Morgunblaðið - 09.10.1994, Side 8

Morgunblaðið - 09.10.1994, Side 8
8 SUNNUDAGUR 9. OKTÓBER 1994 MORGUNBLAÐIÐ FRÉTTIR Það er allt í lagi að hafa þetta hangandi yfir sér, Davíð minn. Við notum bara hjálma... Reykjavíkurhöfn vill fá fjármagn úr ríkissjóði REYKJAVÍKURHÖFN hefur óskað eftir styrk úr hafnarsjóði til hafnar- framkvæmda í borginni. Um er ræða gerð fjölnotahafnar á Kletta- svæðinu, bryggju við Örfírisey og upptökumannvirki fyrir skipavið- gerðir. Þessi ósk kom til umræðu manna á milli á ársfundi hafnasam- bands sveitarfélaga í Stykkishólmi á fimmtudag. Halldór Blöndal, sam- gönguráðherra, flutti ræðu á þing- inu og sagði í samtali við Morgun- blaðið, að ef þessar hugmyndir Reykjavíkurhafnar ættu að koma TALSMENN þingflokkanna á Al- þingi eru ekki á einu máli um hvort ástæða sé til að. endurskoða lögin um ráðherraábyrgð en Svavar Gestsson, þingmaður Alþýðubanda- iags, hefur lagt fram þingsálytkun- artillögu á Alþingi um að kosin verði nefnd til að endurskoða lögin. „Lögin um ráðherraábyrgð hafa ekki verið virk hér á landi og ég tel eðlilegt að þau komi til endur- skoðunar,“ segir Geir Haarde, þing- flokksformaður Sjálfstæðisflokks- ins. Jóna Valgerður Kristjánsdóttir, þingflokksformaður Kvennalistans, sagðist ekki hafa kynnt sér tillögu Svavars en sagðist telja af hinu góða að þessi mál yrðu tekin til skoðunar og sagði að umræðan að undanförnu hvetti til endurskoðun- ar af þessu tagi. „Það hefur aldrei reynt á þessi lög og það vakna spurningar um hvort ástæðan sé sú að þau séu ómarkviss," sagði hún. Finnur Ingólfsson, þingflokksfor- maður Framsóknarflokksins, benti á að Páll Pétursson, samflokksmað- ur hans, hefði á undanförnum þing- til framkvæmda yrði að stórauka framlag ríkisins til hafnamála, ella leiddi þetta til byggðaröskunar. Reykjavíkurhöfn hefur ekki feng- ið fjármagn úr ríkissjóði um margra ára skeið. Samkomulag hefur verið um að höfnin fjármagni fram- kvæmdir af eigin aflafé, en tekjur hennar eru meiri en annarra hafna vegna stærðar hennar og vegna þess að mestallur inn- og útflutning- ur fer í gegn um Reykjavík. Hannes Valdimarsson hafnarstjóri í Reykja- vík segir að ný hafnareglugerð hafi um lagt fram tillögur um breyting- ar á lögum um ráðherraábyrgð með stuðningi þingflokks framsóknar- manna. „Við erum alveg tilbúnir til þess að taka þá hluti til skoðunar. Svavar leggur til að komið verði á fót nefnd og ég tel eðliiegt að þeg- ar svo mikilvægir hlutir eru teknir til athugunar, komi sem flestir sem málið snertir þar að. Ég tel þetta því vel koma til greina,“ sagði Finn- ur. Rannveig Guðmundsdóttir, þing- flokksformaður Alþýðuflokks, er á annarri skoðun. Hún segist ekki hafa skoðað tillögu Svavars ítarlega en kveðst ekki vera sannfærð um að þar sé bent á heppilegustu leið- ina. „Ég held að mikilvægt sé að nýta umræðuna sem nú er í gangi um ráðherra og ráðherragjörðir til góðs en ég er ekki sannfærð um að þessi tillaga Svavars sé það sem koma skal,“ sagði hún. Rannveig benti á að Alþýðuflokkurinn hefði ákveðið að skoða þessa mál vel og sagði mikilvægt að sem flestir gerðu það með opnum huga en ekki mætti taka ákvarðanir í ein- hveijum æsingi. verið samþykkt í mars síðastliðnum þar sem samþykktar séu breytingar á mati á hafnarþörf í landshiutum og landinu öllu. „Til þess að auð- velda ríkisvaldinu mat á þessu ákvað Reykjavíkurhöfn að senda sínar fyr- irætlanir til þess að meta í sam- hengi við annað sem verið er að gera á landinu öllu, eða Suðvestur- landi. Segir Hannes að ekki sé búið að setja reglugerð um það hvemig að því skuli staðið að meta hafnar- þörf eða hvernig beita skuli reglum um hver þurfí á styrk að halda, umsóknin hafi verið send í mars en svar hafi ekki borist ennþá. Loks segir Hannes aðspurður að sótt hafi verið um milljarð króna vegna fram- kvæmdanna og til samanburðar megi geta þess að hafnir frá Akra- nesi, um Faxaflóa til Þorlákshafnar séu að sækja um fjárframlög sem nemur samtals 3-4 milljörðum. Þýðir byggðaröskun „Það kemur mér mjög á óvart að Reykjavíkurhöfn skuli leggja fram beiðni um fjárveitingar af þessu tagi. Við afgreiðslu hafnar- laga og framkvæmd þeirra á undan- förnum árum hefur verið uppi sá skilningur að það eigi að taka tillit til efnahags þeirra hafna sem í hlut eiga. Það yrði meiriháttar byggða- röskun ef skyndilega yrði tekin sú ákvörðun að söðla um í sambandi við það hver stendur undir kostnaði við hafnarframkvæmdir. Reykjavík- urhöfn er eina inn- og útflutnings- höfn landsins sem máli skiptir og hefur þar sérstöðu meðal annarra landa,“ sagði Halldór. Halldór sagðist ætla að ræða þetta mál við borgarstjórann í Reykjavík á næstunni. Hann sagði hins vegar að ef Reykjavíkurborg ætti að fá fjármagn úr ríkissjóði til framkvæmda yrði að stórauka fjár- framlög ríkissjóðs til hafnarmála. Ekki gengi að skerða framlög til hafnarframkvæmda á landsbyggð- inni frá því sem þau eru í dag. Um 60 hafnir á landsbyggðinni telja að þörf sé á hafnarbótum íyrir um 7,7 milljarða á allra næstu árum. Lög um ráðherraábyrgð Skiptar skoðanir um þörf á endurskoðun Fyrsti blandaði Rótarý-klúbburinn Verðum að svara kalli tímans Fyrsti íslenski Rótarý- klúbburinn sem ætlað- ur er jafnt konum sem körlum var stofnaður snemmsumars á þessu ári. Sólveig Pétursdóttir alþingis- maður er forseti klúbbsins sem markar mikil tímamót í 60 ára starfí hreyfingarinnar hér. Stofnfélagar voru 35 og er miðað við að kynjahlutföll- in verði í jafnvægi. Að sögn Sólveigar varð Rótarý-hreyfingin til í Bandaríkjunum árið 1905 og verður því níræð á næsta ári. Árið 1912 var ákveðið að hreyfingin yrði alþjóðleg og upp úr 1920 var það markmið orðið að veruleika um allan heim. Fyrsti íslenski klúbburinn var stofnaður 13. september 1934 í Reykjavík. Hann, eins og aðrir Rótarý- klúbbar, hefur eingöngu ver- ið fyrir karla, en árið 1989 sam- þykkti löggjafasamkoma Rotary International að opna hreyfinguna jafnt fyrir körlum sem konum. Konur höfðu þá reynt um hríð að komast inn í hana og meðal annars fór þetta mál fyrir hæstarétt Bandaríkjanna fyrir um 7-8 árum, og komst þá fyrst skriður á málið. „í dag starfa yfir 47 þúsund konur í Rótarý-klúbbum um víða veröld, en aðild þeirra mun vera nokkuð misjöfn eftir löndum. Til dæmis eru konur nú komnar í ein- hveija klúbba í Englandi, en ekki í Skotlandi. Á Norðurlöndum fer þátttaka kvenna vaxandi og t.d. er Elísabet Rehn, fyrrum forseta- frambjóðandi í Finnlandi, Rótarý- félagi. Konur eru þannig farnar að sækjast í auknum mæli eftir aðild að hreyfingunni," segir Sólveig. — Hvað ræður sókn kvenna eft- ir inngöngu í Rótarý-hreyfinguna? „Það er auðvitað tímanna tákn og í raun sjálfsögð krafa í nútíma þjóðfélagi að konur eigi aðild að Rótarý-hreyfingunni, því hún sam- anstendur af starfsgreinaklúbbum og konur eru auðvitað, rétt eins og karlar, í öllum starfsgreinum þjóðfélagsins í dag. Rótarý-klúbb- urinn Reykjavík-miðborg var því stofnaður m.a. til að hafa jákvæð áhrif innan hreyfingarinnar hér- lendis hvað varðar þátttöku kvenna. Markmið hans eru þó að sjálfsögðu þau sömu og annarra Rótarý-klúbba. Um blandaðan klúbb er að ræða, þ.e. hann er skipaður bæði konum og körlum, en það fyrirkomulag hefur reynst best t.d. í Svíþjóð. Fyrsta íslenska konan sem gekk í Rótarý-hreyfíng- una var einmitt sendiherra okkar þar, Sigríður Snævarr. Eingöngu tvær konur hafa verið starfandi í Rótarý-hreyfíngunni á íslandi, að því er ég best veit, báðar í klúbbnum á Akranesi, en Rótarý-klúbburinn Reykjavík-miðborg er fyrsti blandaði klúb- burinn sem stofnaður hefur verið hér á landi." — Kanntu haldbærar skýringar á því af hveiju Rótarý var „karla- veldi“ í upphafí? „Þjóðfélagsgerðin var allt önnur þegar fyrsti klúbburinn var stofn- aður hér fyrir 60 árum og þá heyrði það fremur til undantekninga að konur ynnu utan veggja heimilis- ins. í dag er þetta gerbreytt, þótt heimilisstörfin séu að sjálfsögðu alltaf jafn mikilvæg. Aðstæður kvenna eru líka mismunandi og stundum geta báðir foreldrar ekki unnið utan heimilis. En Rótarý- hreyfingin byggist á þátttöku fólks úr öllum starfsstéttum. Það er líka tímanna tákn að Rótarý-hreyfing- in, sem hefur alls staðar fengið að starfa samkvæmt sínum eigin regl- Sólveig Pétursdóttir Þ SÓLVEIG Pétursdóttir, al- þingismaður, er fædd 1952 í Reykjavík. Hún lauk stúdents- prófi frá Menntaskólanum í Reykjavík 1972, varð cand. juris frá Háskóla íslands 1977 og héraðsdómslögmaður 1980. Sól- veig starfaði sem lögfræðingur hjá borgarfógetanum í Reykja- vík 1977 til 1978, sem fulltrúi á lögmannsstofu Ragnars Aðal- steinassonar frá 1979 til 1981 og sem kennari við Verslunar- skóla íslands frá 1983 til 1986. Hún varð fyrsti varaþingmaður Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík 1987 og þingmaður frá 1991, en sama ár varð hún formaður alls- herjarnefndar Alþingis og er formaður í þingmannanefnd NATO. Sólveig hefur gegnt margvíslegum ábyrgðarstörfum öðrum í nefndum og ráðum. Sjálfsagt og mikilvægt að konur eigi aðild um og stefnu nema í einræðisríkj- um, er nú tekin til starfa í Rúss- landi og ríkjum Austur-Evrópu. Það er mál til komið fyrir okkur hér á íslandi, þar sem ríkir sterk iýðræðishefð, að svara kalli tímans. Eg vil líka benda á að við höfum samþykkt ný lög um Mannréttinda- sáttmála Evrópu, þar sem réttindi skulu tryggð án nokkurs mann- greinarálits, svo sem vegna kyn- ferðis. Þá höfum við einnig lögfest jafnræðisregluna í nýlegum stjóm- sýslulögum og jafnrétti er tryggt með lögum hér á landi, þótt ýmsum þyki nú á skorta í því sambandi.“ — Vakir eitthvað annað fyrir ykkur heldur en öðrum klúbbum hér? „Klúbburinn okkar er nýr af nálinni og er enn að móta sér starfsvett- vang og stefnu, en mun varla starfa mjög langt frá markmiðum hreyf- _________ ingarinnar í heild. Rót- arý samanstendur af þjónustu- og starfsgreinaklúbbum sem byggja starf sitt og markmið á mannúðarsjónarmiðum. Rotary Intemational beitir sér fyrir marg- víslegu hjálparstarfí víða um lönd og hefur meðal annars lagt sér- staka áherslu á stuðning við böm í hjálparþörf. Klúbbar hérlendis hafa stutt ýmis átök og góð mál- efni, þar á meðal í tengslum við skóla og sambærilegar stofnanir. Það sem skiptir líka máli í þessum klúbbum er að þar kemur fólk sam- an úr öllum starfsstéttum og kynn- ist, ekki aðeins hvert öðru, heldur einnig störfum hvers annars og á milli fólks í ólíkum starfsstéttum kemst á aukið samband fyrir vikið. Þetta er mjög mikilvægt og ekki skiptir minna máli að konur eigi þar aðild eins og karlar.“

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.