Morgunblaðið - 31.05.1989, Blaðsíða 48
48
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 31. MAÍ 1989
*
Ast er...
.. .að taka á móti henni.
TM Reg. U.S. Pat Off.—all rights reserved
° 1909 Los Angeles Times Syndicate
HÖGNI HREKKVÍSI
(/ sewi Þau eru nO tkúlofue>- ÞÁ br
fO/VJiMNJ TÍ/Vll TlL AD HIT7A R7ÖLSKVLPO HÖ6WA-
MR verði flölbrautaskóli
Til Velvakanda.
í vetur reit Magnús nokkur
Skarphéðinsson mjög góða grein í
Velvakanda um vegvillur mennta-
stefnu MR-skólans og misskilda
góðmennsku MR-vinafélagsins.
Auðvitað á að færa skólann í
sitt upprunalega hlutverk sem Ást-
mögur þjóðarinnar ætlaði honum.
En ekki hvað? Þess vegna verður
að breyta tilgangi og markmiðum
skólans sem fyrst í almennan fjöl-
brautaskóla. Myndi skólinn því
heita eftir það Fjöibrautaskólinn
við Lækjargötu, og sóma sér vel.
Skammstafað FL.
Ekki er hægt að fara í neinar
vegvillur með hvaða hlutverk leið-
togi Jón Sigurðsson ætlaði Lærða
skólanum (sem er MR í dag). Enda
var hann helsti talsmaður þess og
hugmyndafræðingur að skólinn
var fluttur með konungsúrskurði
frá Bessastöðum til Reykjavíkur
árið 1841. Fylgdi þeirri tilskipun
að aðskilin skyldi kennsla prests-
efnanna og stúdentsefnanna, og
því stofnaður sérstakur prestaskóli
árið 1847.
Víkur forseti Jón víða að þessu
í ritum sínum, m.a. Nýjum félags-
ritum, (Um skóla á Islandi, 149)
sem einnig endurvarpast allvel í
ræðum hans úr Alþingistíðindum
frá 1859, (583). — (Sjá nánar í
grein í Sögnum 6, 1985, bls. 84,
og víðar.)
Félagi Jón lagði til að kennsla
í handiðnum, stýrimennsku og
kaupmennsku yrði kennd í Lærða
skólanum. Og neðstu bekkir hans
yrðu fyrir þá sem nema vildu borg-
araleg fræði, auk þeirra sem taka
vildu stúdentspróf. Hér má því ein-
mitt sjá fjölbrautaskólahugmynd-
ina komna holdi klædda úr hinum
130 ára gömlu endurreisnarhug-
myndum þjóðfrelsishetjunnar
miklu.
í ljósi ofanritaðs geri ég það að
tillögu minni til menntamálaráð-
herra, (sem þekkja mun stétta-
skiptingu MR allvel af eigin
reynslu,) að MR verði breytt í fjöl-
brautaskóla við fyrsta tækifæri. í
síðasta lagi um leið og skólinn flyt-
ur úr miðbænum til að rýma fyrir
bílastæðum miðbæjarlífsins.
Allir hljóta að sjá að ekki er
glóra í að hafa skóla í hjarta borg-
arinnar sem þarf 200 til 300 bíla-
stæði fyrir nemendur og kennara
í öllu bílastæðahallærinu í bænum.
Lausar skólabyggingar hljóta að
vera til í einhveijum úthverfum
borgarinnar fyrir skólann svo
rýmra verði um kennsluna og nem-
endur hans með allan sinn bílflota,
sem og annað starfsfólk þessarar
fomu stofnunar.
Annars eru næg bílastæði í Ár-
bænum og eldgamla MR-skólahú-
sið sæmdi sér mjög vel uppí Árbæj-
arsafni innan um öll hin fomu
húsin þar. Það væri með elstu
kofum á svæðinu. Auk þess sem
hægt væri að kenna í hinum húsun-
um þar eitthvað líka ef plássleysi
bagaði. Er ekki alltaf verið að tala
um að hafa einhverja lifandi starf-
semi í safninu? Þetta myndi leysa
öll þessi bílastæða- og safnavanda-
mál í einu lagi. Ég sé ekki betur.
Ef mark er þá takandi á þessu
sífellda plássleysistali MR-vinafé-
lagsins á annað borð.
Magnús H. Skarphéðinsson,
fyrrverandi MR-ingur
Reykjavík;
Varðveitum gömul örneftii
Til Velvakanda.
í ákafanum við að byggja upp
nýtt þorp innan marka Reykjavíkur
á kambinum upp af Gufunesi, innan
með Grafarvogi, og nú áfram í
Keldnaholtið, hefur gjörsamlega
gleymst að reyna að varðveita þau
örnefni sem þarna eru fyrir. Þess
vegna halda margir íbúar Grafar-
vogsþorps að þeir búi á eða við
Grafarholt. jafnvel aðilar sem eru
með framkvæmdir í Keldnaholti
halda sumir að þeir séu í Grafarholti.
En þá verður náttúrlega líka að
flytja Keldnaholtið dálítið til. Elías
Kristjánsson framkvæmdastjóri
Kemis (hvað svo sem þetta Kemi
er), skrifar í Morgunblaðið sl. laug-
ardag, 20. maí, um mömmuhlutverk
Reykjavíkur í hópi sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu. Þar segist
hann um nokkurt skeið hafa verið
þeirrar skoðunar að besti staðurinn
fyrir sorppökkunarstöð innan
Reykjavíkur „væri neðanjarðarhús
í Keldnaholti sunnan Vesturlands-
vegar undir hitaveitugeymum".
Bréfi þessu er ætlað að benda
lesendum Morgunblaðsins á og und-
irstrika að enginn hluti Keldna-
holts er sunnan Vesturlandsveg-
ar. Holtið sem heitavatnsgeym-
arnir standa á, sunnan Vestur-
landsvegar, heitir Grafarholt.
Gaman væri nú ef Davíð borgar-
stjóri gengi nú í það með þeim
fítonskrafti sem hann sýnir stundum
að tína til örnefni innan borgarmar-
kanna og halda þeim til haga, svo
íbúum og gestum höfuðborgar allra
landsmanna geti verið þau ljós.
Þætti til dæmis ekki íbúum Álf-
heima gaman að vita — ef rétt er
sem mér hefur verið sagt — að þar
hafi áður heitið Þjófaskörð?
í lokin langar mig að spyija
Morgunblaðsmenn hvers vegna orð-
ið „fyllirí" er alltaf skrifað „fyllerí“
— með e-i — í blaði þeirra (síðast
tók ég eftir þessu 21. maí, bls. 12,
2. dálki ofarlega). Er þetta gert
með einhveijum skynsamlegum rök-
um, eða er prófarkadeildin „á kend-
eríi“?
Sigurður Hreiðar
Víkverji skrifar
Yíkveiji hefur oft orðið undrandi
vegna þess, hvemig póstur
berst til landsins. Auðveldast er að
fylgjast með þessu, ef menn eru
áskrifendur að blöðum eða tímarit-
um, sem koma jafnan út á sama
tíma. Hér skal tekið dæmi af blað-
inu International Herald Tribune,
alþjóðlegu blaði sem prentað er á
fjölmörgum stöðum og leggur höf-
uðáherslu á að berast fljótt og skilv-
íslega til áskrifenda.
í síðustu viku bárust öll blöð úr
vikunni þar á undan í einum bunka
til Morgunblaðsins. Nokkrum dög-
um síðar kom síðan mánudags-
blaðið úr síðustu viku en síðan ekki
söguna meir fyrir helgina. Hvað
veldur því að blöðin berast svona
stopult, þegar flogið er mörgum
sinnum milli íslands og annarra
landa á hveijum degi?
Póstþjónustan okkar vísar kvört-
unum af þessu tagi venjulega frá
sér. Forráðamenn hennar segja, að
hér sé við aðra að sakast. Flugfélög
kannast auðvitað ekki við að skilja
póstpoka eftir. Ef geðþótti erlendra
póstvarða ræður þessu, er brýnt
fyrir íslenska starfsbræður þeirra
að láta kvartanir berast til þeirra.
xxx
Laugardaginn 20. maí birtist í
dálkinum Fólk í fréttum hér í
blaðinu smáklausa um poppstjörnu
í Kína og var talað um Bluce
Splingsteen í fyrirsögn þessarar
klausu en maður að nafni Bruce
Springsteen er frægur á Vesturl-
öndum. Hugmyndin að setja I í stað
r var fengin úr erlendu blaði og
með henni er vísað til þess á
græskulausan hátt, að enskumæl-
andi menn hafa jafnan látið sem
svo, að Kínveijar ættu erfitt með
að bera fram r. Víkveiji ræður það
af viðbrögðum samstarfsmanna
hans, að líklega hafi fáir íslenskir
lesendur Morgunblaðsins áttað sig
á þessum stafaleik. Hið sama verð-
ur ekki sagt um tvo banöaríska
námsmenn við Háskóla íslands,
Paul Lydon og Lauru Valentino,
sem saka Morgunblaðið um „kyn-
þáttaóhróður" vegna þessa.
Paul Lydon spyr í bréfi sínu hvort
Morgunblaðið sé að kenna krökkum
að fyrirlíta fólk sem það þekkir
ekki. Hvort ritstjóri Morgunblaðsins
haldi, að Kínveijar geti ekki talað
ensku eða enginn þeirra geti lesið
íslensku. Blaðið ætti að gæta þess
að ísland verði ekki talið land þar
sem kynþáttahatur sé umborið.
xxx
Laura Valentino segir meðal
annars í bréfi sínu: „Ég var
hneyksluð að sjá þann augljósa og
smekklausa kynþáttaórhróður sem
birtist í þessum skrifum. Ég er viss
um að þið vitið um kínverskt fólk
sem býr á íslandi í dag. Haldið þið
að það líti aldrei í fréttablað?
Því miður hefur Hollywood
skemmt ímynd Kínveija en eins og
allir vita er það hugarburður sem
er framleiddur í Hollywood. Maður
býst hins vegar við staðreyndum í
Morgunblaðinu.
Ég held að stórt blað eins og
Morgunblaðið hafi ábyrgð við les-
endur sína. Viljið þið hvetja til kyn-
þáttahaturs með því að viðhalda
stöðluðum hugmyndum um aðra
kynþætti?
Ég ætla að spyija einnar spurn-
ingar í lokin; eruð þið alveg reip-
rennandi í í kínversku máli?“
Síðustu spurningunni er fljót-
svarað neitandi. Almennt finnst
Víkveija að hér eigi við orðtakið:
oft veltir lítil þúfa þungu hlassi.
Vonandi líta bréfritarar ekki á það
'sem kynþáttahatur, þótt fólk hafi
orð á því við þau, hvernig þau tala
íslensku. Að minnsta kosti er
fullvíst að ekkert slíkt vakti fyrir
Morgunblaðinu með umræddrum
stafaleik. Til eru Kínveijar sem tala
íslensku af ótrúlegri leikni. Þá hef-
ur Víkveiji dáðst að því hve góða
ensku, frönsku eða þýsku fulltrúar
námsmannanna á Torgi hins himn-
eska friðar hafa talað í erlendum
útvarps- og sjónvarpsstöðvum und-
ahfarið.
i
I
I