Morgunblaðið - 06.09.1992, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIR/INIMLENT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 6. SEPTEMBER 1992
EFNI
Ágæt veiði á
loðnumiðum
ÁGÆT VEIÐI var á Ioðnumiðun-
um í gær og höfðu um 3 þúsund
tonn borist til Síldarverksmiðja
ríkisins á Siglufirði. Fimmtán
loðnuskip voru að veiðum norð-
vestur af landinu, en farið var
að bræla af norðri á miðunum í
gær.
Sjávarborg GK var á leið til hafn-
ar í Siglufirði með 700 tonn og
Guðmundur Ólafur ÓF með 600
tonn. Höfrungur var að landa 850
tonnum.
„Það er allt í fullum gangi og
hann er af norðaustan svo peninga-
lyktinni slær yfir bæinn og allir eru
voðalega kátir,“ sagði Stefán Þór
Haraldsson hjá Síldarverksmiðjum
ríkisins á Siglufírði.
Víkingur AK var á heimstími í
Breiðafirði í gærmorgun með 850
tonna afla, sem landað var á Akra-
nesi. „Við vorum tvær nætur að fá
þetta. September er alltaf erfiður
og ekki fyrr en í október að aðal-
loðnan kemur inn á grunnið. Það
var dálítið að sjá þama en ekki
gott að veiða hana,“ sagði Viðar
Karlsson, skipstjóri á Víkingi.
Bræðslan á Akranesi greiðir
4.200 kr. fyrir tonnið og aflaði Vík-
ingur því fyrir rúmar 3,3 milljónir
á tveimur dögum.
Verkfræðingafélag Islands setur á fót sérstaka starfsmiðlun
Morgunblaðið/RAX
Holræsaframkvæmdir við Eiðsgranda
Við gluggum íbúa Eiðsgranda hafa blasað fram-
kvæmdir á vegum gatnamálastjóra í sumar. Sigurður
Skarphéðinsson gatnamálastjóri segir að framkvæmd-
irnar séu liður í endurbótum og endurnýjun á öllu
aðalholræsakerfi Reykjavíkurborgar. „Við erum að
steypa þama útrásarmannvirki og koma fyrir tveimur
brunnum. Síðan er ætlunin að leggja lögn út frá
þeim, 500 metra út,“ sagði Sigurður. Hann sagði að
framkvæmdirnar gengju nokkurn veginn samkvæmt
áætlun og þeim yrði líklega lokið í næsta mánuði.
Ráða íslendingar við
vímuefnavandann?
► Ráða Islendingar við eiturlyfja-
vandann? Síðustu atburðir hafa
leitt í ljós að fíkniefnarannsóknir
eru á „gráu“ svæði./ 10
Kvótakerfið er delia
►Einar Oddur Kristjánsson, for-
stjóri Hjálms hf. á Flateyri er
ómyrkur í máli þegar hann ræðir
um fískveiðistjórnun./ 14
Barátta tveggja stór*
velda
►GuðlaugurGuðmundsson, fyrr-
um forseti Skáksambands íslands
rifjar upp þá örlagaríku septemb-
erdaga árið 1972, er skákeinvígi
aldarinnar var haldið í Reykja-
vík./18
Hvíta gullið
►Hinn harði heimureiturlyfjanna
er orðinn hluti af íslenskum veru-
leika. Astæður þessa viðskipta eru
í grundvallaratriðum þær sömu og
fátæka bóndans í Andesfjöllum,
. sem ræktar kókaplöntuna - pen-
ingar./22
Stórviðburður í litlum
bæ
►Undirbúningur fyrir næstu
Vetrarólympíuleika er í fullum
gangi í Lillehammer í Noregi./ 42
B
Á annan tug verkfræðinga á
skrá vegna atvinnuástandsins
Atvinnuástand slæmt meðal viðskiptafræðinga og*
verkefnum á lögmannsstofum hefur fækkað
VÍFILL Oddsson, formaður Verkfræðingafélags íslands, kveðst
eiga von á því að 2-3% atvinnuleysi verði á meðal verkfræðinga
í vetur. Verkfræðingafélagið hefur sett á stofn sérstaka starfsmiðl-
un til að taka á þessum vanda og er á annan tug verkfræðinga á
skrá þjá miðluninni. Atvinnuástand er slæmt meðal viðskiptafræð-
inga og verkefnum á lögmannsstofum hefur fækkað. Heimir Páls-
son, formaður BHM, segir að mikið, dulið atvinnuleysi sé á meðal
háskólamanna.
„Það má búast við erfiðu ástandi
í vetur og það eru nokkrir þegar
komnir á atvinnuleysisskrá, sem
ekki hefur gerst í fleiri ár. Verk-
fræðingar hafa töluvert leitað í
Ferðaþjónusta bænda getur hýst
2.000 manns yfir sumartímann.
Margrét Jóhannsdóttir, ráðunautur
hjá Ferðaþjónustu bænda, sagði að
ástæða þess að veittur yrði slíkur
afsláttur væri léleg nýting yfír vetr-
armánuðina, gistitímabilið hjá
bændum væri afar stutt. „Við ætl-
um nú í fyrsta sinn að gefa mikinn
afslátt af gistingu yfir veturinn, eða
50%. Ferðaþjónusta bænda gefur
út viðmiðunarverð og sumarviðmið-
unarverð hafa allflestir ferðaþjón-
ustubændur samþykkt. Það á eftir
að koma í ljós hve margir sam-
þykki vetrarviðmiðunarverðin, en
_ ,ég býst við að flestir geri það. Við
‘"ínunum gefa út lista yfír þá bæi
önnur störf enda er menntunin
þess eðlis að þeir geta gengið í
ýmis önnur störf,“ sagði Vífill.
Hann sagði að eitthvað væri um
það að menn leituðu starfa utan
sem bjóða þetta nýja verð,“ sagði
Margrét.
Lægsta verð í uppbúnum rúmum
er nú 1.750 kr. nóttin, en Iækkar
samkvæmt þessu í 875 kr. 15. sept-
ember.
Paul Richardsson, framkvæmda-
stjóri Ferðaþjónustu bænda, sagði
að hætta væri á því að með auknu
framboði á gistirými græfu menn
undan hver öðrum. Nokkrir nýir
aðilar væru að byggja, en flestir
hefðu nokkra reynslu af þessari
atvinnugrein og væru að færa út
kvíarnar. „í langflestum tilfellum
er þetta svar við eftirspurn. Það er
þó ákveðin hætta á því að markað-
urinn mettist, að framboð fari fram
landsteinanna, en víðast hvar væri
atvinnuástandið enn verra en hér
á landi. í Svíþjóð, Finnlandi og
Noregi sé 3-4% atvinnuleysi meðal
verkfræðinga og rúm 10% í Dan-
mörku. „Atvinnuleysið er vart
mælanlegt í prósentum hérlendis,
en við erum hræddir um að það
geti farið upp í 2-3%, jafnvel seinni
hlutann í vetur. Það er samdráttur
í byggingarframkvæmdum og
verklegum framkvæmdum og ekk-
ert að gerast í virkjunarmálum,"
sagði Vífill.
úr eftirspurn. Það er raunverulegur
möguleiki og það á ekki aðeins við
um bændur, heldur einnig um hótel
í Reykjavík. Gistirými hefur aukist
þar síðastliðin 2-3 ár. Ég hef einn-
ig heyrt að framboð á gistingu í
heimahúsum og smágistiheimilum
hafi aukist mikið í Reykjavík," sagði
Paul.
Hann sagði að eflaust væru mörg
dæmi um það að bændur gripu nú
til þess sem örþrifaráðs að fara út
í gistiþjónustuna, ekkert annað
væri í sjónmáli hjá sumum. Þó
væru þeir fleiri sem reiknuðu dæm-
ið vel áður en þeir færu út i fram-
kvæmdir. Fjárfestingin væri afar
mismunandi frá einum aðila til ann-
ars, eða allt frá 200 þúsund krónum
í 20 milljónir. „Heildarfjárfestingin
er þó hverfandi lítil miðað við að
unnt er að hýsa 2.000 manns, eink-
um ef hún er borin saman við sam-
bærilega fjárfestingu í hótelum."
Sigurjón Pétursson, formaður
Félags viðskiptafræðinga og hag-
fræðinga, sagði að fullvíst mætti
telja að stór hluti þess hóps sem
útskrifaðist úr viðskiptafræði á síð-
ásta ári hefði enga atvinnu fengið
og mörg dæmi væru um að við-
skiptafræðingar réðu sig til allt
annarra starfa en þeir væru
menntaðir til. Margir viðskipta-
fræðingar störfuðu sjálfstætt og
væru þar af leiðandi ekki í verka-
lýðsfélagi. Þeir hefðu ekki rétt á
atvinnuleysisbólum og létu því
ekki skrá sig atvinnulausa. Sigur-
jón sagði það réttlætismál sem
félagið myndi beita sér fyrir í fram-
tíðinni að sjálfstætt starfandi við-
skiptafræðingar, sem greiddu af
sínum tekjum opinber gjöld, eins
og aðrir launþegar, hefðu aðgang
að bótum frá Atvinnuleysistrygg-
ingasjóði.
Ragnar Aðalsteinsson, formaður
Lögmannafélags íslands, sagðist
hafa heyrt ávæning af því að verk-
efni væru færri hjá lögmönnum.
Hann benti á að við fækkun fyrir-
tælq'a vegna samruna og gjald-
þrota fækkaði jafnframt viðfangs-
efnum lögfræðinga. „Ég hef heyrt
þess dæmi að menn hafí ákveðið
að hætta í Iögmennsku,“ sagði
Ragnar.
Heimir Pálsson, formaður
Bandalags háskólamanna, sagði
að atvinnuleysi meðal háskóla-
manna væri orðið verulegt vanda-
mál. „f sumum tilfellum fá menn
ekki aðild að verkalýðsfélögum
nema þeir séu starfandi í grein-
inni, þannig að erfitt er að fá yfir-
lit yfír atvinnuleysi meðal þessa
hóps,“ sagði Heimir.
Hann sagði að dulið atvinnuleysi
væri meðal háskólaborgara, því
menn réðu sig í hvetja þá vinnu
sem þeir gætu fengið. „Verði ekki
breytingar á vinnumarkaðnum sé
ég ekki fram á annað en að at-
vinnuleysi verði viðvarandi meðal
háskólaborgara. Ég hef heyrt að
fólk sem hefur verið við nám er-
lendis ílendist þar, það sjái ekki
að hveiju það hafi að hverfa hér
heima.“
► 1-32
Koma konungshjóna
►Blaðamaður Morgunblaðsins
ræddi við norsku konungshjónin í
tilefni opinberrar heimsóknar
þeirrar hingað til lands, en hún
hefst á morgun. /1
í fótspor ástsæls föð-
ur
►Haraldur V, settist á konungs-
stól á síðasta ári að föður sínum,
Ólafi V, látnum. Lars Roar Lang-
slet, fyrrum menningarmálaráð-
herra Noregs skrifar um stöðu
Noregskonungs, sem virðist trygg-
ari en nokkru sinni. /4
Um IMoreg og ísland á
stríðsárunum
► Einar Benediktsson, sendiherra
rifjar upp veru Norðmanna á ís-
landi í síðari heimsstyrjöldinni ./4
í konungsríki hugans
►Hugleiðingar Knut Ödegárd,
fyrrum forstjóra Norræna hússins
í Reykjavík, um tengsl íslands og
Noregs./6
Svona lítil og svona
góð
► Álfrún H. Örnólfsdóttir er aðeins
10 en hefur slegið rækilega í gegn
í kvikmyndinni Svo á jörðu sem á
himni./16
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/6/bak Kvikmyndir 21b
Leiðari 24 bægurtónlist 20b
Helgispjall 24 Myndasögur 24b
Reykjavíkurbréf 24 Brids 24b
Minningar 28 Stjömuspá 24b
fþróttir 42 Skák 24 b
Fólk í fréttum 22b Bió/dans 25b
Útvarp/sjónvarp 44 Bréf til blaðsins 28b
Gárur 47 Velvakandi 28b
Mannlifsstr. lOb Samsafnið 30b
INNLENDAR FF .ÉTTIR:
2-6-BAK
ERLENDAR FRETTIR;
1-4
Ferðaþjónusta bænda
50% verðlækkun á gist-
ing'u yfir vetrartímann
FERÐAÞJÓNUSTA bænda ætlar að veita 50% afslátt af gistingu í
uppbúnum rúmum frá og með 15. september næstkomandi. Gisti-
rými jókst um 7% í sumar miðað við fyrrasumar og á eftir að auk-
ast enn meira, að sögn Pauls Richardssons, framkvæmdasljóra Ferða-
þjónustu bænda. Hætta er á að framboð á gistirými í bændagistingu
fari fram úr eftirspurn.