Morgunblaðið - 13.09.1990, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. SEPTEMBER 1990
17
Rétturinn til að verða Islendingnr
eftir Guðrúnu
Guðlaugsdóttur
Að undanförnu hefur athygli
manna mjög beinst að dómsmála-
ráðuneytinu í tengslum við erfitt
forræðismál sem mikið hefur verið
fjallað um, sérstaklega í DV. Mál
þetta er svo sársaukafullt að það
lætur fáa ósnortna sem með því
fylgjast. Öllum þeim sem hlut eiga
að máli virðist vorkunn.
Barninu sem togast er miskunn-
arlaust á um er sannarlega vor-
kunn. Við vitum öll frá því við vor-
um börn að það er erfitt að gera
uppá milli pabba og mömmu, þó
innst inni vilji líklega allflest börn
fylgja móður sinni. En hvert sem
valið verður þá veldur það oft
óbærilega miklum sársauka og
sektarkennd. Þó foreldrar sýni iðu-
lega með framferði sínu að þeir
finni í raun lítið til með börnum
sínum þá vorkenna böm oft foreldr-
um sínum. Niðurlæging og sorg
foreldranna smýgur þeim gegnum
merg og bein og kvölin sem þetta
veldur lítilli sál fylgir henni löngu
eftir að hún ætti að vera orðin full-
þroska.
Móðurinni í þessu forræðismáli
virðist líka vorkunn. Að eigin sögn
missti hún í senn börn sín, mann
sinn, bestu vinkonu sína og eignir
sínar. Það þarf sterk bein til að
mæta slíku mótlæti án þess að bug-
ast. Hún hefur lýst í blaðaviðtali
tímabundinni óreglu sinni og hvern-
ig hennig tókst með viljastyrk og
„Það er mikið tjón að
glata þjóð sinni. Það
væri mikill missir fyrir
þessa litla stúlku að fá
ekki að læra um menn-
ingu sína og tungu í
íslenskum skóla og geta
ekki kynnst íslenskri
náttúru á þeim árum
sem einstaklingar eru
hvað opnastir fyrir
umhverfi sínu.“
góðra manna hjálp að ná valdi á
sjálfri sér og lífi sínu.
Föðurnum sýnist líka vorkunn.
Hann tók afdrifaríkar ákvarðanir
sem breyttu svo mjög lífi hans að
flestum þætti nóg um.
Jafnvel starfsmönnijm dóms-
málaráðuneytisins virðist vorkunn.
Þeir eiga að dæma í viðkvæmu til-
finningamáli með lögin að leiðar-
ljósi. En lög og tilfínningar fara
oftar en ekki illa saman í slíkum
málum. Jafnframt vita þeir að að-
gerðir þeirra í þessu máli gætu
haft fordæmisgildi.
Það vill gleymast að í þessu for-
ræðismáli er ekki aðeins verið að
ákvarða um forræði stúlkubarns,
það er líka verið að ákvarða um
rétt stúlkunnar til þess að alast upp
sem íslendingur. Þjóðerni er flest-
öllu fólki mikilvægt. Það skiptir
miklu máli að fá að alast upp þar
sem rætur manns eru. Það er mikið
tjón að glata þjóð sinni. Það væri
mikill missir fyrir þessa litla stúlku
að fá ekki að læra um menningu
sína og tungu í íslenskum skóla og
geta ekki kynnst íslenskri náttúru
á þeim árum sem einstaklingar eru
hvað opnastir fyrir umhverfi sínu.
Ég trúi því að íslenskt þjóðfélag
búi þegnum sínum góð uppeldisskil-
yrði sem mikill skaði er að glata.
Þó vissulega séu þess dæmi að fólk
hasli sér völl á erlendri grund þá
virðast öll líkindi benda til að hér
hefði þessi telpa meiri möguleika
en meðal framandi fólks í ókunnu
landi. Það tekur langan tíma að
aðlagast nýju þjóðfélagi, jafnvel
þegar allar aðstæður eru ákjósan-
legar. Eftir fréttum og frásögnum
að dæma þá virðast konur almennt
eiga meiri menntunarmöguleika á
íslandi en á Spáni enda er staða
konunnar þar allt önnur í samfélag-
inu. Ef stúlkan fengi sína skóla-
göngu þar ytra ætti hún hins vegar
mjög erfitt með að koma inn í
íslenskt samfélag sem fullgildur
þegn. Það tæki í það minnsta lang-
arl tíma. Þar fyrir utan er það
grimmilegt að hrekja litla telpu úr
landi sínu, frá móður sinni, systkin-
um og nær öllum öðrum skyldmenn-
um. Það er hart að meina henni
að verða fullgildur íslendingur. En
það er gert í raun ef hún verður
send nauðug af landi brott.
Mér finnst að starfsmenn dóms-
málaráðuneytisins ættu að hugleiða
þetta mál út frá þessu sjónarhorni.
Það snýst nefnilega ekki aðeins um
hvort jitla stúlkan á að vera hjá
föður sínum eða móður, það snýst
ekki síður um það hvort hún fær
tækifæri til að verða íslendingur
eða ekki.
Höfundur er blaðamaður á
Morgunblaðinu.
SÆNSK
GÆÐANÆRFÖT
FYRIR • ALLA- FJÖLSKYLDUNA
^Stinga ekki
«Úr fínustu merinóull
®Mjög slitsterk
« Má þvo viö 60°C
UTILIF
-GLÆSIBÆ.ALFHE1MUM 74, S. B?B??
EKKI PRÍLA!
NOTAÐU BELDRAY
Grænmetis-
og ávaxta-
markaður
Grænmetis- og ávaxtamarkaður
til ágóða fyrir íslenska kristniboðið
verður haldinn við hús KFUM og
KFUK við Holtaveg laugardaginn
15. september og hefst hann kl.
14.00. Tekið verður við söluvarningi
daginn á undan til kl. 19.00. Ágóð-
inn rennur allur til líknar-, skóla-,
þróunar- og boðunarstarfs í Eþíópíu
óg Kenýu.
Fréttatilkynning
V^terkurog
kJ hagkvæmur
auglýsingamiðill!
Álstigarnir og tröppurnar frá
Beldray eru viðurkennd bresk
gæðavara - öryggisprófuð og
samþykkt af þarlendum yfir-
völdum.
Beldray er rétta svarið við vinnuna,
i sumarbústaðnum og á heimilinu.
Verðið er ótrúlega hagstætt -
gerðu hiklaust samanburð.
64.5cm 87.0cm K)9.5cm I32.0cm 154.5cm 177.0cm
Honda 991
Civic
3ja dyra
16 ventla
Verb fró 770 þúsund.
GREIÐSLU SKILMÁL AR
FYRIR ALLA.
UHONDA
VATNACÖRÐUM 24, RVÍK., SÍMI 689900
Kaupmenn - Innkaupastjórar
VÖRUSÝNING 18
erlendra fyrirtækja
verður haldin í húsnæði okkar í
Sundaborg dagana 16.-18. sept.
frá kl. 9.00-18.00 daglega.
Tískusýning sunnudag og mánu-
dagkl. 11.00.
Barnafatnaður - kvenfatnaður -
herrafatnaður - kvenundir-
fatnaður - sportfatnaður o.fl. o.fl.
ÁGÚST ÁRMANN hf.^K
UMBOÐS-OG HEILDVERSLUN^^H^P^
SUNDABORG 24 - REYKJAVÍK -