvæntur.
Seinni kona afa var Karítas
Grímsdóttir ættuð úr Þorlákshöfn.
Þeim varð ekki bama auðið. Hún
reyndist afa frábærlega vel í
hvívetna. Hún lézt í desember
1985.
Afí byrjaði til sjós 15 ára gam-
all, þá á skútum, seinna varð hann
skipstjóri, fyrst með Skaftfelling,
þá Gulltopp, síðan Karlsefni og
síðast var afí með Haukanes. Eftir
að afi hætti til sjós vann hann hjá
Skipaskoðun ríkisins, þar til hann
varð að hætta vegna aldurs.
Afí var stór og glæsilegur mað-
ur yzt sem innst. Hann var harð-
gerður og skapmikill. Man ég hvað
honum þótti um „hörkuna“ þegar
ég sem lítil stelpa fór að skæla út
af einhveiju sem var stórt í mínum
augum þá og ég hélt ég fengi
huggun! Eins vel man ég þegar
afi kom heim á hveijum morgni
til að kenna mér að lesa, þá var
eins gott að vera vöknuð og klædd
og búin að æfa það sem hafði ver-
ið farið yfir morguninn áður. En
samt var blíðan til staðar innst
inni, það fann ég vel nú í seinni tíð.
Eg læt hér staðar numið þó af
nógu sé að taka og bið góðan guð
að geyma elsku afa minn alla tíð.
Sigrún Sigurjónsdóttir
„Hörð var lundin, hraust var
mundin, en hjartað gott sem undir
slær.“ Þessar ljóðlínur úr kvæði
Amar Arnar um Stjána bláa koma
mér í huga, þegar ég minnist
tengdaföður míns, Jóns Högnason-
ar, sem lést á Hrafnistu í Reykjavík
á 99. aldursári.
Þegar maður lítur til bernsku
hans og uppvaxtarára þá þarf
mann ekki að undra þó harðjaxlar
hafi sprottið upp við þær aðstæður
og úr því umhverfi.
Hann fæddist að Eystri-Sól-
heimum í Mýrdal, næstelstur af
fímm bræðrum. Föður sinn missir
hann 9 ára gamall, móðirin heldur
áfram að búa með drengjunum
sínum þar til hún deyr sjö árum
síðar. Á þessum árum er hann á
ýmsum bæjum í Mýrdal sem smali
og vikadrengur. Aðbúnaður var
ekki alltaf upp á það besta á þeim
árum, vinnuharkan mikil og vos-
búð. Var hann oft haldinn mikilli
heimþrá, svo að hann grét sig í
svefn á kvöldin. Einhveiju sinni
þegar hann hitti móður sína spyr
hann hana af hveiju hann sé alltaf
sendur að heiman, en ekki hinir
bræðurnir. „Það er af því að þú
ert svo óþekkur, Nonni minn, og
ég ræð ekki við þig.“ En það sann-
aðist á honum hið fornkveðna, að
oft verður góður hestur úr göldum
fola.
Árið 1906 er hann kominn á
skútu frá Reykjavík með frænda
sínum, Sigurði Oddssyni. Var han
nokkur sumur við þann veiðiskap.
Þá var lagt af stað seinnipart vetr-
ar gangandi úr Mýrdal til
Reykjavíkur, sem voru margar
dagleiðir, og til baka að haustinu.
Þegar farið er að gera út togara
frá Reykjavík hefst ferill hans sem
togarasjómaður. Var hann þá á
tímabili með Þórarni Olgeirssyni á
Great Admiral, enskum togara.
Þegar her er komið fer hann S
Stýrimannaskólann í Reykjavík og
útskrifast þaðan árið 1914. Árið
1917 er hann ráðinn til að fara til
Danmerkur og sjá þar um smíði á
ms. Skaftfellingi, sem byggja átti
sem strandferðaskip fyrir Skafta-
fellssýslur. Þegar smíðinni lauk
árið 1918 fékkst engin olía til
heimferðarinnar vegna stríðsins,
og fóru þeir þá á seglum heim.
Um tíma var hann skipstjóri á
Skaftfellingi, en fer síðan aftur á
togara og þá stýrimaður með Gísla
Oddssyni á Leifi heppna. Þar er
hann þar til hann fer á bv. Gull-
topp sem skipstjóri og er á honum
í Halaveðrinu og lendir þar í hinum
mestu mannraunum, eins og aðrir
sem þar voru. Þegar hann hættir
á Gulltoppi verður hann skipstjóri
á bv. Karlsefni og loks á bv.
Haukanesi. Innan við fímmtugt
hættir hann sjómennsku og gerist
skoðunarmaður hjá Skipaskoðun
ríkisins þar til hann hætti fyrir
aldurssakir, sjötugur að aldri.
Þegar hann nú heldur í sína
hinstu ferð óska ég honum guðs
blessunar með þökkum fyrir vin-
áttu og tryggð sem aldrei bar
skugga á.
Siguijón Stefánsson
Við vorum á leið til Danmerkur
til að eyða þar saman sumarfríinu,
sem nú er tekið frá mér svo óvænt.
Einnig var alltaf gaman að sitja
hjá honum niðri á rafstöð og dunda
sér við ýmislegt þar.
Elsku amma, ég bið algóðan guð
að styrkja þig og blessa í þinni
miklu sorg. Við eigum ljúfar minn-
ingar sem enginn tekur frá okkur.
Eg þakka elsku afa mínum fyrir
allt sem hann gerði fyrir mig og
fyrir stundimar sem við áttum
saman.
Jóna Magga
Með þessum fátæklegu orðum
vil ég minnast afa míns, Páls Ás-
geirssonar.
Frá því um fermingu dvaldi ég
á hveiju sumri hjá afa og ömmu
á Flateyri. Þar var ég að vinna í
físki. Á morgnana var afi alltaf
vaknaður á undan mér og var bú-
inn að hafa til morgunmatinn. Afi
átti lítinn plastbát og við fórum
oft út á sjó að ná í rauðmaga, í
net sem afi hafði lagt. Það var sko
skemmtilegt að vera á Flateyri.
Þegar ég var átta ára fór ég til
Portúgals með afa og ömmu. Það-
an á ég margar góðar minningar.
Á heimleiðinni sigldum við til ís-
lands á togara, sem farþegar. Þá
var gott að eiga afa að, þar sem
ég var svo sjóveikur, var afi alltaf
uð fylgjast með mér og athuga
hvort mér væri ekki að batna.
Afi var góður maður.
Ég vil biðja góðan guð að styrkja
ömmu mína.
Páll Þorgeir Matthíasson
Mig langar til þess að minnast
kærs tengdaföður míns, Páls Ás-
geirssonar, sem lést sviplega þann
6. maí síðastliðinn. Palli fæddist
12. júlí 1918, hann var sonur hjón-
anna Guðbjargar Oktavíu Krist-
jánsdóttur og Ásgeirs Kristjáns
Matthíassonar, sem bjuggu lengst
af á Baulhúsum í Arnarfirði, en
fluttu síðar að Gimli á Bíldudal.
Guðbjörg og Ásgeir eignuðust
níu börn og komust átta þeirra
upp. Bömin voru, Símonía, Daðína,
Matthías, sem fórst ungur við sjó-
sókn, tvíburarnir Páll og Friðþjóf-
ur, Friðþjóf misstu þau ársgamlan,
Kristján, Kristinn, Jóhanna og
Ólafur.
Forfeður Palla úr Amarfirði
voru mikið sómafólk, má þar nefna
móðurafa hans, Kristján Kristjáns-
son bónda og hreppstjóra í Stapad-
al, og föður hans, Kristján Guð-
mundsson á Borg, en hann var
eins og þeir feðgar allir annálaður
kraftamaður.
Föðurafí og langafi Palla vom
einnig merkismenn, langafí hans,
Ásgeir Jónsson, var mikill hvala-
skutlari og er frá því sagt að hann
hafi náð því að skutla 37 stór-
hveli. Matthías Ásgeirsson, afí
Palla, mun hafa járnað síðasta
hvalinn sem skutlaður var í Arnar-
fírði, en það var árið 1894.
Palli kvæntist eftirlifandi konu
sinni, Þorgerði Jensdóttur frá Múla
í ísafjarðardjúpi. Þau eignuðust sjö
böm, þau vom: Matthías Ásgeir
sem lést af slysförum sjö ára gam-
all. Sigríður hjúkmnarfræðingur,
hún á eina dóttur. Sturlaugur, línu-
maður, kvæntur Margréti Svafars-
dóttur og eiga þau einn son og
tvær stjúpdætur. Kristján, vél-
fræðingur, kvæntur Ólöfu Helga-
dóttur, þau eiga þijú böm og eina
stjúpdóttur. Aðalheiður Guðbjörg,
sjúkraliði. Pálína, sjúkraliði, gift
undirrituðum og eigum við þijár
dætur. Matthías, verkamaður,
kvæntur Guðmundínu Hallgríms-
dóttur og eiga þau þijá syni.
Ég kveð Palla minn og þakka
fyrir samverana.
Ég átti því láni að fagna að eiga
hann að tengdaföður og vini og
hefði gjarnan viljað að við hefðum
getað átt meiri tíma saman, en
vegna búsetu okkar, síns á hvora
landshorni og á stundum síns í
hvora landi, þá var það ekki mögu-
legt.
Þær stundir sem við áttum þó
saman hafa veitt mér mikla
ánægju. Sérstaklega finnst mér
ánægjulegt að minnast skaktú-
ranna okkar á Bjartmari eða
„Háska“ eins og hann var kallaður
manna á milli. Þá var eins og hann
yngdist um mörg ár og það vora
ófáar minningarnar sem rifjuðust
upp hjá honum á þeim stundum.
Minningar um æskuárin og eins
um fiskiríið í gamla daga.
Eins var tíminn sem við áttum
saman við vinnu hjá Rafveitunni á
Flateyri. Þetta vora mér ómetan-
legar stundir.
Ég minnist líka ánægjustund-
anna sem við áttum með honum
þegar hann heimsótti okkur út til
Portúgals á sínum tíma og einnig
núna síðast til Danmerkur í fyrra-
sumar.
Við hlökkuðum til þess að fá
hann og Gerðu út til okkar núna
um miðjan mánuðinn til þess að
eyða saman sumrinu. Við voram
búnir að áætla að sigla um dönsku
sundin og njóta blíðunnar og góða
veðursins. En örlögin tóku í taum-
ana, þegar hann var á leiðinni til
móts við okkur.
Dætur mínar sakna afa síns,
sem var þeim mjög kær. Enda var
ástúð hans og hlýja til þeirra ein-
stök og það sama gilti um okkur
hjónin, það var ekkert sem var
okkur of gott. Hann var alltaf
boðinn og búinn til þess að aðstoða
ef á bjátaði.
Já, þær vora ófáar ánægju-
stundirnar sem við áttum með hon-
um og Gerði, bæði í fríum sem
hann reyndi að eyða flestum með
okkur og eins þá sjaldan að við
komum vestur.
Fyrir allt þetta og meira til
þakka ég Palla. Minningamar era
mér kærar, guðs friður verði með
honum.
Gerða mín, ég veit að sorg þín
er mikil en ég vona að góðar minn-
ingar verði þér styrkur um ókomin
ár.
Sigmar Ólafsson
HÓTEL
LOFTLEIÐUM
GJALDEYRIS-
AFGREIÐSLA *
OPINÁ
ÓTRÚLEGU STU
TÍMUM
Já, það er ekki ofsögum sagt
af þjónustu Landsbankans
við erlenda
jafnt sem innlenda ferðamenn.
Gjaldeyrisafgreiðslan
á Hótel Loftleiðum
er opin sem hér segir:
Mánudaga - föstudaga
kl. 8:15-16:00 og 17:00-19:15.
Laugardaga og sunnudaga
kl. 8:15-19:15.
Á sama tíma eru afgreiddar
ferðatryggingar.
Að öðru leyti er almenn afgreiðsla
opin á venjulegum tímum:
Mánudaga-föstudaga kl. 9:15-16:00 og
fimmtudaga síðdegis kl. 17:00-18:00.
Verið velkomin,
- hvenær sem er.
a:
O
5
$
o
T
tr-l
5:
§ Landsbanki
íslands
Banki allra landsmanna